Najpilniejsze odbiurokratyzowanie

Przy różnych okazjach mamy możliwość poznać zamiary obecnego kierownictwa Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Premier Jarosław Gowin jako swoje credo zapowiada odbiurokratyzowanie szkolnictwa wyższego i nauki. 30 grudnia 2015 r., podczas spotkania z dziennikarzami, przypomniał o tym pomyśle. – Priorytetem będzie zdjęcie ze środowiska akademickiego nawisu zbytecznej biurokracji i przeregulowania – zapewnił szef resortu nauki i szkolnictwa wyższego. Poinformował, że zostały zainicjowane prace, mające na celu uproszczenie działań Polskiej Komisji Akredytacyjnej oraz przygotowanie nowego rozporządzenia dotyczącego KRK – drugiego źródła niepotrzebnej biurokracji w szkolnictwie wyższym. Projekt rozporządzenia powinien być znany w drugiej połowie lutego.

Za kolejny obszar wymagający dość pilnej interwencji premier Gowin uznał system informacji o nauce POLON. – Jego użytkowanie nakłada dużo obowiązków na uczelnie, a nie ma z niego pożytku – mówił. Tłumaczył, że zamiarem obecnych władz resortu jest zracjonalizowanie POLON-u, tak by był mniej wymagający, a bardziej użyteczny dla ministerstwa, instytucji otoczenia nauki i dla samych naukowców. POLON ma współpracować z innymi bazami danych, aby nie trzeba było wielokrotnie przygotowywać tych samych informacji, np. dla GUS. A min. Piotr Dardziński dodał: – Wszystkie zasoby, jakimi dysponuje ministerstwo, będą dostępne dla całego środowiska. Jawność to kolejne słowo-klucz do strategii działania nowych władz MNiSW.

Jarosław Gowin zapowiedział prace nad zmianami systemu parametryzacji. – Położymy nacisk na elementy jakościowe – zapewniał. – Próba algorytmizacji została doprowadzona do absurdu. Mówił o potrzebie przygotowania zupełnie nowej ustawy o szkolnictwie wyższym.

Premier odniósł się też do małej liczby grantów ERC dla polskich badaczy. – Liczba uzyskiwanych przez Polaków grantów ERC jest zbyt mała w stosunku do naszego potencjału – mówił. Jedną z przyczyn może być zbyt słabe wsparcie instytucjonalne.

Min. Teresa Czerwińska zapowiedziała powołanie w najbliższym czasie we współpracy z Polską Akademią Nauk specjalnej instytucji – określiła ją roboczo jako Biuro Doskonałości – która będzie udzielała polskim badaczom wsparcia w staraniach o granty, ich prowadzeniu i rozliczaniu. Biuro ma liczyć początkowo 5-7 osób i kosztować w granicach 500 tys. zł (czytaj też na str. 18). Min. Dardziński mówił o konieczności profesjonalizacji systemu wsparcia dla naukowców. Zapowiedział, że program „Granty na granty” będzie kontynuowany. Naukowcy muszą mieć poczucie finansowego bezpieczeństwa i stabilności, a przecież z grantów nie można pokryć kosztów osobowych. – Każdy, kto ma grant z Horyzontu 2020, otrzyma premię od ministerstwa – zapewnił.

Min. Gowin wyjaśnił decyzję o wstrzymaniu naboru do programu „Studia dla wybitnych”. Jego zdaniem nie był on dopracowany, co potwierdzały opinie wielu środowisk. Zauważył, że bardzo łatwo było obejść wymóg powrotu do kraju po niezwykle kosztownych studiach za publiczne pieniądze. – W dotychczasowym kształcie mógł on doprowadzić do „upływu krwi”, do utraty przyszłych elit naukowych – mówił premier Gowin. Zapewnił, że program zostanie jeszcze raz przemyślany, a nie zlikwidowany. Padła sugestia, że może on dotyczyć studiów III stopnia.

Min. Czerwińska mówiła, że projekt zwiększenia środków na naukę i szkolnictwo wyższe w budżecie na rok 2016 nie wzbudzał żadnych wątpliwości posłów i senatorów. Dodała, że obecnie trudno podejmować próby korekty tego budżetu. – Większe oczekiwania będziemy formułować w stosunku do budżetu na rok 2017 – zapewniła. – Budżet nauki powinien rosnąć – potwierdzał intencje władz MNiSW min. Dardziński.

Kolejnym hasłem przyświecającym działaniom władz resortu nauki jest innowacyjność . Wpisuje się ono w działania całego rządu, a zadania z tego obszaru będą realizowane przez kilka resortów. W MNiSW za ich realizację odpowiada min. Dardziński.