Badania praktyczne – LIDER 2015
14 grudnia wręczono dyplomy laureatom VI edycji programu LIDER Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Z młodymi badaczami spotkał się min. Jarosław Gowin, minister nauki i szkolnictwa wyższego. Wraz z dyrektorem NCBR prof. Krzysztofem Janem Kurzydłowskim przekazał 34 laureatom symboliczne czeki na łączną kwotę prawie 40 mln zł. Średnio na jeden projekt przypada zatem ponad 1,1 mln zł.
Wśród nagrodzonych w VI edycji programu projektów badawczych najwyżej oceniono projekt dr. inż. Rafała Cygana (na fot.) z Politechniki Rzeszowskiej o otwartości 1 mln 166 tys. zł. Jego badania dotyczą opracowania technologii odlewania krytycznych elementów części gorącej silników lotniczych z zastosowaniem materiałów ceramicznych nowej generacji. Kolejne cztery miejsca na liście rankingowej zajęły projekty: „Innowacyjny czujnik odkształceń na bazie specjalnych światłowodów mikrostrukturalnych” (dr inż. Marek Napierała, Polskie Centrum Fotoniki i Światłowodów, 1 mln 195 tys. zł); „Białka IFIT w detekcji RNA patogenów” (dr Maria Górna z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych UW, 1 mln 200 tys. zł); „Odolejanie cieczy i gazów za pomocą materiałów filtracyjnych zmodyfikowanych aerożelem (dr inż. Marta Bojarska, Wydział Inżynierii Chemicznej i Procesowej Politechniki Warszawskiej, 1 mln 113 tys. zł); Ocena antygenowo specyficznych limfocytów regulatorowych u dzieci ze świeżo rozpoznaną cukrzycą typu 1” (dr inż. Dorota Iwaszkiewicz-Grześ, Gdański Uniwersytet Medyczny, 1 mln 199,5 tys. zł).
Dofinansowano projekty z obszaru medycyny, m.in.: „Innowacyjny, przenośny tomograf PET do jednoczesnego obrazowania PET/MRI” (dr inż. Marcin Zieliński, UJ); „Opracowanie kompozytowej protezy ucha środkowego o właściwościach bakteriobójczych” (dr inż. Magdalena Ziąbka, AGH); „Synteza i charakterystyka wielofunkcyjnych polimerowych systemów kontrolowanego uwalniania leków” (dr inż. Agnieszka Piegat, ZUT Szczecin). Subwencje uzyskały projekty z zakresu energetyki, m.in. „Nanomateriały węglowe dla naszej przyszłości energetycznej” (dr inż. Agnieszka Łękawa-Raus, Politechnika Warszawska, Uniwersytet w Cambridge) oraz „Nowatorska metodyka interpretacji niekonwencjonalnych złóż ropy i gazu z wykorzystaniem wyników rentgenowskiej tomografii komputerowej” (dr inż. Paulina Krakowska, AGH). Uznanie znalazły też projekty z zakresu rolnictwa, m.in.: „Preparaty bakteriofagowe dla drobiu przeciw bakteriom z rodzajów Salmonella, Campylobacter oraz ptasim patogennym Escherichia coli” (dr inż. Marta Kuźmińska-Bajor, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu); „Wykorzystanie synergistycznego działania bakteriofagów litycznych i bakterii antagonistycznych w biologicznej ochronie ziemniaka (Solanum tuberosum L.) przed bakteriami pektynolitycznymi z rodzaju Pectobacterium spp. i Dickeya spp.(APEC)” (dr Robert Czajkowski, Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego).
Wnioski do szóstego konkursu LIDER złożyło 358 młodych naukowców. Współczynnik sukcesu wyniósł zatem 9,5%. W tym roku najwięcej grantów – 6 – otrzymali badacze z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Po 3 granty dostali naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego, Politechniki Warszawskiej i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, w tym 2 naukowcy afiliowani przy Międzyuczelnianym Wydziale Biotechnologii GUM i Uniwersytetu Gdańskiego. Po 2 granty otrzymali specjaliści z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Polskiego Centrum Fotoniki i Światłowodów oraz Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN. Pozostali laureaci pracują na politechnikach Krakowskiej, Lubelskiej, Łódzkiej, Poznańskiej, Rzeszowskiej i Wrocławskiej, Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie, Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym w Szczecinie, Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, uniwersytetach przyrodniczych w Poznaniu i Wrocławiu, Instytucie Wysokich Ciśnień PAN i Instytucie Agrofizyki PAN w Lublinie.
Wśród laureatów tegorocznego konkursu LIDER jest 16 kobiet – 47%. W pierwszym konkursie wśród laureatów było 26% kobiet, w drugim – tylko 17%. Liczba zwycięskich projektów kierowanych przez kobiety wzrosła w szóstej edycji konkursu LIDER ponad trzykrotnie w stosunku do pierwszego konkursu (z 6 do 16). We wszystkich dotychczasowych konkursach mężczyźni stanowią 67% laureatów, a kobiety – 33%.
W ramach sześciu dotychczasowych edycji programu LIDER Narodowe Centrum Badań i Rozwoju udzieliło wsparcia już 212 młodym naukowcom, dofinansowując ich badania i zespoły kwotą ponad 224,5 mln zł.
Do 14 marca 2016 r. można składać wnioski w VII konkursie LIDER, na który NCBR przeznaczył 40 mln zł. Szczegółowe informacje o konkursie dostępne są na stronie internetowej NCBR.