Lider po raz piąty

Rozstrzygnięto V odsłonę programu Lider. Do konkursu zgłoszono 240 wniosków, przy czym 11 nie spełniło warunków formalnych. Do rozmowy kwalifikacyjnej zaproszono 74 osoby. W wyniku ostatniego etapu postępowania konkursowego – rozmowy kwalifikacyjnej, podczas której autorzy projektów przekonywali ekspertów o znaczeniu swojego rozwiązania dla nauki i gospodarki – zdecydowano o przyznaniu 36 grantów o łącznej wartości 40,86 mln zł. Najwięcej grantów – 6 – zdobyli badacze z Politechniki Poznańskiej. Po 2 granty zdobyli badacze z Uniwersytetów: Warszawskiego i im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Przyrodniczego w Lublinie, Instytutu Technologii Elektronowej w Warszawie, politechnik: Krakowskiej, Warszawskiej i Wrocławskiej oraz Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Wysokość subwencji zwykle przekracza 1 mln zł. Najwyższe granty osiągają 1,2 mln zł, najniższy – 800 tys. zł.

Zainteresowania młodych badaczy są niezwykle rozległe. Wielu zajmuje się problematyką związaną z diagnostyką i leczeniem chorób. Jest wśród nich dr Anna Wójcicka z Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego, która zamierza wykorzystać sekwencjonowanie nowej generacji do opracowania czułego i specyficznego panelu molekularnego do diagnostyki nowotworów tarczycy. Dr Agata Pastorczak z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi dzięki grantowi NCBR zrealizuje projekt „Wieloczynnikowe molekularne profilowanie ostrej białaczki limfoblastycznej BCR-ABL1-LIKE”. Dr Paweł Szczęsny z Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN poszukuje metod wykrywania zagrożenia nagłą śmiercią łóżeczkową. Dr Kamila Duś-Szachniewicz z Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich zamierza wykorzystać technologię szczypiec optycznych do opracowania mało inwazyjnej terapii celowanej chłoniaków.

Część badaczy zajmuje się technologiami, z którymi mamy do czynienia na co dzień. Dr inż. Wojciech Karpiuk z Politechniki Poznańskiej zamierza stworzyć nową generację pomp wtryskowych common rail – najpopularniejszych obecnie konstrukcji silników Diesla. Otrzymał na to 1 mln 150 tys. zł.

Kilka grantów wesprze badania na rzecz lotnictwa. Dr Agnieszka Kowalczyk z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego bada wysokozaawansowane spoiwa klejowe do konstrukcji lotniczych, a dr Rafał Molak z Politechniki Warszawskiej opracuje nowe powłoki antykorozyjne dla stopu magnezu AZ-91E, stosowanego w elementach silników i przekładni lotniczych.

Badacze z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie za pomocą wyrafinowanych metod genetycznych i molekularnych zamierzają wspomóc zwalczanie chorób roślin uprawnych.

Wielu laureatów działa w obszarze nowych materiałów. Dr Łukasz Rogal z Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej im. Aleksandra Krupkowskiego PAN w Krakowie w ramach grantu NCBR opracuje technnologię formowania ze stanu stało-ciekłego nowej generacji stopów magnezu oraz nano-kompozytów magnezowych. W dziedzinie elektroniki granty otrzymali m.in. dr Urszula Laudyn z Politechniki Warszawskiej, która bada mikrostrukturalne ciekłokrystaliczne układy przełączające w torze światłowodowym i dr Michał Borysiewicz z Instytutu Technologii Elektronowej, który bada superkondensatory dla przezroczystej elektroniki oparte na nanokoralowym ZnO.

W dotychczasowych pięciu edycjach programu Lider przyznano łącznie 174 granty o wartości prawie 180 mln zł.

(rat)