Finansowa zapaść

W dniach 4-6 lipca na Uniwersytecie Zielonogórskim odbyło się posiedzenie Uniwersyteckiej Komisji Nauki. Prof. Szczepan Biliński z Uniwersytetu Jagiellońskiego został powołany na stanowisko honorowego przewodniczącego UKN.

Obrady zdominowała dyskusja nad sytuacją finansową uniwersytetów. Prof. Tadeusz Kuczyński, rektor UZ, przedstawił coraz dramatyczniejszą sytuację finansową polskich uniwersytetów. Po raz pierwszy sumaryczny wynik finansowy wszystkich polskich uniwersytetów osiągnął wynik ujemny i wyniósł ponad 30 mln zł. Jeszcze rok temu tylko 4 publiczne uniwersytety zamknęły rok budżetowy deficytem, dziś jest ich już 11, czyli połowa z 22. Istnieje uzasadniona obawa, że w przyszłym roku może ich być jeszcze więcej. Prorektorzy uważają, że przyczyną takiego stanu rzeczy jest błędny system finansowania uczelni publicznych, który w konsekwencji może doprowadzić do zapaści polskich uniwersytetów. Brakuje pieniędzy na badania naukowe i utrzymanie infrastruktury. Uczelnie nie mając systemowego wsparcia, zmuszone są do zaciągania kredytów na prefinansowanie ostatniej transzy i wkładu własnego na budowane ze środków unijnych obiekty, a później na ich utrzymanie. Coraz częściej zdarzają się też kredyty brane na bieżącą działalność. Ich oprocentowanie to kolejne miliony wpędzające uniwersytety w coraz większe zadłużenie.

Równie dużo czasu poświęcono na dyskusję o ocenie parametrycznej. Nie wszyscy prorektorzy zgadzają się z kryteriami systemu parametryzacji. Uważają, że nie można oceniać jednostek uczelnianych w proponowany sposób, ponieważ nie są one niejednorodne. Zebrani wyrazili nadzieję, że ministerstwo oceniając jednostki uniwersyteckie, poza przyjętymi kryteriami będzie się kierowało również zdrowym rozsądkiem.

Pozostałą część obrad podzielono na trzy sesje tematyczne: ranking naukowy polskich uczelni (autorstwa zielonogórskich naukowców), wynagrodzenia w projektach badawczych (stan prawny i rozwiązania) oraz obsługa projektów badawczych (procedury, rozliczenia finansowe, wskaźniki).

Powołano trzy zespoły, które mają wypracować dla KRUP stanowiska w sprawach: sytuacji finansowej z punktu widzenia uniwersytetów (zespół pod przewodnictwem prof. Alojzego Nowaka, prorektora ds. badań naukowych Uniwersytetu Warszawskiego), algorytmu i oceny parametrycznej (zespół kierowany przez prof. Stanisława Kistryna, prorektora ds. badań naukowych i funduszy strukturalnych UJ) oraz stanu prawnego i rozwiązań w projektach badawczych (zespół pod przewodnictwem prof. Cezarego Mika, prorektora ds. nauki i rozwoju Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego).