O tym, że wychowanie fizyczne w szkole jest potrzebne dzieciom i młodzieży, wie każdy przeciętnie inteligentny i wykształcony człowiek. Z poglądem, że przedmiot ten nie jest potrzebny na studiach wyższych, można spotkać się nawet wśród wybitnie inteligentnych i wykształconych ludzi. Im właśnie dedykuję ten tekst.

Rolę i miejsce aktywności fizycznej w życiu człowieka wyznaczają dwa prawa: biologiczne, które głosi, że rozwijają się i doskonalą tylko te czynności i organy, które są ćwiczone, których rozwój jest pobudzany ciągłym strumieniem bodźców oraz psychologiczne, zgodnie z którym utrwalaniu ulegają skojarzenia bodźca z reakcją, gdy towarzyszy im stan przyjemności, a osłabione zostają związki wywołujące stan przykrości. Prawa te dały asumpt do sformułowania teorii wychowania fizycznego w postaci niesprzecznego systemu twierdzeń na temat tej dziedziny edukacji, w którym sądy późniejsze wynikają z wcześniejszych i stanowią przesłankę dla następnych. W największym skrócie można je przedstawić następująco:

1. Ponieważ zaniedbań w kształtowaniu ciała w młodości nie da się odrobić później, to stymulacja fizycznego rozwoju w ramach wychowania fizycznego jest nieodzowna.

2. Ponieważ nawet intensywny trening w młodości nie zapewnia sprawności na całe życie, to doraźne kształtowanie ciała w procesie wychowania fizycznego jest konieczne, lecz niewystarczające.

3. Ponieważ o trwałości efektów wychowania fizycznego nie decyduje sprawność i wydolność organizmu jako rezultat ćwiczenia ciała, lecz emocjonalny stosunek do jego potrzeb – jako efekt oddziaływania na osobowość – to proces ten powinien obejmować zarówno kształtowanie ciała, jak i przygotowanie psychiki do dbałości o nie przez całe życie.

W okresie rozwoju stwierdzono występowanie tzw. autostymulacji w postaci spontanicznej potrzeby aktywności ruchowej, która wraz z osiągnięciem dojrzałości wygasa. U zwierząt ma to swoje uzasadnienie w prawach doboru naturalnego, których przejawem jest m.in. tendencja do eliminacji osobników starszych w dostępie do reprodukcji gatunku. U człowieka samo przygotowanie do samodzielnego życia pochłania około 1/4 jego trwania, a szczyt aktywności twórczej, zawodowej, społecznej przypada na wiek średni. Czas studiów jest ostatnim okresem, kiedy można jeszcze przeciwstawić się ślepym prawom natury.

Badania wśród studentów wykazały występowanie objawów starzenia się motorycznego już w początkowym okresie studiów. Ewentualny powrót do ćwiczeń fizycznych, po rozpoczętym na studiach pasywnym ruchowo stylu życia, następuje dopiero po czterdziestce, kiedy na zapobieganie i leczenie chorób z niedostatku ruchu, jak nadwaga, nadciśnienie, nadmiar cukru we krwi jest już zwykle za późno. Jasne?