Nasza strategia

Katarzyna Chałasińska-Macukow


Na początku grudnia ub.r., podczas nadzwyczajnego posiedzenia Zgromadzenia Plenarnego KRASP z udziałem wielu zaproszonych gości, zaprezentowano publicznie środowiskowy projekt Strategii rozwoju szkolnictwa wyższego 2010−2020, firmowany przez reprezentujące ogromną większość polskich uczelni konsorcjum składające się z Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (w tym Konferencji Rektorów Publicznych Szkół Zawodowych), Fundacji Rektorów Polskich oraz Konferencji Rektorów Zawodowych Szkół Polskich. Następnie swój projekt strategii – realizowany na zlecenie MNiSW – zaprezentowało konsorcjum utworzone przez Ernst & Young oraz Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.

Odbyło się już kilka debat, w trakcie których przedstawione zostały wybrane aspekty obu strategii, a uczestnicy mieli okazję do zadawania pytań i komentowania proponowanych rozwiązań. Prezentacje naszej strategii stanowiły jednak tylko niewielką część działań, których intencją było przeprowadzenie możliwie szerokich konsultacji opracowanego projektu strategii w środowisku akademickim, a także poza tym środowiskiem. O rozpoczęciu konsultacji opinia publiczna została powiadomiona poprzez ogłoszenia zamieszczone w wybranych dziennikach, mające charakter „odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania”.

Przy ogromnym zaangażowaniu i wysiłku prof. Jerzego Woźnickiego, przewodniczącego zespołu, który opracował projekt strategii, z inicjatywy regionalnych konferencji rektorów oraz poszczególnych uczelni, w kilkunastu ośrodkach akademickich odbyło się kilkadziesiąt spotkań poświęconych prezentacji projektu i dyskusji nad jego głównymi tezami. Przebieg spotkań w Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Śląskim był transmitowany za pośrednictwem Internetu. Dyskusje zorganizowały także organizacje niezwiązane bezpośrednio ze szkolnictwem wyższym (np. Związek Banków Polskich w ramach spotkań Klubu Polska 2015+).

Biorąc ponadto pod uwagę, że w końcowej fazie przygotowywania projektu strategii odbyły się spotkania dyskusyjne z konferencjami rektorów poszczególnych typów uczelni, a zainteresowane osoby mogły przekazywać swoje opinie i uwagi korzystając ze specjalnie utworzonego w tym celu adresu e−mailowego, można stwierdzić, że zrealizowano szerokie konsultacje tego projektu w środowisku akademickim, a także – w bardziej ograniczonym zakresie – wśród interesariuszy zewnętrznych. Pragnęlibyśmy, by ważne projekty systemowe, dotyczące szkolnictwa wyższego i nauki, konsultowane były w podobny sposób, aby „konsultacja” nie była utożsamiana z pojedynczym spotkaniem o charakterze informacyjnym lub z rozesłaniem projektu do zainteresowanych instytucji z prośbą o uwagi.

Przeprowadzone konsultacje znajdą odzwierciedlenie w przygotowywanym opracowaniu podsumowującym przebieg dyskusji nad naszą strategią. Już teraz można jednak stwierdzić, że w dyskusjach tych dominowały głosy wyrażające zadowolenie z opracowania projektu i podkreślające jego znaczenie jako ważnego głosu środowiskowego. W trakcie spotkań sformułowano różnorodne postulaty, opinie i oceny – także krytyczne, wynikające m.in. ze zróżnicowanych interesów typów uczelni i grup tworzących polskie środowisko akademickie. Stanowią one cenny dorobek, który może zostać wykorzystany w dalszych pracach nad strategią rozwoju naszego szkolnictwa wyższego.

Kontrowersje dotyczyły m.in. propozycji podporządkowania wszystkich uczelni jednolitym zasadom nadzoru ministra właściwego ds. szkolnictwa wyższego, z ustawowym zapewnieniem udziału ministrów „branżowych” w nadzorowaniu oraz finansowaniu uczelni realizujących zadania należące do zakresu działania tych ministrów. Kwestia ta wzbudziła szczególnie wiele emocji w środowisku uczelni artystycznych. Była ona przedmiotem ożywionej dyskusji na wspólnym posiedzeniu Prezydium KRASP oraz Konferencji Rektorów Uczelni Artystycznych na początku marca, poświęconym przede wszystkim dyskusji nad rolą i problemami szkolnictwa artystycznego. Na posiedzeniu tym, współorganizowanym przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zaprezentowany został dokument Misja polskiego szkolnictwa artystycznego 2010−2030, postulujący utrzymanie odrębności uczelni artystycznych w systemie szkolnictwa wyższego. W wyniku dyskusji, KRUA wyraziła jednak gotowość do dalszego dialogu w tej sprawie.

Nie jest oczywiście możliwe opracowanie dokumentu o charakterze strategicznym, w którym każde sformułowanie zadowalałoby wszystkich zainteresowanych. Chodzi o to, aby zdecydowana większość środowiska akademickiego poparła podstawowe rozwiązania zaproponowane w naszym projekcie strategii. Chcemy przedłożyć Zgromadzeniu Plenarnemu KRASP, które zbierze się w pierwszym tygodniu maja, projekt uchwały wyrażającej takie poparcie.

Podjęcie takiej uchwały upoważniłoby nas do zwrócenia się do Pani Minister Barbary Kudryckiej i do Rządu RP o możliwie niezwłoczne opracowanie i przyjęcie projektu strategii rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce w oparciu o nasz środowiskowy projekt.