Kobieta inżynier na rynku pracy

Na 75 tys. osób wybierających i kończących studia techniczne tylko niewielki procent stanowią kobiety. Według badania przeprowadzonego przez „Bank Danych o Inżynierach”, kobiety najczęściej pracują w takich branżach, jak: budownictwo, edukacja, badania, branża spożywcza, instalacyjna oraz motoryzacyjna.


Kobiety najczęściej wybierają studia na wydziałach ściśle związanych z budownictwem: architektura, konstrukcje budowlane, inżynieria środowiska. Po uzyskaniu tytułu inżyniera (o ile decydują się na podjęcie pracy zgodnej z kierunkiem swojego wykształcenia) pracują w działach: projektowania, wycen, kosztorysów, przygotowania produkcji, sprzedaży, obsługi klienta lub też inwestycji. W mniejszym stopniu ich kariera zawodowa związana jest z branżą wykonawczą.

Do popularnych wśród kobiet dyscyplin technicznych należą również chemia i technologia żywności. Taki profil wykształcenia przygotowuje do pracy w przemyśle, jak również w jednostkach naukowo−badawczych, instytutach i administracji. Najmniejszym zainteresowaniem cieszą się natomiast takie dziedziny, jak: lotnictwo, papiernictwo, służby mundurowe, górnictwo, geologia i rolnictwo. Są to również branże zdecydowanie mniej popularne wśród kadry technicznej – w służbach mundurowych, górnictwie, rolnictwie miejsc pracy dla osób z dyplomem inżyniera jest w ogóle zdecydowanie mniej niż np. w branżach typowo przemysłowych (Tab. 1).

Wśród inżynierów kobiety najczęściej znajdują zatrudnienie w działach: przygotowania produkcji, w samej produkcji, projektowania, administracji, marketingu, sprzedaży, w działach analiz, jakości, laboratoriach. Takie działy, jak: transport, finanse, ochrona środowiska, z założenia w mniejszym stopniu wymagają od pracowników kompetencji ściśle technicznych. Stąd też ich mniejsza popularność wśród kadry technicznej w ogóle. Niewiele jest kobiet reprezentujących techniczny profil wykształcenia na stanowiskach kierowniczych, w serwisie, utrzymaniu ruchu oraz w nadzorze technicznym (Tab. 2).

Jak wynika z analizy przeprowadzonej przez „Bank Danych o Inżynierach”, średnie wynagrodzenie inżynierów mężczyzn to 4456 zł. Kobiety zarabiają mniej, ich średnia stawka wynosi 3207 zł.

Badanie pokazuje, że wśród absolwentów studiów technicznych w każdej kategorii wiekowej średnia stawka wynagrodzenia otrzymywana przez mężczyzn jest wyższa niż średnia uzyskiwana przez kobiety. Różnica ta zwiększa się wraz z wiekiem (po 30. roku życia przekracza 37 proc.) i zmniejsza się dopiero po ukończeniu 40 lat (Tab. 3).

Różnica jest widoczna, gdy dokonamy podziału populacji na kierunek wykształcenia, branżę i dział, w którym pracują (Tab. 4).

W każdej z reprezentowanych przez inżynierów dziedzin gospodarki wynagrodzenie mężczyzn przewyższa stawkę otrzymywaną przez kobiety pracujące w tej samej branży

Najmniejsze różnice w wynagrodzeniu występują w administracji i handlu detalicznym. Pozostałe branże prezentują zdecydowaną rozbieżność w uzyskiwanym uposażeniu, gdy uwzględnimy podział na płeć (Tab. 5).

W każdym z wyszczególnionych poniżej działów firmy kobiety z wykształceniem technicznym otrzymują niższe wynagrodzenie. Różnica w wysokości zarobków w niektórych przypadkach (np. ochrona środowiska) sięga niemalże 100 proc. (Tab. 6).

Wśród osób z wykształceniem technicznym na każdym poziomie stanowisk wynagrodzenie mężczyzn przewyższa wysokość uposażenia otrzymywanego prze kobiety (Tab. 7).

Prezentowane wyniki badań ukazują wyraźną tendencję do gorszego wynagradzania kobiet na wszystkich poziomach stanowisk, we wszystkich kategoriach wiekowych. Jak również w firmach zlokalizowanych we wszystkich województwach, działających we wszystkich branżach i działach. Na wysokość uposażenia nie ma również wpływu poziom znajomości języków obcych.

Tym samym różnice w wynagradzaniu kobiet i mężczyzn odzwierciedlają występujące na całym rynku pracy zjawisko charakteryzujące się stworzeniem znacznie mniejszych możliwości awansu finansowego kobietom w porównaniu do mężczyzn pracujących na tym samym stanowisku oraz w tych samych warunkach.

„Bank Danych o Inżynierach” powstał w 1992 roku. Dziś jest jedną z najstarszych firm doradztwa personalnego w Polsce.