Posiedzenie Prezydium i Zgromadzenia Plenarnego KRASP, które odbyło się w dniach 11−13 maja w Trójmieście, było zorganizowane wspólnie przez trzy uczelnie: Uniwersytet Gdański, Akademię Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku oraz Akademię Morską w Gdyni. Nasi gospodarze dołożyli wszelkich starań, aby stworzyć rektorom nie tylko odpowiednie warunki do pracy, ale także umożliwić im udział w uroczystości złożenia kwiatów pod pomnikiem „Trzech Krzyży” przy bramie Stoczni Gdańskiej oraz wydarzeniach sportowo−kulturalnych. Znaczenie spotkania rektorów dobrze charakteryzuje lista gości, którzy przybyli na posiedzenie. Po raz pierwszy w historii KRASP w obradach plenarnych wzięli udział m.in. trzej wiceministrowie resortu odpowiedzialnego za szkolnictwo wyższe, „wspomagani” przez szefa gabinetu politycznego ministra.

W jednej sprawie wszyscy obecni byli zgodni – przedstawiona przez ministra finansów propozycja zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, zakładająca zlikwidowanie 50−procentowych kosztów uzyskania przychodów związanych z wynagrodzeniami za prace o charakterze twórczym, nie jest dobrym rozwiązaniem. W podjętej uchwale stwierdziliśmy, że chodzi nie tylko o to, że zmiana taka dotknęłaby środowisko akademickie, dla którego stawka 50−procentowych kosztów uzyskania przychodu nie jest „ulgą podatkową” ani „przywilejem”, lecz odzwierciedleniem realnie ponoszonych kosztów związanych z gromadzeniem wiedzy, dorobku naukowego i twórczego oraz pozyskiwaniem narzędzi służących do ich wytwarzania. Być może ważniejsze jest, że proponowane rozwiązanie byłoby odebrane przez opinię publiczną jako wyraźny sygnał – zwłaszcza dla najzdolniejszych młodych ludzi – że inwestowanie w zdobywanie zaawansowanej wiedzy i umiejętności, stanowiących podstawę pracy twórczej oraz działań o charakterze innowacyjnym, nie ma racjonalnego uzasadnienia.

Patrząc na porządek obrad Zgromadzenia Plenarnego, można było zauważyć pewne przesunięcie akcentów tematycznych, obserwowane zresztą ostatnio w środowiskach akademickich wielu krajów europejskich, a także w działalności European University Association. Po latach spotkań zdominowanych przez zagadnienia integracji w obszarze kształcenia, coraz większe znaczenie przywiązuje się do dyskusji na temat różnych aspektów działalności badawczej szkół wyższych i wykorzystania prowadzonych przez nie badań do realizacji celów gospodarczych i społecznych.

Tym zagadnieniom poświęcone były wystąpienia reprezentujących Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. Krzysztofa Kurzydłowskiego, a zwłaszcza dr. Olafa Gajla – odpowiedzialnego w resorcie za politykę innowacyjną oraz badania na rzecz rozwoju gospodarki. Wystąpienia te stanowiły dobre wprowadzenie do specjalnej sesji Innowacje dla gospodarki i społeczeństwa – rola uczelni, zorganizowanej wspólnie z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów. W sesji tej mieliśmy okazję wysłuchać wystąpień minister Teresy Lubińskiej, sekretarza stanu w Kancelarii Premiera oraz zaproszonych przez nią ekspertów zagranicznych. Efektem dyskusji, która wywiązała się po tych prezentacjach, była konkluzja, że niezbędne jest opracowanie długookresowego programu finansowania badań służących gospodarce i społeczeństwu w oparciu o środki budżetowe i pozabudżetowe, w tym fundusze pozyskane z Unii Europejskiej. Będziemy wspólnie z przedstawicielami ministerstw i agencji rządowych pracować nad przygotowaniem takiego programu.

Sprawy nauki stały się też przedmiotem uchwał podjętych przez rektorów. Prezydium wyraziło poparcie dla kierunków rozwiązań systemowych zaproponowanych przez ministerstwo we Wstępnych założeniach do zmiany systemu badań naukowych i prac rozwojowych, zwracając jednocześnie uwagę na ich potencjalne słabości oraz potrzebę szczegółowej analizy szans i zagrożeń, jakie nowy system może stworzyć dla funkcjonowania szkolnictwa wyższego, opartego na synergii procesów kształcenia i badań naukowych.

Zgromadzenie poparło rekomendacje zawarte w Europejskiej Karcie Naukowca oraz Kodeksie postępowania przy zatrudnianiu pracowników naukowych. Choć większość postulatów zawartych w Karcie i Kodeksie stanowi od dawna podstawę systemu organizacji badań realizowanych przez polskie szkoły wyższe, zwrócono się do władz uczelni członkowskich KRASP i ich jednostek organizacyjnych o podjęcie działań zmierzających do jeszcze pełniejszego wdrożenia zaleceń Karty i Kodeksu. Już wkrótce KRASP znajdzie się – obok konferencji rektorów kilku innych krajów europejskich – w rejestrze sygnatariuszy obu dokumentów.

W kontekście szczególnego zainteresowania rektorów sprawami nauki i naukowców, jako znamienną cechę naszego posiedzenia można uznać to, że – obok przedstawiciela Parlamentu Studentów RP, będącego częstym uczestnikiem obrad Zgromadzenia – gościliśmy po raz pierwszy przedstawiciela władz Krajowej Reprezentacji Doktorantów, która wybrała swój zarząd zaledwie kilka dni przed spotkaniem rektorów. Współpraca ze środowiskiem doktorantów stanie się zapewne coraz bardziej znaczącym elementem działalności naszej Konferencji.