Poznać i zrozumieć prawo UE

1 maja 2012 roku minęło 8 lat od akcesji Polski do Unii Europejskiej. I choć eurosceptycyzm wciąż jest obecny w naszym kraju, a sama Unia również nie jest tworem idealnym, przeżywając większe lub mniejsze zapaści, to wydaje się, że nie ma dziś alternatywy dla wspólnej Europy na naszym kontynencie. Dlatego de facto każdy kraj znajdujący się pod tą szerokością geograficzną, poza nielicznymi wyjątkami, chcąc odgrywać ważną rolę dąży do tego, by stać się pełnoprawnym członkiem UE. Dzisiejsze uwarunkowania ekonomiczno-gospodarcze i poważne zawirowania wywołane światowym kryzysem wciąż rodzą pytania, czy wspólna Europa będzie dalej istnieć i czy nie jest ona zagrożona? Wprawdzie najbliższy czas to pokaże, ale zważywszy, że jej fundamenty historyczne i polityczne, choć stosunkowo młode, są relatywnie solidne i trwałe, wydaje się, że nie.

Unia Europejska liczy dzisiaj 27 demokratycznych państw. Polska, która w zeszłym roku po raz pierwszy przewodniczyła prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, potwierdziła, że stała się częścią wspólnej Europy. Natomiast sama prezydencja udowodniła, że przyjęcie nas do europejskiej rodziny nie było przypadkowe i daje duże możliwości, służące obopólnym interesom. Pokazała ona także, że taki związek państw, połączonych wspólną polityką i gospodarką, to również gąszcz przepisów i norm prawnych, w których trzeba umiejętnie się odnajdywać i poruszać.

Dlatego z powodu ingerowania unijnego w wiele aspektów naszego życia, zresztą za naszą zgodą i wiedzą, pojawiają się na rynku polskim podręczniki akademickie i książki próbujące wyjaśniać skomplikowane zagadnienia i mechanizmy zachodzące w UE. Jedną z takich pozycji jest podręcznik pod redakcją prof. Mariusza Muszyńskiego z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

Jak podkreśla sam autor, „Unia Europejska jest naszą rzeczywistością i pewnie przyszłością, bo takie są realia międzynarodowe”. Celem książki jest dotknięcie w sposób całościowy zagadnień unijnych, jednocześnie ograniczając teorię, a kładąc nacisk na praktykę, czyli analizę norm traktatowych oraz orzecznictwo. I chociaż podręcznik jest pozycją stricte naukową, omawiającą zagadnienia od strony prawnej, to dzięki metodologii, konsekwencji i przejrzystości nie musi być zgłębiany jedynie przez studentów prawa, administracji, stosunków politycznych czy międzynarodowych, ale może również zainteresować praktyków oraz pasjonatów tych zagadnień.

Książka porusza najważniejsze zagadnienia dotyczące Unii, począwszy od historii procesu integracji europejskiej, historii integracji Polski z UE, istoty prawnej UE, aksjologii UE, poprzez obywatelstwo UE, jej system instytucjonalny i źródła prawa, system ochrony prawnej w UE, rynek wewnętrzny i swobody unijne, wybrane polityki UE, po wspólne reguły konkurencji, harmonizację prawa państw członkowskich, Unię Gospodarczo-Walutową, przestrzeń bezpieczeństwa, wolności i sprawiedliwości, kończąc na stosunkach zewnętrznych.

Od dawna wiadomo, że dzisiejszy świat to globalna wioska i system naczyń połączonych, zatem jeżeli Unia chce być liczącym się graczem na arenie międzynarodowej, obok Stanów Zjednoczonych, Rosji, Chin czy Brazylii, musi stawiać sobie za cel dalszy dynamiczny rozwój, ekspansję i ewolucję, ponieważ taką wizję zjednoczonej i silnej Europy mieli ojcowie-założyciele UE.

Jakub T. Balicki

Unia Europejska. Historia , architektura , prawo , pod red. M. Muszyńskiego, WYDAWNICTWO STO, Bielsko-Biała 2011.