Monografia i przewodnik

Książka prof. Włodzimierza Gogołka, unikatowe opracowanie o ludziach w Sieci, mimo pozornie popularnej formy jest dziełem o charakterze naukowym. Oparta na najnowszych, obszernych źródłach, zarówno tradycyjnych, jak i elektronicznych, nie jest kompilacją dostępnych informacji, lecz zawiera całkiem nowe ujęcia, porządkujące i wartościujące rozważane zjawiska, będące wynikiem wieloletnich studiów naukowych i przemyśleń autora. Zwłaszcza pod względem ujęcia prezentowanych zagadnień książkę znamionuje oryginalność sądów i opinii.

Praca obejmuje krąg zagadnień, które są przedmiotem zainteresowania wielu potencjalnych czytelników: naukowców, doktorantów, studentów, publicystów. Wynika to z kręgu poruszanych zagadnień, godnych naukowej refleksji, ale także dotykających praktyki codziennego życia. Przyczyna jest prosta: na skutek procesów, którym umownie i zbiorczo nadaje się miano „budowy społeczeństwa informacyjnego”, rola i znaczenie komunikacji sieciowej ustawicznie rośnie. Jednocześnie dziedzina ta przeżywa gwałtowny rozwój, którego skutkiem jest m.in. to, że zarówno techniczna baza komunikacji sieciowej, jak i jej społeczne sposoby wykorzystania oraz rozmaite konsekwencje tego wykorzystania (w wymiarze jednostkowym i zbiorowym) bezustannie się zmieniają.

Zajmując się nieco podobną dziedziną wiedzy, z prawdziwym podziwem obserwowałem, z jakim talentem, wyczuciem oraz erudycją autor wybierał spośród tysięcy dostępnych informacji dziesiątki ważnych i ciekawych wiadomości, które zdecydował się przywołać. Obok znakomitego doboru materiału uznanie budzi także sposób jego zaprezentowania – klarowny, kompetentny, ciekawy, doprawdy znakomity z dydaktycznego punktu widzenia.

W rozdziale 1 doskonale ujęta jest Istota komunikacji sieciowej. To swoisty „bryk”, pozwalający szybko i bezboleśnie wprowadzić czytelnika w niezbędne zagadnienia techniczne. Rozdział 2 przedstawia Uwarunkowania komunikacji sieciowej, analizowane przez pryzmat sześciu różnych punktów widzenia i sześciu grup problemów odnoszących się do komunikacji sieciowej. W rozdziale 3 przedstawione są Kategorie komunikacji sieciowej, autorska propozycja, która jest pierwszym krokiem do naukowego opisu rozważanych procesów i zjawisk. Zagadnieniu zapewnienia bezpiecznych warunków komunikacji w Sieci poświęcony jest rozdział 4. Na ten temat napisano już całe tomy, ale wyjątkowość opisów prof. Gogołka polega na tym, że uwzględnia on wiele aspektów tego problemu – od technicznych i organizacyjnych, poprzez psychologiczne i socjologiczne, aż do prawnych.

Końcowy, piąty rozdział książki poświęcony jest paradoksom komunikacji sieciowej. Nie chcąc zdradzać istoty pomysłów autora zawartych w tym rozdziale, pozwolę sobie jedynie zapewnić czytelników, że zdecydowanie warto go przeczytać.

Moja opinia o książce jest jednoznacznie pozytywna. To monografia naukowa o dużym ładunku innowacyjnych i oryginalnych treści. Jednak w rękach mądrego wykładowcy może znakomicie pełnić rolę ciekawego i inspirującego podręcznika dla studentów. Co więcej, mówiąc o potencjalnych czytelnikach, trzeba wskazać także na wciąż rosnącą rzeszę ludzi aktywnych sieciowo, którzy do swojej codziennej praktyki potrzebują dobrego przewodnika. Książka prof. Gogołka na pewno zaspokoi ich oczekiwania.

Ryszard Tadeusiewicz

Włodzimierz Gogołek, Komunikacja sieciowa. Uwarunkowania, kategorie i paradoksy, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2010.