Bardziej efektywni

Uniwersalna recepta na bestellerowy poradnik mogłaby wyglądać następująco: zbierz kilka przykładów określonych zachowań ludzkich, dodaj do nich odpowiednią, popartą wynikami najnowszych badań naukowych interpretację i czekaj na sukces. Charles Duhigg z pewnością doczekał się sukcesu, jego pierwsza książka, Siła nawyku, osiągnęła bowiem rekordowy wynik miliona sprzedanych egzemplarzy. Idąc za ciosem, ten dziennikarz śledczy pracujący dla magazynu „The New York Times” wydał kolejną publikację, która ma szansę stać się murowanym hitem wydawniczym. Najnowsze jego dzieło o przyciągającym uwagę tytule Mądrzej, szybciej, lepiej zgłębia tajemnicę efektywności, przekonując czytelników, że możliwa do wykonania modyfikacja dotychczasowych zachowań pozwoli osiągnąć niespotykaną do tej pory wydajność. „Efektywność (…) to trud, który podejmujemy, zużywając energię, zasoby intelektu oraz czas, by mieć to, czego pragniemy, (…) to zdobywanie tego, na czym nam zależy, bez poświęcania wszystkich innych drogich nam rzeczy”.

Autor oparł konstrukcję swojej książki na wyeksplikowaniu tych obszarów, których przekształcenie pozwala, jego zdaniem, najpełniej rozwinąć skrzydła osobistej skuteczności. W ośmiu rozdziałach odbiorca zapoznaje się więc kolejno z tematyką motywacji, pracy w zespole, koncentracji, stawiania celów, zarządzania kapitałem ludzkim, podejmowania decyzji, a także pomysłowości i przyswajania informacji. Tezy zawarte w każdym rozdziale zilustrowane są prawdziwymi historiami z życia codziennego różnych osób, państw czy grup społecznych. Poznajemy więc m.in. kulisy katastrofy lotu Air France 447, wojny Jom Kippur czy powstawania hitu kinowego wytwórni Walt Disney Pictures Kraina Lodu. Przytaczane przykłady są oczywiście celowymi zabiegami stanowiącymi pretekst do prezentacji określonych teorii psychologicznych, które każdy może wdrożyć do swojego życia po to, by uczynić je bardziej wydajnym i racjonalnym, nabierając przy tym wewnętrznej siły wynikającej z pokonywania własnych, często zgubnych przyzwyczajeń.

Duhigg koncentruje się na analizowaniu szczególnie szkodliwych, według niego, mechanizmów rządzących ludzkim działaniem. Na jego czarnej liście znalazło się m.in. zjawisko określane mianem tunelu poznawczego, a także fenomen posługiwania się utrwalonymi modelami mentalnymi. Niebezpieczeństwo ich stosowania wynika z generowania realnego zagrożenia wynikającego z fiksacji osoby im podlegającej na jedynym dostępnym w danej chwili rozwiązaniu, często niedopasowanym do zmieniającej się sytuacji, doprowadzając w rezultacie do dramatycznych konsekwencji. W ferworze zmagań z destrukcyjnymi zachowaniami nie można także stracić z pola widzenia obszaru związanego z właściwym umiejscowieniem kontroli wewnętrznej, spadającej motywacji czy wreszcie umiejętności wydobywania istotnych wiadomości z natłoku informacji docierających do nas z przeróżnych źródeł, podkreśla autor.

Duhigg wie, że osiągnięcie sukcesu wymaga podejmowania wielu, często trudnych decyzji, dlatego dzieli się ze swoimi odbiorcami wypróbowanymi rozwiązaniami, relacjonując własne zmagania podejmowane w trakcie pisania książki. Załączony na jej końcu aneks pozwala czytelnikowi nauczyć się właściwego wykorzystania potencjału powstałej publikacji, pokazując skuteczne sposoby wdrażania opisywanej teorii do codziennej praktyki. Duhigg wierzy w moc sprawczą tkwiącą w każdym człowieku, moc umożliwiającą zmianę dotychczasowego życia z rutynowego schematu na sprawnie zarządzany projekt spełniający kryteria efektywności, dzięki któremu świat otwiera się dla nas na nowo. „Wszyscy możemy stać się bardziej efektywni – a teraz wiemy już, jak tego dokonać”, podsumowuje swój sprawnie i dynamicznie prowadzony wywód autor.

Aneta Zawadzka

Charles DUHIGG, Mądrzej, szybciej, lepiej. Sekret efektywności, tłum. Bernadeta Minakowska-Koca, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2016.