Bądź sprytny

Dostęp do informacji jest dziś szerszy niż kiedykolwiek wcześniej. Co więcej, różne informacje są właściwie w zasięgu ręki. Powstaje coraz więcej książek i stron internetowych, które uczą, w jaki sposób powinniśmy zarządzać zasobami informacji. Rozwiązywanie problemów wydaje się prostsze niż bywało dotąd. Ale czy na pewno? „Spryt to niezwykle wartościowa zdolność człowieka – warunkuje ona twój styl myślenia i wpływa na sposób, w jaki podejmujesz decyzje oraz rozwiązujesz problemy. Ludzie od zawsze poszukiwali rad i wskazówek, które nauczyłyby ich tego, jak myśleć i działać jeszcze skuteczniej. Niestety nie ma zbyt wielu książek dogłębnie opisujących ten temat”. W tę właśnie lukę idealnie wpisuje się książka Markmana.

Dr Art Markman, wykładowca psychologii oraz marketingu na uniwersytecie w Teksasie, jest jednym z najbardziej znanych na świecie specjalistów w dziedzinie kognitywistyki. W omawianej publikacji, korzystając z najnowszych odkryć w zakresie psychologii poznawczej oraz innych dziedzin nauki, udowadnia, że myślenia efektywnego można, a nawet trzeba się nauczyć.

Czym właściwie jest myślenie efektywne? Autor podkreśla różnicę pomiędzy inteligencją a myśleniem efektywnym, sprytnym (smart thinking ). Efektywne myślenie to zdolność do rozwiązywania nowych problemów za pomocą aktualnej wiedzy. Nie jest ono jednak umiejętnością wrodzoną – można się go nauczyć i swobodnie rozwijać. Książka ta daje wgląd w mechanizmy działania mózgu. Wyjaśnia, dlaczego myślimy w dany sposób i że możemy manipulować naszymi procesami myślowymi, aby były bardziej wydajne i skuteczne.

Myśleć efektywnie opiera się na trzech podstawowych elementach inteligentnego myślenia: rozwój inteligentnych nawyków, pozyskanie wysokiej jakości wiedzy i umiejętność jej stosowania. Markman pokazuje jak w prosty sposób przyzwyczaić umysł do sprytnego myślenia. Najpierw opisuje najważniejsze składniki tworzące wspólnie to, co zwyczajowo nazywamy innowacyjnością, czyli kształtowanie nawyków pozwalających zdobywać wysokiej jakości wiedzę. Tłumaczy czym jest sprytne myślenie oraz jak zastąpić stare, złe nawyki nowymi – sprytnymi. Dowiadujemy się, jak ogromną rolę w rozwiązywaniu nowych problemów odgrywa wiedza przyczynowa, czyli umiejętność udzielania precyzyjnej odpowiedzi na pytanie „dlaczego?”. A także, że kluczowe w procesie wykorzystywania zgromadzonej wiedzy jest myślenie w kategoriach podobieństw i analogii. Następnie omówiona teoria przełożona zostaje na praktykę. Markman udowadnia, że dobre podsumowanie jest kluczem do wysokiej jakości wiedzy. Pokazuje także kilka kroków, które pomogą spojrzeć na problem z innej perspektywy i ocenić różne rozwiązania. W końcu zostajemy uczuleni na fakt, że ludzie znajdujący się w naszym najbliższym otoczeniu mają także wpływ na sposób naszego myślenia. Autor, wychodząc z założenia, że chętnie przejmujemy od innych określone schematy myślenia, zachęca do tworzenia i promowania tzw. kultury sprytnego myślenia.

Książka jest swoistą instrukcją obsługi umysłu, napisaną w błyskotliwy i wciągający sposób. Markman wskazuje, że mentalne nawyki to klucz do inteligentnego myślenia i uczy nas, że aby kształtować dobre nawyki, musimy w pełni wykorzystać nasz potencjał. Nie tylko podsuwa pomysły, jak wyrobić w sobie owe nawyki sprytnego myślenia, ale także pokazuje, jak z tych pomysłów korzystać. Sposoby przełamania złych nawyków myślowych są ciekawe – pomogą skutecznie zapamiętywać informacje, uczyć się i wykorzystywać posiadaną wiedzę do własnych potrzeb, ale z perspektywy prowadzenia biznesu raczej nie przyniosą znaczących zmian.

Katarzyna Krzyżanowska

Art Marman, Myśleć efektywnie, czyli jak sprawniej rozwiązywać problemy i osiągać cele , tłum. Michał Konewka, EDGARD, Warszawa 2012, seria: Samo Sedno.