PRAWO O SZKOLNICTWIE WYŻSZYM

Projekt z 20 grudnia 2000 r

Dział I - System szkolnictwa wyższego

	Rozdział 1 - Przepisy ogólne
	Rozdział 2- Utworzenie i zniesienie szkoły wyższej
	Rozdział 3 - Nadzór nad szkołami wyższymi
	Roziział 4 - Rada Główna szkolnictwa wyższego i Akademicka Komisja Akredytacyjna
	Rozdział 5 - Konferencje rektorów szkół wyższych

Dział II - Ustrój szkoły wyższej

	Rozdział 1 - Statut szkoły wyższej
	Rozdział 2 - Organy szkoły wyższej
	Rozdział 3 - Organizacja szkoły wyższej
	Rozdział 4 - Mienie i finanse szkoły wyższej

Dział III - Pracownicy szkoły wyższej

	Rozdział 1 - Nauczyciele akademiccy
	Rozdział 2 - Stosunek pracy nauczycieli akademickich
	Rozdział 3 - Odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli akademickich
	Rozdział 4 - Pracownicy nie będący nauczycielami akademickimi
	Rozdział 5 - Przepisy wspólne dla pracowników szkoły wyższej

Dział IV - Studia i studenci

	Rozdział 1 - Organizacja studiów
	Rozdział 2 - Prawa i obowiązki studentów
	Rozdział 3 - Samorząd i organizacje studenckie
	Rozdział 4 - Odpowiedzialność dyscyplinarna studentów
	Rozdział 5 - Studia doktoranckie w szkole wyższej

Dział V - Utrzymanie porządku i bezpieczeństwa na terenie szkoły wyższej

Dział VI - Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe

Dział I. System szkolnictwa wyższego

Rozdział 1
Przepisy ogólne

Art. 1

1.Szkoły wyższe są integralną częścią narodowego systemu edukacji i nauki.
2.Szkoły wyższe są zorganizowane i działają na zasadzie wolności nauczania, wolności badań naukowych oraz wolności twórczości artystycznej.
3.Szkoła wyższa jest autonomiczna. Organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego mogą podejmować decyzje dotyczące szkoły wyższej tylko w przypadkach przewidzianych w ustawach.
4.Nauczyciele akademiccy, studenci oraz pracownicy szkoły wyższej nie będący nauczycielami akademickimi tworzą wspólnotę akademicką.
5.Wspólnota akademicka w uczelni publicznej jest samorządna, zarządzana przez demokratycznie wybrane organy kolegialne i jednoosobowe

Art. 2

1.Ustawę stosuje się do publicznych i niepublicznych szkół wyższych.
2.Ustawy nie stosuje się do szkół wyższych i wyższych seminariów duchownych, prowadzonych przez Kościół Katolicki, z wyjątkiem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, a także do szkół wyższych i wyższych seminariów duchownych prowadzonych przez inne kościoły i związki wyznaniowe, chyba że ustawa lub umowa między Rządem a właściwymi władzami Kościoła Katolickiego lub właściwymi władzami innych kościołów i związków wyznaniowych stanowią inaczej, z zastrzeżeniem ust. 3.
3.Kościół Katolicki i inne kościoły oraz związki wyznaniowe mogą, jako osoby prawne, tworzyć uczelnie niepubliczne w trybie określonym w art. 12 - 18.

Art. 3

 

1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego kształtuje i realizuje politykę państwa w dziedzinie szkolnictwa wyższego oraz sprawuje nadzór nad szkołami wyższymi, z zastrzeżeniem ust.2.
2. Nadzór nad uczelniami wojskowymi sprawuje Minister Obrony Narodowej, a nad uczelniami służb publicznych - minister właściwy do spraw wewnętrznych.
3. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, w zakresie i formach określonych w ustawach, przyznaje uczelniom publicznym środki finansowe do wykonywania ich zadań oraz może udzielać pomocy uczelniom niepublicznym.

Art. 4

Ustrój oraz szczegółowe zasady funkcjonowania szkoły wyższej określa jej statut.

Art. 5

Szkoła wyższa ma osobowość prawną.

Art. 6

1. Zadaniami szkoły wyższej są w szczególności: 

   1) kształcenie studentów w zakresie danej dziedziny wiedzy lub sztuki oraz ich przygotowanie do wykonywania określonych zawodów; zadaniami uczelni uniwersyteckiej i akademickiej są ponadto: prowadzenie badań naukowych oraz przygotowywanie do samodzielnej pracy naukowej, 

   2) kształcenie w celu uzupełnienia wiedzy ogólnej i specjalistycznej osób, które posiadają stopnie zawodowe, 

   3) rozwijanie i upowszechnianie kultury narodowej oraz postępu technicznego, a także współdziałanie w szerzeniu wiedzy w społeczeństwie, wychowywanie studentów w duchu poszanowania praw człowieka, patriotyzmu, demokracji i odpowiedzialności za losy społeczeństwa i państwa, 

   4) gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych i informacyjnych, 

   5) tworzenie warunków do rozwoju fizycznego studentów.

2. Zadaniem uczelni wojskowej może być również kształcenie studentów nie będących żołnierzami zawodowymi lub kandydatami na żołnierzy zawodowych.
3. Zadaniem uczelni służb publicznych jest również kształcenie studentów nie będących funkcjonariuszami oraz działanie na rzecz bezpieczeństwa i porządku publicznego, ochrony granic państwa i kontroli ruchu granicznego oraz ochrony przeciwpożarowej i ochrony ludności.
4. Zadaniem uczelni medycznej lub podstawowej jednostki organizacyjnej innej uczelni publicznej działającej w dziedzinie nauk medycznych albo weterynaryjnych, może być także uczestniczenie w sprawowaniu opieki medycznej albo weterynaryjnej w zakresie i formach określonych w przepisach odrębnych.
5. Zadaniem uczelni zawodowej może być również prowadzenie badań naukowych oraz wdrażanie nowych rozwiązań i innowacji.
6. W szkole wyższej mogą być prowadzone studia licencjackie lub inżynierskie, jednolite i uzupełniające studia magisterskie, studia doktoranckie, studia podyplomowe oraz studia i kursy specjalne.
7. Studia podyplomowe mogą prowadzić tylko te jednostki organizacyjne szkoły wyższej, które posiadają w tym zakresie uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora.
8. W uzasadnionych przypadkach minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego może, na wniosek zainteresowanej szkoły wyższej, po zasięgnięciu opinii Akademickiej Komisji Akredytacyjnej, wyrazić zgodę na prowadzenie studiów podyplomowych przez jednostkę organizacyjną nie spełniającą wymagań określonych w ust. 7.

Art. 7

1. Szkoła wyższa ma prawo do: 

   1) ustalania warunków wstępu na studia, 

   2) weryfikowania wiedzy i umiejętności studentów, 

   3) wydawania dyplomów potwierdzających uzyskanie stopnia licencjata, inżyniera, magistra lub równorzędnych oraz świadectw ukończenia studiów doktoranckich, podyplomowych, studiów i kursów specjalnych.

2. Uprawnione jednostki organizacyjne szkoły wyższej mogą nadawać stopnie naukowe doktora i doktora habilitowanego oraz występować o nadanie tytułu naukowego profesora na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Art. 8

1. Akademickim tytułem honorowym jest tytuł doktor honoris causa.
2. Tytuł doktor honoris causa może być nadany osobom posiadającym wybitne osiągnięcia na polu nauki lub kultury oraz w innej działalności służącej dobru wspólnemu narodu lub ludzkości.
3. Tytuł doktor honoris causa nadaje senat uczelni uniwersyteckiej lub akademickiej, na wniosek jednostki organizacyjnej tej uczelni uprawnionej do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego.
4. Szczegółowe warunki nadawania tytułu doktor honoris causa oraz tryb postępowania w tych sprawach, treść dyplomu, insygnia tytułu i ceremoniał ich wręczania, określa statut uczelni uniwersyteckiej lub akademickiej.

Art. 9

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1)"szkoła wyższa" - jednostkę organizacyjną szkolnictwa wyższego (uczelnię uniwersytecką, akademicką i zawodową) realizującą zadania, o których mowa w art. 6,

2) "uczelnia publiczna" - szkołę wyższą utworzoną w drodze ustawy lub rozporządzenia Rady Ministrów, w której kształcenie jest powszechnie dostępne na warunkach określonych w ustawie,

3) "uczelnia niepubliczna" - szkołę wyższą utworzoną przez osobę prawną lub fizyczną na podstawie zezwolenia ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego,

4) "uczelnia uniwersytecka" - szkołę wyższą, która jest podstawowym miejscem pracy dla co najmniej sześćdziesięciu nauczycieli akademickich posiadających tytuł naukowy i w której co najmniej połowa podstawowych jednostek organizacyjnych ma uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego, a w odniesieniu do uczelni artystycznych - szkołę wyższą, która zatrudnia co najmniej dwudziestu nauczycieli akademickich posiadających tytuł naukowy,

5) "uczelnia akademicka" - szkołę wyższą, w której przynajmniej jedna jednostka organizacyjna posiada uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora,

6) "uczelnia zawodowa" - szkołę wyższą nie spełniającą wymagań, o których mowa w pkt 5,

7) "uczelnia wojskowa" - szkołę wyższą kształcącą studentów będących żołnierzami zawodowymi lub kandydatami na żołnierzy zawodowych,

8) "uczelnia służb publicznych" - szkołę wyższą kształcącą funkcjonariuszy wymienionych w pkt 16,

9) "rektor" - w uczelni wojskowej i uczelni służb publicznych rektora-komendanta,

10) "wydział" - wydział lub inną podstawową jednostkę organizacyjną, prowadzącą co najmniej jeden kierunek studiów,

11) "studia wyższe" - studia na poziomie licencjackim lub inżynierskim albo magisterskim, kończące się uzyskaniem stopnia licencjata, inżyniera lub magistra albo stopni równorzędnych,

12) "studia stacjonarne" - studia polegające na realizacji całego programu studiów w formie zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich i studentów,

13) "studia niestacjonarne" - studia polegające na realizacji tego samego programu także w innych formach, niż określone w pkt 12,

14) "absolwent" - osobę, która odbyła studia wyższe i uzyskała stopień licencjata, inżyniera lub magistra albo stopień równorzędny, potwierdzony odpowiednim dyplomem,

15) "podstawowe miejsce pracy" - miejsce pracy, w którym nauczyciel akademicki jest zatrudniony na podstawie mianowania, a w odniesieniu do nauczyciela akademickiego, w tym także emerytowanego, zatrudnionego wyłącznie na podstawie umowy o pracę - wskazane przez niego jedno miejsce pracy, w którym zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy; w stosunku do żołnierza zawodowego i funkcjonariusza - uczelnia, o której mowa w pkt 7 i 8, w której został wyznaczony lub mianowany na stanowisko służbowe na podstawie przepisów odrębnych,

16) "funkcjonariusz" - osobę pełniącą służbę w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej i Biurze Ochrony Rządu,

17) "nauka i badania naukowe" - również sztukę i twórczość artystyczną.

 

 

Dział I - System szkolnictwa wyższego

Rozdział 2
Utworzenie i zniesienie szkoły wyższej

Art. 10

1. Utworzenie, zniesienie uczelni publicznej, zmiana jej nazwy oraz połączenie z inną uczelnią publiczną następuje, z zastrzeżeniem ust. 2, w drodze ustawy, po spełnieniu wymagań określonych w niniejszej ustawie. Zniesienie uczelni publicznej, zmiana nazwy oraz połączenie z inną uczelnią publiczną wymagają ponadto zasięgnięcia opinii senatu lub senatów uczelni, których akty te dotyczą.
2. Utworzenie, zniesienie publicznej uczelni zawodowej, zmiana jej nazwy oraz połączenie z inną publiczną uczelnią zawodową, następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, po spełnieniu wymagań określonych w niniejszej ustawie.
3. Utworzenie, zniesienie publicznej uczelni zawodowej oraz połączenie z inną publiczną uczelnią zawodową następuje na wniosek:

   1) ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego,

   2) ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub Ministra Obrony Narodowej, w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego,

   3) sejmiku województwa, w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego.

4. Przez połączenie uczelni publicznych, o którym mowa w ust. 1 - 3, rozumie się również włączenie uczelni publicznej do innej uczelni publicznej.
5. Szkoła wyższa, która w wyniku utworzenia nowej podstawowej jednostki organizacyjnej przestała spełniać wymagania określone w art. 10 pkt 4, zachowuje uprawnienia uczelni uniwersyteckiej przez okres trzech lat. Niespełnienie wymogów w tym okresie powoduje utratę uprawnień uczelni uniwersyteckiej.
6. Szkoła wyższa zawiadamia niezwłocznie ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego o zmianach w jej strukturze organizacyjnej, wpływających na posiadanie uprawnień uczelni uniwersyteckiej.

 

Art. 11

1. Akt prawny o utworzeniu uczelni publicznej określa jej nazwę, siedzibę, ogólny kierunek działalności oraz podmiot, który dokona jej wyposażenia w nieruchomości.
2. Pierwszego rektora uczelni publicznej powołuje, na okres roku, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego. W uzasadnionych przypadkach, minister może odwołać pierwszego rektora przed upływem roku i powołać następnego rektora na okres pozostały do końca tego roku.
3. Pierwszy statut uczelni publicznej nadaje, na okres roku, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego.
4. Przepisy ust. 1 - 3 stosuje się odpowiednio w przypadku połączenia uczelni publicznej z inną uczelnią publiczną.
5. Przepis ust. 2 nie dotyczy uczelni służb publicznych.

Art. 12

1. Uczelnię niepubliczną może utworzyć osoba fizyczna lub osoba prawna, z wyjątkiem państwowej lub komunalnej osoby prawnej, zwana dalej "założycielem".
2. Utworzenie uczelni niepublicznej oraz uzyskanie przez nią uprawnień do prowadzenia studiów wyższych na określonym kierunku studiów i poziomie kształcenia wymaga zezwolenia ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego.
3. Uczelnia niepubliczna nie może być tworzona z mienia Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego.
4. Uczelnia niepubliczna tworzona jest jako uczelnia prowadząca studia licencjackie lub inżynierskie. Uczelnia ta może ubiegać się o uzyskanie prawa do prowadzenia studiów na poziomie magisterskim.

Art. 13

1. W zezwoleniu, o którym mowa w art. 12 ust. 2, określa się założyciela uczelni niepublicznej, jej nazwę, siedzibę, prowadzone kierunki studiów i poziom kształcenia, a także minimalną wielkość i rodzaj środków majątkowych, które powinny być przeznaczone na jej utworzenie i funkcjonowanie oraz termin ich przekazania uczelni niepublicznej.
2. Zezwolenia, o którym mowa w art. 12 ust. 2, udziela się na okres pięciu lat. Zezwolenie to przedłuża się na czas określony lub nieokreślony. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego może odmówić przedłużenia zezwolenia, jeżeli uczelnia niepubliczna działa niezgodnie z przepisami prawa, albo gdy jej dotychczasowy rozwój nie daje gwarancji prawidłowego funkcjonowania.
3. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, odmawia udzielenia zezwolenia, o którym mowa w art. 12 ust. 2, jeżeli wniosek nie daje gwarancji spełnienia warunków niezbędnych do prowadzenia studiów wyższych, określonych w ustawie i aktach wykonawczych lub za odmową przemawia dobro szkolnictwa wyższego.

Art. 14

Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, warunki, które powinien spełnić założyciel i warunki jakim powinien odpowiadać wniosek o wydanie zezwolenia na utworzenie uczelni niepublicznej oraz sposób pobierania i wysokość opłaty na wydatki związane z kosztami postępowania opiniodawczego uwzględniając w szczególności: 

1) wymagania dotyczące osoby prawnej lub osoby fizycznej w zakresie jej dotychczasowej działalności, w tym działalności w obszarze edukacji, jeśli prowadzi tego rodzaju działalność, 

2) dokumenty, jakie winna przedłożyć osoba prawna lub fizyczna, w tym w odniesieniu do osoby fizycznej: odpis z dowodu osobistego i zaświadczenie o niekaralności, zaś w odniesieniu do osoby prawnej: wyciąg z rejestru lub inny dokument określający status osoby prawnej, rodzaj i zakres działalności oraz organy uprawnione do reprezentowania osoby prawnej, 

3) wykaz dokumentów, jakie winny być dołączone do wniosku, w tym plany studiów i ramowe programy nauczania, wykaz kadry wraz z oświadczeniami nauczycieli akademickich o woli zatrudnienia, zobowiązanie do przekazania środków majątkowych na rzecz tworzonej uczelni wraz z dokumentami potwierdzającymi stan finansów założyciela, dokumenty potwierdzające dysponowanie przez założyciela bazą materialną wyposażoną w sposób umożliwiający właściwe realizowanie procesu dydaktycznego przez uczelnię oraz projekt jej statutu.

Art. 15

Opłaty, o których mowa w art. 14 ust. 1 są gromadzone na wyodrębnionym rachunku bankowym środka specjalnego urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego. Przychody środka specjalnego przeznaczone są na wydatki związane z postępowaniem opiniodawczym dotyczącym uczelni niepublicznych w zakresie, o którym mowa w art. 38 ust 1 pkt 1. Gospodarka finansowa środka specjalnego prowadzona jest na zasadach określonych w art. 21 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014, z 1999r. Nr 38, poz. 360, Nr 49, poz. 485, Nr 70, poz. 778, Nr 78, poz. 875 i Nr 110, poz. 1255 oraz z 2000r. Nr 6, poz. 69 i Nr 12, poz. 136).

Art. 16

Po uzyskaniu zezwolenia, o którym mowa w art. 12 ust. 2, założyciel składa w formie aktu notarialnego oświadczenie woli o założeniu uczelni niepublicznej, zwane dalej "aktem założycielskim". Akt założycielski określa w szczególności: założyciela, nazwę, siedzibę i szczegółowy zakres działalności uczelni, minimalną wielkość środków majątkowych przeznaczonych na utworzenie uczelni, w tym środków przekazanych jej na własność i termin ich przekazania oraz sposób dalszego finansowania uczelni.

Art. 17

1. Uczelnia niepubliczna uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do rejestru uczelni niepublicznych, prowadzonego przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego.
2. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego odmawia wpisania uczelni niepublicznej do rejestru, jeśli akt założycielski lub statut uczelni jest niezgodny z przepisami prawa lub udzielonym zezwoleniem.
3. Minister właściwy do spraw sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia rejestru, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając w szczególności dane, jakie powinien zawierać wniosek o wpisanie uczelni niepublicznej do rejestru, w tym rodzaj dokumentów, które założyciel winien dołączyć do wniosku, treść rubryk rejestru, zasady dokonywania wpisów i zmian w rejestrze, warunki wykreślenia uczelni z rejestru oraz zasady udostępniania rejestru.

Art. 18

1. Pierwszy statut uczelni niepublicznej, nadaje jej założyciel.
2. Pierwszego rektora uczelni niepublicznej powołuje, na okres roku, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, na wniosek założyciela uczelni.
3. Uczelnia niepubliczna może uzyskać prawo do prowadzenia studiów magisterskich, po spełnieniu warunków ustalonych na podstawie art. 34 ust.1 pkt 1. Przepis art. 12 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 19

Przepisy art. 12 - 18 stosuje się odpowiednio do połączenia uczelni niepublicznej z inną uczelnią niepubliczną oraz do zmiany osoby uprawnionej do wykonywania funkcji założyciela.

Art. 20

1. Założyciel może zlikwidować uczelnię niepubliczną, po zapewnieniu studentom możliwości kontynuowania studiów.
2. Uczelnia niepubliczna ulega likwidacji z upływem terminu ważności zezwolenia, o którym mowa w art. 12 ust. 2.

Art. 21

1. Tryb likwidacji uczelni niepublicznej, w zakresie nieuregulowanym w ustawie, określa jej statut.
2. W przypadku likwidacji uczelni niepublicznej, jej majątek przeznacza się na cele określone w statucie, po uprzednim zaspokojeniu roszczeń studentów, pracowników i osób trzecich.
3. Z dniem otwarcia likwidacji uczelnia nie prowadzi rekrutacji na studia.

Art. 22

Udzielenie i odmowa udzielenia zezwolenia na utworzenie uczelni niepublicznej i uzyskanie przez nią uprawnień do prowadzenia studiów wyższych na określonym kierunku studiów i poziomie kształcenia, przedłużenie ważności zezwolenia lub połączenie uczelni niepublicznej, zatwierdzenie i odmowa zatwierdzenia jej statutu, wpis i odmowa wpisu do rejestru, zwieszenie działalności lub nakaz likwidacji uczelni niepublicznej następują w drodze decyzji administracyjnej.

Art. 23

1. Uczelnia uniwersytecka i akademicka mogą utworzyć poza swoją siedzibą wydział zamiejscowy lub filię obejmującą co najmniej dwa wydziały, po spełnieniu warunków określonych w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 34 ust. 1 pkt 6.
2. Podstawowa jednostka organizacyjna uczelni uniwersyteckiej i akademickiej posiadająca uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego może prowadzić zajęcia objęte programem studiów także w zamiejscowych ośrodkach dydaktycznych.
3. Uchwała senatu uczelni uniwersyteckiej o utworzeniu jednostek, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4, wchodzi w życie z dniem określonym w tej uchwale, a uchwała senatu uczelni akademickiej wchodzi w życie z dniem zatwierdzenia przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego albo po upływie dwóch miesięcy od daty jej doręczenia, jeżeli minister w tym terminie nie odmówił jej zatwierdzenia.
4. Uchwała senatu uczelni służb publicznych o utworzeniu jednostek, o których mowa w ust. 1, wchodzi w życie z dniem zatwierdzenia przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego.
5. Uczelnia uniwersytecka i akademicka mogą utworzyć za granicą wydział zamiejscowy lub filię, po uzyskaniu zgody ministra właściwego do spraw zagranicznych i ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego.
6. Zagraniczne szkoły wyższe mogą tworzyć wydziały lub filie z siedzibą na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej po uzyskaniu zgody ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego. Do tworzenia, prowadzenia działalności i likwidacji tych jednostek organizacyjnych stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące tworzenia, prowadzenia działalności i likwidacji uczelni niepublicznej.

Art. 24

Uczelnie zawodowe współdziałają z uczelniami uniwersyteckimi i akademickimi, w szczególności poprzez zawieranie umów dotyczących zapewnienia wysokiego poziomu kształcenia w zakresie przedmiotów podstawowych oraz rozwoju naukowego pracowników.

Art. 25

1. Szkoła wyższa może tworzyć jednostki międzyuczelniane i jednostki wspólne z innymi podmiotami, w szczególności instytucjami naukowymi, w tym również zagranicznymi.
2. Utworzenie jednostki, o której mowa w ust 1, wymaga zgody ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego.
3. Organizację, sposób funkcjonowania i finansowania jednostki wspólnej oraz zasady wydawania wspólnych dyplomów ukończenia studiów i świadectw ukończenia innych form kształcenia, określa porozumienie o utworzeniu jednostki wspólnej.

Art. 26

1. W celu wspólnego wykonywania zadań, w szczególności zadań określonych w art. 6, szkoły wyższe mogą tworzyć związki uczelni lub przystępować do nich.
2. Utworzenie związku uczelni następuje w drodze porozumienia po przyjęciu przez ich senaty jednobrzmiącej uchwały o utworzeniu związku.
3. Porozumienie określa w szczególności:

   1) uczestników związku, nazwę i organizację, 

   2) zakres i zasady działania oraz tryb finansowania związku, 

   3) zasady korzystania przez związek z mienia szkół wyższych, wchodzących w jego skład, 

   4) sposób występowania uczelni ze związku lub rozwiązania związku.

4. O zamiarze zawarcia porozumienia w sprawie utworzenia związku szkoły wyższe powiadamiają ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego nie później niż na trzydzieści dni przed jego zawarciem. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego wyraża sprzeciw w razie stwierdzenia niezgodności porozumienia z prawem.

Art. 27

Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego ogłasza w wydawanym przez siebie dzienniku urzędowym wykaz szkół wyższych i związków uczelni, obwieszczenia o utworzeniu i likwidacji uczelni niepublicznych, a także informacje o zawieszeniu uprawnień szkoły wyższej do prowadzenia studiów.

Dział I - System szkolnictwa wyższego

Rozdział 3
Nadzór nad szkołami wyższymi

 

Art. 28

1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego sprawuje nadzór nad zgodnością działań szkół wyższych oraz związków uczelni z przepisami ustawowymi i statutem, oraz z treścią udzielonego zezwolenia na założenie uczelni niepublicznej, a także nad prawidłowością i celowością wydatkowania środków publicznych. W tym celu minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego może żądać informacji i wyjaśnień od organów szkół wyższych, związków uczelni oraz założyciela uczelni niepublicznej, a także dokonywać kontroli działalności szkoły wyższej.
2. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego uchyla uchwałę senatu lub decyzję rektora szkoły wyższej, z wyłączeniem decyzji administracyjnej podjętej w sprawie indywidualnej, w przypadku stwierdzenia jej niezgodności z przepisami prawa lub statutem szkoły wyższej, nie później niż w terminie dwóch miesięcy od otrzymania uchwały lub decyzji. Na rozstrzygnięcie ministra w sprawie uchylenia uchwały senatu lub decyzji rektora służy skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego w terminie 30 dni od dnia jego doręczenia. Przepisy o zaskarżaniu do sądu administracyjnego decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej stosuje się odpowiednio.
3. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, po zasięgnięciu opinii rektora i senatu uczelni publicznej, może nałożyć na nią, w drodze decyzji administracyjnej, obowiązek realizacji określonego zadania w dziedzinie nauczania lub kształcenia kadr naukowych, przekazując środki na jego realizację.
4. Publiczne uczelnie teologiczne i wydziały teologiczne innych uczelni publicznych znajdują się także, w zakresie określonym przez umowy zawierane na podstawie odrębnych przepisów oraz statuty tych uczelni, pod nadzorem władz właściwych kościołów i związków wyznaniowych.

Art. 29

1. Jeżeli uczelnia niepubliczna lub jej założyciel prowadzą działalność niezgodną z przepisami ustawy lub aktami wykonawczymi wydanymi na jej podstawie, statutem lub zezwoleniem, o którym mowa w art. 12 ust.2, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, może powołać na okres do dwóch lat kuratora, określając jakie kompetencje organów uczelni i jej założyciela przejmuje.
2. Jeżeli uczelnia niepubliczna lub jej założyciel prowadzą działalność w sposób rażący naruszającą przepisy ustawy lub akty wykonawcze wydane na jej podstawie, statut lub zezwolenie minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego podejmuje decyzję o jej likwidacji.
3. Nakazując likwidację uczelni niepublicznej minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego powołuje jej likwidatora. Z dniem określonym w decyzji uczelnia zostaje wykreślona z rejestru, o którym mowa w art. 17 ust.1.
4. W przypadku stwierdzenia, że uczelnia niepubliczna działa bez zezwolenia, o którym mowa w art. 12 ust. 2 albo, że szkoła wyższa utworzyła jednostkę zamiejscową niezgodnie z przepisami ustawy, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego zakazuje działania uczelni niepublicznej lub nakazuje likwidację jednostki zamiejscowej.

Art. 30

Przepisy art. 28 ust. 2 - 4 i art. 29  stosuje się odpowiednio do związku uczelni.

Art. 31

1. Kontrola działalności szkoły wyższej obejmuje w szczególności badanie przestrzegania zgodności działania jej organów z przepisami prawa i statutem, z uzyskanymi uprawnieniami, w przypadku uczelni niepublicznej - z treścią udzielonego zezwolenia na jej utworzenie, a także prawidłowości i celowości wydatkowania środków publicznych. Przedmiotem kontroli może być również badanie przebiegu i warunków realizacji procesu dydaktycznego. Po zakończeniu kontroli sporządza się protokół.
2. Przeprowadzający kontrolę mogą przeglądać dokumenty objęte jej zakresem, w tym akta osobowe pracowników i studentów, sporządzać niezbędne im kopie dokumentów, przesłuchiwać świadków i sprawdzać tożsamość osób pracujących w szkole wyższej. Kontrolowani obowiązani są udostępnić wszelkie dokumenty i udzielać wyjaśnień w sprawach objętych zakresem kontroli. Kontrola może być przeprowadzona bez uprzedzenia. Kontrolujący są obowiązani do okazania legitymacji służbowej i upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.
3. Protokół zostaje przekazany szkole wyższej w terminie miesiąca od zakończenia kontroli. Szkoła wyższa może zgłosić swoje uwagi do ustaleń zawartych w protokole w terminie czternastu dni od jego otrzymania.

Art. 32

1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego może wystąpić do senatu uczelni publicznej lub do określonego w statucie kolegialnego organu uczelni niepublicznej, z wnioskiem o odwołanie rektora, w przypadku stwierdzenia istotnych naruszeń przez szkołę wyższą przepisów prawa lub statutu. Organ, który otrzymał wniosek po jego zaopiniowaniu, przekazuje go organowi właściwemu do odwołania rektora.
2. Wnioski o odwołanie rektora rozpatrywane są w terminie 30 dni od ich złożenia.
3. Do czasu rozpatrzenia wniosku o odwołanie rektora uczelni zawodowej, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego może zawiesić go w pełnieniu funkcji.

Art. 33

Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, w zakresie swego działania, nadzoruje i koordynuje współpracę szkół wyższych z partnerami zagranicznymi, prowadzoną w ramach umów międzynarodowych zawieranych przez Rzeczpospolitą Polską. Minister przekazuje środki finansowe dla realizacji nałożonych na szkoły wyższe zadań wynikających z tych umów.

Art. 34

1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, w porozumieniu z ministrami właściwymi do spraw: zdrowia, kultury i dziedzictwa narodowego, transportu i gospodarki morskiej, wewnętrznych oraz Ministrem Obrony Narodowej, określa, w drodze rozporządzenia: 

   1) warunki do prowadzenia studiów wyższych, 

   2) nazwy kierunków studiów, 

   3) standardy nauczania dla poszczególnych kierunków studiów, 

   4) standardy kształcenia nauczycieli, 

   5) warunki nadawania szkołom wyższym nazwy "uniwersytet", "politechnika", "akademia" i "szkoła główna", 

   6) szczegółowe warunki tworzenia filii, wydziału zamiejscowego albo zamiejscowego ośrodka dydaktycznego.

2. Senat uczelni uniwersyteckiej, po uzyskaniu zgody Akademickiej Komisji Akredytacyjnej, może uruchomić kierunek studiów inny niż określony w rozporządzeniu, o którym mowa w ust.1 pkt 2.

Art. 35

1. Przyznanie szkole wyższej uprawnień do prowadzenia studiów wyższych na określonym kierunku i poziomie kształcenia oraz zawieszenie albo cofnięcie tych uprawnień następuje w drodze decyzji administracyjnej ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Utworzenie kierunku studiów przez senat uczelni uniwersyteckiej nie wymaga uzyskania decyzji, o której mowa w ust. 1. Utworzenie kierunku studiów może nastąpić po spełnieniu warunków określonych na podstawie art. 34 ust. 1.
3. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego przyznaje uprawnienia, o których mowa w ust. 1, na czas określony albo nieokreślony. Uprawnienia dla nowo utworzonej szkoły wyższej wydaje się na czas określony. Warunkiem przyznania uprawnień jest uzyskanie pozytywnej opinii Akademickiej Komisji Akredytacyjnej.
4. Uprawnienie do prowadzenia studiów wyższych ulega zawieszeniu z mocy prawa od dnia, w którym jednostka przestała spełniać warunki do prowadzenia tych studiów. Szkoła wyższa niezwłocznie zawiadamia ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego o utracie warunków do prowadzenia studiów wyższych, w tym o zmianach w stanie zatrudnienia, wpływających na uprawnienie do prowadzenia studiów. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego stwierdza zawieszenie uprawnienia do prowadzenia studiów wyższych na określonym kierunku i poziomie kształcenia.
5. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, w drodze decyzji administracyjnej, cofa albo zawiesza uprawnienie do prowadzenia studiów wyższych na danym kierunku, w przypadku negatywnej oceny kształcenia dokonanej przez Akademicką Komisję Akredytacyjną.
6. W przypadku zawieszenia uprawnień do prowadzenia studiów wyższych na danym kierunku, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określa termin, nie dłuższy niż trzy lata, w którym szkoła wyższa obowiązana jest spełnić warunki do przywrócenia zawieszonych uprawnień oraz szczegółowe zasady przeprowadzania w tym okresie egzaminów dyplomowych. W okresie zawieszenia uprawnień wstrzymana zostaje rekrutacja studentów na ten kierunek.
7. Ponowne przyznanie uprawnienia po jego cofnięciu albo przywrócenie zawieszonego uprawnienia przed upływem terminu określonego w decyzji następuje w trybie i na zasadach obowiązujących przy przyznawaniu uprawnienia.

Art. 36

1. Rektor szkoły wyższej przedstawia ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego roczne sprawozdania z jej działalności, o których mowa w art. 61 ust 1 pkt 4, wraz ze sprawozdaniem finansowym oraz sprawozdaniem budżetowym, o których mowa w art. 99 ust. 3 i 4, a także informacją dotyczącą obsady kadrowej na prowadzonych kierunkach studiów. 
2. Rektor szkoły wyższej przekazuje ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego, w terminie miesiąca od podjęcia, uchwały o: 

   1) uchwaleniu lub zmianie statutu, 

   2) uchwaleniu lub zmianie regulaminu studiów, studiów doktoranckich i podyplomowych, 

   3) zasadach i trybie przyjmowania na studia i studia doktoranckie, 

   4) uruchomieniu lub zniesieniu kierunku studiów - wraz z uzasadnieniem, 

   5) utworzeniu filii, wydziałów zamiejscowych lub zamiejscowych ośrodków dydaktycznych - wraz z uzasadnieniem,

   6) planach i programach studiów, 

   7) wyrażeniu przez senat zgody w sprawach, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 6 i 8 - jeżeli z czynności objętych zgodą senatu wynikają zobowiązania finansowe szkoły wyższej przekraczające wartość, o której mowa w art. 61 ust. 1 pkt 8 lit. a.

Art. 37

1. Uprawnienia ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego określone w art. 3 ust. 3, art. 10 ust. 6, art. 11 ust. 3, art. 23 ust. 5, art. 25 ust. 2, art. 28 ust. 1, 2, 3, art. 29 ust. 4, art. 30, art. 32, art. 33, art. 35 ust 1 i 3 - 7, art. 36, art. 122 ust. 3, art. 125 ust. 1 oraz art. 199 ust. 2 przysługują odpowiednio Ministrowi Obrony Narodowej i ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych w stosunku do nadzorowanych szkół wyższych. Ministrowi Obrony Narodowej przysługują ponadto uprawnienia określone w art. 11 ust. 2 i art. 82 ust. 1.
2. Minister Obrony Narodowej może nałożyć na uczelnię wojskową, w drodze decyzji administracyjnej, obowiązki związane z przygotowaniem jej na czas kryzysu, zagrożenia bezpieczeństwa państwa i wojny, przekazując odpowiednie środki na ich realizację.

 

 

Dział I - System szkolnictwa wyższego

Rozdział 4
Rada Główna szkolnictwa wyższego i Akademicka Komisja Akredytacyjna

 

Art. 38

1. Rada Główna Szkolnictwa Wyższego, zwana dalej "Radą", jest organem przedstawicielskim szkolnictwa wyższego.
2. Rada współdziała z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego i innymi organami władzy publicznej oraz konferencjami rektorów w kreowaniu polityki edukacyjnej w zakresie szkolnictwa wyższego, a w szczególności:

   1) wyraża z własnej inicjatywy opinie i przedstawia wnioski we wszystkich sprawach dotyczących szkolnictwa wyższego i nauki oraz może zwracać się w tych sprawach do organów władzy publicznej i szkół wyższych o udzielenie wyjaśnień i informacji, 

   2) przedstawia ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego, na jego wniosek lub z własnej inicjatywy, opinie w sprawach: 

   a) warunków do prowadzenia studiów wyższych, 

   b) wykazu nazw kierunków studiów, 

   c) standardów nauczania dla poszczególnych kierunków studiów, w tym wymiaru obowiązkowej praktyki zawodowej, 

   d) standardów kształcenia nauczycieli, 

   3) wyraża opinie w innych sprawach przedstawionych jej przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego oraz w sprawach przedstawionych przez inne organy państwowe, Akademicką Komisję Akredytacyjną, konferencje rektorów, senaty uczelni oraz organizacje studenckie, 

   4) opiniuje projekty aktów prawnych i zawieranych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych dotyczących szkolnictwa wyższego i nauki, a także promocji nauki polskiej za granicą, 

   5) opiniuje zasady przyznawania szkołom wyższym dotacji z budżetu państwa, 

   6) opiniuje kryteria nadawania szkołom wyższym nazw: "uniwersytet", "politechnika", "akademia" i "szkoła główna", 

   7) opiniuje projekty ustaw o utworzeniu, przekształceniu, zniesieniu i zmianie nazwy uczelni publicznej, 

   8) opiniuje projekt statutu szkoły wyższej nadawanego przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego.

Art. 39

1. Rada składa się z przedstawicieli: 

   1) nauczycieli akademickich posiadających tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego - w liczbie 22, 

   2) innych nauczycieli akademickich posiadających stopień naukowy doktora - w liczbie 5, 

   3) studentów - w liczbie 3.

2. Kadencja Rady trwa cztery lata i rozpoczyna się z dniem 1 stycznia.

Art. 40

1. Rada działa na posiedzeniach plenarnych oraz przez swoje organy.
2. Organami Rady są:

   1) Przewodniczący,

   2) Prezydium.

3. Przewodniczący zwołuje posiedzenia plenarne Rady, przewodniczy jej obradom, reprezentuje ją na zewnątrz oraz podpisuje uchwały Rady.
4. Prezydium opracowuje i przedkłada na posiedzenie plenarne projekty uchwał w sprawach, o których mowa w art. 38 ust.2.
5. Organizację i tryb działania Rady, szczegółowe kompetencje jej organów określa statut, uchwalony przez Radę na posiedzeniu plenarnym.

Art. 41

1. Przewodniczącego wybiera Rada na posiedzeniu plenarnym bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby jej członków.
2. Wyboru członków Rady dokonują ze swojego grona elektorzy wybrani przez senaty szkół wyższych.
3. Elektorów wybierają senaty szkół wyższych w proporcji jeden elektor na każdą grupę pięćdziesięciu nauczycieli akademickich posiadających tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego, zatrudnionych w tej szkole wyższej w pełnym wymiarze czasu pracy oraz jeden elektor na każdą grupę stu pięćdziesięciu pozostałych nauczycieli akademickich, zatrudnionych w tej szkole wyższej w pełnym wymiarze czasu pracy.
4. W uczelniach zawodowych, wojskowych, służb publicznych oraz w uczelniach artystycznych, wyboru elektorów w grupach nauczycieli akademickich, o których mowa w ust. 3, dokonuje się odpowiednio w proporcji: jeden elektor na każdą rozpoczynającą się liczbę dwudziestu oraz jeden elektor na każdą rozpoczynającą się liczbę pięćdziesięciu nauczycieli akademickich.
5. Bierne prawo wyborcze nie przysługuje nauczycielom akademickim pełniącym funkcje jednoosobowych organów szkoły wyższej oraz prorektora i prodziekana.
6. Wyboru przedstawicieli studentów do Rady dokonuje, na okres roku, Parlament Studentów Rzeczpospolitej Polskiej, w trybie określonym przez jego regulamin.
7. W przypadku wygaśnięcia mandatu członka Rady w trakcie jej kadencji, zwolniony mandat obejmuje osoba, która w wyborach uzyskała kolejną, największą liczbę głosów.

Art. 42

Akademicka Komisja Akredytacyjna, zwana dalej "Komisją", jest organem powołanym do oceny poziomu kształcenia w szkołach wyższych.

Art. 43

1. Komisja przedstawia ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego opinie i wnioski dotyczące w szczególności:

   1) utworzenia szkoły wyższej, przyznania szkole wyższej uprawnienia do prowadzenia studiów wyższych na określonym kierunku i poziomie kształcenia oraz utworzenia przez szkołę wyższą filii, wydziałów zamiejscowych lub zamiejscowych ośrodków dydaktycznych,

   2) dokonanej oceny kształcenia na danym kierunku, w tym kształcenia nauczycieli oraz przestrzegania warunków prowadzenia studiów wyższych.

2. Opinie w sprawach, o których mowa w ust. 1 pkt. 1 Komisja wyraża w terminie nie dłuższym niż dwa miesiące, a wnioski wynikające z ocen, o których mowa w ust 1 pkt. 2 przedstawia w terminie miesiąca od ich dokonania. Nie wyrażenie opinii w tym terminie daje ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego prawo podjęcia decyzji bez opinii.

Art. 44

1. Członków Komisji powołuje minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego spośród kandydatów zgłoszonych przez Radę oraz senaty szkół wyższych. Kandydatem może być nauczyciel akademicki posiadający tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego, zatrudniony w szkole wyższej w pełnym wymiarze czasu pracy.
2. Kadencja Komisji trwa cztery lata i zaczyna się z dniem 1 stycznia.

Art. 45

1. Komisja działa na posiedzeniach plenarnych oraz przez swoje organy.
2. Organami Komisji są:

   1) Przewodniczący,

   2) Sekretarz,

   3) Prezydium.

3. W skład Prezydium wchodzą:

   1) Przewodniczący Komisji,

   2) Przewodniczący Zespołów.

4. Zespołami Komisji są:

   1) zespół kierunków studiów humanistycznych,

   2) zespół kierunków studiów przyrodniczych,

   3) zespół kierunków studiów matematyczno-fizyczno-chemicznych,

   4) zespół kierunków studiów rolniczych, leśnych i weterynaryjnych,

   5) zespół kierunków studiów medycznych,

   6) zespół kierunków studiów wychowania fizycznego,

   7) zespół kierunków studiów technicznych,

   8) zespół kierunków studiów ekonomicznych,

   9) zespół kierunków studiów społecznych i prawnych,

   10) zespół kierunków studiów artystycznych,

   11) zespół kierunków studiów wojskowych

5. W skład Zespołu wchodzi co najmniej pięciu członków Komisji, będących przedstawicielami grupy kierunków studiów oraz posiadających tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego w dziedzinie nauki lub dyscyplinie naukowej związanej z danym kierunkiem studiów.

Art. 46

1. Przewodniczący Komisji oraz Sekretarz wybierani są na posiedzeniu plenarnym bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby jej członków.
2. Przewodniczący Komisji zwołuje posiedzenia plenarne Komisji, przewodniczy jej obradom, reprezentuje ją na zewnątrz oraz podpisuje uchwały Komisji.
3. Sekretarz zapewnia sprawne funkcjonowanie Komisji i wykonywanie przez nią zadań.
4. Przewodniczących Zespołów wybierają ich członkowie spośród swego grona.

Art. 47

1. Prezydium podejmuje uchwały w sprawach, o których mowa w art. 43 ust. 1.
2. Od uchwał Prezydium, w sprawach, o których mowa w art. 43 ust. 1 przysługuje odwołanie. Odwołanie wnosi się do Komisji w terminie czternastu dni od dnia doręczenia uchwały.
3. Odwołanie rozpatrywane jest na wspólnym posiedzeniu Zespołu i Prezydium Komisji w terminie nie dłuższym niż trzydzieści dni od dnia otrzymania odwołania.
4. Organizację i tryb działania Komisji, szczegółowe kompetencje jej organów, tryb dokonywania ocen o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 oraz sposób powoływania recenzentów określa statut, uchwalony przez Komisję na posiedzeniu plenarnym.

Art. 48

Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego zapewnia środki finansowe dla funkcjonowania Rady i Komisji w ramach części budżetu państwa, której jest dysponentem, oraz określa, w drodze rozporządzenia, sposób obsługi administracyjnej i finansowej prac Rady i Komisji, wysokość wynagrodzenia jej członków oraz warunki zwrotu kosztów podróży członkom Rady i Komisji i powoływanym przez nią recenzentom, uwzględniając w szczególności, że wysokość wynagrodzenia członków Rady i Komisji będzie ustalana w relacji do minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego profesora zwyczajnego, określonej na podstawie art. 144 ust. 1 pkt 1.

 

 

Dział I - System szkolnictwa wyższego

Rozdział 5
Konferencje rektorów szkół wyższych

Art. 49

1. Rektorzy uczelni akademickich i uniwersyteckich tworzą Konferencję Rektorów Akademickich Szkół Polskich, zwaną dalej "Konferencją Rektorów ". Rektor może zawiesić członkostwo w Konferencji Rektorów na czas określony.
2. Konferencja Rektorów działa na rzecz rozwoju szkolnictwa wyższego i nauki oraz współpracuje z organami władzy publicznej i innymi podmiotami działającymi w obszarze kultury i edukacji narodowej. Konferencja Rektorów w szczególności: 

   1) występuje do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w istotnych sprawach szkolnictwa wyższego i żywotnych sprawach środowiska akademickiego, 

   2) wyraża z własnej inicjatywy opinie i przedstawia wnioski we wszystkich sprawach dotyczących szkolnictwa wyższego i nauki.

3. Organy władzy publicznej zasięgają opinii Konferencji Rektorów w sprawach: 

   1) kierunków rozwoju szkolnictwa wyższego, w szczególności dotyczących kształcenia studentów, badań naukowych, kształcenia kadr oraz bazy materialnej szkół wyższych, 

   2) projektu budżetu państwa w zakresie części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, 

   3) projektów aktów prawnych i zawieranych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych dotyczących szkolnictwa wyższego i nauki, a także promocji nauki polskiej za granicą, 

   4) zasad przyznawania szkołom wyższym dotacji z budżetu państwa, 

   5) rozwiązań w systemie oświaty mających znaczenie dla szkół wyższych .

4. Termin wyrażania opinii w sprawach, o których mowa w ust. 3 pkt 2 - 4 wynosi 30 dni.
5. Konferencja Rektorów może delegować swych przedstawicieli do międzynarodowych stowarzyszeń rektorów szkół wyższych oraz stowarzyszeń szkół wyższych.

Art. 50

1. Organami Konferencji Rektorów są: 

   1) Zgromadzenie Plenarne, 

   2) Przewodniczący, 

   3) Prezydium.

2. Przewodniczącego wybiera Zgromadzenie Plenarne w głosowaniu tajnym, bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy członków.

Art. 51

1. Zgromadzenie Plenarne podejmuje uchwały w sprawach określonych w art. 49 ust. 2 i 3, a także może wypowiadać się we wszystkich istotnych sprawach dotyczących nauki i szkolnictwa wyższego. Zgromadzenie Plenarne może przekazać Prezydium uprawnienie do podejmowania uchwał w sprawach, o których mowa w art. 49 ust. 2 i ust. 3 pkt 2, 3 i 5.
2. Przewodniczący Konferencji Rektorów kieruje jej działalnością, zwołuje Zgromadzenia Plenarne i Prezydium oraz im przewodniczy, a także reprezentuje Konferencję Rektorów na zewnątrz.

Art. 52

1. Działalność Konferencji Rektorów jest finansowana z dobrowolnych składek wpłacanych przez uczelnie akademickie i uniwersyteckie, w trybie określonym w statucie.
2. Organizację, skład Prezydium, tryb działania oraz szczegółowe zasady finansowania Konferencji Rektorów określa jej statut, uchwalony przez Zgromadzenie Plenarne.

Art. 53

Rektorzy szkół wyższych mogą tworzyć także inne konferencje. Organizację i zasady funkcjonowania tych konferencji określają ustanowione przez nie regulaminy.

Dział II. Ustrój szkoły wyższej

Rozdział 1
Statut szkoły wyższej

Art. 54

1. Statut uczelni publicznej, z zastrzeżeniem art. 65 ust. 1 pkt 1, uchwala jej senat, większością co najmniej dwóch trzecich głosów swojego statutowego składu, po zasięgnięciu opinii związków zawodowych działających w uczelni.
2. Statut uczelni publicznej, z zastrzeżeniem art. 55, wchodzi w życie z dniem zatwierdzenia przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego, chyba że w statucie został określony termin późniejszy. Statut wchodzi w życie po upływie dwóch miesięcy od doręczenia ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego, jeżeli w tym terminie minister nie odmówił zatwierdzenia statutu lub nie wezwał uczelni publicznej do usunięcia uchybień.
3. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego odmawia zatwierdzenia statutu w razie stwierdzenia jego niezgodności z prawem. Przed podjęciem decyzji o odmowie zatwierdzenia statutu minister wzywa uczelnię do usunięcia niezgodności z prawem. Minister zatwierdza statut nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od otrzymania statutu w prawidłowym brzmieniu.

Art. 55

1. W uczelni uniwersyteckiej statut wchodzi w życie z dniem określonym w uchwale senatu.
2. W uczelni wojskowej statut wchodzi w życie z dniem zatwierdzenia przez Ministra Obrony Narodowej, a w uczelni służb publicznych - przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Przepis art. 54 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

Art. 56

1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego zatwierdza statut publicznej uczelni teologicznej w porozumieniu z władzami właściwych kościołów i związków wyznaniowych.
2. Przepis ust.1 stosuje się odpowiednio do innych uczelni publicznych, których jednostką organizacyjną jest wydział teologiczny.

Art. 57

1. Statut uczelni niepublicznej nadaje jej założyciel albo uchwala organ kolegialny uczelni wskazany w statucie, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 1.
2. Statut uczelni niepublicznej określa sposób przejmowania funkcji założyciela w razie rezygnacji założyciela, jego śmierci - gdy jest osobą fizyczną lub ustania - gdy jest osobą prawną.
3. Do statutu uczelni niepublicznej stosuje się przepisy art. 54 ust. 2 i 3.

Art. 58

Przepisy art. 54 - 57 stosuje się odpowiednio do zmiany statutu.

Dział II. Ustrój szkoły wyższej

Rozdział 2
Organy szkoły wyższej

Art. 59

1. Organami kolegialnymi uczelni publicznej są senat i rady wydziałów. Jeżeli uczelnia nie ma struktury wydziałowej, statut określi organy kolegialne inne niż rady wydziałów.
2. Organem kolegialnym publicznej uczelni zawodowej, z wyłączeniem uczelni służb publicznych, jest również konwent.
3. Organy kolegialne uczelni niepublicznej określa jej statut.
4. Organami jednoosobowymi szkoły wyższej są rektor i dziekan. Jeżeli szkoła wyższa nie ma struktury wydziałowej, statut określi organ jednoosobowy inny niż dziekan.
5. Statut uczelni niepublicznej może przewidywać istnienie innego, oprócz rektora, organu jednoosobowego.
6. Organami wyborczymi uczelni publicznej są kolegia elektorów.
7. W organach kolegialnych i wyborczych szkół wyższych są reprezentowane wszystkie grupy wspólnoty akademickiej. Szczegółowy skład organów określa statut.

Art. 60

1. W skład senatu uczelni publicznej wchodzą:

   1) rektor jako przewodniczący,

   2) prorektorzy,

   3) dziekani,

   4) przedstawiciele nauczycieli akademickich, zatrudnionych w uczelni jako podstawowym miejscu pracy,

   5) przedstawiciele samorządu studenckiego,

   6) przedstawiciele pracowników uczelni nie będących nauczycielami akademickimi,

   7) dyrektor administracyjny, kwestor, dyrektor biblioteki głównej i inne osoby, jeżeli statut tak stanowi.

2. W skład senatu uczelni publicznej wchodzą także przedstawiciele samorządu studentów studiów doktoranckich, jeżeli taki samorząd został utworzony.
3. W publicznej uczelni zawodowej, jeżeli jej statut tak stanowi, w skład senatu wchodzą również przedstawiciele szkoły wyższej, z którą ta uczelnia współdziała. W publicznej uczelni zawodowej przedstawiciele, o których mowa w ust. 1 pkt 4, wyłaniani są spośród nauczycieli akademickich zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy.
4. Statut uczelni publicznej określa tryb wyboru i procentowy udział w składzie senatu przedstawicieli, o których mowa w ust. 1 pkt 4 - 6 i ust. 2, z tym że udział przedstawicieli wymienionych w pkt 5 nie może być mniejszy niż dziesięć procent, a w uczelni innej niż uczelnia zawodowa, nauczyciele akademiccy posiadający tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego stanowią więcej niż pięćdziesiąt procent statutowego składu senatu.
5. W posiedzeniach senatu uczestniczą, z głosem doradczym, przedstawiciele związków zawodowych działających w uczelni publicznej, po jednym z każdego związku.
6. W posiedzeniach senatu mogą uczestniczyć osoby nie będące jego członkami, zaproszone przez przewodniczącego senatu.
7. Skład organu kolegialnego uczelni niepublicznej określa jej statut, z tym, że udział przedstawicieli samorządu studenckiego nie może być mniejszy niż dziesięć procent.

Art. 61

1. Do kompetencji senatu szkoły wyższej, z zastrzeżeniem ust. 3 oraz art. 62, należy w szczególności:

   1) uchwalanie statutu, regulaminu studiów, regulaminu studiów doktoranckich, regulaminu studiów podyplomowych oraz zasad rekrutacji na studia i studia doktoranckie,

   2) uchwalanie planu finansowo-rzeczowego szkoły wyższej, z zastrzeżeniem art. 97 ust. 3,

   3) ustalanie głównych kierunków działalności szkoły wyższej,

   4) ocena działalności szkoły wyższej, zatwierdzanie rocznych sprawozdań rektora z jej działalności oraz ocena działalności rektora,

   5) podejmowanie uchwał w sprawie utworzenia filii, wydziału zamiejscowego lub zamiejscowego ośrodka dydaktycznego oraz w sprawie utworzenia i likwidacji kierunku studiów,

   6) wyrażanie zgody na zawarcie przez rektora umowy o współpracy z partnerem zagranicznym, chyba że statut stanowi inaczej,

   7) nadawanie tytułu doktor honoris causa,

   8) wyrażanie zgody na: 

   a) nabycie lub zbycie mienia o wartości określonej w statucie,

   b) przystąpienie do spółki, spółdzielni lub innej organizacji gospodarczej oraz na utworzenie spółki lub fundacji,

   9) wyrażanie opinii w sprawach przedłożonych przez rektora, radę wydziału albo członków senatu - w liczbie określonej w statucie oraz wyrażanie opinii społeczności akademickiej szkoły wyższej.

2. Senat jednowydziałowej lub bezwydziałowej szkoły wyższej pełni również funkcję rady wydziału.
3. Do kompetencji organu kolegialnego uczelni niepublicznej należy uchwalanie regulaminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 oraz kompetencje określone w ust. 1 pkt 4 - 7 i 9.

Art. 62

Do kompetencji senatu publicznej uczelni zawodowej należy w szczególności: 

1) uchwalanie regulaminu studiów, 

2) uchwalanie, po zasięgnięciu opinii konwentu, planu finansowo-rzeczowego uczelni, 

3) wybór i odwołanie rektora i prorektorów, 

4) wyrażanie zgody na zawarcie przez rektora umów z partnerem zagranicznym, z zastrzeżeniem art. 64 pkt 6, 

5) ustalanie zasad i trybu przyjmowania na studia, 

6) przedstawianie wniosków dotyczących kierunków oraz rozmiarów kształcenia, 

7) ocena działalności dydaktycznej jednostek organizacyjnych uczelni, 

8) ocena działalności rektora, 

9) wyrażanie opinii w sprawach przedłożonych przez inne organy uczelni lub członków senatu, w liczbie określonej w statucie oraz w innych sprawach będących przedmiotem zainteresowania środowiska akademickiego uczelni.

Art. 63

1. W skład konwentu publicznej uczelni zawodowej wchodzą:

   1) przedstawiciele organów państwowych,

   2) przedstawiciele organów samorządu terytorialnego i zawodowego,

   3) przedstawiciele instytucji i stowarzyszeń naukowych, zawodowych oraz twórczych,

   4) przedstawiciele organizacji pracodawców,

   5) przedstawiciele szkół wyższych, z którymi publiczna uczelnia zawodowa współdziała,

   6) rektor,

   7) dyrektor administracyjny,

   8) prorektor lub prorektorzy.

2. W posiedzeniach konwentu biorą udział z głosem doradczym, w liczbie określonej w statucie, przedstawiciele nauczycieli akademickich, samorządu studenckiego oraz zawiązków zawodowych działających w publicznej uczelni zawodowej, po jednym z każdego związku.
3. Pracami konwentu kieruje przewodniczący. Przewodniczącego wybiera konwent na swoim posiedzeniu, w obecności co najmniej dwóch trzecich statutowego składu. Przewodniczącym konwentu nie może być pracownik danej publicznej uczelni zawodowej.
4. Szczegółowy skład konwentu oraz sposób powoływania przedstawicieli wymienionych w ust. 1 pkt 1 - 5 określa statut.

Art. 64

Do kompetencji konwentu publicznej uczelni zawodowej należy w szczególności:

1) opiniowanie przedstawionego przez senat planu finansowo-rzeczowego uczelni,

2) zatwierdzanie, na wniosek senatu, rozmiarów oraz kierunków kształcenia,

3) opiniowanie przedstawionych przez senat kandydatów na rektora,

4) opiniowanie przedstawionych przez rektora kandydatów na dyrektora administracyjnego,

5) wyrażanie opinii w sprawie odwołania rektora, prorektora i dyrektora administracyjnego,

6) wyrażanie zgody na zawarcie przez rektora umów o współpracy z przedsiębiorstwami krajowymi i zagranicznymi oraz innymi podmiotami gospodarczymi,

7) wyrażanie zgody na dokonanie czynności w sprawach dotyczących mienia uczelni, przekraczających zakres zwykłego zarządu,

8) opiniowanie spraw dotyczących:

a) nabycia lub zbycia przez uczelnię mienia o wartości określonej w statucie,

b) przyjęcia darowizny, spadku lub zapisu o wartości określonej w statucie,

c) przystąpienia do spółki lub innej organizacji gospodarczej oraz utworzenia spółki lub fundacji.

Art. 65

1. Do wspólnych kompetencji senatu i konwentu publicznej uczelni zawodowej należy: 

   1) uchwalanie statutu uczelni, 

   2) ustalanie ogólnych kierunków działalności uczelni i jej rozwoju, 

   3) zatwierdzanie rocznych sprawozdań rektora z działalności uczelni.

2. Wspólnym posiedzeniom senatu i konwentu przewodniczy rektor.

Art. 66

1. Szkoła wyższa może utworzyć radę patronacką, będącą ciałem opiniodawczym i promocyjnym szkoły wyższej.
2. Tryb powołania, skład i szczegółowe uprawnienia rady patronackiej określa statut.

Art. 67

1. Uchwały senatu są wiążące dla organów szkoły wyższej, jej pracowników i studentów.
2. Rektor zawiesza wykonanie uchwały senatu naruszającej przepisy ustawy lub statutu szkoły wyższej i w terminie czternastu dni zwołuje posiedzenie senatu w celu ponownego rozpatrzenia uchwały. Jeżeli senat nie zmieni bądź nie uchyli zawieszonej uchwały, rektor przekazuje ją ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego, w celu rozpatrzenia w trybie określonym w art. 28 ust. 2.
3. Rektor zawiesza wykonanie uchwały senatu naruszającej ważny interes szkoły wyższej i w terminie czternastu dni zwołuje posiedzenie senatu w celu ponownego rozpatrzenia uchwały. Zawieszona uchwała wchodzi w życie, jeżeli senat wypowie się za jej utrzymaniem większością co najmniej trzech czwartych głosów, w obecności co najmniej dwóch trzecich swojego statutowego składu.

Art. 68

1. Rektor kieruje działalnością uczelni publicznej i reprezentuje ją na zewnątrz, jest przełożonym pracowników i studentów tej uczelni oraz odpowiada za prawidłowe wykorzystanie środków publicznych i za ich rozliczenie z budżetem państwa.
2. Rektor podejmuje decyzje we wszystkich sprawach dotyczących uczelni publicznej, z wyjątkiem spraw zastrzeżonych przez ustawę lub statut do kompetencji innych organów uczelni lub dyrektora administracyjnego, a w szczególności: 

   1) podejmuje decyzje dotyczące mienia i gospodarki uczelni przekraczające zakres zwykłego zarządu, 

   2) sprawuje nadzór nad działalnością dydaktyczną i badawczą uczelni oraz zatwierdza plany i programy studiów, 

   3) sprawuje nadzór nad administracją i gospodarką uczelni, 

   4) dba o przestrzeganie prawa oraz zapewnienie bezpieczeństwa na terenie uczelni.

3. Do kompetencji rektora uczelni niepublicznej należą sprawy, o których mowa w ust. 2 pkt 2 oraz inne sprawy określone w statucie uczelni.
4. Jeżeli statut uczelni niepublicznej nie wyposaży rektora w kompetencje określone w ust.1, właściwy do ich wykonywania jest organ, o którym mowa w art. 59 ust.5.

Art. 69

1. W skład rady wydziału wchodzą: 

   1) dziekan, jako przewodniczący, 

   2) prodziekani, 

   3) nauczyciele akademiccy posiadający tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego zatrudnieni na wydziale, dla których uczelnia jest podstawowym miejscem pracy, 

   4) wybrani przedstawiciele: 

   a) pozostałych nauczycieli akademickich zatrudnionych na wydziale, 

   b) samorządu studenckiego wydziału, 

   c) pracowników nie będących nauczycielami akademickimi, zatrudnionych na wydziale.

2. W skład rady wydziału wchodzą także przedstawiciele samorządu studentów studiów doktoranckich tego wydziału, jeżeli taki samorząd został utworzony.
3. Statut szkoły wyższej może stanowić, że przy określonej liczbie nauczycieli akademickich, o których mowa w ust. 1 pkt 3, w skład rady wydziału mogą wchodzić ich wybrani przedstawiciele.
4. Tryb wyboru oraz liczbę przedstawicieli, o których mowa w ust. 1 pkt 4 i ust. 2, określa statut szkoły wyższej, z tym że przedstawiciele, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lit. b stanowią nie mniej niż 10% składu rady.
5. W posiedzeniach rady wydziału uczestniczą, z głosem doradczym, przedstawiciele związków zawodowych, których statutowa jednostka działa na wydziale, po jednym z każdego związku.
6. W posiedzeniach rady wydziału mogą uczestniczyć, z głosem doradczym, emerytowani nauczyciele akademiccy zatrudnieni na wydziale przed przejściem na emeryturę lub rentę na stanowisku profesora zwyczajnego lub profesora nadzwyczajnego.

Art. 70

1. Do kompetencji rady wydziału należy w szczególności: 

   1) ustalanie ogólnych kierunków działalności wydziału, 

   2) uchwalanie, po zasięgnięciu opinii wydziałowego organu samorządu studenckiego, planów studiów i programów nauczania, 

   3) uchwalanie planów i programów studiów doktoranckich, podyplomowych oraz studiów i kursów specjalnych, 

   4) uchwalanie planu finansowo-rzeczowego wydziału, jeżeli statut tak stanowi, 

   5) ocena działalności dziekana, 

   6) ocena działalności dydaktycznej i badawczej wydziału oraz zatwierdzanie rocznych sprawozdań dziekana z działalności wydziału.

2. Uchwały rady wydziału są wiążące dla dziekana, pracowników i studentów wydziału.
3. Od uchwały rady wydziału służy odwołanie do senatu.
4. Senat uchyla uchwałę rady wydziału sprzeczną z ustawą, statutem lub naruszającą ważny interes szkoły wyższej.

Art. 71

1. Tryb zwoływania posiedzeń i pracy organów kolegialnych szkoły wyższej określa jej statut.
2. Uchwały organów kolegialnych szkoły wyższej zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy statutowej liczby ich członków, chyba że ustawa lub statut szkoły wyższej określają wyższe wymagania.

Art. 72

1. Dziekan kieruje wydziałem i reprezentuje go na zewnątrz. Dziekan jest przełożonym pracowników i studentów wydziału.
2. Dziekan podejmuje decyzje dotyczące funkcjonowania wydziału, nie zastrzeżone dla innych organów szkoły wyższej.
3. Od decyzji dziekana służy odwołanie do rektora. Rektor uchyla decyzję dziekana sprzeczną z ustawą, statutem lub naruszającą ważny interes szkoły wyższej.

Art. 73

1. Tryb wyboru jednoosobowych organów szkoły wyższej, przedstawicieli do organów kolegialnych oraz osób na inne stanowiska wybieralne określa statut, z zachowaniem następujących zasad: 

   1) jednoosobowe organy uczelni publicznej, z zastrzeżeniem art. 63 pkt 3, wybierane są przez kolegia elektorów; nie mniej niż 10% składu kolegium elektorów stanowią przedstawiciele studentów, 

   2) czynne prawo wyborcze przysługuje nauczycielom akademickim zatrudnionym w szkole wyższej jako podstawowym miejscu pracy, pracownikom nie będącym nauczycielami akademickimi zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, studentom oraz studentom studiów doktoranckich, 

   3) bierne prawo wyborcze przysługuje nauczycielom akademickim, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego, zatrudnionym w szkole wyższej jako podstawowym miejscu pracy, pracownikom nie będącym nauczycielami akademickimi, zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, studentom oraz studentom studiów doktoranckich, z zastrzeżeniem art. 74 ust 1, 

   4) każdy wyborca, o którym mowa w pkt 2, ma prawo do zgłaszania kandydatów, 

   5) głosowanie jest tajne, 

   6) wybór uważa się za dokonany, jeżeli kandydat uzyskał więcej niż połowę ważnych głosów, chyba że statut szkoły wymaga większości kwalifikowanej, 

   7) czas i miejsce wyborów podaje się do wiadomości w takim terminie i w taki sposób, aby wyborca miał możliwość wzięcia udziału w wyborach, 

   8) wybory przeprowadzają komisje wyborcze, powołane w trybie określonym w statucie.

2. W uczelniach zawodowych czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje także nauczycielom akademickim zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy.
3. W uczelniach artystycznych i wydziałach artystycznych innych szkół wyższych czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje także pracownikom zatrudnionym co najmniej w połowie pełnego wymiaru czasu pracy.

Art. 74

1. Rektor szkoły wyższej jest wybierany spośród nauczycieli akademickich posiadających tytuł naukowy profesora bądź stopień naukowy doktora habilitowanego. Warunkiem pełnienia funkcji rektora jest zatrudnienie w szkole wyższej jako podstawowym miejscu pracy.
2. W wyższej szkole morskiej rektor może być także wybrany spośród osób zatrudnionych w tej szkole na stanowisku profesora nadzwyczajnego i posiadających najwyższy stopień oficerski, ustalony w przepisach o kwalifikacjach zawodowych i składzie załóg polskich statków morskich, zwany dalej "najwyższym stopniem oficerskim".
3. W uczelniach zawodowych rektorem może być także osoba posiadająca stopień naukowy doktora.
4. Przewodniczący komisji wyborczej stwierdza na piśmie wybór rektora i niezwłocznie powiadamia o wyborze ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego, z zastrzeżeniem ust. 5 i ust. 6.
5. W uczelni wojskowej pełnienie funkcji rektora, w przypadku wyboru osoby cywilnej - wymaga zatwierdzenia przez Ministra Obrony Narodowej, a w przypadku wyboru żołnierza zawodowego - wyznaczenia go na stanowisko służbowe. Funkcję rektora może także pełnić żołnierz zawodowy spoza tej uczelni, jeżeli spełnia pozostałe warunki określone w ust. 1.
6. W uczelni służb publicznych rektora mianuje minister właściwy do spraw wewnętrznych, spośród oficerów posiadających tytuł naukowy lub stopień naukowy.

Art. 75

1. Prorektor lub prorektorzy, w liczbie określonej przez senat szkoły wyższej, wybierani są spośród kandydatów przedstawionych przez rektora.
2. Kandydat na prorektora do spraw studenckich wysuwany jest przez przedstawicieli studentów w kolegium elektorów, spośród co najmniej dwóch kandydatów przedstawionych przez rektora.
3. Statut szkoły wyższej może określić wymogi kwalifikacyjne stawiane kandydatowi na prorektora.
4. Jeżeli nowo wybrany rektor wyższej szkoły morskiej nie posiada najwyższego stopnia oficerskiego, co najmniej jeden z prorektorów powinien posiadać taki stopień.
5. W uczelni służb publicznych liczbę prorektorów, wymogi kwalifikacyjne i tryb ich mianowania określa statut.

Art. 76

Do wyboru dziekana stosuje się odpowiednio przepisy art. 74, a do wyboru prodziekana przepisy art. 75.

Art. 77

1. Kadencja kolegialnych i jednoosobowych organów uczelni publicznej trwa cztery lata i rozpoczyna się 1 września w roku wyborów, a kończy 31 sierpnia w roku, w którym upływa kadencja.
2. Rektor, prorektor, dziekan i prodziekan nie może być wybrany do pełnienia tej samej funkcji na więcej niż dwie kolejne pełne kadencje.
3. Statut szkoły wyższej określa przypadki wygaśnięcia mandatu członka organu kolegialnego i organu jednoosobowego przed upływem kadencji oraz tryb dokonywania wyborów uzupełniających.
4. Czas trwania mandatu studentów w organach kolegialnych szkoły wyższej określa jej statut.
5. Organy kolegialne szkoły wyższej pełnią swoje funkcje do czasu ukonstytuowania się organów nowej kadencji.

Art. 78

1. Rektor, prorektor, dziekan i prodziekan mogą być odwołani odpowiednio przez organ, który dokonał wyboru lub ich mianował.
2. Wniosek o odwołanie rektora lub prorektora może być zgłoszony przez co najmniej połowę statutowego składu senatu. Wniosek o odwołanie prorektora może być zgłoszony także przez rektora, a pisemny wniosek o odwołanie prorektora do spraw studenckich może być zgłoszony również przez wszystkich przedstawicieli studentów wchodzących w skład senatu.
3. Uchwała o odwołaniu rektora lub prorektora jest podejmowana większością co najmniej trzech czwartych głosów, w obecności co najmniej dwóch trzecich statutowego składu organu, który dokonał wyboru.
4. Przepis ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio do odwołania dziekana i prodziekana.

Art. 79

1. Dyrektor administracyjny uczelni publicznej kieruje jej administracją i gospodarką w zakresie określonym przez statut tej uczelni oraz rektora.
2. Dyrektora administracyjnego uczelni publicznej powołuje i odwołuje rektor po zasięgnięciu opinii senatu, z zastrzeżeniem art. 64 pkt 4 i 5. 
3. Dyrektor administracyjny odpowiada za swoją działalność przed rektorem.

Art. 80

1. Kwestora powołuje i odwołuje rektor po zasięgnięciu opinii senatu.
2. Rektor powierza kwestorowi prowadzenie rachunkowości i gospodarki finansowej uczelni.
3. Kwestor odpowiada za swoją działalność przed rektorem.

Art. 81

1. Organizację oraz zasady działania administracji uczelni publicznej określa regulamin organizacyjny, chyba że statut uczelni stanowi inaczej. Tryb ustalania regulaminu organizacyjnego określa statut uczelni.
2. Organizację oraz zasady działania administracji uczelni niepublicznej określa jej regulamin organizacyjny nadany przez założyciela lub organ wskazany w statucie.

 

Dział II. Ustrój szkoły wyższej

Rozdział 3
Organizacja szkoły wyższej 

Art. 82

1. W uczelni uniwersyteckiej podstawowe jednostki organizacyjne uczelni tworzy, przekształca i znosi senat, a w pozostałych uczelniach - minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego na wniosek senatu.
2. W uczelni służb publicznych podstawowe jednostki organizacyjne uczelni tworzy przekształca i znosi minister właściwy do spraw wewnętrznych, na wniosek rektora.
3. Podstawowa jednostka organizacyjna uczelni prowadzi jeden lub kilka kierunków studiów.
4. Kierunek studiów może także być prowadzony wspólnie przez kilka jednostek podstawowych szkoły wyższej.
5. W szkole wyższej mogą być tworzone inne jednostki organizacyjne, w szczególności ogólnouczelniane, międzywydziałowe i pozawydziałowe.

Art. 83

1. Rodzaje, warunki i tryb tworzenia, znoszenia i przekształcania jednostek organizacyjnych szkoły wyższej określa statut.
2. Jednostki, o których mowa w art. 25 ust. 1, tworzy się, znosi i przekształca na podstawie uchwały senatu.

Art. 84

1. W skład uczelni publicznej prowadzącej działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych wchodzą rolne i leśne zakłady doświadczalne oraz kliniki weterynaryjne.
2. Organizację oraz sposób ujmowania przychodów i kosztów rolniczych i leśnych zakładów doświadczalnych oraz klinik weterynaryjnych, uwzględniający zasady określone w ustawie i szczegółowe zasady gospodarki finansowej określone w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 101, określa statut uczelni publicznej.
3. Przy sprzedaży najemcom domów, lokali mieszkalnych i budynków gospodarskich wraz z niezbędnymi gruntami w rolniczych i leśnych zakładach doświadczalnych stosuje się przepisy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.
4. W skład wyższej szkoły morskiej wchodzą statki szkolno - badawcze.
5. W skład uczelni służb publicznych wchodzą jednostki organizacyjne służb publicznych odpowiedzialne za wykonywanie zadań tych służb w dziedzinie bezpieczeństwa obywateli, utrzymania porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz ochrony przeciwpożarowej i ochrony ludności. Zadania tych jednostek określają właściwe organy podległe ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, zapewniając środki na ich realizację.

Art. 85

Status szpitali klinicznych oraz zasady współdziałania z uczelniami medycznymi lub innymi uczelniami publicznymi prowadzącymi działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych regulują przepisy odrębne.

Art. 86

1. W skład szkoły wyższej wchodzi biblioteka główna, która jest ogólnouczelnianą jednostką organizacyjną o zadaniach naukowych, dydaktycznych i usługowych.
2. Organizację i funkcjonowanie systemu biblioteczno-informacyjnego szkoły wyższej, w tym zasady korzystania z niego przez osoby nie będące pracownikami lub studentami uczelni określa statut.
3. W związku z funkcjonowaniem systemu biblioteczno-informacyjnego szkoła wyższa może przetwarzać określone w jej statucie dane osobowe osób korzystających z tego systemu.
4. Zbiór danych osobowych, o których mowa w ust. 3 jest zwolniony z obowiązku rejestracji zbiorów danych osobowych, o których mowa w art. 40 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. Nr 133, poz. 883 i z 2000 r. Nr 12, poz. 136).
5. Szkoła wyższa prowadzi archiwum. Działalność archiwum regulują przepisy odrębne.

Dział II. Ustrój szkoły wyższej

Rozdział 4
Mienie i finanse szkoły wyższej

Art. 87

Mienie szkoły wyższej obejmuje własność i inne prawa majątkowe.

Art. 88

1. Uczelnia publiczna jest wyposażana w nieruchomości niezbędne do jej działalności przez organ wskazany w akcie o jej utworzeniu.
2. Na wyposażenie, o którym mowa w ust. 1, przeznacza się nieruchomości z zasobu nieruchomości Skarbu Państwa.
3. Jednostki samorządu terytorialnego mogą przeznaczać na wyposażenie publicznych szkół wyższych nieruchomości odpowiednio z gminnego, powiatowego lub wojewódzkiego zasobu nieruchomości.
4. Wyposażenie polega na nieodpłatnym przeniesieniu na rzecz uczelni publicznej własności nieruchomości lub jej oddaniu w użytkowanie wieczyste.
5. W zakresie nieuregulowanym w ust. 1 - 4 stosuje się przepisy o gospodarce nieruchomościami.
6. Szkoła wyższa jest zwolniona z opłat z tytułu użytkowania wieczystego gruntów, z wyjątkiem opłat określonych w przepisach o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.
7. W przypadku zniesienia uczelni publicznej, jej mienie, po spłaceniu długów, staje się odpowiednio, mieniem Skarbu Państwa albo mieniem jednostki samorządu terytorialnego. O dalszym zagospodarowaniu mienia uczelni wojskowej decyduje Minister Obrony Narodowej, a mienia uczelni służb publicznych - minister właściwy do spraw wewnętrznych.
8. W przypadku likwidacji szpitala klinicznego na zasadach i w trybie określonym w przepisach o zakładach opieki zdrowotnej, nieruchomości, o których mowa w art. 204 stają się z dniem wydania zarządzenia o likwidacji własnością Skarbu Państwa.
9. Zbycie nieruchomości przez uczelnię publiczną wymaga: 

   1) zgody ministra nadzorującego uczelnię - w przypadku nieruchomości uzyskanej z zasobu nieruchomości Skarbu Państwa, 

   2) zgody organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego - w przypadku nieruchomości uzyskanej odpowiednio z gminnego, powiatowego lub wojewódzkiego zasobu nieruchomości.

Art. 89

Działalność uczelni publicznej finansowana jest z dotacji z budżetu państwa na zadania ustawowo określone i z przychodów własnych.

Art. 90

1. Z budżetu państwa uczelnia publiczna otrzymuje dotacje celowe na: 

   1) zadania związane z kształceniem studentów w tym studentów studiów doktoranckich i kadr naukowych, o których mowa w art. 6 ust. 1, utrzymaniem uczelni, w tym odtwarzaniem środków trwałych oraz świadczeniami przysługującymi żołnierzom zawodowym i funkcjonariuszom na podstawie przepisów odrębnych, zwane dalej "działalnością dydaktyczną", 

   2) zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla studentów studiów stacjonarnych w zakresie, o którym mowa w art. 163 ust.1 pkt. 1 - 4 oraz 6 i 7, 

   3) zadania związane ze świadczeniami zdrowotnymi, wykonywanymi w ramach kształcenia studentów w podstawowej jednostce organizacyjnej uczelni medycznej lub innej uczelni publicznej prowadzącej działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych pod bezpośrednim nadzorem lekarzy, lekarzy stomatologów posiadających prawo wykonywania zawodu lekarza albo wykonywania zawodu lekarza stomatologa, będących pracownikami tej uczelni, 

   4) zadania wynikające z odrębnych przepisów związane z finansowaniem uprawnień studentów będących żołnierzami w czynnej służbie wojskowej lub funkcjonariuszami, 

   5) finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji służących działalności dydaktycznej i pomocy materialnej dla studentów, będących wkładem budżetu państwa w mienie stanowiące własność uczelni publicznej.

2. Dotacje celowe, o których mowa w ust. 1, udzielane są z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, z tym że dla: 

   1) uczelni wojskowych dotacje, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 5 - z części, której dysponentem jest Minister Obrony Narodowej, 

   2) uczelni medycznej lub innej uczelni publicznej prowadzącej działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych dotację, o której mowa w ust. 1 pkt 3 - z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia, ze środków przewidzianych w budżecie państwa na ochronę zdrowia.

3. Dotacje celowe, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 5 oraz dotacje na realizację zadań określonych w art. 6 ust. 3 udzielane są uczelniom służb publicznych z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych.
4. Uczelnia niepubliczna otrzymuje dotację celową, na zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla studentów studiów stacjonarnych w zakresie, o którym mowa w art. 163 ust. 1 pkt 1 - 3, oraz może otrzymać dotację celową, o której mowa w ust. 1 pkt 1.
5. Szkoła wyższa może otrzymywać inne środki finansowe z budżetu państwa oraz z budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków.

Art. 91

Zasady i tryb finansowania badań naukowych i prac rozwojowych prowadzonych w szkole wyższej, zwanych dalej "działalnością badawczą", zakwalifikowanych do finansowania ze środków przewidzianych w budżecie państwa na naukę, określają odrębne przepisy.

Art. 92

1. Działalność uczelni publicznej w zakresie działalności dydaktycznej oraz realizacji inwestycji jest dofinansowywana z przychodów własnych.
2. Szkoła wyższa może prowadzić domy i stołówki studenckie oraz inne obiekty studenckiej bazy socjalnej finansowane w ramach funduszu pomocy materialnej dla studentów.

Art. 93

Zasady podziału dotacji celowych, o których mowa w art.90 ust. 1, pomiędzy uczelnie publiczne oraz dotacji, o których mowa w art. 90 ust. 4, pomiędzy uczelnie niepubliczne, określa, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, w porozumieniu z ministrami właściwymi do spraw: zdrowia, kultury i dziedzictwa narodowego, transportu i gospodarki morskiej, spraw wewnętrznych i Ministrem Obrony Narodowej oraz po zasięgnięciu opinii Rady i Konferencji Rektorów, z uwzględnieniem w szczególności: 

1) w zakresie działalności dydaktycznej oraz zadań związanych ze świadczeniami zdrowotnymi, o których mowa w art. 90 ust. 1 pkt 3 - danych o liczbach studentów, a w przypadku uczelni niepublicznych również danych o własnej kadrze dydaktycznej i zaangażowaniu własnych środków finansowych w rozwój uczelni, 

2) w zakresie świadczeń pomocy materialnej dla studentów - danych o liczbach studentów studiów stacjonarnych, informacji o wysokości dochodów na osobę w rodzinie studentów studiów stacjonarnych ubiegających się o stypendium socjalne, a także danych o liczbach studentów studiów stacjonarnych w uczelni publicznej uprawnionych do zakwaterowania w domach studenckich oraz liczbach studentów studiów stacjonarnych w uczelni publicznej korzystających z posiłków w stołówkach studenckich, 

3) w zakresie finansowania lub dofinansowania kosztów realizacji inwestycji w uczelni publicznej - danych o zasobach materialnych uczelni w powiązaniu z liczbami kształconych studentów.

Art. 94

1. Przychodami uczelni publicznej są w szczególności: 

   1) dotacje celowe z budżetu państwa, o których mowa w art. 90 ust. 1 pkt. 1, 3, 4 i 5, 

   2) środki przewidziane w budżecie państwa na naukę, o których mowa w art. 81, 

   3) odpłatność za świadczone usługi edukacyjne, 

   4) jednorazowe opłaty wpisowe i za postępowanie rekrutacyjne, 

   5) odpłatność za usługi badawcze, doświadczalne, weterynaryjne oraz opłaty licencyjne, 

   6) przychody wydzielonych jednostek organizacyjnych realizujących zadania w zakresie obsługi działalności dydaktycznej i działalności badawczej, jeżeli statut uczelni przewiduje takie wydzielenie, 

   7) przychody z udziałów, akcji, odsetek oraz przychody z obrotu papierami wartościowymi, 

   8) przychody ze sprzedaży składników swojego mienia oraz z odpłatności za korzystanie z tych składników przez osoby trzecie na podstawie umowy najmu, dzierżawy albo innej umowy, 

   9) przychody z tytułu darowizn, dziedziczenia, zapisów oraz ofiarności publicznej, 

   10) środki, o których mowa w art. 90 ust.5, 

   11) środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, nie podlegające zwrotowi.

2. Wysokość opłat, o których mowa w ust.1 pkt 4 ustala senat uczelni publicznej na rok akademicki. Maksymalna wysokość każdej z wymienionych opłat nie może być wyższa niż 5% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, w którym dokonywane są te opłaty, ustalanego corocznie w ustawie budżetowej.
3. Niewykorzystane w danym roku środki finansowe pozostają w dyspozycji szkoły wyższej.

Art. 95

1. Uczelnia publiczna może pobierać opłaty: 

   1) za świadczone usługi edukacyjne związane z kształceniem studentów studiów niestacjonarnych, 

   2) za powtarzanie określonych zajęć z powodu niezadowalających wyników w nauce, kształcenie na drugim i kolejnym kierunku studiów, studia prowadzone w języku obcym jako wykładowym, zajęcia nie objęte planem studiów, 

   3) w zakresie zadań objętych programem studiów podyplomowych oraz studiów i kursów specjalnych.

2. Wysokość oraz szczegółowe zasady pobierania odpłatności, o której mowa w ust. 1 ustala senat uczelni publicznej, z tym że odpłatność, o której mowa w ust. 1 pkt. 1 nie może przekraczać ponoszonych kosztów w zakresie niezbędnym do uruchomienia i prowadzenia działalności dydaktycznej na określonym kierunku studiów i poziomie kształcenia.
3. Senat uczelni publicznej określi szczegółowe zasady, tryb i warunki zwalniania w całości lub w części z odpłatności, o której mowa w ust. 1, z uwzględnieniem częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat studenta będącego w trudnej sytuacji materialnej.
4. Zasady pobierania i wysokość odpłatności w uczelni niepublicznej określa organ wskazany w jej statucie.

Art. 96

Uczelnia niepubliczna przekazuje na fundusz pomocy materialnej dla studentów co najmniej 5% przychodów z odpłatności związanej z prowadzeniem studiów stacjonarnych, o której mowa w art. 95 ust. 4, z przeznaczeniem na stypendia za wyniki w nauce dla studentów studiów stacjonarnych.

Art. 97

1. Uczelnia publiczna pokrywa koszty swej działalności i zaciągniętych zobowiązań oraz wydatki na rozwój i inne potrzeby, z przychodów określonych w art. 94 ust.1.
2. Szkoła wyższa prowadzi samodzielną gospodarkę finansową na podstawie planu finansowo-rzeczowego, zgodnie z odrębnymi przepisami.
3. Plan finansowo-rzeczowy uczelni publicznej uchwalany jest przez senat. W uczelni niepublicznej plan finansowo-rzeczowy ustala organ uczelni wskazany w jej statucie.
4. Uczelnia publiczna przekazuje plan finansowo-rzeczowy ministrowi, który sprawuje nad nią nadzór oraz ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, w terminie 14 dni od jego uchwalenia.
5. W planie finansowo-rzeczowym obejmującym przychody i koszty szkoły wyższej w szczególności wyodrębnia się: 

   1) przychody: 

   a) dotacje z budżetu państwa oraz środki z budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków, 

   b) pozostałe przychody, 

   2) koszty w tym wynagrodzeń i naliczonych od wynagrodzeń składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i na fundusz pracy 

   3) wynik finansowy netto, 

   4) koszty realizacji inwestycji finansowanych z: 

   a) dotacji celowych z budżetu państwa, 

   b) innych środków.

6. Wynik finansowy, o którym mowa w ust. 5 pkt 3, ustala się zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości.
7. Dodatni wynik finansowy szkoły wyższej stanowi zysk netto do podziału, a ujemny - stratę netto, która zmniejsza fundusz zasadniczy. Zysk netto pozostaje w dyspozycji szkoły wyższej i może być przeznaczony na:

   1) zwiększenie funduszu zasadniczego, 

   2) zwiększenie własnego funduszu stypendialnego, 

   3) zwiększenie własnego funduszu nagród, 

   4) inne cele szkoły wyższej, określone w jej statucie.

8. Szkoła wyższa ustala samodzielnie wysokość środków na wynagrodzenia w ramach swoich możliwości finansowych.
9. Uczelnia publiczna wypłaca pracownikom nagrodę roczną z wyodrębnionych na ten cel środków na wynagrodzenia. Nagroda roczna obciąża koszty działalności w roku, za który jest wypłacana.

Art. 98

1. Szkoła wyższa tworzy: 

   1) fundusz zasadniczy, 

   2) fundusz z aktualizacji wyceny, 

   3) fundusz pomocy materialnej dla studentów, 

   4) zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, o którym mowa w art. 147.

2. Fundusz zasadniczy odzwierciedla wartość mienia szkoły wyższej.
3. Fundusz zasadniczy szkoły wyższej zwiększa się w szczególności: 

   1) o odpisy z zysku netto, 

   2) w uczelni publicznej równowartość środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych nieodpłatnie.

4. Fundusz zasadniczy zmniejsza się w szczególności: 

   1) o straty netto, 

   2) w uczelni publicznej o równowartość środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych przekazanych nieodpłatnie.

5. Fundusz z aktualizacji wyceny odpowiada zwiększeniu wartości mienia szkoły wyższej powstałej w wyniku dokonanej aktualizacji wyceny środków trwałych, przeprowadzonej na podstawie odrębnych przepisów. Fundusz podlega zmniejszeniu o różnicę z aktualizacji wyceny.
6. Fundusz pomocy materialnej dla studentów zwiększa się w szczególności o: 

   1) dotacje celowe, o których mowa w art. 90 ust. 1 pkt 2, a w przypadku uczelni niepublicznych - w art. 90 ust. 4, przeznaczone na zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla studentów studiów stacjonarnych, 

   2) środki przeznaczone na stypendia za wyniki w nauce, o których mowa w art. 96, 

   3) środki przeznaczone na stypendia ministra za wybitne osiągnięcia, o których mowa w art. 163 ust. 1 pkt 5, 

   4) opłaty za korzystanie z domów studenckich, 

   5) opłaty za korzystanie ze stołówek i bufetów studenckich, 

   6) opłaty za wynajem pomieszczeń w domach i stołówkach studenckich.

7. Fundusz pomocy materialnej dla studentów zmniejsza się w szczególności o: 

   1) wypłaty stypendiów i zapomóg, 

   2) sfinansowanie bonów żywieniowych, 

   3) koszty prowadzenia domów i stołówek studenckich.

Art. 99

1. Szkoła wyższa może tworzyć: 

   1) własny fundusz stypendialny, 

   2) własny fundusz nagród, 

   3) fundusz wdrożeniowy.

2. Własny fundusz stypendialny tworzy się z odpisu z zysku oraz wpłat osób fizycznych i prawnych. Fundusz ten przeznacza się na stypendia dla pracowników i studentów, na zasadach określonych w statucie szkoły wyższej.
3. Własny fundusz nagród tworzy się z odpisu z zysku. Fundusz ten przeznacza się na wypłatę nagród indywidualnych oraz zespołowych dla pracowników i studentów za osiągnięcia w badaniach naukowych oraz w realizacji zadań szkoły wyższej, na zasadach określonych w regulaminie zatwierdzonym przez rektora, po zasięgnięciu opinii senatu.
4. Fundusz wdrożeniowy tworzy się z wpłat przedsiębiorców, przekazanych na podstawie umów o wdrożenie prac naukowych i organizacyjnych, będących wynikiem działalności badawczej szkoły wyższej. Fundusz ten przeznacza się na wypłatę nagród dla pracowników na zasadach określonych w regulaminie ustalonym przez rektora.

Art. 100

1. W uczelni publicznej środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, z wyjątkiem budynków i budowli oraz związanych z nimi wartości niematerialnych i prawnych, podlegają amortyzacji (umorzeniu) na zasadach określonych w przepisach o rachunkowości.
2. Wartość składników majątkowych zakupionych przez szkołę wyższą w ramach prowadzonych badań naukowych i prac rozwojowych obciąża koszty tych prac w momencie zakupu. Wartość tych składników majątkowych, otrzymanych na własność po zakończeniu prac naukowo-badawczych, zwiększa fundusz zasadniczy szkoły wyższej jeżeli składniki te zostaną zaliczone do środków trwałych lub do wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z odrębnymi przepisami.
3. Szkoła wyższa prowadzi rachunkowość i sporządza sprawozdania finansowe według zasad określonych w przepisach o rachunkowości.
4. Szkoła wyższa otrzymująca dotacje celowe z budżetu państwa sporządza sprawozdania budżetowe według zasad określonych w odrębnych przepisach.

Art. 101

Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady gospodarki finansowej szkoły wyższej z uwzględnieniem: 

1) sposobu ujmowania przychodów i kosztów, w tym rolniczych i leśnych zakładów doświadczalnych, a także zmian w stanie funduszy, 

2) sposobu ujmowania przychodów i kosztów uczelni wojskowych oraz uczelni służb publicznych, wynikających z odrębnych przepisów, 

3) zasad gospodarowania środkami finansowymi przeznaczonymi na pomoc materialną dla studentów, 

4) zasad podziału wyniku finansowego, 

5) sposobu dostosowania dotychczasowych zasad gospodarki finansowej szkół wyższych do postanowień ustawy.

Art. 102

Świadczenie przez uczelnię publiczną usług i działalności wymienionych w art. 94 ust. 1 pkt 3, 5 i 6 nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo o działalności gospodarczej.

 

 

Dział III. Pracownicy szkoły wyższej

Rozdział 1
Nauczyciele akademiccy

Art. 103

1. Nauczycielem akademickim może zostać osoba, która: 

   1) posiada kwalifikacje określone w ustawie, 

   2) posiada pełną zdolność do czynności prawnych, 

   3) nie została ukarana prawomocnym wyrokiem sądowym za przestępstwo popełnione w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie, 

   4) nie została ukarana karą dyscyplinarną wymienioną w art.133 ust.1 pkt 4, 

   5) korzysta z pełni praw publicznych, 

   6) zachowuje nienaganną postawę etyczną.

2. Zatrudnienie w szkole wyższej w charakterze nauczyciela akademickiego osoby nie będącej obywatelem polskim następuje bez konieczności uzyskania zezwolenia i zgody organu zatrudnienia. Zezwolenia i zgody nie wymaga także powierzenie osobie nie będącej obywatelem polskim innej pracy zarobkowej, w zakresie zadań określonych w art. 106.
3. Przy zatrudnieniu osoby, o której mowa w ust. 2 można odstąpić od warunków określonych w art. 110 i 111.
4. Osoba, o której mowa w ust. 2 podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych, a także korzysta z uprawnień przewidzianych w ustawie oraz innych uprawnień - na zasadach obowiązujących obywateli polskich pozostających w stosunku pracy.

Art. 104

Nauczycielami akademickimi są: 

1) pracownicy naukowo-dydaktyczni, 

2) pracownicy dydaktyczni, 

3) dyplomowani pracownicy biblioteczni, dyplomowani pracownicy dokumentacji i informacji naukowej.

Art. 105

1. Pracownicy naukowo-dydaktyczni są zatrudniani na stanowiskach: 

   1) profesora zwyczajnego, 

   2) profesora nadzwyczajnego, 

   3) adiunkta, 

   4) asystenta.

2. Pracownicy dydaktyczni są zatrudniani na stanowiskach: 

   1) starszego wykładowcy, 

   2) wykładowcy, 

   3) lektora lub instruktora.

Art. 106

1. Pracownicy naukowo-dydaktyczni prowadzą badania naukowe i wykonują zadania związane z kształceniem.
2. Pracownicy dydaktyczni są zatrudnieni w szkole wyższej w celu prowadzenia pracy dydaktycznej.

Art. 107

1. Pracownicy naukowo-dydaktyczni są obowiązani: 

   1) prowadzić badania naukowe, rozwijać twórczość naukową albo artystyczną, 

   2) kształcić i wychowywać studentów oraz innych uczestników studiów i kursów prowadzonych przez szkołę wyższą, 

   3) uczestniczyć w pracach organizacyjnych szkoły wyższej.

2. Do obowiązków nauczycieli akademickich posiadających tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego należy również kształcenie kadry naukowej.
3. Pracownicy dydaktyczni są obowiązani: 

   1) kształcić i wychowywać studentów oraz innych uczestników studiów i kursów prowadzonych przez szkołę wyższą, 

   2) podnosić swoje kwalifikacje zawodowe, 

   3) uczestniczyć w pracach organizacyjnych szkoły wyższej.

Art. 108

1. Nauczyciele akademiccy zatrudnieni w uczelni medycznej lub innej uczelni publicznej prowadzącej działalność w dziedzinie nauk medycznych uczestniczą w sprawowaniu opieki zdrowotnej poprzez wykonywanie zadań dydaktycznych i badawczych w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w szpitalach klinicznych lub oddziałach innych zakładów opieki zdrowotnej (szpitali), udostępnianych tym uczelniom na zasadach określonych w przepisach o zakładach opieki zdrowotnej.
2. Świadczenia zdrowotne, o których mowa w ust. 1 nauczyciele akademiccy wykonują na podstawie umowy o pracę albo umowy cywilnoprawnej zawartej ze szpitalem klinicznym albo innym zakładem opieki zdrowotnej (szpitalem).
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do podstawowych jednostek organizacyjnych uczelni publicznych działających w zakresie nauk weterynaryjnych.
4. Nauczyciele akademiccy pełniący służbę w uczelni wojskowej lub będący funkcjonariuszami uczelni służb publicznych uczestniczą w realizacji zadań uczelni, jako jednostki organizacyjnej właściwej służby.

Art. 109

Dyplomowani pracownicy biblioteczni oraz dyplomowani pracownicy dokumentacji i informacji naukowej są zatrudniani na stanowiskach: 

1) starszego kustosza dyplomowanego, starszego dokumentalisty dyplomowanego, 

2) kustosza dyplomowanego, dokumentalisty dyplomowanego, 

3) adiunkta bibliotecznego, adiunkta dokumentacji i informacji naukowej, 

4) asystenta bibliotecznego, asystenta dokumentacji i informacji naukowej.

Art. 110

1. Na stanowisku profesora zwyczajnego może być zatrudniona osoba posiadająca tytuł naukowy profesora.
2. Na stanowisku profesora nadzwyczajnego może być zatrudniona osoba posiadająca co najmniej stopień naukowy doktora habilitowanego.
3. W uczelni zawodowej, prowadzącej wyłącznie wyższe studia licencjackie lub inżynierskie na stanowisku profesora nadzwyczajnego może być zatrudniona również osoba posiadająca stopień naukowy doktora oraz doświadczenie zawodowe uzyskane poza szkolnictwem wyższym i nauką.
4. W wyższej szkole morskiej na stanowisku profesora nadzwyczajnego maże być zatrudniona także osoba posiadająca stopień naukowy doktora oraz najwyższy stopień morski.
5. Na stanowisku adiunkta może być zatrudniona osoba, która posiada co najmniej stopień naukowy doktora.
6. Na stanowisku asystenta może być zatrudniona osoba, która posiada co najmniej stopień magistra lub stopień równorzędny.
7. Na stanowisku starszego wykładowcy może być zatrudniona osoba, która posiada stopień naukowy doktora albo stopień magistra lub równorzędny oraz doświadczenie zawodowe.

Art. 111

1. Na stanowisku profesora nadzwyczajnego może być także zatrudniona osoba nie spełniająca wymagań określonych w art. 110 ust. 2, jeżeli posiada stopień naukowy doktora oraz wybitne i twórcze osiągnięcia w pracy zawodowej lub artystycznej, uzyskane poza szkolnictwem wyższym i nauką. Zatrudnienie tej osoby może nastąpić wyłącznie na podstawie umowy o pracę.
2. W uczelni uniwersyteckiej umowę o pracę z osobami, o których mowa w ust. 1, zawiera rektor za zgodą senatu oraz właściwej rady wydziału albo organu kolegialnego wskazanego w statucie i senatu uczelni, a w pozostałych uczelniach także za zgodą ministra sprawującego nadzór nad uczelnią.

Art. 112

1. Statut szkoły wyższej może określać dodatkowe wymagania i kwalifikacje zawodowe osób zatrudnianych na stanowiskach, o których mowa w art. 105 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1.
2. Kwalifikacje zawodowe, jakie powinny posiadać osoby zatrudnione na stanowiskach dydaktycznych, o których mowa w art. 105 ust. 2 pkt 2i 3 , określa statut szkoły wyższej.

Art. 113

1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, warunki, jakie powinien spełniać kandydat na dyplomowanego bibliotekarza oraz na dyplomowanego pracownika dokumentacji i informacji naukowej, szczegółowe zasady i tryb postępowania kwalifikacyjnego przyznającego uprawnienia bibliotekarza dyplomowanego i dyplomowanego pracownika dokumentacji i informacji naukowej oraz szczegółowe zasady awansowania dyplomowanego bibliotekarza i dyplomowanego pracownika dokumentacji i informacji naukowej, a w szczególności:

   1) wymagania w zakresie posiadanego wykształcenia, stażu pracy i osiągnięć naukowych warunkujące dopuszczenie do postępowania kwalifikacyjnego,

   2) formę postępowania kwalifikacyjnego oraz możliwość zwolnienia z tego postępowania,

   3) wykaz specjalizacji oraz ich zakres tematyczny,

   4) tryb powoływania oraz zasady funkcjonowania komisji egzaminacyjnej,

   5) wzór zaświadczenia o uzyskaniu kwalifikacji,

   6) wymagania kwalifikacyjne warunkujące awans zawodowy.

2. Do nauczycieli akademickich, o których mowa w ust. 1 nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 27 czerwca 1997r. o bibliotekach (Dz. U. Nr 85, poz. 539 i z 1998 r. Nr 106, poz. 668)

 

 

Dział III. Pracownicy szkoły wyższej

Rozdział 2
Stosunek pracy nauczycieli akademickich

 

Art. 114

1. Nauczyciel akademicki może być zatrudniony na podstawie mianowania lub umowy o pracę.
2. Mianowanie następuje na czas nieokreślony.

Art. 115

1. Nawiązanie stosunku pracy z nauczycielem akademickim na stanowisku profesora zwyczajnego i profesora nadzwyczajnego w uczelni publicznej, która jest dla niego podstawowym miejscem pracy, następuje na podstawie mianowania, z zastrzeżeniem art. 111 ust.1.
2. Mianowanie, o którym mowa w ust. 1 może nastąpić po zakwalifikowaniu w drodze konkursu. Zasady i tryb przeprowadzania oraz kryteria kwalifikacyjne konkursu określa statut uczelni.
3. Mianowania nauczyciela akademickiego dokonuje rektor na wniosek dziekana albo kierownika innej jednostki organizacyjnej, złożony za zgodą odpowiednio właściwej rady wydziału albo organu kolegialnego wskazanego w statucie, po uzyskaniu zgody senatu.

Art. 116

1. Umowę o pracę z nauczycielem akademickim uczelni publicznej zawiera i rozwiązuje rektor na wniosek dziekana lub kierownika innej jednostki organizacyjnej określonej w statucie, z zastrzeżeniem art. 111 ust.2. 
2. Stosunek pracy z nauczycielem akademickim uczelni niepublicznej nawiązuje się w drodze umowy o pracę. Umowę o pracę zawiera organ uczelni wskazany w statucie.

Art. 117

1. Stosunek pracy z mianowanym nauczycielem akademickim może być rozwiązany: 

   1) w drodze porozumienia stron, 

   2) przez wypowiedzenie dokonane przez jedną ze stron, z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia,

   3) bez wypowiedzenia.

2. Rozwiązanie stosunku pracy z mianowanym nauczycielem akademickim za wypowiedzeniem następuje z końcem semestru.

Art. 118

Mianowanemu nauczycielowi akademickiemu rektor może wypowiedzieć stosunek pracy w przypadku: 

1) czasowej niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, jeżeli okres tej niezdolności przekracza rok, a w przypadku stwierdzenia przez lekarza leczącego poprawy stanu zdrowia i możliwości powrotu do pracy, jeżeli okres ten przekracza dwa lata, 

2) zniesienia szkoły wyższej lub przekształcenia jej struktury uniemożliwiającego dalsze zatrudnienie nauczyciela akademickiego, 

3) otrzymania przez nauczyciela akademickiego negatywnej oceny, o której mowa w art. 124 

4) podjęcia dodatkowego zatrudnienia bez uzyskania zgody, o której mowa w art. 122 ust. 1.

Art. 119

Rektor może rozwiązać stosunek pracy z mianowanym nauczycielem akademickim bez wypowiedzenia w przypadku: 

1) trwałej utraty zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku, stwierdzonej orzeczeniem lekarza prowadzącego badania okresowe lub kontrolne, jeżeli nie ma możliwości zatrudnienia pracownika na innym stanowisku, odpowiednim do jego stanu zdrowia i kwalifikacji zawodowych lub gdy nauczyciel odmawia przejścia do takiej pracy, 

2) dwukrotnego nieusprawiedliwionego niezgłoszenia się nauczyciela na badanie lekarskie, w celu określenia zdolności do pracy, o którego przeprowadzenie wniósł rektor, 

3) dopuszczenia się plagiatu stwierdzonego prawomocnym wyrokiem sądowym lub prawomocnym orzeczeniem komisji dyscyplinarnej.

Art. 120

1. Stosunek pracy nauczyciela akademickiego wygasa z mocy prawa w przypadku: 

   1) stwierdzenia, że zatrudnienie nastąpiło na podstawie fałszywych lub nieważnych dokumentów, 

   2) prawomocnego orzeczenia przez sąd utraty praw publicznych, 

   3) prawomocnego ukarania karą pozbawienia prawa wykonywania zawodu nauczyciela akademickiego na stałe lub na czas określony, 

   4) upływu trzymiesięcznego okresu nieobecności w pracy z powodu odbywania kary pozbawienia wolności.

2. Stosunek pracy mianowanego nauczyciela akademickiego wygasa z końcem roku akademickiego, w którym ukończył 70 rok życia.
3. Wygaśnięcie stosunku pracy stwierdza rektor.

Art. 121

Rozwiązanie lub wygaśnięcie umowy o pracę z nauczycielem akademickim następuje na zasadach określonych w Kodeksie pracy. Przepisy art. 117 ust. 2, art. 118, art. 119 oraz 120 ust. 1 i 3 , stosuje się odpowiednio.

Art. 122

1. Podjęcie przez mianowanego nauczyciela akademickiego dodatkowego zatrudnienia w ramach stosunku pracy lub działalności gospodarczej na własny rachunek wymaga zgody rektora uczelni publicznej będącej podstawowym miejscem pracy nauczyciela. Rektor wyraża zgodę lub jej odmawia, w terminie nie dłuższym niż trzydzieści dni od otrzymania wniosku.
2. Rektor może cofnąć zgodę, o której mowa w ust. 1, po stwierdzeniu, że dodatkowe zatrudnienie lub działalność gospodarcza kolidują z obowiązkami nauczyciela akademickiego w uczelni publicznej.
3. Podjęcie przez rektora dodatkowego zatrudnienia, o którym mowa w ust. 1 wymaga zgody senatu i powiadomienia ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego.
4. Obowiązek uzyskania zgody, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy osób podejmujących zatrudnienie w ramach stosunku pracy w urzędach administracji publicznej, w organach towarzystw naukowych i zawodowych, organach wymiaru sprawiedliwości oraz w zespołach doradczych organów władzy i administracji publicznej, a także we władzach Polskiej Akademii Nauk. Osoby te zawiadamiają rektora o podjętym zatrudnieniu.
5. Przepis ust. 4 stosuje się także do osób posiadających tytuł naukowy lub stopień naukowy w zakresie dziedziny sztuki podejmujących zatrudnienie w instytucjach kultury.
6. Warunki udzielania i cofania zgody określa senat uczelni publicznej.
7. Nauczyciel akademicki zatrudniony na podstawie umowy o pracę powiadamia rektora o podjęciu dodatkowego zatrudnienia, w terminie 14 dni od podpisania umowy o pracę.

Art. 123

1. Czas pracy nauczyciela akademickiego, z zastrzeżeniem art. 146, jest określony wymiarem jego zadań.
2. Zadania, wynikające z obowiązków określonych w art. 107, powinny być ustalone w taki sposób, aby nauczyciel akademicki mógł je wykonać w czasie 30 godzin tygodniowo.
3. Rodzaje zadań, minimalny i maksymalny ich wymiar dla poszczególnych stanowisk oraz zasady obniżania wymiaru zajęć dydaktycznych określa senat szkoły wyższej.
4. Szczegółowy zakres i wymiar zadań ustala nauczycielowi akademickiemu kierownik jednostki organizacyjnej, określonej w statucie szkoły wyższej.

Art. 124

1. Wszyscy nauczyciele akademiccy podlegają okresowej ocenie.
2. Oceny nauczyciela akademickiego dokonuje się co cztery lata lub na wniosek kierownika jednostki organizacyjnej szkoły wyższej. Oceny dokonuje się także przed upływem okresu, na który nauczyciel akademicki został zatrudniony. 
3. Podstawowe kryteria oceny i tryb okresowego oceniania nauczycieli akademickich określa statut szkoły wyższej.

Art. 125

1. Wynagrodzenie przysługujące rektorowi uczelni publicznej ustala minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego.
2. Nauczyciel akademicki zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas choroby i innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Od tego wynagrodzenia odprowadzane są składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe określone w przepisach odrębnych.
3. W innych przypadkach niż choroba, o których mowa w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, nauczycielowi akademickiemu przysługuje odpowiednio wynagrodzenie lub zasiłki na zasadach i w wysokości określonych w tych przepisach.

Art. 126

1. Nauczyciele akademiccy mogą otrzymywać nagrody ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego, ministra właściwego do spraw wewnętrznych, Ministra Obrony Narodowej oraz nagrody rektora, za osiągnięcia naukowe, dydaktyczne lub organizacyjne.
2. Środki budżetowe na nagrody ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego, o których mowa w ust. 1, określa się w wysokości 0,1% planowanej rocznej dotacji celowej na działalność dydaktyczną.
3. Uczelnia publiczna otrzymuje środki na nagrody rektora, o których mowa w ust. 1 w wysokości nie przekraczającej 1,5% planowanych wynagrodzeń osobowych.
4. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb przyznawania nagród ministrów, o których mowa w ust. 1, uwzględniając w szczególności: 

   1) rodzaje nagród oraz ich wysokość, ustalaną w relacji do minimalnej stawki wynagrodzenia profesora zwyczajnego, określonej na podstawie art. 144 ust. 1 pkt 1, 

   2) tryb postępowania kwalifikacyjnego, 

   3) ustalenie, iż nagrodami mogą być wyróżniane wybitne osiągnięcia, uzyskane w roku poprzedzającym wnioskowanie o nagrodę.

5. Zasady i tryb przyznawania nagród rektora, określa regulamin ustalony przez senat uczelni publicznej.

Art. 127

1. Nauczycielowi akademickiemu przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 36 dni roboczych w ciągu roku. Urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystany w okresie wolnym od zajęć dydaktycznych.
2. Nauczyciel akademicki uzyskuje prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego w ostatnim dniu poprzedzającym letnia przerwę w zajęciach dydaktycznych, a prawo do drugiego i dalszych urlopów - z początkiem każdego następnego roku kalendarzowego.
3. Nauczyciel akademicki zatrudniony w szkole wyższej na czas określony, krótszy niż dziesięć miesięcy, ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym do przepracowanego okresu.
4. Dni wolnych od pracy, wynikających z rozkładu czasu pracy w liczbie odpowiadającej liczbie dodatkowych dni wolnych od pracy, o których mowa w art. 1291 § 1 Kodeksu pracy, nie wlicza się do urlopu wypoczynkowego.
5. W przypadku niewykorzystania urlopu wypoczynkowego z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy nauczycielowi akademickiemu przysługuje ekwiwalent pieniężny za okres niewykorzystanego urlopu.

Art. 128

1. Nauczycielowi akademickiemu przysługuje w okresie urlopu wypoczynkowego wynagrodzenie, jakie otrzymywałby, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia są obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu dziesięciu miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. Jeżeli zatrudnienie trwało krócej, to przeciętne wynagrodzenie oblicza się z całego okresu zatrudnienia z uwzględnieniem stawek wynagrodzenia obowiązującego w okresie urlopu.
2. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, sposób ustalania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy oraz ekwiwalentu za okres niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego, uwzględniając w szczególności, iż wysokość ekwiwalentu pieniężnego jest ustalana zgodnie z zasadami stosowanymi przy obliczaniu wynagrodzenia za okres urlopu wypoczynkowego.

Art. 129

1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, z zastrzeżeniem ust. 2, określa, w drodze rozporządzenia, zasady kierowania osób za granicę w celach naukowych, artystycznych, dydaktycznych i szkoleniowych oraz ich szczególne uprawnienia, uwzględniając w szczególności: 

   1) formy kształcenia, na które mogą być kierowani obywatele polscy i warunki jakie muszą spełnić, aby ubiegać się o skierowanie, 

   2) formy pomocy materialnej dla osób skierowanych za granicę, w tym stypendiów i kosztów przejazdu, 

   3) okresy i zasady wypłacania świadczeń osobom skierowanym za granicę, 

   4) warunki i tryb odwoływania osób skierowanych za granicę, 

   5) uprawnienia osób skierowanych za granicę, pozostających w zatrudnieniu.

2. Warunki i tryb kierowania przez szkołę wyższą jej pracowników, studentów i studentów studiów doktoranckich za granicę w celach, o których mowa w ust. 1, określa senat.

Art. 130

1. Nauczyciel akademicki zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy ma prawo do urlopu płatnego w wymiarze nie przekraczającym roku oraz urlopu bezpłatnego, dla celów naukowych lub kształcenia zawodowego.
2. Nauczyciel akademicki przygotowujący rozprawę doktorską ma prawo, jeżeli jest to uzasadnione stopniem przygotowania tej rozprawy, do płatnego urlopu naukowego w wymiarze nie przekraczającym sześciu miesięcy. W przypadku przygotowania pracy habilitacyjnej wymiar tego urlopu nie może przekroczyć roku.
3. Mianowany nauczyciel akademicki posiadający tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego ma prawo do korzystania raz na siedem lat z płatnego urlopu dla celów naukowych, w wymiarze do roku.
4. Nauczyciel akademicki zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, po przepracowaniu co najmniej pięciu lat w szkole wyższej, ma prawo do płatnego urlopu dla poratowania zdrowia, w wymiarze nie przekraczającym jednorazowo roku, jeżeli stan zdrowia nauczyciela akademickiego wymaga powstrzymania się od pracy w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia.
5. Do okresu pięcioletniej pracy w szkole wyższej, o którym mowa w ust. 4, wlicza się okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy, trwające łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy. W przypadku okresu niezdolności do pracy i urlopu trwających dłużej niż 6 miesięcy wymagany okres pracy w szkole wyższej przedłuża się o ten okres.
6. W przypadku stwierdzenia, iż w okresie płatnego urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel akademicki wykonuje zatrudnienie lub prowadzi działalność sprzeczną z celami udzielonego urlopu, rektor odwołuje nauczyciela akademickiego z urlopu, określając termin, w którym nauczyciel akademicki obowiązany jest do powrotu do pracy.
7. Okres pięcioletniej pracy w szkole wyższej, uzasadniający prawo do urlopu, powinien przypadać bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia. Wymóg pięcioletniego okresu pracy w szkole wyższej dotyczy udzielenia pierwszego urlopu dla poratowania zdrowia.
8. Łączny wymiar urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciela akademickiego w okresie całego zatrudnienia nie może przekraczać 3 lat.
9. Nauczyciel akademicki nie ponosi kosztów związanych z orzekaniem o stanie jego zdrowia w związku z potrzebą udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia.
10. Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego, określi, w drodze rozporządzenia, tryb orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi akademickiemu urlopu, o którym mowa w ust. 4, uwzględniając w szczególności:

    1) podmiot uprawniony do orzekania o stanie zdrowia i sposób prowadzenia dokumentacji, 

    2) rodzaje zatrudnienia i działalności sprzecznych z celami urlopu.

11. Pracownicy korzystający z płatnych urlopów, o których mowa w ust.1 - 4, nie mogą w tym czasie wykonywać pracy w ramach stosunku pracy ani prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek.
12. Wynagrodzenie za czas płatnych urlopów, o których mowa w ust. 1 - 4, oblicza się jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy.
13. Szczegółowe zasady i tryb udzielania urlopów, o których mowa w ust. 1 - 3, określa statut szkoły wyższej.

Art. 131

1. Mianowany nauczyciel akademicki, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, ma prawo do jednorazowej odprawy w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia przysługującego za ostatni miesiąc zatrudnienia.
2. Pozostali nauczyciele akademiccy, z którymi rozwiązano stosunek pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, mają prawo do jednorazowej odprawy w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego za ostatni miesiąc zatrudnienia.

Dział III. Pracownicy szkoły wyższej

Rozdział 3
Odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli akademickich

 

Art. 132

Nauczyciel akademicki podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie uchybiające obowiązkom nauczyciela akademickiego lub godności zawodu nauczycielskiego.

Art. 133

1. Karami dyscyplinarnymi są: 

   1) upomnienie, 

   2) nagana, 

   3) nagana z pozbawieniem prawa do pełnienia funkcji kierowniczych w szkole wyższej na okres do pięciu lat, 

   4) pozbawienie prawa do wykonywania zawodu nauczyciela akademickiego na stałe lub na czas określony.

2. Odpis orzeczenia wraz z uzasadnieniem włącza się do akt osobowych nauczyciela akademickiego. Prawomocne orzeczenie komisji dyscyplinarnej, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, jest publikowane w dzienniku urzędowym wydawanym przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego.

Art. 134

1. Karę upomnienia, za przewinienia dyscyplinarne mniejszej wagi, nakłada rektor po uprzednim wysłuchaniu nauczyciela akademickiego.
2. Nauczyciel akademicki ukarany przez rektora karą upomnienia może wnieść odwołanie do uczelnianej komisji dyscyplinarnej do spraw nauczycieli akademickich, działającej w szkole wyższej. Odwołanie wnosi w terminie czternastu dni od doręczenia mu zawiadomienia o ukaraniu.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, komisja nie może wymierzyć kary surowszej.

Art. 135

1. W sprawach dyscyplinarnych nauczycieli akademickich orzekają: 

   1) w pierwszej instancji - uczelniana komisja dyscyplinarna do spraw nauczycieli akademickich w składzie: 

   a) trzech członków, gdy rzecznik wniósł o zastosowanie kary określonej w art.133 ust.1 pkt 1-3, 

   b) pięciu członków, gdy rzecznik dyscyplinarny wniósł o zastosowanie kary określonej w art. 133 ust. 1 pkt 4, 

   2) w drugiej instancji - komisja dyscyplinarna do spraw nauczycieli akademickich przy ministrze właściwym do spraw szkolnictwa wyższego w składzie: 

   a) trzech członków, gdy rozpatrywana jest sprawa, w której orzeczono karę określoną w art. 133 ust. 1 pkt 1-3, 

   b) pięciu członków, gdy rozpatrywana jest sprawa, w której orzeczono karę określoną w art. 133 ust. 1 pkt 4.

2. W składzie orzekającym komisji, o której mowa w ust. 1 pkt 2, co najmniej jeden z członków powinien mieć wykształcenie prawnicze.
3. Przewodniczącym składu orzekającego powinien być nauczyciel akademicki zatrudniony na stanowisku nie niższym niż obwiniony.

Art. 136

1. Komisja dyscyplinarna, o której mowa w art. 135 ust. 1 pkt 1, pochodzi z wyboru. Tryb wyboru określa statut szkoły wyższej.
2. Komisje dyscyplinarne są niezawisłe w zakresie orzekania.
3. Komisje dyscyplinarne rozstrzygają samodzielnie wszelkie zagadnienia faktyczne oraz prawne i nie są związane rozstrzygnięciami innych organów stosujących prawo, z wyjątkiem prawomocnego skazującego wyroku sądu.
4. Postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie sześciu miesięcy od dnia powzięcia odpowiednio przez rektora lub ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego wiadomości o popełnieniu czynu uzasadniającego nałożenie kary i po upływie pięciu lat od popełnienia tego czynu. Jeżeli czyn stanowi przestępstwo, okres ten nie może być krótszy od okresu przedawnienia ścigania tego przestępstwa, z zastrzeżeniem ust. 5.
5. Nie stosuje się przedawnienia w odniesieniu do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego wobec nauczyciela akademickiego, któremu zarzuca się popełnienie plagiatu lub innego oszustwa naukowego

Art. 137

1. Rzeczników dyscyplinarnych w szkole wyższej powołuje rektor, a rzeczników dyscyplinarnych przy komisji, o której mowa w art. 135 ust. 1 pkt 2 - minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, spośród nauczycieli akademickich posiadających co najmniej stopień naukowy doktora habilitowanego.
2. Rzecznik dyscyplinarny jest związany poleceniami organu, który go powołał.

Art. 138

1. Obwiniony ma prawo do korzystania z pomocy obrońcy wybranego przez siebie, spośród nauczycieli akademickich. W przypadku, gdy rzecznik dyscyplinarny wnosi o orzeczenie kary, o której mowa w art. 133 ust. 1 pkt 4, a obwiniony nie ma obrońcy z wyboru, przewodniczący składu orzekającego wyznacza, za zgodą obwinionego, obrońcę z urzędu spośród nauczycieli akademickich szkoły wyższej.
2. Od orzeczenia uczelnianej komisji dyscyplinarnej do spraw nauczycieli akademickich rektor i obwiniony mogą się odwołać do komisji, o której mowa w art. 135 ust. 1 pkt 2, w ciągu czternastu dni od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem.
3. Od prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego komisji dyscyplinarnej, o której mowa w art. 135 ust. 1 pkt 2, służy odwołanie do Sądu Apelacyjnego w Warszawie - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w trybie i na zasadach określonych w Kodeksie postępowania cywilnego. Od orzeczenia Sądu Apelacyjnego nie służy kasacja.

Art. 139

1. Rektor może zawiesić w pełnieniu obowiązków nauczyciela akademickiego, przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne lub dyscyplinarne, a także w toku postępowania wyjaśniającego, jeżeli ze względu na wagę i wiarygodność przedstawionych zarzutów celowe jest odsunięcie go od wykonywania obowiązków.
2. Nauczyciel akademicki zostaje z mocy prawa zawieszony w pełnieniu obowiązków w przypadku jego tymczasowego aresztowania.
3. Zawieszenie w pełnieniu obowiązków nie może trwać dłużej niż sześć miesięcy, chyba że przeciwko nauczycielowi akademickiemu toczy się nadal postępowanie karne.

Art. 140

1. Wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela akademickiego w okresie zawieszenia w pełnieniu obowiązków może ulec ograniczeniu, a tymczasowo aresztowanego ulega ograniczeniu, najwyżej do połowy w zależności od stanu rodzinnego nauczyciela akademickiego, począwszy od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zawieszenie. W okresie zawieszenia w pełnieniu obowiązków nie przysługują dodatki. W okresie odbywania kary pozbawienia wolności nauczycielowi akademickiemu nie przysługuje wynagrodzenie.
2. Jeżeli postępowanie dyscyplinarne lub karne zakończy się umorzeniem z braku dowodów winy albo wydaniem orzeczenia lub wyroku uniewinniającego, nauczycielowi akademickiemu należy wypłacić pozostałą część pełnego wynagrodzenia.

Art. 141

Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określa, w drodze rozporządzenia, tryb wyboru komisji dyscyplinarnej, o której mowa w art. 135 ust. 1 pkt 2 oraz zasady i tryb postępowania wyjaśniającego i postępowania dyscyplinarnego, wykonania kar dyscyplinarnych i ich zatarcia oraz wznawiania postępowania, uwzględniając w szczególności:

1) wymagania jakim powinni odpowiadać członkowie komisji dyscyplinarnych i rzecznicy dyscyplinarni,

2) ustalenie, iż kadencja komisji dyscyplinarnych, o których mowa w art. 135 ust. 1 oraz rzeczników dyscyplinarnych trwa cztery lata i rozpoczyna się z początkiem kadencji organów szkoły wyższej,

3) przyznanie ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego w postępowaniu wyjaśniającym uprawnień rektora, jeżeli przewinienie zarzucane jest rektorowi, prorektorom, przewodniczącemu komisji, o której mowa w art. 135 ust. 1 pkt 1 oraz przewodniczącemu i członkom komisji, o której mowa w art. 135 ust 1 pkt 2 ,

4) ustalenie, iż postanowienia i orzeczenia składu orzekającego zapadają zwykłą większością głosów, z wyjątkiem głosowania w sprawie ukarania karą przewidzianą w art. 133 ust. 1 pkt 4 ustawy, przy którym wymagana jest jednomyślność,

5) szczegółowe zasady i tryb wzywania i przesłuchiwania obwinionego, świadków i biegłych oraz przeprowadzania innych dowodów.

Dział III. Pracownicy szkoły wyższej

Rozdział 4
Pracownicy nie będący nauczycielami akademickimi

Art. 142

Pracownikami szkoły wyższej nie będącymi nauczycielami akademickimi są:

1) pracownicy naukowo-techniczni,

2) pracownicy biblioteczni oraz dokumentacji i informacji naukowej,

3) pracownicy wydawnictw i poligrafii,

4) pracownicy administracji,

5) pozostali pracownicy szkoły wyższej.

Art. 143

1. Pracownicy szkoły wyższej nie będący nauczycielami akademickimi zatrudniani są na podstawie umowy o pracę. Umowę o pracę zawiera rektor lub inny organ szkoły wyższej wskazany w statucie.
2. Czas pracy pracowników, o których mowa w art. 142, z wyjątkiem pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych i obsługi, wynosi czterdzieści godzin tygodniowo, z zastrzeżeniem art. 146.
3. Do pracowników nie będących nauczycielami akademickimi stosuje się odpowiednio art. 131 ust. 2.

Dział III. Pracownicy szkoły wyższej

Rozdział 5
Przepisy wspólne dla pracowników szkoły wyższej

 

Art. 144

1. Warunki wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w uczelni publicznej, do czasu objęcia ich układem zbiorowym pracy lub regulaminem wynagradzania, nie dłuższym niż pięć lat, określi, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy i polityki społecznej, ustalając w szczególności: 

   1) wysokość minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego w odniesieniu do poszczególnych stanowisk, tak aby przeciętne wynagrodzenie asystenta nie było niższe niż przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej prognozowane w ustawie budżetowej na dany rok, z tym że: 

   a) od pierwszego października 2001r. - nie niższe niż 0,828 przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej prognozowanego ustawie budżetowej na dany rok, 

   b) od 1 stycznia 2002r. - nie niższe niż 0,914 przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej prognozowanego ustawie budżetowej na dany rok, 

   c) od dnia 1 stycznia 2003r. - nie niższe niż przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej prognozowane w ustawie budżetowej na dany rok,

   2) wysokość i warunki przyznawania innych składników wynagrodzenia, 

   3) składniki wynagrodzenia, które wypłacane są nauczycielowi akademickiemu miesięcznie z góry oraz zasadę, iż prawo do wypłaconego z góry wynagrodzenia wygasa z ostatnim dniem miesiąca, w którym ustał stosunek pracy, a pracownik zachowuje wypłacone za ten miesiąc wynagrodzenie, 

   4) wykaz podstawowych stanowisk pracy i wymagania kwalifikacyjne dla pracowników nie będących nauczycielami akademickimi, 

   5) sposób podziału oraz warunki przyznawania nagród ze specjalnego funduszu nagród dla pracowników nie będących nauczycielami akademickimi utworzonego w wysokości 1% planowanych wynagrodzeń osobowych.

2. Z dniem wejścia w życie układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania do pracowników objętych układem lub regulaminem wynagradzania nie mają zastosowania przepisy rozporządzenia, o którym mowa w ust. 1.

Art. 145

1. Pracownicy uczelni publicznej mają prawo do nagród jubileuszowych, z tytułu wieloletniej pracy, w wysokości:

   1) za 20 lat pracy - 75% wynagrodzenia miesięcznego, 

   2) za 25 lat pracy - 100% wynagrodzenia miesięcznego, 

   3) za 30 lat pracy - 150% wynagrodzenia miesięcznego, 

   4) za 35 lat pracy - 200% wynagrodzenia miesięcznego, 

   5) za 40 lat pracy - 300% wynagrodzenia miesięcznego, 

   6) za 45 lat pracy - 400% wynagrodzenia miesięcznego, 

   7) skreślony

2. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, okresy pracy i inne okresy, uprawniające do nagrody jubileuszowej oraz zasady jej obliczania i wypłacania, uwzględniając w szczególności: 

   1) ustalenie, iż pracownikowi pozostającemu jednocześnie w więcej niż jednym stosunku pracy okresy uprawniające do nagrody ustala się odrębnie dla każdego stosunku pracy, 

   2) podstawę do obliczenia wysokości nagrody stanowi wynagrodzenie przysługujące pracownikowi w dniu jej wypłaty, a jeżeli dla pracownika jest to korzystniejsze - wynagrodzenie przysługujące w dniu nabycia prawa do nagrody, przy czym uwzględnia się składniki wynagrodzenia i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczania ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, 

   3) wypłata nagrody następuje niezwłocznie po nabyciu przez pracownika do niej prawa, 

   4) w przypadku rozwiązania stosunku pracy z powodu przejścia na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy nagrodę tę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy, jeżeli do nabycia prawa do nagrody brakuje mniej niż dwanaście miesięcy.

3. Pracownikowi uczelni publicznej może być przyznana nagroda roczna w wysokości jego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady nabywania prawa, ustalania wysokości i wypłacania nagrody rocznej, uwzględniając w szczególności: 

   1) zasadę, iż warunkiem nabycia prawa do nagrody jest przepracowanie w danej uczelni publicznej całego roku kalendarzowego, 

   2) warunki nabycia prawa do nagrody mimo nie spełnienia warunku, o którym mowa w pkt 1, 

   3) ustalenie, iż przy określaniu wysokości nagrody uwzględnia się składniki wynagrodzenia i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczania ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, 

   4) wypłata nagrody rocznej następuje w ciągu trzech miesięcy kalendarzowych następujących po roku, w którym przysługuje nagroda.

4. Regulamin przyznawania nagrody rocznej pracownikom uczelni publicznej ustala rektor w porozumieniu ze związkami zawodowymi działającymi w uczelni.

Art. 146

Obowiązkowy wymiar czasu pracy pracowników, o których mowa w art. 109 i art. 142 pkt 2, wynosi 36 godzin tygodniowo.

Art. 147

1. Dla pracowników szkół wyższych tworzy się odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych w wysokości 6,5% planowanych rocznych wynagrodzeń osobowych.
2. Odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych na każdego byłego pracownika szkoły wyższej będącego emerytem lub rencistą, na dany rok kalendarzowy wynosi 5% rocznej sumy przeciętnej emerytury i renty brutto z roku poprzedniego, ustalonej zgodnie z art. 93 ust 3 pkt 1 lit b ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118, z 1999r. Nr 38, poz. 360, Nr 70, poz. 774, Nr 72, poz. 801 i 802 i Nr 106, poz. 1215 oraz z 2000r. Nr 2, poz. 26, Nr 9, poz. 118 i Nr 19, poz. 238).
3. Odpisy, o których mowa w ust. 1 i 2, stanowią w szkole wyższej jeden fundusz.
4. W sprawach nie uregulowanych w ust. 1 - 3 stosuje się przepisy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Art. 148

1. W sprawach nie uregulowanych w niniejszej ustawie, do stosunku pracy pracowników szkół wyższych stosuje się przepisy Kodeksu pracy.
2. Spory o roszczenia ze stosunku pracy pracownika szkoły wyższej rozpatrują sądy pracy.

Art. 149

Statut uczelni niepublicznej może uregulować prawa i obowiązki pracowników odmiennie niż w niniejszej ustawie. Postanowienia statutu nie mogą być mniej korzystne od przepisów Kodeksu pracy oraz innych ustaw.

Art. 150

W stosunku do żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy pełniących służbę w uczelni wojskowej lub uczelni służb publicznych w sprawach dotyczących ich stosunku służbowego, przebiegu służby i odpowiedzialności dyscyplinarnej stosuje się przepisy odrębne.

Dział IV. Studia i studenci

Rozdział 1
Organizacja studiów

 

Art. 151

1. Organizację i tok studiów oraz związane z nimi prawa i obowiązki studenta określa regulamin studiów.
2. Studia w szkole wyższej są prowadzone według planów studiów i programów nauczania. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego może, na wniosek szkoły wyższej, zaopiniowany przez Komisję, wyrazić zgodę na prowadzenie studiów według planu i programu studiów obejmującego kilka kierunków studiów.
3. Przepis ust.1 stosuje się odpowiednio do regulaminu studiów doktoranckich.

Art. 152

1. Wykłady w szkole wyższej są otwarte, jeżeli jej statut nie stanowi inaczej.
2. Zajęcia dydaktyczne na studiach wyższych i studiach doktoranckich mogą być prowadzone w języku obcym.

Art. 153

1. Studia licencjackie trwają co najmniej trzy lata. Studia inżynierskie trwają co najmniej trzy i pół roku.
2. Studia magisterskie trwają co najmniej cztery i pół roku, a dla osób posiadających dyplom licencjata lub inżyniera co najmniej dwa lata.
3. Okresy studiów, o których mowa w ust. 1 i 2 oznaczają nominalne okresy wynikające z programu studiów odbywanych w zwykłym trybie.

Art. 154

1. Regulamin studiów uchwala senat szkoły wyższej co najmniej na pięć miesięcy przed początkiem roku akademickiego.
2. Regulamin wchodzi w życie z początkiem roku akademickiego, po uzgodnieniu z uczelnianym organem uchwałodawczym samorządu studenckiego. Jeżeli w ciągu miesiąca od uchwalenia przez senat regulaminu studiów senat i uczelniany organ uchwałodawczy samorządu studenckiego nie dojdą do porozumienia w sprawie treści regulaminu studiów, regulamin wchodzi w życie z mocy uchwały senatu podjętej większością co najmniej dwóch trzecich głosów jego statutowego składu.
3. W szkołach wyższych innych niż uniwersyteckie, regulamin wchodzi w życie po zatwierdzeniu przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego. Minister odmawia zatwierdzenia regulaminu z powodu jego niezgodności z przepisami ustawowymi lub statutem. Przepisy art. 54 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
4. W uczelni wojskowej regulamin studiów wchodzi w życie po zatwierdzeniu przez Ministra Obrony Narodowej, a w uczelni służb publicznych - przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Minister odmawia zatwierdzenia regulaminu z powodu jego niezgodności z przepisami ustawowymi lub statutem.
5. Do zmiany regulaminu studiów stosuje się odpowiednio przepisy ust. 1 - 4.

Art. 155

1. Studia w szkole wyższej są prowadzone jako studia stacjonarne i niestacjonarne. Podstawową formą studiów są studia stacjonarne. Na kierunkach lekarskim i stomatologicznym prowadzone są wyłącznie studia stacjonarne.
2. Liczba studentów przyjętych na danym kierunku studiów na studia stacjonarne nie może być niższa od liczby studentów przyjętych na studia niestacjonarne, z zastrzeżeniem art. 216 ust. 4.
3. Do uczelni służb publicznych ust. 2 nie stosuje się.
4. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego z własnej inicjatywy lub na wniosek ministra właściwego do spraw: zdrowia, kultury i dziedzictwa narodowego, transportu i gospodarki morskiej, wewnętrznych lub Ministra Obrony Narodowej, w drodze rozporządzenia, może określić limity rekrutacyjne na niektórych kierunkach studiów.

Art. 156

1. Program studiów może być, na podstawie porozumienia zainteresowanych szkół wyższych lub instytucji naukowych, realizowany częściowo w innej szkole wyższej lub instytucji naukowej, w kraju lub za granicą.
2. Zasady i tryb zaliczania studiów, o których mowa w ust. 1, określa regulamin studiów.

Art. 157

1. Do studiowania w szkole wyższej może być dopuszczona osoba, która:

   1) posiada świadectwo dojrzałości - w przypadku ubiegania się o przyjęcie na studia licencjackie, inżynierskie lub jednolite magisterskie,

   2) posiada stopień licencjata lub równorzędny - w przypadku ubiegania się o przyjęcie na uzupełniające studia magisterskie,

   3) posiada stopień magistra lub równorzędny - przy ubieganiu się o przyjęcie na studia doktoranckie

   oraz spełnia warunki rekrutacji, ustanowione przez szkołę wyższą.

2. Jeżeli warunki rekrutacji przewidują egzaminy wstępne z przedmiotów zdawanych przez kandydata na egzaminie maturalnym, podstawę przyjęcia na studia, w ramach miejsc dostępnych w danej szkole wyższej, stanowią wyniki egzaminu maturalnego. W tym przypadku senat ustala, jakie wyniki egzaminu maturalnego stanowią podstawę przyjęcia na studia.
3. Senat uczelni publicznej, co najmniej na dziewięć miesięcy przed rozpoczęciem następnego roku akademickiego, uchwala warunki i tryb rekrutacji. Uchwałę przesyła się ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego, a następnie podaje do wiadomości publicznej.
4. Ustalenie warunków i trybu rekrutacji w uczelniach wojskowych następuje w uzgodnieniu z Ministrem Obrony Narodowej, a w uczelniach służb publicznych - z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych.
5. Warunki i tryb rekrutacji do uczelni niepublicznej określa organ wskazany w statucie uczelni.
6. Szczegółowe zasady przyjmowania na studia laureatów oraz finalistów olimpiad stopnia centralnego, określa senat na okres co najmniej trzech lat.
7. W przypadku gdy wstęp na studia nie jest wolny, rekrutację przeprowadzają komisje rekrutacyjne powołane przez dziekana wydziału lub inny organ wskazany w statucie szkoły wyższej. Komisje rekrutacyjne podejmują decyzje w sprawach przyjęcia na studia.
8. Od decyzji komisji rekrutacyjnej służy odwołanie, w terminie czternastu dni od daty otrzymania decyzji o nieprzyjęciu na studia, do uczelnianej komisji rekrutacyjnej, powołanej w trybie określonym przez statut szkoły wyższej. Decyzję podejmuje rektor po rozpatrzeniu wniosku uczelnianej komisji rekrutacyjnej. Decyzja rektora jest ostateczna.
9. Wyniki postępowania rekrutacyjnego są jawne.

Art. 158

Przyjęcie w poczet studentów następuje z chwilą immatrykulacji i złożenia ślubowania, którego treść określa statut szkoły wyższej.

Art. 159

1. Osoby niebędące obywatelami polskimi, zwane dalej "cudzoziemcami", mogą podejmować i odbywać studia wyższe, studia doktoranckie oraz uczestniczyć w badaniach naukowych i szkoleniach na zasadach określonych w ustawie, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Na zasadach obowiązujących obywateli polskich mogą podejmować i odbywać studia wyższe, studia doktoranckie oraz uczestniczyć w badaniach naukowych i szkoleniach:

   1) cudzoziemcy posiadający kartę stałego pobytu,

   2) pracownicy migrujący, będący obywatelami państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jeżeli są lub byli zatrudnieni w Polsce, a także członkowie ich rodziny, o ile mieszkają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

   3) obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej i ich rodziny, posiadający środki finansowe niezbędne na pokrycie kosztów utrzymania podczas studiów wyższych i studiów doktoranckich, przy czym osobom tym nie przysługuje prawo do pomocy materialnej w formie świadczeń, o których mowa w art. 163 ust. 1 pkt 1, 3, 6 i 7.

3. Cudzoziemcy nie wymienieni w ust. 2 mogą podejmować i odbywać studia wyższe, studia doktoranckie oraz uczestniczyć w badaniach naukowych i szkoleniach na podstawie:

   1) umów międzynarodowych, na zasadach określonych w tych umowach,

   2) umów zawieranych z partnerami zagranicznymi przez jednostki prowadzące kształcenie, na zasadach określonych w tych umowach,

   3) decyzji ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego,

   4) decyzji kierownika jednostki prowadzącej kształcenie.

4. Cudzoziemcy, o których mowa w ust. 3, mogą podejmować i odbywać studia wyższe, studia doktoranckie oraz uczestniczyć w badaniach naukowych i szkoleniach:

   1) jako stypendyści strony polskiej,

   2) na zasadach odpłatności,

   3) bez odpłatności i świadczeń stypendialnych,

   4) jako stypendyści strony wysyłającej, bez ponoszenia opłat za naukę,

   5) jako stypendyści jednostki prowadzącej kształcenie albo innych osób prawnych lub fizycznych.

5. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego podaje corocznie do wiadomości w dzienniku urzędowym ministra limit stypendiów dla osób, o których mowa w ust. 3 pkt 1 i 3.

Art. 160

1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych i Ministrem Obrony Narodowej, określi, w drodze rozporządzenia:

   1) formy studiów i szkoleń, na które mogą być przyjmowani cudzoziemcy,

   2) wymagania, jakie powinni spełniać cudzoziemcy ubiegający się o przyjęcie na studia wyższe, studia doktoranckie i szkolenia lub uczestniczenie w badaniach naukowych, uwzględniając w szczególności poziom wykształcenia odpowiedni do podjęcia danej formy studiów lub szkolenia, stopień znajomości języka polskiego, stan zdrowia i predyspozycje do studiów na określonych kierunkach oraz rodzaje dokumentów, które są obowiązani przedstawić,

   3) sposób ustalania wysokości stypendiów przyznawanych w ramach limitu, o którym mowa w art. 159 ust. 5, przyjmując za podstawę stawkę minimalnego wynagrodzenia zasadniczego asystenta zatrudnionego w uczelni publicznej, tryb ich przyznawania i wypłacania oraz zawieszania i cofania,

   4) sposób ustalania odpłatności za studia wyższe, studia doktoranckie, szkolenia i uczestniczenie w badaniach naukowych, uwzględniając planowane koszty kształcenia, możliwość obniżania i zwalniania z opłat oraz organy uprawnione do podejmowania decyzji w tych sprawach, sposób wnoszenia opłat oraz przypadki, w których opłaty podlegają zwrotowi.

2. Warunki przyznawania stypendiów, o których mowa w art. 159 ust. 4 pkt 5 oraz ich wysokość ustala przyznający stypendium.
3. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, tryb finansowania świadczeń zdrowotnych na rzecz osób nie posiadających uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego, które nie będąc obywatelami polskimi mogą podejmować i odbywać studia wyższe, studia doktoranckie lub uczestniczyć w badaniach naukowych i szkoleniach.

Dział IV. Studia i studenci

Rozdział 2
Prawa i obowiązki studentów

Art. 161

1. Student może studiować poza swoim kierunkiem podstawowym, na dowolnej liczbie kierunków lub dowolne przedmioty, także w różnych szkołach wyższych, jeżeli wypełnia wszystkie obowiązki związane z tokiem studiów na kierunku podstawowym. Zasady i tryb podejmowania przez studenta tego rodzaju studiów określa regulamin studiów.
2. Student może studiować według indywidualnego planu i programu studiów na zasadach ustalonych przez radę wydziału lub inny organ wskazany w statucie szkoły wyższej.
3. Student może się przenieść z innej szkoły wyższej, w tym także z zagranicznej, za zgodą dziekana wydziału szkoły wyższej przyjmującej, jeżeli wypełnił wszystkie obowiązki wynikające z przepisów obowiązujących w szkole wyższej, którą opuszcza.

Art. 162

1. Student może uzyskać urlop od zajęć w szkole wyższej w trybie i na zasadach określonych w regulaminie studiów.
2. W okresie korzystania z urlopu student zachowuje prawa studenckie, chyba że przepisy o pomocy materialnej stanowią inaczej.

Art. 163

1. Student studiów stacjonarnych może otrzymać pomoc materialną w formie następujących świadczeń:

   1) stypendium socjalnego,

   2) stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych,

   3) zapomóg,

   4) stypendium za wyniki w nauce,

   5) stypendium ministra za wybitne osiągnięcia,

   6) stypendium mieszkaniowego na zakwaterowanie w domu studenckim,

   7) bonu żywieniowego do stołówki studenckiej.

2. Świadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 1-4, przyznaje studentom studiów stacjonarnych szkoła wyższa ze środków z dotacji funduszu pomocy materialnej dla studentów, o którym mowa w art. 98 ust. 6.
3. Świadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 5 przyznaje studentom studiów stacjonarnych odpowiednio minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, minister właściwy do spraw wewnętrznych lub Minister Obrony Narodowej.
4. Świadczenia, o których mowa w ust.1 pkt 6 i 7 przyznaje studentom studiów stacjonarnych uczelnia publiczna, ze środków funduszu pomocy materialnej dla studentów, o którym mowa w art. 98 ust. 6.

Art. 164

1. Stypendium socjalne może otrzymać student studiów stacjonarnych znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej.
2. Stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych może otrzymać student studiów stacjonarnych, którego niepełnosprawność została ustalona na podstawie odrębnych przepisów i powoduje konieczność ponoszenia dodatkowych kosztów związanych ze studiowaniem.
3. Zapomogę może otrzymać student studiów stacjonarnych, który z przyczyn losowych znalazł się przejściowo w trudnej sytuacji materialnej.
4. Stypendium mieszkaniowe może otrzymać student studiów stacjonarnych w uczelni publicznej uprawniony do zakwaterowania w domu studenckim, któremu codzienny dojazd z miejsca stałego zamieszkania do uczelni uniemożliwiałby lub w znacznym stopniu utrudniał studiowanie i który znajduje się w trudnej sytuacji materialnej.
5. Pierwszeństwo w uzyskaniu bonu żywieniowego, uprawniającego do zakupu posiłku po niższej cenie, mają studenci studiów stacjonarnych w uczelni publicznej, którzy znajdują się w trudnej sytuacji materialnej.

Art. 165

1. Student studiów stacjonarnych, który uzyskał za rok studiów wysoką średnią ocen i student posiadający szczególne osiągnięcia w nauce może otrzymać stypendium za wyniki w nauce.
2. Student studiów stacjonarnych szczególnie wyróżniający się w nauce, posiadający konkretne osiągnięcia naukowe, może po zaliczeniu pierwszego roku studiów otrzymać stypendium ministra, o którym mowa w art. 163 ust. 1 pkt 5. Stypendium to może otrzymać również student posiadający inne wybitne osiągnięcia, w tym sportowe, artystyczne, w skali krajowej lub międzynarodowej.

Art. 166

1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych i Ministrem Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, warunki, tryb, wysokość i kryteria przyznawania świadczeń pomocy materialnej dla studentów studiów stacjonarnych.
2. Rozporządzenie, o którym mowa w ust.1, uwzględni w szczególności: 

   1) przyznawanie stypendiów socjalnych na podstawie jednolitych kryteriów, określonych wysokością dochodu na osobę w rodzinie studenta, 

   2) zasady wyznaczania wysokości dochodu na osobę w rodzinie studenta uprawniającego do ubiegania się o świadczenia przyznawane na podstawie sytuacji materialnej studenta, 

   3) tryb składania i rodzaje dokumentów o dochodach studenta i członków jego rodziny z ostatniego roku podatkowego, w tym zaświadczeń wystawianych przez urzędy skarbowe, 

   4) okres przyznawania świadczeń, o których mowa w art. 163 ust. 1, do dziewięciu miesięcy roku akademickiego i możliwość jego przedłużenia do 12 miesięcy w przypadku studentów, dla których świadczenia są jedynym źródłem utrzymania, a także skrócenia do pięciu miesięcy w przypadku, gdy nauka w roku akademickim trwa jeden semestr, 

   5) maksymalną i minimalną wysokość świadczeń, o których mowa w art. 163 ust. 1 pkt 1-4 i 6 oraz maksymalną wysokość świadczeń, o których mowa w art. 163 ust. 1 pkt 5, w relacji do wysokości minimalnego wynagrodzenia zasadniczego asystenta, ustalonego na podstawie art. 144 ust. 1 ust. 1 pkt 1, 

   6) tryb występowania o świadczenia, o których mowa w art. 163 ust. 1 pkt 5, na podstawie wniosku rady wydziału przedstawianego przez rektora uczelni odpowiednio ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego albo ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub Ministrowi Obrony Narodowej, 

   7) uzależnienie sposobu wykorzystania studenckiej bazy socjalnej w uczelni publicznej od decyzji rektora podjętej w porozumieniu z uczelnianym organem samorządu studenckiego, 

   8) zasady przyznawania bonów żywieniowych na posiłki w stołówce studenckiej uczelni publicznej lub w innej stołówce, z którą uczelnia podpisała umowę dotyczącą żywienia jej studentów.

Art. 167

Studentowi przysługuje prawo do korzystania z 50% ulgi w opłatach za przejazdy publicznymi środkami komunikacji miejskiej. Uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego i autobusowego określają odrębne przepisy.

Art. 168

1. Student obowiązany jest postępować zgodnie z treścią ślubowania i regulaminem studiów.
2. Student obowiązany jest w szczególności do:

   1) uczestniczenia w zajęciach dydaktycznych i organizacyjnych, zgodnie z regulaminem studiów,

   2) składania egzaminów, odbywania praktyk i spełniania innych wymogów, przewidzianych w programie studiów,

   3) przestrzegania przepisów prawa obowiązujących w szkole wyższej,

   4) zachowywania się zgodnie ze ślubowaniem,

   5) wnoszenia na rzecz szkoły wyższej opłat określonych w ustawie.

Art. 169

Dziekan może skreślić studenta z listy studentów w przypadkach określonych w regulaminie studiów. Od decyzji w tej sprawie służy odwołanie do rektora w terminie czternastu dni od otrzymania decyzji.

Art. 170

Student ostatniego roku studiów magisterskich może odbywać staż przygotowujący do podjęcia obowiązków nauczyciela akademickiego i otrzymywać stypendium stażowe, na zasadach określonych w statucie szkoły wyższej.

Art. 171

1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje dyplomów i stopni zawodowych oraz wzory dyplomów i suplementów do dyplomów wydawanych przez szkoły wyższe, w tym w szczególności nazwy stopni zawodowych oraz rodzaje i kierunki studiów, na których mogą być nadawane.
2. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego może, na wniosek uczelni uniwersyteckiej, wyrazić zgodę na uczelniany wzór dyplomu.
3. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia przez szkoły wyższe dokumentacji przebiegu studiów, dokonywania sprostowań i wydawania duplikatów, legalizacji dokumentów przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą oraz wysokość i sposób pobierania opłat za wykonywanie tych czynności, a także za wydanie indeksu, legitymacji studenckiej, suplementu do dyplomu i dokumentów stwierdzających ukończenie studiów, określając w szczególności:

   1) sposób prowadzenia teczki akt osobowych studenta,

   2) sposób prowadzenia albumu studenta i księgi dyplomów,

   3) wzór indeksu i legitymacji studenckiej,

   4) obowiązek i sposób dokumentowania przebiegu studiów w protokołach egzaminacyjnych, indeksie, karcie egzaminacyjnej, dzienniku lub kartotece studentów,

   5) sposób sporządzania i wydawania duplikatów dokumentów,

   6) sposób dokonywania sprostowań dokumentów oraz zmian danych osobowych studenta lub absolwenta w dokumentach prowadzonych i wydawanych przez szkoły wyższe,

   7) tryb i sposób legalizacji dokumentów,

   8) sposób przechowywania i zasady wydawania dokumentów.

4. Zasady uznawania dyplomów ukończenia studiów wyższych uzyskanych za granicą za równorzędne z dyplomami uzyskiwanymi w kraju określają umowy międzynarodowe.
5. W przypadku braku umów międzynarodowych dyplomy ukończenia studiów wyższych uzyskane za granicą mogą być uznane, w drodze nostryfikacji, za równorzędne z dyplomami uzyskiwanymi w kraju, z zastrzeżeniem ust. 6 pkt. 1 i 3.
6. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia:

   1) tryb nostryfikacji, w tym możliwość zwalniania z całości lub części postępowania,

   2) organy przeprowadzające postępowanie nostryfikacyjne,

   3) warunki, w których dla celów dalszego kształcenia dyplomy mogą być uznawane bez przeprowadzania postępowania nostryfikacyjnego.

7. Organem właściwym do wznowienia postępowania w sprawie wydania dyplomu oraz stwierdzenia nieważności dyplomu jest rektor szkoły wyższej.

Dział IV. Studia i studenci

Rozdział 3
Samorząd i organizacje studenckie

 

Art. 172

1. Wszyscy studenci szkoły wyższej tworzą samorząd studencki.
2. Organy samorządu studenckiego są jedynym reprezentantem ogółu studentów.
3. Samorząd studencki działa na podstawie ustawy, statutu szkoły wyższej i regulaminu uchwalonego przez uczelniany organ uchwałodawczy samorządu. Regulamin wchodzi w życie po stwierdzeniu przez senat jego zgodności z ustawą i statutem szkoły wyższej.
4. Samorząd studencki prowadzi na terenie szkoły wyższej działalność w zakresie spraw studenckich oraz socjalno-bytowych i kulturalnych studentów.
5. Organy samorządu studenckiego decydują w sprawach rozdziału środków, w tym pochodzących w szczególności z dotacji, o której mowa w art. 90 ust. 1, i przeznaczonych przez rektora na poszczególne cele studenckie. Organy samorządu przedstawiają władzom szkoły wyższej sprawozdanie i rozliczenie tych środków nie rzadziej niż raz w semestrze.
6. Rektor uchyla uchwałę organu samorządu studenckiego niezgodną z przepisami ustawowymi, statutem szkoły wyższej, regulaminem studiów lub regulaminem samorządu.
7. Szkoła wyższa zapewnia niezbędne środki materialne na funkcjonowanie organów samorządu studenckiego.

Art. 173

1. Przedstawiciele samorządów studenckich w szkołach wyższych tworzą Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej "Parlamentem Studentów", reprezentujący ogół studentów szkół wyższych w kraju.
2. Parlament Studentów ma prawo do wyrażania opinii i przedstawiania wniosków w sprawach dotyczących ogółu studentów, w tym także prawo do opiniowania aktów normatywnych dotyczących studentów. Projekty aktów normatywnych przedstawia Parlamentowi Studentów minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego. Termin wyrażenia opinii w sprawie projektu aktu normatywnego wynosi miesiąc od daty jego przedłożenia.
3. Zasady organizacji i tryb działania Parlamentu Studentów określa statut, uchwalony przez Parlament Studentów. Statut wchodzi w życie po stwierdzeniu przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego jego zgodności z przepisami ustawowymi. Pierwszy statut Parlamentu Studentów nadaje minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego.
4. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego przydziela corocznie Parlamentowi Studentów środki finansowe niezbędne do jego funkcjonowania.

Art. 174

1. Studenci, oprócz uprawnień wynikających z ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. Nr 20, poz. 104, z 1990r. Nr 14, poz. 86, z 1996r. Nr 27, poz. 118, z 1997r. Nr 121, poz. 769 oraz z 1998r. Nr 106, poz. 668) , mają prawo zrzeszania się w uczelnianych organizacjach studenckich, w szczególności w kołach naukowych oraz zespołach artystycznych i sportowych, na zasadach określonych w ustawie.
2. Uczelniana organizacja studencka, a także stowarzyszenie zrzeszające wyłącznie studentów lub studentów i nauczycieli akademickich, działające w szkole wyższej, mają prawo do występowania z wnioskami do organów szkoły wyższej lub do organów samorządu studenckiego w sprawach dotyczących studentów szkoły wyższej.
3. Organy szkoły wyższej mogą przeznaczać środki materialne dla organizacji studenckich, o których mowa w ust. 1. Organizacje te przedstawiają władzom szkoły wyższej sprawozdanie i rozliczenie z otrzymanych środków nie rzadziej niż raz w semestrze.

Art. 175

1. Uczelniana organizacja studencka podlega rejestracji. Rejestr uczelnianych organizacji studenckich jest jawny.
2. Organem rejestrującym i prowadzącym rejestr uczelnianych organizacji studenckich jest rektor, od którego decyzji w tym zakresie przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego.
3. Warunkiem rejestracji uczelnianej organizacji studenckiej jest zgodność statutu (regulaminu, deklaracji założycielskiej) z przepisami ustawowymi i statutem szkoły wyższej.
4. Rektor uchyla uchwałę organu uczelnianej organizacji studenckiej niezgodną z przepisami ustawowymi, statutem szkoły wyższej lub statutem organizacji.
5. Senat, na wniosek rektora, rozwiązuje uczelnianą organizację studencką, jeżeli w jej działalności rażąco lub uporczywie naruszane są przepisy ustawowe, statut szkoły wyższej lub statut organizacji.

Art. 176

1. Samorząd studencki lub stowarzyszenie o zasięgu ogólnokrajowym, zrzeszające wyłącznie studentów, działające w danej szkole wyższej, może dla poparcia swoich żądań, gdy są one przedmiotem sporu zbiorowego i dotyczą istotnych spraw lub interesów studentów, podjąć akcję protestacyjną, nie naruszającą przepisów obowiązujących w szkole wyższej.
2. Decyzję o przeprowadzeniu akcji protestacyjnej i jej formie podejmuje bezwzględną większością głosów, odpowiednio do jej zasięgu, wydziałowy lub uczelniany organ samorządu studenckiego lub stowarzyszenia, o którym mowa w ust. 1. O decyzji tej właściwy organ powiadamia rektora lub dziekana nie później niż trzy dni przed rozpoczęciem akcji protestacyjnej.
3. Strajk studencki (powstrzymanie się od uczęszczania na zajęcia z możliwością pozostania w szkole wyższej) może być podjęty wyłącznie przez samorząd studencki lub stowarzyszenie, o którym mowa w ust. 1, jeżeli wcześniejsze negocjacje z rektorem lub inne niż strajk formy akcji protestacyjnej nie doprowadziły do rozwiązania konfliktu.
4. Udział w strajku lub akcji protestacyjnej jest dobrowolny i nie stanowi naruszenia obowiązków studenta, jeżeli strajk lub akcja protestacyjna zostały zorganizowane zgodnie z ustawą.
5. Organizator strajku lub akcji protestacyjnej jest obowiązany zapewnić taki ich przebieg, ażeby nie zagrażały życiu lub zdrowiu ludzkiemu, mieniu szkoły wyższej lub innych osób, ani nie naruszały praw pracowników szkoły wyższej, a także studentów nie biorących udziału w proteście.

Art. 177

Do decyzji, o których mowa w art. 157 ust. 7, decyzji podjętych przez organy szkoły wyższej w indywidualnych sprawach studenckich związanych z tokiem studiów, a także w sprawach nadzoru nad działalnością uczelnianych organizacji studenckich oraz samorządu studenckiego, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Dział IV. Studia i studenci

Rozdział 4
Odpowiedzialność dyscyplinarna studentów

 

Art. 178

1. Za naruszenie przepisów obowiązujących w szkole wyższej oraz za czyny uchybiające godności studenta, student ponosi odpowiedzialność przed komisją dyscyplinarną albo przed sądem koleżeńskim samorządu studenckiego, zwanym dalej "sądem koleżeńskim".
2. Za ten sam czyn student nie może być ukarany przez sąd koleżeński i komisję dyscyplinarną.

Art. 179

Karami dyscyplinarnymi są:

1) upomnienie,

2) nagana,

3) nagana z ostrzeżeniem,

4) zawieszenie w prawach studenta na okres do jednego roku,

5) wydalenie ze szkoły wyższej.

Art. 180

1. W sprawach dyscyplinarnych studentów orzeka komisja dyscyplinarna oraz odwoławcza komisja dyscyplinarna, powołana spośród nauczycieli akademickich i studentów szkoły wyższej, w trybie określonym w statucie.
2. Komisje dyscyplinarne są niezawisłe w zakresie orzekania.
3. Komisje dyscyplinarne rozstrzygają samodzielnie wszelkie zagadnienia faktyczne oraz prawne i nie są związane rozstrzygnięciami innych organów stosujących prawo, z wyjątkiem prawomocnego skazującego wyroku sądu.
4. Komisja dyscyplinarna orzeka w składzie złożonym z przewodniczącego składu orzekającego, którym jest nauczyciel akademicki oraz, w równej liczbie, z nauczycieli akademickich i studentów.

Art. 181

1. Rektor może, z inicjatywy własnej lub na wniosek organu samorządu studenckiego, wskazanego w regulaminie samorządu, przekazać sprawę do sądu koleżeńskiego, zamiast wniesienia jej do komisji dyscyplinarnej. Sąd koleżeński nie może wymierzać kar wymienionych w art. 179 pkt 4 i 5.
2. Za przewinienie mniejszej wagi rektor może, z pominięciem komisji dyscyplinarnej lub sądu koleżeńskiego, wymierzyć studentowi karę upomnienia, po uprzednim wysłuchaniu obwinionego lub jego obrońcy.
3. Student ukarany przez rektora karą upomnienia może wnieść odwołanie do komisji dyscyplinarnej lub sądu koleżeńskiego. Odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od doręczenia zawiadomienia o ukaraniu. Komisja dyscyplinarna lub sąd koleżeński mogą w tym przypadku wymierzyć tylko karę upomnienia.

Art. 182

1. Postępowanie wyjaśniające przeprowadza rzecznik dyscyplinarny do spraw studentów, powołany przez rektora spośród nauczycieli akademickich szkoły wyższej.
2. Rzecznik dyscyplinarny pełni funkcję oskarżyciela przed komisją dyscyplinarną i jest związany poleceniami rektora.

Art. 183

1. Rzecznik dyscyplinarny wszczyna postępowanie wyjaśniające na polecenie rektora, którego informuje o dokonanych ustaleniach.
2. Po zakończeniu postępowania wyjaśniającego rzecznik umarza postępowanie lub kieruje do komisji dyscyplinarnej wniosek o ukaranie.
3. Postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego wydaje rzecznik dyscyplinarny, a zatwierdza rektor. W przypadku odmowy zatwierdzenia postanowienia, rektor może polecić innemu rzecznikowi wniesienie wniosku o ukaranie. Powtórne postanowienie rzecznika dyscyplinarnego o umorzeniu postępowania wyjaśniającego jest ostateczne.

Art. 184

1. Postępowanie dyscyplinarne wszczyna komisja dyscyplinarna na wniosek rzecznika dyscyplinarnego.
2. Wymierzenie studentowi za ten sam czyn kary w postępowaniu karnym lub w postępowaniu w sprawach o wykroczenia nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania przed komisją dyscyplinarną.
3. Nie można wszcząć postępowania dyscyplinarnego po upływie sześciu miesięcy od dnia uzyskania przez rektora wiadomości o popełnieniu czynu uzasadniającego nałożenie kary lub po upływie trzech lat od jego popełnienia. Jeżeli czyn stanowi przestępstwo, okres ten pokrywa się z okresem przedawnienia dla tego przestępstwa, przewidzianym w Kodeksie karnym.
4. Nie stosuje się przedawnienia w odniesieniu do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego wobec studenta, któremu zarzuca się popełnienie plagiatu.
5. Przedawnienie orzekania następuje również po upływie roku od opuszczenia szkoły wyższej przez studenta.

Art. 185

1. Obwinionemu studentowi służy prawo do korzystania z pomocy wybranego przez siebie obrońcy spośród studentów lub nauczycieli akademickich szkoły wyższej.
2. W przypadku gdy rzecznik dyscyplinarny wnosi o orzeczenie kary, o której mowa w art. 179 pkt 5, a obwiniony nie ma obrońcy z wyboru, przewodniczący składu orzekającego wyznacza, za zgodą obwinionego, obrońcę z urzędu spośród nauczycieli akademickich lub studentów szkoły wyższej.

Art. 186

1. Rozprawa przed komisją dyscyplinarną lub sądem koleżeńskim jest jawna.
2. Komisja dyscyplinarna wyłącza jawność postępowania w całości lub części, jeżeli jawność mogłaby obrażać dobre obyczaje albo gdy wymaga tego interes obwinionego, szkoły wyższej lub osób trzecich.
3. Komisja dyscyplinarna wydaje orzeczenie po przeprowadzeniu rozprawy, podczas której wysłuchuje rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego lub jego obrońcę. Ogłoszenie orzeczenia jest jawne.
4. Rektor lub komisja dyscyplinarna, po wysłuchaniu rzecznika dyscyplinarnego, może zawiesić studenta w prawie do studiowania w przypadku uporczywego nieusprawiedliwionego niestawiennictwa na postępowanie wyjaśniające lub na posiedzenie komisji dyscyplinarnej, mimo prawidłowego zawiadomienia.
5. Przepisy ust. 3 stosuje się również do postępowania przed sądem koleżeńskim.

Art. 187

1. Od orzeczenia komisji dyscyplinarnej i orzeczenia sądu koleżeńskiego stronom przysługuje odwołanie.
2. Odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od doręczenia orzeczenia do odwoławczej komisji dyscyplinarnej.

Art. 188

Od prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego odwoławczej komisji dyscyplinarnej dla studentów służy skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego, w trybie i na zasadach określonych w przepisach o Naczelnym Sądzie Administracyjnym.

Art. 189

1. Zatarcie kary dyscyplinarnej następuje z mocy prawa po upływie trzech lat od uprawomocnienia się orzeczenia o ukaraniu.
2. Organ, który orzekł karę dyscyplinarną, może orzec o jej zatarciu na wniosek ukaranego, złożony nie wcześniej niż po upływie roku od uprawomocnienia się orzeczenia o ukaraniu.

Art. 190

1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb postępowania wyjaśniającego i dyscyplinarnego, uwzględniając w szczególności:

   1) możliwość zawieszania postępowania dyscyplinarnego przez komisję dyscyplinarną, jeżeli o ten sam czyn wszczęto postępowanie karne lub postępowanie w sprawach o wykroczenia, a także możliwość podejmowania przez komisję dyscyplinarną zawieszonego postępowania,

   2) przywracanie terminu wniesienia odwołania przez studenta ukaranego karą upomnienia w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu,

   3) powołanie przez rektora rzecznika dyscyplinarnego na okres kadencji rektora, a także możliwość powołania przez rektora kilku rzeczników dyscyplinarnych,

   4) podstawy umorzenia postępowania wyjaśniającego przez rzecznika dyscyplinarnego m.in. na skutek: przedawnienia, jeśli postępowanie dyscyplinarne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie ukończone lub wcześniej wszczęte jest w toku, a także znikomej szkodliwości popełnionego czynu,

   5) postępowanie przed komisjami dyscyplinarnymi obejmujące, między innymi: rozpoznanie wniosku przez skład orzekający na posiedzeniu niejawnym, rozprawę przed komisją dyscyplinarną oraz rozprawę przed odwoławczą komisją dyscyplinarną,

   6) odrzucenie odwołania przez przewodniczącego odwoławczej komisji dyscyplinarnej w razie wniesienia odwołania po upływie terminu przewidzianego w art. 187 ust. 2 albo przez osobę nieuprawnioną,

   7) wznowienie postępowania dyscyplinarnego, jeśli ujawniono nowe fakty lub dowody, a także gdy w postępowaniu dopuszczono się przestępstwa mającego wpływ na treść orzeczenia,

   8) szczegółowe zasady i tryb wzywania i przesłuchiwania obwinionego, świadków i biegłych oraz przeprowadzania innych dowodów.

2. Organizację i szczegółowy tryb postępowania przed sądem koleżeńskim określa regulamin samorządu studenckiego.

Dział IV. Studia i studenci

Rozdział 5
Studia doktoranckie w szkole wyższej

 

Art. 191

1. Studia doktoranckie przygotowują do uzyskania stopnia naukowego doktora.
2. Jednostki organizacyjne szkół wyższych posiadające uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego oraz prowadzenia studiów magisterskich na danym lub pokrewnym kierunku studiów mogą prowadzić studia doktoranckie.
3. Studia doktoranckie mogą być studiami środowiskowymi prowadzonymi przez jednostki, o których mowa w ust. 2, przy udziale innych jednostek organizacyjnych. Zadania poszczególnych jednostek organizacyjnych oraz sposób finansowania studiów doktoranckich określają umowy zawarte między tymi jednostkami.
4. Studia doktoranckie są prowadzone jako studia stacjonarne i mogą trwać do czterech lat.
5. Studia doktoranckie odbywane są bez wnoszenia opłat.

Art. 192

1. Do podstawowych obowiązków studentów studiów doktoranckich należy:

   1) uczestnictwo w realizacji programu studiów i składanie wyznaczonych egzaminów oraz

   2) prowadzenie badań naukowych i składanie sprawozdań z ich przebiegu.

2. Student studiów doktoranckich, który nie wywiązuje się z obowiązków, o których mowa w ust. 1 może zostać skreślony z listy studentów. Decyzję o skreśleniu podejmuje kierownik studiów. Od tej decyzji służy odwołanie do rektora w terminie czternastu dni od jej otrzymania.

Art. 193

1. Studenci studiów doktoranckich mają prawo do:

   1) corocznej przerwy w okresie wakacji, w wymiarze ośmiu tygodni,

   2) korzystania z 50% ulgi w przejazdach publicznymi środkami komunikacji miejskiej; uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu kolejowego i autobusowego określają odrębne przepisy,

   3) korzystania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,

   4) zaliczenia okresu odbywania studiów doktoranckich, niezależnie od daty ich zakończenia, nie dłuższego niż cztery lata, do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze, jeżeli obrona rozprawy doktorskiej nastąpiła w ciągu roku od daty zakończenia tych studiów i jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.

2. Studenci studiów doktoranckich szkoły wyższej mogą utworzyć samorząd.
3. Studentki studiów doktoranckich mają prawo do dodatkowego przedłużenia okresu odbywania studiów doktoranckich o czas trwania urlopu macierzyńskiego określonego w odrębnych przepisach.
4. Do studentów studiów doktoranckich stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 3, z wyłączeniem art. 172 ust. 1, 2, 4 i 5, art. 173 oraz przepisy rozdziału 4.

Art. 194

1. Student studiów doktoranckich może otrzymać stypendium doktoranckie.
2. Minimalna wysokość stypendium, o którym mowa w ust. 1, nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia zasadniczego asystenta ustalonego na podstawie art. 144 ust. 1 pkt 1.
3. Studentowi studiów doktoranckich, pobierającemu stypendium, może być powierzone prowadzenie zajęć dydaktycznych.

Art. 195

1. Warunki i tryb organizowania w jednostkach organizacyjnych szkół wyższych studiów doktoranckich, ich prowadzenia i odbywania oraz przyznawania stypendiów osobom je odbywającym określi, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, z zastrzeżeniem ust. 2, uwzględniając w szczególności: 

   1) ustalenie, iż organem uprawnionym do tworzenia studiów doktoranckich jest rektor, a nadzór merytoryczny nad ich działalnością sprawuje rada jednostki organizacyjnej, 

   2) szczegółowe uprawnienia rektora, rady wydziału i kierownika studiów doktoranckich, 

   3) szczegółowe zasady powierzania studentom studiów doktoranckich prowadzenia zajęć dydaktycznych, 

   4) wzór legitymacji studenta studiów doktoranckich i świadectwa ich ukończenia.

2. Warunki i tryb organizowania studiów doktoranckich, rekrutacji na te studia, prowadzenia i odbywania oraz zakres uprawnień uczestników studiów doktoranckich w innych niż szkoły wyższe jednostkach organizacyjnych regulują przepisy odrębne.

Art. 196

W stosunku do studentów, w tym studentów studiów doktoranckich, będących żołnierzami w czynnej służbie wojskowej lub funkcjonariuszami w sprawach dotyczących ich stosunku służbowego, przebiegu służby i odpowiedzialności dyscyplinarnej stosuje się przepisy odrębne.

Dział V
Utrzymanie porządku i bezpieczeństwa na terenie szkoły wyższej

Art. 197

1. Rektor dba o utrzymanie porządku i bezpieczeństwa na terenie szkoły wyższej.
2. Teren szkoły wyższej określa rektor w porozumieniu z właściwym organem samorządu terytorialnego.
3. Organy porządku i bezpieczeństwa publicznego mogą wkroczyć na teren szkoły wyższej tylko na wezwanie rektora. Organy te mogą jednak wkroczyć z własnej inicjatywy na teren szkoły wyższej w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia ludzkiego lub katastrofy żywiołowej, zawiadamiając o tym niezwłocznie rektora.
4. Organy porządku i bezpieczeństwa publicznego zobowiązane są opuścić teren szkoły wyższej niezwłocznie po ustaniu przyczyn, które uzasadniały ich wkroczenie na teren szkoły wyższej lub na żądanie rektora.

Art. 198

1. Rektor jest zobowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki osobom pobierającym naukę albo odbywającym zajęcia praktyczno - techniczne w szkole wyższej lub wykonującym prace społecznie użyteczne na rzecz tej szkoły wyższej.
2. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy w szkołach wyższych, uwzględniając w szczególności:

   1) zakres obowiązków rektora w zakresie zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy i nauki,

   2) wymogi dotyczące wyposażenia budynków i pomieszczeń szkoły wyższej, w tym laboratoriów, warsztatów, pracowni specjalistycznych oraz domów studenckich, tak aby zapewniły bezpieczeństwo ich użytkownikom,

   3) warunki zawieszania zajęć w szkole wyższej ze względów bezpieczeństwa.

Art. 199

1. Rektor może, w razie powstania okoliczności uniemożliwiających normalny tok pracy w szkole wyższej, czasowo zawiesić zajęcia w szkole wyższej lub w jej określonych jednostkach organizacyjnych albo też zarządzić czasowe zamknięcie szkoły wyższej lub jej jednostki organizacyjnej.
2. Decyzję podjętą na podstawie przepisu ust.1 rektor niezwłocznie przedstawia senatowi do zatwierdzenia. W przypadku odmowy zatwierdzenia tej decyzji przez senat, rektor zarządza wznowienie zajęć lub otwarcie szkoły wyższej albo przedstawia sprawę do rozstrzygnięcia ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego, który podejmuje decyzję w ciągu siedmiu dni.

Art. 200

1. Pracownicy szkoły wyższej i studenci mają prawo organizowania zgromadzeń na terenie szkoły wyższej. Na zorganizowanie zgromadzenia w lokalu szkoły wyższej niezbędna jest zgoda rektora.
2. O zamiarze zorganizowania zgromadzenia organizatorzy powiadamiają rektora co najmniej na dwadzieścia cztery godziny przed rozpoczęciem zgromadzenia. W sytuacjach uzasadnionych nagłością sprawy rektor może przyjąć powiadomienie złożone w krótszym terminie.
3. Na zgromadzenie rektor może delegować swego przedstawiciela.
4. Statut szkoły wyższej określa przepisy porządkowe dotyczące odbywania zgromadzeń.
5. Organizatorzy zgromadzeń odpowiadają przed organami szkoły wyższej za ich przebieg.
6. Rektor szkoły wyższej albo jego przedstawiciel, po uprzedzeniu organizatorów, rozwiązuje zgromadzenie, jeżeli przebiega ono z naruszeniem przepisów prawa.

Dział VI
Zmiany w przepisach obowiązujących,
przepisy przejściowe i końcowe

 

Art. 201

W ustawie z dnia 6 kwietnia 1990r. o Policji (Dz. U. z 2000r. Nr 101, poz. 1092) w art. 4 po ust. 3 dodaje się ust. 3a i 3b w brzmieniu:

"3a. Wyższa Szkoła Policji prowadzi kształcenie w zakresie bezpieczeństwa i porządku publicznego, ochrony granicy państwa i kontroli ruchu granicznego.

3b. W Wyższej Szkole Policji na stanowiskach nauczycieli akademickich pełnią służbę policjanci oraz mogą być zatrudniane inne osoby na podstawie odrębnych przepisów."

Art. 202

W ustawie z dnia 12 września 1990r. o tytule naukowym i stopniach naukowych (Dz. U. Nr 65, poz. 386, oraz z 1997r. Nr 43, poz. 272) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 18 dodaje się ust. 5 w brzmieniu:

"5. Promotorem w przewodzie doktorskim oraz recenzentem rozprawy doktorskiej lub habilitacyjnej może być również osoba będąca pracownikiem zagranicznej uczelni lub instytucji naukowej, nie posiadająca polskiego stopnia doktora habilitowanego lub tytułu profesora, jeżeli jest ona wybitnym znawcą problematyki, której dotyczy rozprawa doktorska lub habilitacyjna.";

2) w art. 25 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Przepisy ust. 1 - 3 stosuje się odpowiednio do pracy artystycznej i dorobku artystycznego.";

3) w art. 36

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Zasady organizowania studiów doktoranckich w innych niż szkoły wyższe jednostkach organizacyjnych określi, w drodze rozporządzenia, Rada Ministrów ustalając w szczególności sposób prowadzenia i odbywania studiów doktoranckich oraz uprawnień osób je odbywających zgodnie z przepisami ustawy z dnia .................Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr , poz. ).",

b) skreśla się ust. 3;

4) skreśla się art. 37;

5) w art. 41 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Kwalifikacje I i II stopnia przyznane w wyniku przeprowadzonych przewodów kwalifikacyjnych w zakresie sztuki i dyscyplin artystycznych, stają się odpowiednio stopniami naukowymi doktora i doktora habilitowanego w zakresie sztuki i dyscyplin artystycznych, określonymi w niniejszej ustawie.";

6) dodaje się art. 41 a w brzmieniu:

"Art. 41a. 1. Uprawnienia jednostek organizacyjnych do przeprowadzania przewodów kwalifikacyjnych I i II stopnia w zakresie sztuki i dyscyplin artystycznych na podstawie dotychczasowych przepisów stają się uprawnieniami do nadawania stopni naukowych w zakresie sztuki i dyscyplin artystycznych, jeżeli spełniają wymagania określone w niniejszej ustawie.

2. Jednostkom organizacyjnym uprawnionym do przeprowadzania przewodów kwalifikacyjnych I i II stopnia w zakresie sztuki i dyscyplin artystycznych, które nie spełniają wymagań co do liczby pracowników, określonych w art. 3 ust 2, 4 i 5 ustawy uprawnienia, o których mowa w ust. 1 przysługują w okresie roku. Jeżeli w tym okresie jednostka organizacyjna nie spełni wymagań określonych w ustawie, utraci uprawnienia.

3. Nie rozpatrzone do dnia wejścia w życie ustawy wnioski o przyznanie uprawnień do przeprowadzania przewodów kwalifikacyjnych I i II stopnia w zakresie sztuki i dyscyplin artystycznych rozpatruje się na podstawie przepisów tej ustawy.

4. Przewody kwalifikacyjne I i II stopnia w zakresie sztuki i dyscyplin artystycznych, nie zakończone do dnia wejścia w życie ustawy, są prowadzone w dalszym ciągu na podstawie przepisów dotychczasowych, jednakże w ich wyniku nadaje się stopnie naukowe odpowiednio doktora i doktora habilitowanego w zakresie sztuki i dyscyplin artystycznych.".

Art. 203

W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176, Nr 22, poz. 270, Nr 60, poz. 703, Nr 70, poz. 816 i Nr 104, poz. 1104) w art. 21 w ust. 1 pkt 40 otrzymuje brzmienie:

"40) świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, studentów studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie odrębnych przepisów o systemie oświaty, o szkolnictwie wyższym oraz tytule naukowym i stopniach naukowych,".

Art. 204

W ustawie z dnia 30 sierpnia 1991r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408, z 1992r. Nr 63, poz. 315, z 1994r. Nr 121, poz. 591, z 1995r. Nr 138, poz. 682, z 1996r. Nr 24, poz. 110, z 1997r. Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz. 769, Nr 158, poz. 1041, z 1998r. Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz. 756, Nr 162, poz. 1115, z 1999r. Nr 28, poz. 255 i 256 oraz z 2000r. Nr 3, poz. 28 ) w art. 6 skreśla się ust. 2.

Art. 205

W ustawie z dnia 20 czerwca 1992r. o uprawnieniach do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. Nr 54, poz. 254, z 1994r. Nr 40, poz. 150, Nr 80, poz. 368 i Nr 113, poz. 547, z 1995r. Nr 50, poz. 261, z 1996r. Nr 100, poz. 460, z 1998r. Nr 162, poz. 1126 oraz z 2000r. Nr 12, poz. 136) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 4 w ust. 4 dodaje się pkt. 3 w brzmieniu:

"3) studenci studiów doktoranckich do ukończenia 30 roku życia.",

2) w art. 5 w ust. 1 dodaje się pkt 3 w brzmieniu:

"3) studenci studiów doktoranckich do ukończenia 30 roku życia."

Art. 206

W ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2000r. Nr 80, poz. 904) wprowadza się następujące zmiany:

1) po art. 15 dodaje się art. 15 a w brzmieniu:

"Art. 15a. 1. Autorskie prawo majątkowe do utworu, z wyjątkiem rozprawy doktorskiej i z zastrzeżeniem ust. 2, wykonanego przez studenta uczelni w toku studiów i w związku z nim, przysługuje uczelni.

2. Prawo autorskie majątkowe do pracy dyplomowej studenta przysługuje wspólnie, w częściach równych, uczelni i studentowi, który ją przygotował. Uczelni przysługuje pierwszeństwo w opublikowaniu pracy dyplomowej studenta. Jeżeli uczelnia nie opublikowała pracy dyplomowej, student, który ją przygotował, może opublikować ją, za zgodą uczelni wyrażoną w formie pisemnej. Uczelnia może bez odrębnego wynagrodzenia korzystać z materiału zawartego w pracy dyplomowej.";

2) w art. 93 wyraz "przepis" zastępuje się wyrazami "przepisy art. 15 a oraz".

Art. 207

W ustawie z dnia 17 lipca 1998r. o pożyczkach i kredytach studenckich (Dz. U. Nr 108, poz. 685 oraz z 2000r. Nr 48, poz. 550) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 7:

a) w ust.2 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje wyrazy "z zastrzeżeniem ust.2.",

b) po ust.2 dodaje się ust.2a w brzmieniu:

"2a. Okres na jaki udzielane są pożyczki i kredyty studenckie, o których mowa w ust.2, może być w przypadku studentów studiów doktoranckich przedłużony o okres studiów doktoranckich, przy czym ten dodatkowy okres nie może przekroczyć 4 lat.";

2) w art. 8 w ust.1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) całą kwotę odsetek należnych w okresie studiów, w tym również studiów doktoranckich, oraz w okresie ustalonym zgodnie z art.9 ust.1,";

3) w art.15 w ust.22 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) okres na jaki może być udzielony kredyt studencki lub pożyczka studencka, nie dłuższy niż 6 lat, a w przypadku studentów studiów doktoranckich nie dłuższy niż łącznie 10 lat,".

Art. 208

W ustawie z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. Nr 28, poz. 153 i Nr 75, poz. 468, z 1998r. Nr 117, poz. 756, Nr 137, poz. 887, Nr 144, poz. 929 i Nr 162, poz. 1116, z 1999r. Nr 45, poz. 439, Nr 49, poz. 483, Nr 63, poz. 700, Nr 70, poz. 777, Nr 72, poz. 802, Nr 109, poz. 1236 i Nr 110, poz. 1255 i 1256 oraz z 2000r. Nr 12, poz. 136 i Nr 18, poz. 230) wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 2 otrzymuje brzmienie:

"Art. 2. Ubezpieczonymi na podstawie przepisów ustawy są osoby posiadające obywatelstwo polskie i zamieszkujące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz cudzoziemcy przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie karty stałego pobytu albo karty czasowego pobytu, wydanej im w związku z udzieleniem statusu uchodźcy, albo przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z zatrudnieniem w charakterze nauczyciela akademickiego lub nauczyciela, albo nauką odbywaną na zasadach określonych w odrębnych przepisach, jeżeli:

  1) podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego,

  2) ubezpieczają się dobrowolnie,

  3) są członkami rodziny osób, o których mowa w pkt 1 i 2.";

2) w art. 7w pkt 21 lit. a otrzymuje brzmienie:

"a) dziecko własne, dziecko drugiego małżonka, dziecko przysposobione oraz wnuka i dziecko obce przyjęte na wychowanie, również w ramach rodziny zastępczej, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli kształci się dalej - do ukończenia nauki, natomiast jeżeli jest niepełnosprawne w znacznym stopniu - bez ograniczenia wieku,";

3) w art. 8 pkt 21 otrzymuje brzmienie:

"21) cudzoziemcy przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie karty stałego pobytu albo karty czasowego pobytu, wydanej im w związku z udzieleniem statusu uchodźcy, w związku z zatrudnieniem w charakterze nauczyciela akademickiego lub nauczyciela, albo nauką odbywaną na zasadach określonych w odrębnych przepisach.";

4) art. 10 otrzymuje brzmienie:

"Art. 10. W Kasach Chorych nie mogą ubezpieczać się obywatele państw obcych, przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na innej podstawie niż karta stałego pobytu albo karta czasowego pobytu, wydana im w związku z udzieleniem statusu uchodźcy, a także którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, misjach, misjach specjalnych, międzynarodowych instytucjach, w charakterze nauczyciela akademickiego lub nauczyciela, albo odbywający naukę na zasadach określonych odrębnymi przepisami, chyba że umowy międzynarodowe ratyfikowane przez Rzeczpospolitą Polską stanowią inaczej.";

5) w art. 15:

a) w pkt 1 po wyrazach "w art. 8 pkt 11" dodaje się wyrazy "i 21",

b) w pkt 3 wyrazy "w art. 8 pkt 12 i 13" zastępuje się wyrazami "w art. 8 pkt 12, 13 i 21",

6) w art. 16 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Osoby wymienione w art. 8 pkt 11, 2 i 21 zgłaszają do ubezpieczenia zdrowotnego szkoły, zakłady kształcenia nauczycieli, szkoły wyższe, jednostki prowadzące studia doktoranckie i inne formy kształcenia, placówki opiekuńczo-wychowawcze, resocjalizacyjne i domy pomocy społecznej.";

7) w art. 25 ust. 1:

a) w pkt 5 po wyrazach "w art. 8 pkt 11" dodaje się wyrazy "i 21",

b) pkt 6 otrzymuje brzmienie:

"6) studentowi studiów doktoranckich i innych form kształcenia, o których mowa w art. 8 pkt 12 i 21, opłaca szkoła wyższa lub jednostka organizacyjna prowadząca studia doktoranckie i inne formy kształcenia, w której osoby te odbywają studia, jeżeli nie podlegają one obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu,".

Art. 209

W ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 i Nr 162, poz. 1118 i 1126 i z 1999r. Nr 26, poz. 228, Nr 60, poz. 636, Nr 72, poz. 802, Nr 78, poz. 875 i Nr 110, poz. 1256 oraz z 2000r. Nr 9, poz. 118):

1) (skreślony)

2) w art. 18 w ust. 2 na końcu dodaje się wyrazy "z wyłączeniem nauczycieli akademickich".

3) w art. 110 dodaje się ust. 6 w brzmieniu:

"6. Postanowienia ust. 5 nie dotyczą planowanych rocznych środków przeznaczonych na wynagrodzenia osobowe w szkołach wyższych.".

Art. 210

W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118, z 1999r. Nr 38, poz. 360, Nr 70, poz. 774, Nr 72, poz. 801 i poz. 802 i Nr 106, poz. 1215 oraz z 2000r. Nr 2, poz. 26, Nr 9, poz. 118, Nr 19, poz. 238, Nr 56, poz. 678 i Nr 84, poz. 948) w art. 7 po pkt 9 dodaje się pkt 9a i 9b w brzmieniu:

"9a) studiów doktoranckich i aspirantury naukowej w wymiarze określonym w decyzji o ich utworzeniu,

9b) asystenckich studiów przygotowawczych,".

Art. 211

W ustawie z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 110, poz. 1255 oraz z 2000r. Nr 19, poz. 239)

1) w art. 2 w pkt 1 skreśla się wyrazy: "oraz państwowe szkoły wyższe i inne jednostki prowadzące gospodarkę finansową na zasadach określonych w art. 30 ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 65, poz. 385, z 1992r. Nr 54, poz. 254 i Nr 63, poz. 314, z 1994r. Nr 1, poz. 3, Nr 43, poz. 163, Nr 105, poz. 509 i Nr 121, poz. 591, z 1996r. Nr 5, poz. 34 i Nr 24, poz. 110, z 1997r. Nr 28, poz. 153, Nr 96, poz. 590, Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz. 770 i Nr 141, poz. 943 oraz z 1998r. Nr 50, poz. 310, Nr 106, poz. 668 i Nr 162, poz. 1115 i 1118), zwanej dalej "ustawą o szkolnictwie wyższym",";

2) w art. 9 w ust. 3 skreśla się wyrazy: "a także w państwowych szkołach wyższych i innych jednostkach prowadzących gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie o szkolnictwie wyższym" oraz pkt 3.

Art. 212

Istniejące w dniu wejścia w życie ustawy uczelnie państwowe i niepaństwowe stają się odpowiednio uczelniami publicznymi i niepublicznymi w rozumieniu ustawy.

Art. 213

Z dniem wejścia w życie ustawy grunty państwowe pozostające w użytkowaniu wieczystym uczelni publicznej stają się jej własnością. Wartość tych gruntów zwiększa fundusz zasadniczy uczelni publicznej.

Art. 214

1. Szkoły wyższe, które w dniu wejścia w życie ustawy nie spełniają warunków określonych w art. 10 pkt 5, stają się uczelniami zawodowymi w rozumieniu ustawy.
2. Studia zawodowe, prowadzone w dniu wejścia w życie ustawy, stają się studiami licencjackimi lub inżynierskimi w rozumieniu ustawy.
3. Studia dzienne, prowadzone w dniu wejścia w życie ustawy, stają się studiami stacjonarnymi w rozumieniu ustawy, a pozostałe formy studiów stają się studiami niestacjonarnymi.
4. Studia doktoranckie, prowadzone przez jednostki organizacyjne szkół wyższych w dniu wejścia w życie ustawy, stają się studiami doktoranckimi w rozumieniu ustawy, a uczestnicy studiów doktoranckich stają się studentami studiów doktoranckich. Uczestnicy zaocznych studiów doktoranckich odbywają je i kończą w dotychczasowym trybie.
5. Tytuły zawodowe magistra, lekarza, magistra inżyniera, inżyniera, licencjata i inne równorzędne nadane na podstawie dotychczasowych przepisów stają się stopniami zawodowymi określonymi w ustawie.

Art. 215

W publicznych uczelniach zawodowych, w ciągu roku od dnia wejścia w życie ustawy, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, na wniosek właściwego organu uczelni, dokona przyporządkowania specjalności kształcenia do kierunków studiów, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 34 ust. 1 pkt 2.

Art. 216

1. Do wniosków o utworzenie uczelni niepaństwowych, wniosków o uruchomienie kierunków studiów lub zezwolenia na prowadzenie studiów magisterskich, złożonych na zasadach i w trybie określonym w ustawach, o których mowa w art. 222 pkt 1 i 2, które uzyskały przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy opinie odpowiednio Komisji Akredytacyjnej Wyższego Szkolnictwa Zawodowego lub Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. Do pozostałych wniosków, złożonych przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy niniejszej ustawy.
3. W niepublicznych uczelniach zawodowych, w ciągu roku od dnia wejścia w życie ustawy, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, na wniosek założyciela i właściwego organu uczelni, dokona przyporządkowania specjalności kształcenia do kierunków studiów, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 34 ust. 1 pkt 2.
4. W uczelniach niepublicznych liczba studentów przyjętych na studia niestacjonarne w roku akademickim ..............nie może stanowić więcej niż 200% liczby studentów przyjętych na studia stacjonarne, a roku akademickim .............- nie więcej niż 150% tej liczby.

Art. 217

1. Wnioski zgłoszone, a nie rozpatrzone do dnia wejścia w życie ustawy, dotyczące zmiany struktury wewnętrznej szkoły wyższej, podlegają rozpatrzeniu w trybie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie.
2. Filie uczelni oraz wydziały zamiejscowe, utworzone zgodnie z dotychczasowymi przepisami i istniejące w dniu wejścia w życie ustawy działają w dotychczasowych formach organizacyjnych. Przekształcanie i znoszenie tych jednostek należy do właściwości senatu szkoły wyższej.
3. Oddziały zamiejscowe i punkty konsultacyjne istniejące w dniu wejścia w życie ustawy stają się zamiejscowymi ośrodkami dydaktycznymi w rozumieniu ustawy.

Art. 218

1. Do stosunków pracy powstałych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się jej przepisy.
2. Osoba zajmująca stanowisko profesora zwyczajnego oraz osoba posiadająca przed dniem wejścia w życie ustawy tytuł naukowy i zajmująca stanowisko profesora nadzwyczajnego na podstawie mianowania na stałe, pozostają mianowane na tych stanowiskach.
3. Osoba posiadająca przed dniem wejścia w życie ustawy stopień naukowy doktora habilitowanego i zajmująca stanowisko profesora nadzwyczajnego na podstawie mianowania na czas nieokreślony pozostaje mianowana na tym stanowisku.
4. Mianowani nauczyciele akademiccy zajmujący stanowisko docenta pozostają mianowani na tym stanowisku. Organem właściwym w sprawach dotyczących stosunku pracy docenta jest rektor szkoły wyższej. Stosunek pracy z docentem wygasa z końcem roku akademickiego, w którym ukończył on 65 lat życia, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia nabycie prawa do emerytury. Jeżeli z ukończeniem 65 lat życia osoba zajmująca stanowisko docenta nie nabyła prawa do emerytury, wygaśnięcie stosunku pracy następuje z końcem roku akademickiego, w którym nabyła to prawo lub w którym ukończyła 70 lat życia.
5. Osoba zajmująca stanowisko starszego wykładowcy i nie spełniająca wymagań określonych w art. 110 ust. 7 zachowuje to stanowisko, z zastrzeżeniem ust. 7.
6. Kanclerze państwowych wyższych szkół zawodowych stają się dyrektorami administracyjnymi.
7. Stosunek pracy pozostałych mianowanych nauczycieli akademickich oraz innych pracowników mianowanych przekształca się w stosunek pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.
8. Rektorzy szkół wyższych, z zastrzeżeniem ust. 9, w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy dostosują do przepisów ustawy dokumenty dotyczące nawiązania stosunku pracy z nauczycielami akademickimi oraz pozostałymi mianowanymi pracownikami.
9. Pracownicy dydaktyczni zatrudnieni na podstawie umowy o pracę zgodnie z przepisami ustawy, o której mowa w art. 230 pkt 2 oraz pracownicy naukowo - dydaktyczni i dydaktyczni uczelni niepaństwowych zachowują dotychczasowe stanowiska, do czasu dostosowania ich stosunków pracy do przepisów niniejszej ustawy, nie dłużej jednak niż pięć lat.
10. Do czasu dostosowania stosunków pracy, o którym mowa w ust. 9, uczelnia zawodowa może być uznana przez nauczyciela akademickiego za podstawowe miejsce pracy niezależnie od mianowania w innej uczelni uniwersyteckiej lub akademickiej.

Art. 219

Senat, działając w trybie przewidzianym dla uchwalenia statutu uczelni, może przyznać uprawnienia określone w art. 69 ust. 1 pkt 3 nauczycielom akademickim zajmującym stanowisko docenta, posiadającym stopień naukowy doktora.

Art. 220

Nauczyciel akademicki zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy urodzony przed dniem 1 stycznia 1949 roku może, na swój wniosek, przejść na emeryturę jeżeli ukończył 60 lat życia i przepracował 30 lat, w tym 20 lat w szkolnictwie lub instytucjach naukowych - w przypadku mężczyzny, a w przypadku kobiety - po ukończeniu 55 lat życia i przepracowaniu 25 lat, w tym 20 lat w szkolnictwie lub instytucjach naukowych.

Art. 221

Nauczyciel akademicki, który podjął dodatkowe zatrudnienie przed dniem wejścia w życie ustawy wykonuje je do czasu rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę, bez konieczności uzyskania zgody, o której mowa w art. 122 ust. 1.

Art. 222

1. Do spraw dyscyplinarnych nauczycieli akademickich i studentów, wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje się dotychczasowe przepisy, chyba że przepisy tej ustawy są korzystniejsze dla obwinionego.
2. Rewizje nadzwyczajne wniesione do komisji dyscyplinarnej prze Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego i nie rozpatrzone do dnia wejścia w życie ustawy nie podlegają rozpoznaniu.
3. Od orzeczeń, których dotyczyły rewizje nadzwyczajne, ukarany nauczyciel akademicki może wnieść odwołanie do Sądu Apelacyjnego w Warszawie - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, a student - skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego, w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy.

Art. 223

1. Odpłatność za świadczone usługi edukacyjne, o której mowa w art. 95, ponoszą studenci rozpoczynający studia w roku akademickim................
2. Studenci przyjęci na studia przed dniem wejścia w życie ustawy wnoszą opłaty za zajęcia dydaktyczne na dotychczasowych zasadach, do końca okresu przewidzianego w programie.

Art. 224

1. Kadencja organów uczelni publicznych rozpoczynająca się w dniu 1 września 1999 r. upływa z dniem 31 sierpnia 2003 r.
2. Z dniem wejścia w życie ustawy Rada Główna Szkolnictwa Wyższego staje się Radą, w rozumieniu przepisów ustawy z tym, że w okresie od dnia w życie ustawy do powołania Komisji, nie dłuższym niż trzy miesiące, wykonuje także czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 1. Kadencja tej Rady upływa z dniem 31 grudnia 2003 r.
3. Z dniem wejścia w życie ustawy organ przedstawicielski wyższego szkolnictwa artystycznego - Rada Wyższego Szkolnictwa Artystycznego przestaje wykonywać funkcje wynikające z ustawy, o której mowa w art. 222 pkt 1. Kadencja Rady upływa z dniem 31 grudnia 2002 r. Do czasu zakończenia kadencji środki finansowe na działalność Rady zapewnia minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego.
4. Rozporządzenie, o którym mowa w art. 48 ustawy, pierwszy raz po wejściu w życie ustawy wyda minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego.
5. Przez Konferencję, o której mowa w art. 49 ust. 1, rozumie się istniejącą w dniu wejścia w życie ustawy Konferencję Rektorów Akademickich Szkół Polskich, utworzoną w dniu 7 czerwca 1997 r.
6. Obowiązujący w dniu wejścia w życie ustawy regulamin Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich zachowuje swoją moc do chwili przyjęcia statutu Konferencji, który powinien zostać uchwalony w okresie sześciu miesięcy od chwili wejścia w życie ustawy.

Art. 225

1. Samodzielne placówki typu naukowo - dydaktycznego, utworzone przed dniem wejścia w życie ustawy działają na podstawie nadanych im statutów.
2. Placówki, o których mowa w ust. 1, przekształca, łączy i znosi minister kierujący danym działem zgodnie z ustawą z dnia 4 września 1997r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 1999r. Nr 82, poz. 928 oraz z 2000r. Nr 12, poz. 136 i Nr 48, poz. 550).

Art. 226

1. W okresie trzech lat od dnia wejścia w życie ustawy, uczelnie wojskowe oraz uczelnie służb publicznych nabywają własność i inne prawa majątkowe, o których mowa w rozdziale 4 działu II.
2. Nabycie, o którym mowa w ust. 1 następuje na wniosek rektora uczelni wojskowej albo uczelni służb publicznych.

Art. 227

Przepisów działu III ustawy nie stosuje się do żołnierzy w czynnej służbie wojskowej, wyznaczonych do wykonywania zadań poza wojskiem, na stanowiskach nauczycieli akademickich w studium wojskowym uczelni albo w innych jednostkach organizacyjnych szkół wyższych.

Art. 228

Właściwe organy szkoły wyższej, w okresie roku od dnia wejścia w życie ustawy, uchwalą wymagane jej przepisami wewnętrzne akty normatywne.

Art. 229

1. Do czasu wydania przepisów wykonawczych przewidzianych w ustawie, nie dłużej jednak niż do dnia 1 października ............ r., pozostają w mocy przepisy dotychczasowych aktów wykonawczych, jeżeli nie są sprzeczne z ustawą.
2. Do dnia uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej cudzoziemcy, o których mowa w art. 159 ust. 2 pkt 2 i 3, mogą podejmować i odbywać studia wyższe, studia doktoranckie lub uczestniczyć w badaniach naukowych i szkoleniach na zasadach określonych w art. 159 ust. 4.

Art. 230

Tracą moc:

1) ustawa z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 65, poz. 385, z 1991r. Nr 104, poz. 450, z 1992r. Nr 54, poz. 254, Nr 63, poz. 314, z 1994r. Nr 1, poz. 3, Nr 43, poz. 163, Nr 105, poz. 509, Nr 121, poz. 591, z 1996r. Nr 5, poz. 34, Nr 24, poz. 110, z 1997r. Nr 28, poz. 153, Nr 96, poz. 590, Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz. 770, Nr 141, poz. 943 oraz z 1998r. Nr 50, poz. 310, Nr 106, poz. 668, Nr 162, poz. 1115 i 1118),

2) ustawa z dnia 26 czerwca 1997 r. o wyższych szkołach zawodowych (Dz. U. Nr 96, poz. 590 oraz z 1998r. Nr 106, poz. 668),

3) ustawa z dnia 31 marca 1965r. o wyższym szkolnictwie wojskowym (tekst jednolity Dz. U. Nr 10 z 1992r., poz. 40 z 1996r. Nr 7 poz. 44, z 1997r. Nr 96 poz. 590, Nr 107 poz. 688, Nr 115 poz. 741 i Nr 121 poz. 770, z 1998r. Nr 106 poz. 668).

Art. 231

Ustawa wchodzi w życie z dniem ................, z wyjątkiem:

1) art. 80 ust. 1 - 3, art. 85 ust. 6, art. 86 ust. 2, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia.......,

2) art. 153 - 156, które wchodzą w życie z dniem .............,

3) art. 149 ust. 2 pkt. 2 i 3, który wchodzi w życie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.