102 autorytety

Miłość, przygoda, ciekawość świata – w taki sposób określają uprawianą przez siebie naukę tegoroczni laureaci „polskich Nobli”. Fundacja na rzecz Nauki Polskiej przyznała je już po raz 28. Laureatów wyłoniono po kilkuetapowej selekcji spośród 71 propozycji, o nadesłanie których poproszono ponad pół setki osób związanych z polską nauką. Dołączyli tym samym do grona 99 wcześniejszych zdobywców Nagród FNP.

– Chcemy nagradzać ludzi nie tylko przekraczających granice poznania, ale także będących prawdziwymi autorytetami w naszym środowisku – zwracał się do obecnych na gali na Zamku Królewskim prezes FNP prof. Maciej Żylicz.

Dodał, że celem nauki powinno być poszukiwanie prawdy, ale w dzisiejszym świecie dochowanie wierności tej dewizie nie jest proste. Staliśmy się uczestnikami medialnego spektaklu, w którym bardziej niż o prawdę chodzi o efekt: ma być szybko i utylitarnie. Tymczasem każdy, kto zajmuje się nauką, wie, że niekiedy i po wielu latach badań brak spektakularnych wyników, a ich użyteczność bywa kwestionowana przez brak wyobraźni, do czego mogą się w przyszłości przydać. Nic zatem dziwnego, że otrzymując tak wypaczony obraz nauki, społeczeństwo wystawia jej przedstawicielom słony rachunek. „Następuje odwrót od wiedzy, złudzenia zastępują fakty, stąd tak duża potrzeba poszukiwania autorytetów w tej dziedzinie życia” – mówił prof. Żylicz, wręczając wraz z przewodniczącym Rady Fundacji, prof. Leonem Gradoniem, każdemu z laureatów statuetkę, zaprojektowaną i wykonaną przez artystę rzeźbiarza Ryszarda Kozłowskiego, a także nagrodę pieniężną w wysokości 200 tys. zł.

W obszarze nauk chemicznych i o materiałach uhonorowano prof. Marcina Drąga z Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej za opracowanie nowej platformy technologicznej umożliwiającej otrzymywanie związków biologicznie aktywnych, w szczególności inhibitorów enzymów proteolitycznych, mogących być podstawą nowych terapii, leków czy metod diagnostycznych.

W obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich wyróżniono prof. Andrzeja Kossakowskiego z Instytutu Fizyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu za rozwinięcie teorii kwantowych układów otwartych stanowiącej fundament kwantowej teorii informacji.

W obszarze nauk humanistycznych i społecznych nagrodzono prof. Andrzeja Wiśniewskiego z Wydziału Psychologii i Kognitywistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu za opracowanie koncepcji inferencyjnej logiki pytań.

W obszarze nauk o życiu i o Ziemi nagrody nie przyznano.

Składając gratulacje laureatom, minister Jarosław Gowin skorzystał z pierwszego w nowej kadencji spotkania ze środowiskiem nauki i zarysował priorytetowe obszary w działaniach resortu na najbliższe lata. Będą to: monitorowanie wdrażania Ustawy 2.0, realizacja programu Horyzont Europa, prace nad nową ustawą o PAN, a także stworzenie systemowego modelu wspierania centrów doskonałości, takich jak MAB-y czy Dioscuri.