Zespoły, umiędzynarodowienie i interdyscyplinarność
Prof. dr hab. inż. Jarosław Bosy , prorektor ds. nauki i współpracy z zagranicą Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (UPWr) nie znalazł się w grupie 10 zwycięzców ministerialnego konkursu IDUB, jednak zajmując 12 miejsce udowodniliśmy, że nasza strategia rozwoju jest właściwa. Jej kluczowym elementem było wyodrębnienie priorytetowych obszarów badawczych. Na UPWr są to: weterynaria (obejmująca dyscypliny: weterynaria, zootechnika i rybactwo), technologia i nauki o żywności (z dyscyplinami: technologia żywności i żywienia, nauki biologiczne) i nauki o środowisku (dyscypliny: rolnictwo i ogrodnictwo, inżynieria lądowa i transport, inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka). W strategii rozwoju uczelni założyliśmy, że w tych obszarach badawczych UPWr będzie liderem w skali europejskiej.
Ważnymi działaniami, pozwalającymi przyjęte cele realizować, było powołanie Wiodących Zespołów Badawczych (WZB) i utworzenie Interdyscyplinarnej Międzynarodowej Szkoły Doktorskiej (IMSD). Po rozstrzygnięciu konkursu wiemy już, że obie te strategiczne inicjatywy będą finansowane z 2% dodatku do subwencji, wynikającego z zakwalifikowania UPWr do programu IDUB, i ze źródeł zewnętrznych.
W procesie budowy Wiodących Zespołów Badawczych w pierwszej kolejności zostali wyłonieni ich liderzy. Wskazani zostali w oparciu o parametry bibliometryczne, doświadczenie w pozyskiwaniu projektów/grantów i pozycję międzynarodową, a powołani zarządzeniem rektora. Z założenia badania realizowane przez WZB mają charakter interdyscyplinarny i powinny wpływać w pierwszej kolejności na rozwój dyscyplin naukowych skupionych w każdym POB. WZB będą funkcjonować w ramach wydzielonych funduszy, co umożliwi zarządzanie środkami finansowymi poza jednostkami strukturalnymi UPWr. Członkowie WZB otrzymają wsparcie m.in. w zakresie dofinansowania do publikacji naukowych, wyjazdów stażowych i konferencyjnych, szkoleń/kursów wspomagających rozwój indywidualnych ścieżek kariery. W ramach odrębnego funduszu wykonywane będą zakupy aparatury badawczej oraz remonty. Każdy z piętnastu zespołów będzie otrzymywał dofinasowanie na realizację modeli karier naukowych studentów, doktorantów i pracowników w obszarach badań związanych z POB, w którym został osadzony. Głównym celem tego wsparcia jest powiększenie potencjału WZB do zdobywania środków zewnętrznych na badania i umiędzynarodowienie badań naukowych. W tym zakresie wspomagać będą WZB środki pochodzące z projektów systemowych NAWA, np. PROM, STER, Akademickie Partnerstwo Międzynarodowe.
Już dzisiaj widzimy efektywność naszej strategii w obszarze umiędzynarodowienia. Jesteśmy partnerem w kilku projektach H2020, a w ostatnim konkursie H2020 Twinning projekt GATHERS, którego UPWr jest liderem, został oceniony najwyżej w Europie wśród 450 aplikacji projektowych. Wartość projektu wynosi prawie 800 tys. euro, z czego na UPWr przypada 407 tys. Partnerami przedsięwzięcia, dotyczącego deformacji górniczych i trzęsień ziemi o źródłach antropogenicznych, są uniwersytety techniczne w Wiedniu i Delft oraz Uniwersytet Sapienza w Rzymie.
WZB będą monitorowane przez rady dyscyplin naukowych, a co 2 lata ewaluowane przez Radę Wiodących Zespołów Badawczych oraz ekspertów zagranicznych.
Drugim działaniem w ramach strategii UPWr było powołanie z początkiem tego roku akademickiego Międzynarodowej Interdyscyplinarnej Szkoły Doktorskiej dla 30 doktorantów, w tym 7 z zagranicy. Przygotowania do jej uruchomienia rozpoczęły się trzy lata wcześniej. Przystąpiliśmy bowiem do dwóch programów POWER 3.2 na interdyscyplinarne studia doktoranckie wspólnie z innymi wrocławskimi uczelniami. W 2019 roku otrzymaliśmy grant w POWER 3.5 jako systemowe wsparcie dla 14 doktorantów w nowej IMSD. Oprócz stypendium MNiSW, otrzymują oni dodatkowe stypendium i wsparcie finansowe w realizacji indywidualnego programu badawczego, środki na badania oraz wyjazdy krajowe i zagraniczne. Podobne wsparcie otrzymają doktoranci realizujący doktoraty interdyscyplinarne w ramach projektu POWER 3.2, który UPWr realizuje wspólnie z Uniwersytetem Medycznym we Wrocławiu. W szkole doktorskiej mamy 7 doktorantów z zagranicy, którzy oprócz wsparcia w projekcie POWER 3.5 są także beneficjentami projektu STER NAWA.
Szkoła doktorska ma UPWr ma charakter międzynarodowy i interdyscyplinarny. Językiem wykładowym jest angielski i co najważniejsze, praktycznie jest finansowana ze źródeł zewnętrznych. Atrakcyjność takiej formuły szkoły doktorskiej potwierdziła już pierwsza rekrutacja: o 30 miejsc aplikowało ponad 90 kandydatów.
Jestem przekonany, że wyłonienie Wiodących Zespołów Badawczych i uruchomienie Interdyscyplinarnej Międzynarodowej Szkoły Doktorskiej stworzyło warunki do zupełnie innego niż dotąd wykorzystania potencjału badawczego studentów, doktorantów i pracowników uczelni, a to przełoży się na międzynarodową pozycję Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.