Bioróżnorodność po polsku

Aż sześć z dziesięciu zespołów wyłonionych w międzynarodowym konkursie BiodivERsA Call 2018 ma w swoim składzie badaczy z Polski.

Z szacunkowych danych wynika, że najwięcej środków (ok. 1,5 mln zł) otrzyma prof. Magdalena Popowska z Instytutu Mikrobiologii na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, która pokieruje polską częścią projektu ANTIVERSA (2,1 mln euro, lider: Uniwersytet Techniczny w Dreźnie). Zgodnie z koncepcją „One Health”, według której zdrowie człowieka jest powiązane ze zdrowiem zwierząt oraz stanem środowiska, naukowcy zbadają przepływy antybiotykooporności pomiędzy sferami życia ludzi i zwierząt oraz to, jak bioróżnorodność ekosystemów glebowych i wodnych wpływa na ograniczanie rozprzestrzeniania się oporności w środowisku.

Na tym samym wydziale realizowany będzie projekt Dr. FOREST (1,7 mln euro, lider: Uniwersytet we Freiburgu). Dr hab. inż. Bohdan Jaroszewicz z Białowieskiej Stacji Geobotanicznej we współpracy z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym za 639 tys. zł zbada wpływ różnorodności biologicznej lasów na korzyści i zagrożenia zdrowotne, co ma w efekcie przełożyć się na takie zarządzanie lasami, które będzie sprzyjało zdrowiu społeczeństwa. Po inwentaryzacji florystycznej roślin dna lasu i zbiorze roślin leczniczych będą one poddane analizom chemicznym na zawartość substancji aktywnych, które zostaną sprawdzone pod kątem ich aktywności antyoksydacyjnej i przeciwzapalnej z użyciem granulocytów i makrofagów krwi ludzkiej.

Około 1,3 mln zł dostanie dr Hajnalka Szentgyörgyi z Instytutu Botaniki na Wydziale Biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego (full proposal złożyła jeszcze pracując na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie), która we współpracy ze Szkołą Główną Gospodarstwa Wiejskiego weźmie udział w projekcie VOODOO (2,03 mln euro, lider: Centrum Ekologii i Hydrologii przy brytyjskiej Radzie ds. Badań Środowiska Naturalnego w Wallingford). Celem jest odkrycie jak dynamika eko-epidemiologiczna interakcji roślina-zapylacz-wirus jest modulowana od poziomu osobniczego do społecznego w zależności od dostępności i jakości pożytku kwiatowego, zależnego od sposobu prowadzenia upraw, występowania gatunków inwazyjnych oraz urbanizacji.

Nieco ponad 1 mln zł trafi do dr. Michała Filipiaka z Wydziału Biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, polskiego koordynatora projektu NutriB2 (1,33 mln euro, lider: Uniwersytet w Würzburgu). Eksperci z zakresu taksonomii, ekologii odżywiania, biogeochemii, fizjologii, ekologii behawioralnej, epidemiologii oraz modelowania ekologicznego wskażą konkretne składniki odżywcze i ich właściwe proporcje, a przez to – kluczowe gatunki roślin, pozwalające pszczołom na bilansowanie diety.

Dr Maciej Grzybek z Zakładu Parazytologii Tropikalnej Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego za 934 tys. zł poprowadzi badania w ramach projektu BioRodDis (1,12 mln euro, lider: Francuski Państwowy Instytut Rolniczy w Paryżu). Wyniki mają pokazać, że wspólne strategie między programami zdrowia publicznego i ochrony przyrody mogą pomóc w zapobieganiu występowania i szerzenia się patogenów odzwierzęcych. Zostanie także utworzona aktualna, otwarta baza danych oraz mapy występowania patogenów przenoszonych przez gryzonie żyjące w środkowo-zachodniej Europie.

Ponad 100 tys. zł z budżetu projektu FunProd (403 tys. euro, lider: Brandenburski Uniwersytet Techniczny w Cottbus) otrzyma prof. Werner Ulrich z Katedry Ekologii i Biogeografii Wydziału Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Przy współpracy z SGGW opracuje teoretyczne modele kierunków polityki wdrożenia intensyfikacji ekologicznej w Europie przy jednoczesnym zachowaniu konkurencyjnego i zdrowego sektora produkcji żywności.

Konkurs BiodivERsA organizuje 15 organizacji finansujących badania naukowe z 11 państw (w Polsce: NCN). Złożono 49 wniosków, z czego finansowanie uzyskało 10 o łącznym budżecie ok. 11,9 milionów euro.