Koła naukowe AGH

Maciej Myśliwiec

Praca w kołach naukowych pozwala studentom zdobywać umiejętności przydatne na rynku pracy i pogłębiać wiedzę zdobywaną w czasie studiów. To także okazja do zdobywania doświadczenia w komunikowaniu swojej pracy i pozyskiwaniu sponsorów do tworzonych projektów. Przez ostatnie lata koła naukowe dały uczelni dużo okazji do satysfakcji. Aby pokazać najambitniejsze z nich, w maju 2019 roku, w ramach obchodów 100-lecia uczelni, Biuro Prasowe zorganizowało Burzę Mózgów, podczas której mieszkańcy Krakowa mogli zobaczyć, czym na co dzień zajmują się studenci AGH.

AGH Space Systems

Koło Naukowe AGH Space Systems to zespół konstrukcyjny działający od 2014 roku, w którym studenci zajmują się rozwijaniem technologii przemysłu kosmicznego. Budują rakiety, konstruują łaziki marsjańskie, lądowniki planetarne, testują system pionowego startu – pionowego lądowania oraz gondole balonów stratosferycznych. Ich ciężka praca zaowocowała wieloma sukcesami na arenie międzynarodowej (m.in. drugie miejsce w zawodach łazików marsjańskich European Rover Challenge, drugie miejsce w Spaceport America Cup, pierwsze miejsce w zawodach CanSat Competition w 2015 roku czy pierwsze miejsce w Global Space Balloon Challenge w roku 2016) oraz była wielokrotnie doceniana w Polsce. Konstrukcje powstające pod szyldem AGH Space Systems są projektowane, wytwarzane, testowane i integrowane niemal całkowicie przez naszych studentów. Ta zasada dotyczy zarówno ich części mechanicznej, elektronicznej, jak i oprogramowania. Misją koła naukowego jest nie tylko samodoskonalenie i nabywanie doświadczenia, ale również popularyzowanie przemysłu kosmicznego w Polsce. Co roku studenci AGH Space Systems uczestniczą w kilkudziesięciu konferencjach, targach i wydarzeniach branżowych, a od 2016 roku organizują warsztaty o tematyce kosmicznej dla dzieci i studentów. Ciekawym projektem koła było także wysłanie we współpracy ze stacją radiową RMF FM balonu stratosferycznego na wysokość ponad 22 tys. metrów. Urządzenia zamontowane na balonie odtworzyły wysłane przez słuchaczy wiadomości oraz muzykę. Po odzyskaniu gondoli i zawartych w niej nagrań rozgłośnia oficjalnie uzyskała status pierwszej na świecie stacji radiowej, która nadała fragment programu ze stratosfery.

AGH Solar Boat

AGH Solar Boat to zespół, który jednoczy idea stworzenia łodzi solarnej, ekologicznej i innowacyjnej. Zrewolucjonizuje ona transport morski. Grupa studentów swoją przygodę rozpoczęła w listopadzie 2015 roku. Projekt współtworzy obecnie ponad 50 osób studiujących na siedmiu różnych wydziałach AGH, którzy chcą razem osiągnąć sukces. Zespół powstał w wyniku fuzji Koła Naukowego Eko-Energia i Akademickiego Klubu Żeglarskiego. Wspólnym celem studentów było zbudowanie łodzi napędzanej tylko i wyłącznie energią słoneczną oraz start w międzynarodowych zawodach Monaco Solar Boat Challenge. Dzięki współpracy, kreatywności oraz ciężkiej pracy udało im się spełnić zamierzone cele. Trzykrotny udział w prestiżowych międzynarodowych zawodach Monaco Solar & Electric Boat Challenge oraz innych zawodach łodzi solarnych był ogromnym sukcesem. Zbudowana przez AGH Solar Boat łódź „Baśka” zadebiutowała na bardzo wysokim, piątym miejscu wśród jednostek rywalizujących w klasie A. W kolejnych latach uplasowała się na trzeciej lokacie.

„Baśka” liczy sześć metrów długości i wykonana jest w całości z włókna węglowego. Niedawno jeden z uczestników projektu, Igor Łukasiewicz, zaprezentował swój autorski pomysł – elektryczną deskę surfingową. Jego urządzenie to rodzaj bezemisyjnego sprzętu wodnego, który umożliwia surfowanie, wykorzystując do tego silnik elektryczny zasilany przez akumulatory litowo-jonowe. Ciekawym elementem pojazdu są hydroskrzydła – urządzenia generujące siłę wynoszącą deskę ponad powierzchnię wody. Dzięki temu użytkownik ma wrażenie unoszenia się w powietrzu. Deska jest długa na półtora metra, natomiast jej pylon, na którym osadzone są skrzydła, mierzy 85 centymetrów. Elektryczna deska surfingowa swoją zwrotnością dorównuje skuterom wodnym, lecz dzięki hydroskrzydłom dostarcza o wiele więcej możliwości zabawy, np. robienia ewolucji w powietrzu. Manewry, jakie można wykonywać, to połączenie windsurfingu i kitesurfingu. Urządzenie pozwala także użytkownikowi na surfowanie przy braku zafalowania. W najbliższym czasie projekt będzie można zobaczyć m.in. na konferencji Impact mobility rEVolution’19 w Katowicach.

AGH Racing

Zespół AGH Racing został założony w 2012 roku przez grupę studentów z Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki w celu zbudowania pierwszego w Krakowie bolidu wyścigowego przystosowanego do międzynarodowych zawodów Formuła Student. Pierwszy samochód powstał metodą prób i błędów, lecz konstrukcja była na tyle dobra, że na pierwszych zawodach na torze Silverstone w Wielkiej Brytanii przystąpił do wszystkich konkurencji. Wydarzenia te sprawiły, że projekt szybko zyskał dużą popularność i uznanie, zarówno wśród studentów, jak i władz uczelni, co przyczyniło się do większego wsparcia i szybszego rozwoju projektu. Przez pierwsze lata zespół tworzyło sześć podzespołów: napędu spalinowego, ramy, zawieszenia, aerodynamiki, elektroniki oraz marketingu, a w 2016 roku powstał nowy podzespół z ideą stworzenia bolidu elektrycznego. To pozwoliło na stworzenie „Staszica” i „Lema”, czyli bolidów elektrycznych powstałych odpowiednio w 2018 i 2019 roku. „Lem” jest szóstym pojazdem wywodzącym się ze stajni AGH Racing. Zastosowano w nim szereg nowoczesnych rozwiązań technologicznych, szczególnie w obszarach zasilania, zawieszenia oraz napędu elektrycznego. Nowy pojazd we wszystkich fazach projektu powstawał dzięki zastosowaniu nowoczesnych zdobyczy techniki oraz przy użyciu symulacji i testów wykonanych w najbardziej zaawansowanych programach inżynierskich. Pojazd waży 190 kg, ma moc 80kW, a przyspieszenie od 0-100km/h zajmuje mu 3,8 sekundy. W 2019 roku bolid spalinowy AGH Racing „Grażyna” zajął trzecie miejsce w konkurencji acceleration wśród 139 zespołów z całego świata na zawodach FSAE Michigan 2019.

E-Moto AGH

E-Moto AGH to grupa pasjonatów zajmująca się konstruowaniem motocykla z napędem elektrycznym. Zespół tworzą trzy koła naukowe. Projekt koordynowany jest przez KN Mechaników z Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki, które realizuje część mechaniczną, konstrukcję i napęd. KN Hydrogenium z Wydziału Energetyki i Paliw realizuje układ zasilania, z kolei KN Spectrum z Wydziału Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji jest odpowiedzialne za telekomunikację. Wszystko zaczęło się od pomysłu grupy sześciu osób, które zastanawiały się podczas burzy mózgów, jak osiągnąć założony cel, czyli stworzenie elektrycznego motocykla crossowego, który mógłby wystartować w międzynarodowych zawodach. Machina ruszyła i w szybkim tempie skompletowano zespół, znaleziono osoby chętne do współpracy, udzielające wsparcia merytorycznego oraz pozyskano potrzebne dofinansowanie. W ciągu zaledwie pięciu miesięcy grupa 25 studentów skonstruowała pierwszy w historii AGH terenowy motocykl elektryczny. Realizacja tego projektu mocno zacieśniła więzi wśród tworzących go osób, które stale są otwarte na nowe inicjatywy. Najnowsza konstrukcja E-Moto to motocykl elektryczny enduro o mocy ciągłej 8kW, zasięgu półtorej godziny w terenie (około 100 km na drodze utwardzonej), osiągający maksymalną prędkość 80 km/h, wyposażony w baterię o pojemności 54 Ah oraz komputer pokładowy wyświetlający parametry jazdy, które mogą być kontrolowane poprzez specjalną aplikację mobilną. Cała konstrukcja posiada dodatkowo elementy wykonane z kompozytu oraz w technice druku 3D. Największym dotychczasowym osiągnięciem nowego motocykla był start w Red Bull Megawatt 111, najbardziej prestiżowych zawodach motocykli terenowych, jakie odbywają się w Polsce. Studenci z E-Moto na jednym torze mogli startować z profesjonalnymi zawodnikami. Motocykl zespołu z AGH wystartował również w zawodach SmartMoto Challenge w Barcelonie i we Wrocławiu, gdzie rywalizował z innymi studenckimi pojazdami z całej Europy. W obydwu startach motocykl zdobył trzecie miejsce.

KRAKSat

Satelita KRAKsat, zbudowany przez studentów Akademii Górniczo-Hutniczej, został wysłany w przestrzeń kosmiczną. Wynosząca go rakieta Antares 230 wystartowała 17 kwietnia 2019 r. z należącego do NASA ośrodka Wallops Flight Facility na wschodnim wybrzeżu USA. KRAKsat to pierwszy na świecie satelita typu Cubesat, który do sterowania orientacją wykorzystał ferrofluid, czyli ciecz magnetyczną. Głównym zadaniem KRAKsata jest zbadanie, jak w kosmosie zachowa się ferrofluid, czyli ciekły magnes. Twórcy projektu chcą przetestować pomysł użycia tej cieczy jako koła zamachowego pozwalającego zmniejszyć prędkość obrotową satelity. Równocześnie orbiter dokonuje pomiarów: temperatury, pola magnetycznego, natężenia światła i innych czynników, które chcą zbadać jego twórcy, korzystając z obecności w kosmosie. Obiekt musi sprostać ekstremalnym warunkom panującym w jonosferze, takim jak: duża amplituda temperatur (od -170 do 110°C), niskie ciśnienie, mikrograwitacja czy zjonizowane gazy. Po roku ciągłych pomiarów i eksperymentów satelita wytraci prędkość i spłonie w atmosferze. Na pokładzie satelity znalazła się niewielka karta pamięci, która zawiera ponad tysiąc zdjęć uczestników styczniowej akcji „Lecę w kosmos!”, zorganizowanej przez autorów projektu. W jej ramach pasjonaci kosmosu mogli nadesłać dowolny materiał zdjęciowy i graficzny związany z tą tematyką, który chcieli wysłać na orbitę okołoziemską. KRAKsat jest projektem realizowanym przez studentów Akademii Górniczo-Hutniczej i Uniwersytetu Jagiellońskiego. Satelita powstał na Wydziale Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej oraz w Kole Naukowym Integra. Tworzony był w ścisłej współpracy z firmą SatRevolution. Warto także dodać, że krakowska konstrukcja została piątym polskim satelitą na orbicie okołoziemskiej.

ADR/Aquilo

W projekcie ADR/Aquilo studenci AGH z Koła Naukowego „Integra” wraz z opiekunem koła, dr. inż. Markiem Długoszem, skonstruowali autonomicznego robota transportowo-dostawczego, którego zadaniem jest samodzielne dostarczanie przesyłek w wyznaczone miejsca. Urządzenie to jest odpowiedzią na potrzeby prężnie rozwijającego się sektora automatyzacji życia codziennego. ADR (Autonomous Delivery Robot) to elektryczny robot autonomiczny, w którym zastosowano algorytmy inteligentnego sterowania. Oznacza to, że urządzenie, w zależności od aktualnej sytuacji zewnętrznej, jest w stanie podejmować prawidłowe decyzje, np. może omijać przeszkody. Pomagają mu w tym czujniki lidar, które laserowo skanują otaczające go środowisko. Również dzięki nim robot tworzy mapy, które automatycznie są zapisywane w jego systemie. Po wybraniu miejsca dostarczenia przesyłki robot sam wyznacza sobie optymalną trasę i realizuje zadanie. Robot porusza się z maksymalną prędkością 0,5 m/s i może przewozić ładunek do 10 kg. Ma czujniki ultradźwiękowe, a także ekran dotykowy, za pomocą którego można robotem sterować manualnie. Urządzenie ma również możliwość wysyłania komend głosowych. Inspiracją do powstania robota było życie codzienne na uczelni i chęć automatyzacji dostarczania przesyłek między budynkami kampusu AGH. Zastosowanie tej maszyny jest jednak dużo szersze. ADR może w przyszłości rozwozić lekarstwa i posiłki pacjentom w szpitalu czy przewozić bagaże na lotniskach i dworcach. Autonomiczny robot transportowy z powodzeniem mógłby być wykorzystany również jako inteligentny koszyk na zakupy w sklepach wielkopowierzchniowych czy kelner na konferencjach i sympozjach. Obecnie projekt ADR działa pod nazwą Aquilo, ponieważ studenci wraz ze swoim opiekunem zdecydowali się założyć start-up, którego celem jest propagowanie tego typu rozwiązań i implementacja urządzeń w różnych instytucjach.

Projekt Tadżykistan

Projekt Tadżykistan to inicjatywa czwórki studentów z Wydziału Energetyki i Paliw: Joanny Maraszek, Anny Ścierskiej, Joanny Dubielewskiej i Huberta Stinii, którzy postanowili podzielić się wiedzą z zakresu odnawialnych źródeł energii ze swoimi tadżyckimi rówieśnikami i tym samym wpłynąć na sytuację niedoboru energii elektrycznej w środkowej Azji. Skąd ten pomysł? Studenci dowiedzieli się, że w Tadżykistanie aż 70% mieszkańców zmaga się z przerwami w dostępie do energii elektrycznej i postanowili to zmienić. W ramach projektu postawili na edukację swoich tadżyckich rówieśników w zakresie energii odnawialnej. Najpierw poprzez kurs online na temat fotowoltaiki, a następnie podczas wizyty w Duszanbe, gdzie zbudowali wspólnie lampę solarną. W marcu 2017 roku studenci z AGH rozpoczęli roczny kurs online , podczas którego przedstawili zasady działania fotowoltaiki dwudziestu najzdolniejszym żakom z Tajik Technical University w Duszanbe, stolicy kraju. W ramach zdalnych zajęć tłumaczyli m.in. jak skonstruować lampę uliczną zasilaną energią słoneczną. Ostatnim etapem Projektu Tadżykistan była wizyta studentów z AGH w Duszanbe. W stolicy Tadżykistanu przedstawiciele projektu spotkali się ze swoimi rówieśnikami, przybliżyli możliwości zastosowania ogniw paliwowych i na podstawie przekazanej wcześniej wiedzy zbudowali wspólnie lampę solarną. Urządzenie, wraz z dołączonym systemem pomiarowym, jest dla tadżyckich żaków realnym przykładem działania fotowoltaiki oraz innowacyjnym narzędziem podczas zajęć laboratoryjnych. Aby osiągnąć długofalowy wpływ na tadżycką społeczność, projekt jest kontynuowany w tamtejszych szkołach podstawowych. Wyszkoleni studenci z Tajik Technical University prowadzą z dziećmi zajęcia z zakresu energii odnawialnej i podstaw inżynierii. Użyją do tego zestawów LEGO Lab, które podarowali im koordynatorzy Projektu Tadżykistan. W roku 2019 część zespołu rozpoczęła Project India, który jest kontynuacją tadżyckiej przygody.

AGH Solar Plane

AGH Solar Plane to studenckie koło naukowe, którego celem jest rozpowszechnianie nowoczesnych technologii łączących elektromobilność z odnawialnymi źródłami energii. Zespół założony w październiku 2017 r. liczy obecnie ok. 50 osób i ma już na swoim koncie sukcesy na konferencjach naukowych w Japonii oraz Stanach Zjednoczonych. AGH Solar Plane we wrześniu wystartuje w międzynarodowych zawodach TÜBITAK International Unmanned Aerial Vehicle Competition w Stambule, gdzie będzie jedyną drużyną z Polski. Samolot solarny autorstwa zespołu AGH Solar Plane ma rozpiętość skrzydeł wynoszącą 3,8 metra, waży tylko pięć kilogramów i może osiągnąć prędkość ok. 50 km/h, w zależności od warunków pogodowych. Samolot w ciągu dnia czerpie energię z 48 paneli fotowoltaicznych umieszczonych na skrzydłach. Ich moc wynosi, w zależności od natężenia słonecznego, od 150 do 180 W, co pokrywa w pełni zapotrzebowanie na czas lotu. Jednocześnie panele magazynują energię w bateriach litowo-jonowych, co umożliwia konstrukcji lot nocą lub przy zachmurzonym niebie. Efekt pilotowania bezzałogowego statku powietrznego zespół osiąga dzięki wykorzystaniu systemu First Person View. Na samolocie została umieszczona kamera, która poprzez nadajnik transmituje obraz do operatora. Pilot, sterujący i kontrolujący lot z ziemi, jest w stanie zobaczyć wszystko, co się dzieje przed maszyną dzięki okularom VR. Dodatkowo, przy wsparciu systemu, który przetwarza ruch głowy pilota z goglami na ruch serwomechanizmów poruszających kamerą w samolocie, możliwe jest zachowanie bezpieczeństwa i zapewnienie niezawodności lotu. Inspiracją do działania dla założycieli AGH Solar Plane był szybowiec Solar Impulse 2, który wykonał lot dookoła świata, wykorzystując jedynie energię słoneczną. Dlatego też kolejnym etapem projektu z AGH będzie przelot samolotu przez całą Polskę, nieprzerwanie w dzień i w nocy, wyłącznie na zasilaniu ze słońca. Misja planowana jest na 2020 r.