Uczelnia powstawała dwa razy. W 1913 r. jej utworzenie – jako szkoły górniczej – zatwierdził cesarz Austro-Węgier Franciszek Józef I. Jednak wybuch I wojny światowej w 1914 r. uniemożliwił rozpoczęcie działalności. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości 8 kwietnia 1919 r. Rada Ministrów RP podjęła uchwałę o uruchomieniu Akademii Górniczej w Krakowie, a 20 października 1919 r. w auli Uniwersytetu Jagiellońskiego Naczelnik Państwa Józef Piłsudski dokonał uroczystego otwarcia uczelni. (Więcej na temat początków AGH pisze prof. Anna Siwik na str. 24). W 1923 r. rozpoczęto budowę głównego gmachu Akademii. W 1935 r. przed wejściem do budynku odsłonięto pomniki górników i hutników, wykonane przez rzeźbiarza Jana Raszkę, a 24 sierpnia 1939 r. na dachu budynku posadowiono monumentalną figurę św. Barbary – patronki górników, wykonaną przez rzeźbiarza Stefana Zbigniewicza. Rzeźba została zniszczona przez Niemców w pierwszych miesiącach wojny. Po II wojnie światowej Akademia Górnicza wznowiła działalność jako pierwsza uczelnia techniczna w Polsce. W 1949 r. wprowadzono nazwę Akademia Górniczo-Hutnicza. W 1969 r. uczelnia otrzymała imię Stanisława Staszica. Posąg św. Barbary odtworzony przez Jana Sieka na podstawie zachowanych dokumentów, wrócił na dach głównego gmachu AGH w 1999 r.

Decyzję o jego przywróceniu podjął ówczesny rektor, prof. Ryszard Tadeusiewicz. W pierwszym roku akademickim 6 profesorów mianowanych przez J. Piłsudskiego kształciło 80 studentów, przyjętych na dwa wydziały: Górniczy i Hutniczy. Dziś strukturę AGH tworzy 16 wydziałów: Górnictwa i Geoinżynierii; Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej; Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej; Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji; Inżynierii Mechanicznej i Robotyki; Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska; Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska; Inżynierii Materiałowej i Ceramiki; Odlewnictwa, Metali Nieżelaznych; Wiertnictwa, Nafty i Gazu; Zarządzania, Energetyki i Paliw; Fizyki i Informatyki Stosowanej; Matematyki Stosowanej oraz Humanistyki. Strukturę naukową AGH uzupełnia Akademickie Centrum Materiałów i Nanotechnologii oraz Akademickie Centrum Komputerowe CYFRONET, dysponujące największym polskim superkomputerem PROMETHEUS. Jednostki AGH uzyskały w ostatniej kategoryzacji 4 kat. A+, 9 – A i 4 – B. W AGH na 62 kierunkach i w ponad 200 specjalnościach kształci się 24 tys. studentów, w tym 20,4 tys. na studiach stacjonarnych. W 81 kursach podyplomowych uczestniczy 2,6 tys. słuchaczy. W 2018 roku na AGH kształciło się 624 studentów zagranicznych. W ciągu stu lat mury uczelni opuściło niemal 200 tys. absolwentów.

Studia doktoranckie w AGH w roku 2018/2019 prowadzone były na 15 wydziałach, w 6 dziedzinach nauki, w 24 dyscyplinach. Uczestniczyło w nich 1041 osób, z których 23 robiło doktoraty w trybie niestacjonarnym (więcej o kształceniu doktorów na AGH w wywiadzie z prof. T. Słomką na str. 20). W 2018 roku 7 pracowników AGH uzyskało tytuł naukowy, a 38 – habilitację. AGH zatrudnia ponad 4 tys. pracowników, z których 2121 to nauczyciele akademiccy. Wśród niech jest 1845 pracowników naukowo-dydaktycznych i 276 dydaktycznych. Tytułem profesora legitymuje się 201 wykładowców AGH. Profesorami uczelni jest 271 osób, w tym 65 z tytułem naukowym i 206 doktorów habilitowanych. Na AGH pracuje 1071 adiunktów, w tym 252 z habilitacją. Uczelnia zatrudnia też 366 asystentów, w tym 167 z doktoratem i jednego z habilitacją. W gronie dydaktyków zatrudnieni są starsi wykładowcy (169, w tym 135 z doktoratem i 3 z habilitacją), wykładowcy (61, w tym 6 w doktoratem), lektorzy (40) i instruktorzy wf (6). Naukowcy z AGH w 2018 r. realizowali 586 projektów o wartości 111,5 mln zł, 2,6 mln euro i 110 tys. dolarów. AGH należy do największych beneficjentów NCN. W latach 2011-19 uzyskała 566 grantów o wartości 248,6 mln zł. Obsługę administracyjno-techniczną uczelni stanowi 1850 osób, w tym 828 pracowników administracji, 504 inżynieryjno-technicznych, 37 naukowo-technicznych, 328 pracowników obsługi, 100 bibliotekarzy (w tym 6 dyplomowanych) i 55 robotników.

Aż 33% administracji pracuje w Miasteczku Studenckim AGH. To największe miasteczko w Polsce. Tworzy je 20 domów studenckich, które jednorazowo oferują niemal 8 tys. miejsc. W ciągu roku korzysta z nich 10,6 tys. studentów. Latem akademiki oferują pokoje gościnne. Uczelnia szczyci się tym, że miejsce w akademiku może dostać każdy zainteresowany tym student pierwszego roku. AGH posiada ponad 115 hektarów gruntów, a należące do uczelni budynki mają 350 tys. m2 powierzchni użytkowej. Zlokalizowane są na terenie: Krakowa (98%), Łukęcina, Krynicy, Miękinii i Regulic. Sam kampus AGH zajmuje 39 hektarów, a Miasteczko Studenckie, mieszczące się w jego obrębie – 13 ha. Oprócz akademików na miasteczku jest szereg obiektów użytkowych, w tym 7 klubów studenckich. Działalność dydaktyczno-naukowa prowadzona jest nie tylko w Krakowie, ale również w: Centralnym Laboratorium Techniki Strzelniczej i Materiałów Wybuchowych w Regulicach i Laboratorium Edukacyjno-Badawczym Odnawialnych Źródeł Energii AGH w Miękini. Zajęcia dydaktyczne odbywają się w: 150 salach wykładowych, 200 salach ćwiczeniowych, ponad 680 salach laboratoryjnych i 40 salach konferencyjnych. Uczelnia posiada własne zaplecze sportowe, w tym dwie hale i krytą pływalnię. Biblioteka Główna AGH zgromadziła niemal miliom woluminów.