Wydarzenia
Wojciech Kamieniecki dyrektorem NCBR
WARSZAWA Dr inż. Wojciech Kamieniecki został powołany na stanowisko dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Jego kadencja potrwa 4 lata. Od 16 kwietnia był p.o. dyrektora NCBR. Wcześniej zasiadał w Radzie tej instytucji jako szef Komisji Finansów. W. Kamieniecki jest absolwentem Wydziału Automatyki i Informatyki Politechniki Śląskiej. W 2017 roku ukończył studia doktoranckie z ekonomii i zarządzania na Uniwersytecie Szczecińskim. Jest ekspertem w zakresie oceny projektów związanych z budową regionalnych sieci szerokopasmowych oraz sieci ostatniej mili. W latach 2016-2018 był dyrektorem NASK – Państwowego Instytutu Badawczego. W II kwartale tego roku instytucja osiągnęła ponad 100% realizacji celów w zakresie kontraktacji i certyfikacji środków w programach operacyjnych Inteligentny Rozwój oraz Wiedza, Edukacja, Rozwój. W I półroczu NCBR zawarło blisko 600 umów o dofinansowanie, których wartość przekroczyła 2,4 mld zł.
Doktorat h.c. – prof. Martin Witt
POZNAŃ Prof. Martin Witt z Uniwersytetu w Rostocku otrzymał 26 czerwca tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. To wybitny morfolog, znawca obrazowania komórek i tkanek w różnych odmianach mikroskopii świetlnej oraz elektronowej. Większość swojego zawodowego życia poświęcił analizie budowy i funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego. Szczególnym obszarem jego zainteresowań są struktury węchomózgowia oraz molekularne podstawy funkcjonowania węchu i smaku w chorobach neurodegeneracyjnych. Od lat pomaga poznańskiemu środowisku anatomów, histologów, angiologów i neurologów. Był związany z uniwersytetami w Tybindze i Dreźnie, a obecnie pracuje w Katedrze Anatomii Uniwersytetu w Rostocku.
Shell Eco-marathon
LONDYN Sześć polskich drużyn wzięło udział w zawodach młodych inżynierów, których celem było wyłonienie pojazdów najbardziej wydajnych pod względem energetycznym. Najlepiej spisali się członkowie Studenckiego Koła Aerodynamiki Pojazdów Politechniki Warszawskiej, których bolid Orion (na fot.) zajął 5. miejsce wśród benzynowych aut miejskich. Na jednym litrze paliwa przejechał 188 kilometrów. W kategorii prototypów sklasyfikowano dwa nasze bolidy: na 18. pozycji Eco Arrow 3.0 (SKN Miłośników Motoryzacji Politechniki Łódzkiej), a na 30. – MuSHELLkę (SKN Modelowania Konstrukcji Maszyn Politechniki Śląskiej). Z kolei bolid studentów Politechniki Lubelskiej zajął 3. miejsce w kategorii na najlepszy projekt „Vehicle Design – Prototype!”. Nie powiodło się ekipom z Politechniki Gdańskiej oraz Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Stanisława Pigonia w Krośnie. W tegorocznej rywalizacji, która odbywała się na torze Mercedes-Benz World, wzięło udział 161 zespołów z 25 krajów.
Alians z dowództwem USA
KRAKÓW Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN został członkiem Deterrence and Assurance Academic Alliance. Jest pierwszą polską uczelnią w tej organizacji i jedyną ogólnoakademicką z kontynentalnej części Europy. DAAA to związek uczelni, organizacji, ośrodków badawczych i struktur wojskowych powołany przez Dowództwo Strategiczne Stanów Zjednoczonych (USSTRATCOM), jedno z dziesięciu odpowiedzialnych za operacje wojskowe. Do zadań DAAA należy prowadzenie badań naukowych w zakresie odstraszania militarnego i innych koncepcji myśli strategicznej, promowanie współpracy między akademickimi i wojskowymi członkami związku oraz zachęcanie i wspieranie rozwoju specjalistów z zakresu bezpieczeństwa w celu pozyskania ich do przyszłych analiz i procesów decyzyjnych.
Wyróżnienia im. prof. M.W. Grabskiego
WARSZAWA Za działania na rzecz społecznego rozumienia nauki Fundacja na rzecz Nauki Polskiej uhonorowała ks. prof. Michała Hellera i prof. Jana Madeya wyróżnieniem im. Prof. Macieja W. Grabskiego, wieloletniego prezesa FNP. Ks. Heller jest wybitnym uczonym zajmującym się filozofią przyrody, przede wszystkim fizyką, kosmologią, matematyką i ich filozoficznymi implikacjami. Oprócz badań dużą część swojej aktywności akademickiej poświęcił wyjaśnianiu roli nauki w rozumieniu świata. Prof. Madey jest informatykiem związanym z Uniwersytetem Warszawskim. Od ponad 30 lat łączy karierę naukową z działalnością społeczną związaną ze wspieraniem wybitnie uzdolnionych dzieci i młodzieży. Jest przewodniczącym Zarządu Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci. Drużyny informatyków prowadzone przez członków jego uniwersyteckiego zespołu od ćwierć wieku rywalizują w finałach Akademickich Mistrzostw Świata w Programowaniu Zespołowym, osiągając znakomite rezultaty, w tym dwukrotnie sięgnęły po złoto.
Młody inspirator
Kraków/LONDYN Dr Mateusz Hołda z Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum otrzymał nagrodę Emerging Europe w kategorii Young Influencer of the Year 2019. Jury doceniło nie tylko dotychczasowy interdyscyplinarny dorobek naukowy laureata, lecz także jego postawę w działaniu, w tym przełamywanie barier i obalanie dotychczasowych schematów. W opinii organizatorów dla młodego pokolenia Europejczyków jest on postacią inspirującą, której działalność zachęca do podejmowania odważnych decyzji, stawiania sobie ambitnych celów oraz ich konsekwentną realizację. Dr Hołda jest kierownikiem Heart Embryology and Anatomy Research Team przy Katedrze Anatomii UJ CM. W kwietniu 2017 roku, jako pierwszy w Polsce, zakończył przewód doktorski przed ukończeniem studiów magisterskich. W swojej pracy naukowej skupia się na morfologii układu sercowo-naczyniowego oraz technikach obrazowania architektury mięśnia sercowego.
Zachodniopomorskie Noble
SZCZECIN Po raz 17 przyznano Zachodniopomorskie Noble – nagrody promujące najwybitniejsze osiągnięcia naukowców z województwa zachodniopomorskiego. Otrzymali je: dr hab. Radosław Ptaszyński z Zakładu Historii XIX i XX w. Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego; prof. inż. Sławomir M. Kaczmarek z Instytutu Fizyki Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego; dr hab. inż. Karol Fijałkowski z Wydziału Biotechnologii i Hodowli Zwierząt Katedry Immunologii, Mikrobiologii i Chemii Fizjologicznej ZUT; dr inż. Jarosław Wątróbski z Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania US; dr inż. Małgorzata Mizielińska z Wydziału Nauk o Żywności i Rybactwa, Centrum Bioimmobilizacji i Innowacyjnych Materiałów Opakowaniowych ZUT; prof. n. med. Jerzy Samochowiec, prorektor ds. nauki Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego. Nagrodzono także zespół naukowców z US i ZUT pod kierunkiem dr. Dominika Zawadzkiego, który bada kobaltonośne naskorupienia dna Oceanu Indyjskiego jako potencjalne źródło surowców strategicznych.
Piloci z Gliwic
GLIWICE Dwa dwumiejscowe samoloty szkolno-treningowe i turystyczne polskiej produkcji Aero AT-3 wzbogaciły bazę Akademickiego Ośrodka Szkolenia Lotniczego Politechniki Śląskiej. Ich zasięg wynosi około 1300 km, a prędkość przelotowa to w przybliżeniu 200 km/h. Pod koniec czerwca ośrodek otrzymał certyfikat Urzędu Lotnictwa Cywilnego umożliwiający rozpoczęcie praktycznego szkolenia studentów na pilota samolotowego liniowego. Pełną licencję ATPL(A) można uzyskać po wylataniu 1500 godzin, przy uwzględnieniu wymaganego rodzaju nalotu. Piloci będą się szkolić m.in. na lotnisku w Gliwicach, które po trwającej rozbudowie otrzyma kategorię General Aviation, co oznacza przystosowanie do dużego ruchu lotniczego w zakresie lotów biznesowych i amatorskich. Uczelnia wybuduje dwa hangary przeznaczone nie tylko do przechowywania samolotów, ale również stanowiące zaplecze dla mechaników lotniczych, którzy w trakcie nauki wykorzystywać będą specjalne ćwiczebne maszyny nielatające.
Dać odpór bólowi
WARSZAWA Naukowcy z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Instytutu Farmakologii PAN odkryli związek chemiczny, który wykazuje silne właściwości przeciwbólowe. Należy on do rodziny peptydomimetyków, imitujących występujące w komórkach żywych peptydy, m.in. hormony. Jeśli kolejne etapy testów klinicznych zakończą się pomyślnie, lek będzie działał 5000 razy skuteczniej od obecnie dostępnych opioidów. To efekt jego bifunkcjonalności: po podaniu organizm jednocześnie wysyła sygnał hamujący i uśmierzający istniejący już ból oraz drugi sygnał wygaszający źródło jego wywoływania. Lek mógłby być stosowany w uśmierzaniu bólu o podłożu neuropatycznym, w ostrych stanach urazowych czy w leczeniu paliatywnym. Dalsze badania, na które w ramach tzw. szybkiej ścieżki pozyskano z NCBR 12,6 mln zł, pokażą, jak szybko lek się dystrybuuje w organizmie człowieka, jakie będą optymalne metody jego podania, jakie ewentualnie wykazuje efekty uboczne oraz czy wykazuje jakąkolwiek toksyczność.
Zadbają o zdrowie rodziny
LYON/KALISZ Światowe Centrum Zdrowia Rodziny powstanie w strukturach Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu. To efekt wizyty przedstawicieli uczelni podczas Światowej Konferencji Dyrektorów Narodowych Instytutów Zdrowia, która odbyła się w Lyonie. Trzydniowe wydarzenie zgromadziło ponad 120 naukowców z całego świata. Dyskutowano nad zagrożeniami środowiskowymi wywołującymi choroby nowotworowe. Kaliską uczelnię reprezentował m.in. rektor, prof. Andrzej Wojtyła, który wygłosił wykład Health, Wellbeing and Family . Wywołał on ożywioną dyskusję, w wyniku której zrodziła się inicjatywa powołania w najstarszym znanym polskim mieście Światowego Centrum Zdrowia Rodziny o randze instytutu. Mieliby z nim współpracować naukowcy z niemal wszystkich kontynentów, a przedmiotem ich badań byłoby zdrowie rodziny w skali globalnej. Udział w stworzeniu takiej instytucji zadeklarowało już wielu obecnych w Lyonie badaczy.
Baśka trzecia w Monaco
MONTE CARLO Zespół AGH Solar Boat Team zajął, podobnie jak przed rokiem, 3. miejsce w najbardziej prestiżowych zawodach łodzi solarnych na świecie – Monaco Solar & Energy Boat Challenge. Liczy się w nich zwrotność, szybkość i efektywność energetyczna. Studenci z Koła Naukowego „Eko-Energia”, działającego na Wydziale Energetyki i Paliw AGH, rywalizują od 2017 roku. Ich „Baśka” to jednoosobowa łódź o długości 6 m i szerokości 1,7 m, zasilana wyłącznie energią słoneczną. Składa się z 35-kilogramowego kadłuba z kompozytu węglowego, sześciu paneli słonecznych o łącznej mocy wynoszącej 1000 W, akumulatora oraz odpowiedzialnej za sterowanie elektroniki. Może osiągać prędkość 16 węzłów (8 m/s), co umożliwiają częściowo kontrolowane przez urządzenia pokładowe hydroskrzydła.
Leki szybciej na rynek
WARSZAWA Polscy naukowcy zrzeszeni w Porozumieniu Akademickich Centrów Transferu Technologii wyszli z inicjatywą, by szybciej wprowadzać na rynek odkrywane leki i substancje medyczne. W tym celu uruchomili Akademię Efektywnych Badań Przedklinicznych. Ma ona na celu podniesienie świadomości polskich naukowców i pracowników ośrodków naukowo-badawczych w zakresie najnowszych europejskich procedur i wymogów formalnych prowadzenia badań przedklinicznych. Akademia to zaplanowany na 12 miesięcy cykl szkoleń dotyczących zasad i etapów odkrywania oraz rozwoju leków, obowiązujących norm i wytycznych, określania celów terapeutycznych, a także ochrony patentowej. Wkrótce rozpocznie się nabór do projektu, w wyniku którego wyłonionych zostanie 20 uczestników. PACTT to uruchomione w 2015 r. zrzeszenie przedstawicieli uczelnianych jednostek odpowiedzialnych za zarządzanie i komercjalizację własności intelektualnej, skupiające ponad 60 jednostek naukowych.
Wynalazca z medalem
SANTA CLARA Dr inż. Adam Rylski z Politechniki Łódzkiej został odznaczony Złotym Medalem WIPO. Światowa Organizacja Własności Intelektualnej doceniła jego osiągnięcia wynalazcze (jest autorem lub współautorem 51 rozwiązań) oraz aktywność na arenie międzynarodowej w zakresie własności intelektualnej. Medal WIPO to najważniejsze odznaczenie na świecie w zakresie szeroko rozumianej własności intelektualnej. W Polsce uhonorowano nim ponad 20 naukowców, wynalazców i twórców techniki. WIPO to jedna z 16 organizacji wyspecjalizowanych ONZ z siedzibą w Genewie. Zajmuje się koordynacją i tworzeniem regulacji dotyczących systemu ochrony własności intelektualnej, a także świadczeniem pomocy prawnej i technologicznej. Zrzesza 191 państw, w tym Polskę.
Najlepsze w „rękę”
BYDGOSZCZ Piłkarki ręczne Wyższej Szkoły Społeczno-Przyrodniczej im. Wincentego Pola w Lublinie zostały Akademickimi Mistrzyniami Europy. Odniosły komplet zwycięstw, pieczętując sukces finałową wygraną z Uniwersytetem w Hamburgu 31:25. Najlepszą zawodniczką turnieju wybrano Joannę Szarawagę z WSSP. Drużyna, której trzon stanowią szczypiornistki MKS Perła Lublin, wróciła na tron po czterech latach przerwy. W ostatnich trzech edycjach AME drużyna nie uczestniczyła. Wcześniej czterokrotnie sięgała po złoto. W bydgoskich rozgrywkach wystąpiły jeszcze dwie inne polskie ekipy: na 9. miejscu uplasował się UMCS, a na 11. gospodarze – drużyna Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. W rywalizacji mężczyzn Polska nie miała swojego reprezentanta. Rywalizowały 22 drużyny z 11 krajów.
Francuska nagroda naukowa
WROCŁAW Prof. Marek Samoć z Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej otrzymał nagrodę Francuskiego Towarzystwa Chemicznego za wybitne dokonania w dziedzinie nieliniowych właściwości optycznych związków nieorganicznych i metaloorganicznych, sprzężonych polimerów i kropek kwantowych. Laureat jest specjalistą w dziedzinie chemii fizycznej, zaangażowanym w badania nad nowymi materiałami dla optoelektroniki i fotoniki. Mogą one usprawnić przesyłanie i przetwarzanie informacji, dzięki czemu znajdą też zastosowanie w diagnostyce nowotworów, dostarczaniu leków bezpośrednio do chorych komórek, terapii fotodynamicznej, w której lekarstwo jest aktywowane światłem, oraz w wykrywaniu złogów amyloidowych, powodujących chorobę Alzheimera. Prof. Samoć konstruuje również zaawansowane i unikalne urządzenia do pomiarów optycznych, które stanowią wyposażenie utworzonej przez niego pracowni fizyki laserowej – jednego z wiodących ośrodków badawczych w optyce nieliniowej na świecie. Obecnie kieruje Katedrą Inżynierii i Modelowania Materiałów Zaawansowanych.
Remont Kopernika
TORUŃ Największy w tej części Europy radioteleskop, działający w Centrum Astronomii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w podtoruńskich Piwnicach, przejdzie gruntowny remont. Resort nauki przekazał 4 mln zł, na które składa się 3-letnie dofinansowanie działalności radioteleskopu i środki potrzebne na jego odnowę. Prace rozpoczną się wiosną przyszłego roku. Ich zakres obejmuje zdarcie obecnej powłoki malarskiej i antykorozyjnej, usunięcie ognisk korozji i ponowne pomalowanie całego urządzenia. Powstały w 1994 roku radioteleskop RT-4 Kopernik jest częścią europejskiej i światowej sieci interferometrycznej VLBI. Tzw. reflektor główny urządzenia ma 32 m średnicy, prawie 900 m2 powierzchni i zbudowany jest z 336 aluminiowych paneli. Konstrukcja nośna porusza się na 4 wózkach, co umożliwia nie tylko obrót, ale i przesuwanie radioteleskopu. Początkowo radioteleskop wykorzystywany był przede wszystkim do badania pulsarów, obecnie służy badaniom widm radiowych obiektów z naszej galaktyki, które pozwalają określić ich skład chemiczny, a także do badań odległych ciał niebieskich spoza Układu Słonecznego.
Polak członkiem honorowym IUGG
MONTREAL Prof. Jan Kryński, kierownik Centrum Geodezji i Geodynamiki Instytutu Geodezji i Kartografii, jako pierwszy Polak otrzymał godność członka honorowego Międzynarodowej Unii Geodezji i Geofizyki (IUGG). Prof. Kryński prowadzi działalność naukową w zakresie systemów odniesienia w astronomii i geodezji, geodynamiki, geodezji fizycznej, modelowania pola siły ciężkości, geodezji kosmicznej, globalnych systemów pozycjonowania. Prowadził pionierskie badania teoretyczne nad możliwościami wykorzystania gradiometrii satelitarnej oraz techniki pomiaru satelity z satelity do modelowania pola siły ciężkości. Zainaugurował prace badawcze nad lokalnym modelowaniem geoidy na obszarze Polski. Kierował zespołem prowadzącym pionierskie prace badawczo-programowe nad wykorzystaniem dostępnych danych grawimetrycznych do precyzyjnej autonomicznej nawigacji przy wykorzystaniu aparatury inercjalnej oraz prowadził działalność badawczą, głównie w zakresie wykorzystania techniki GPS w geodezji i geodynamice.
Trójwymiarowa Droga Mleczna
WARSZAWA Pierwszą trójwymiarową mapę stworzoną na podstawie bezpośrednich odległości wyznaczonych do poszczególnych obiektów opracowano w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Powstała na podstawie danych dotyczących ponad 2400 cefeid, czyli stosunkowo młodych (młodszych niż 250 mln lat) gwiazd, będących pulsującymi nadolbrzymami, których jasność zmienia się w bardzo regularny sposób z okresem od kilkunastu godzin do kilkudziesięciu dni. Większość z nich to nowe obiekty odkryte dzięki obserwacjom prowadzonym w ramach projektu OGLE w Obserwatorium Las Campanas w Chile. Mapa pokazuje rzeczywiste rozmieszczenie młodej populacji gwiazdowej w Galaktyce i umożliwia dokładną analizę budowy dysku galaktycznego. Jest on płaski do odległości 25 tys. lat świetlnych od centrum Galaktyki, a w dalszych odległościach ulega zakrzywieniu (disk warp ). Jego grubość nie jest stała i wynosi od około 500 do ponad 3 tys. lat świetlnych. Słońce znajduje się około 50 lat świetlnych powyżej płaszczyzny dysku. Wyznaczenie tak precyzyjnych odległości umożliwiło skonstruowanie dokładnej krzywej rotacji Galaktyki, która potwierdza stałą prędkość orbitalną gwiazd, praktycznie aż do granic dysku, dając tym samym dowód na rzecz istnienia tzw. ciemnej materii.
AI zgodna z prawem i etyką
WARSZAWA Badania i analiza wyzwań dotyczących prawa oraz etyki w odniesieniu do sztucznej inteligencji (AI) i jej powiązań z innymi technologiami – to główne zadania Wirtualnej Katedry Etyki i Prawa, której działalność zainaugurował minister cyfryzacji Marek Zagórski. Tworzyć ją będą naukowcy reprezentujący: Polską Akademię Nauk, NASK – Państwowy Instytut Badawczy, Krakowską Akademię im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Uniwersytet w Białymstoku, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Opolski, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Uniwersytet Warszawski oraz Politechnikę Warszawską. Wspólnie poprowadzą seminaria i projekty dotyczące tematyki z zakresu m.in. własności intelektualnej, etyki nowych technologii, w szczególności etyki sztucznej inteligencji, ochrony praw człowieka w kontekście upowszechniania rozwiązań związanych ze sztuczną inteligencją, identyfikacji elektronicznej, kryptowalut oraz cyfrowej medycyny. Wyniki ich prac będą podstawą podejmowania decyzji w sprawie kierunków strategicznych rozwoju nowych technologii, a także regulacji prawnych w tym zakresie.
Biało-czerwona QuantERA
GDAŃSK Po raz pierwszy w historii programu QuantERA jeden z nagrodzonych projektów (ApresSF) będzie koordynowany przez polską jednostkę naukową – Międzynarodowe Centrum Teorii Technologii Kwantowych Uniwersytetu Gdańskiego. Zespół prof. Łukasza Rudnickiego poszuka zastosowania narzędzi obliczeniowych i technik pomiarowych rozwijanych w dziedzinie mechaniki kwantowej do tego, aby w pomiarach optycznych uzyskać rozdzielczość lepszą niż wynikająca z tzw. ograniczenia dyfrakcyjnego. Rezultaty zostaną wykorzystane w astronomii do znajdowania odległych planet, technologiach lotniczych oraz spektroskopii. W skład nagrodzonych konsorcjów wchodzi jeszcze jeden zespół z UG, dwa z Uniwersytetu Warszawskiego i jeden z Instytutu Fizyki PAN. Wartość polskich projektów to ponad 1 mln euro: cztery zostaną sfinansowane przez Narodowe Centrum Nauki, a jeden przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. W konkursie wyłoniono 12 (z 85 złożonych) wniosków o łącznym budżecie 13 mln euro.
Doktorat h.c. – prof. Tomasz Topoliński
CHMIELNICKI Rektor Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, prof. inż. Tomasz Topoliński, otrzymał 29 sierpnia tytuł doktora honorowego Narodowego Uniwersytetu w Chmielnickim na Ukrainie. Z UTP związany jest od 1979 roku. Był prodziekanem ds. nauki Wydziału Mechanicznego, zasiadał w senacie ówczesnej Akademii Techniczno-Rolniczej, pełnił funkcję kierownika Zakładu Inżynierii Biomedycznej, zajmował stanowisko prorektora ds. organizacji i rozwoju ATR/UTP. Od 2016 roku jest rektorem uczelni. W 2010 roku uzyskał tytuł profesora nauk technicznych. W pracy naukowej specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu inżynierii mechanicznej i inżynierii biomedycznej.
Zmiana na Wawelu
KRAKÓW Dr hab. Andrzej Betlej (na fot. u góry), prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego, obecnie dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie, zastąpi prof. Jana Ostrowskiego na stanowisku dyrektora Zamku Królewskiego na Wawelu. Z kolei dyrektorem MNK zostanie dr hab. Andrzej Szczerski (na fot. u dołu), dotychczasowy zastępca dyrektora MNK ds. naukowych. Zmiany będą obowiązywać od początku przyszłego roku. Obaj uczeni są związani z Wydziałem Historycznym UJ, gdzie pracują w Instytucie Historii Sztuki. Zainteresowania naukowe prof. Betleja koncentrują się na sztuce nowożytnej, a zwłaszcza na architekturze i rzeźbie na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Z jego inicjatywy powstała stała Konferencja Dyrektorów Instytutów Historii Sztuki w Polsce. Prof. Szczerski zajmuje się sztuką XX wieku i współczesną. Był stypendystą FNP, realizował granty NCN i NPRH. Był stypendystą zagranicznych uczelni i instytutów badawczych, m.in. Uniwersytetu Oksfordzkiego, Zentralinstitut für Kunstgeschichte w Monachium, Universita per Stanieri w Perugii. W latach 2009-17 był prezesem Sekcji Polskiej Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki (AICA), a w latach 2013-15 wiceprezesem AICA International.
CHIST-ERA Call 2018
ŁÓDŹ/KRAKÓW Dwa z dziesięciu przedsięwzięć badawczych wyłonionych w tegorocznym konkursie związanym z technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi będą realizowane z udziałem zespołów naukowych z Polski. Projekt „AIR: Analogowy układ scalony VLSI do inteligentnej analizy danych pozyskiwanych z radarów krótko– i średniofalowych” z udziałem prof. Krzysztofa Ślota z Politechniki Łódzkiej (koordynator: Fińskie Centrum Badań Technicznych) ma na celu stworzenie narzędzia monitorującego parametry życiowe (bicie serca, oddychanie). W projekcie „UNICO: Impulsowe sieci neuronowe do urządzeń o niskim poborze mocy”, którego autorem i współuczestnikiem jest dr Michał Markiewicz z Uniwersytetu Jagiellońskiego (koordynator: Université de Sherbrooke, Kanada), naukowcy zbadają, w jaki sposób impulsowe sieci neuronowe mogą być wdrażane w różnych zadaniach obliczeniowych dla aplikacji np. w smartfonach, autonomicznych robotach czy systemach śledzenia zdrowia. Budżet wszystkich zwycięskich projektów wynosi prawie 9 milionów euro.
Nominacja dla naukowca z INiG
WARSZAWA Dr Piotr Dziadzio z Instytutu Nafty i Gazu – Państwowego Instytutu Badawczego został powołany na stanowisko Głównego Geologa Kraju. Ma wieloletnie doświadczenie w branży geologicznej i w poszukiwaniu oraz wydobyciu surowców. Posiada stopień dyrektora górniczego III. Jest absolwentem Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego. Karierę zawodową zaczynał w Instytucie Nauk Geologicznych PAN. W INiG – PIB pracował od 2013 roku. Jest wieloletnim członkiem Stowarzyszenia Naukowo-Technicznego Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego. W 2016 roku został sekretarzem generalnym tej organizacji. Jest też sekretarzem Polskiego Komitetu Narodowego Światowej Rady Naftowej (Word Petroleum Council).
Znajdź sobowtóra wśród bohaterów
WARSZAWA Studenci Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych stworzyli aplikację, dzięki której odwiedzający Muzeum Powstania Warszawskiego mogą odnaleźć swojego sobowtóra wśród bohaterów uwiecznionych na ponad siedmiuset zdjęciach z tego okresu. Eksperymentalna wystawa Odbicie. Jestem jak ty zapewne składa się z dwóch luster, które „skanują” odbicie osoby przed nimi stojącej, a następnie porównują z wizerunkami osób ze zdjęć, wyszukując najbardziej podobne twarze. Wyszukane zdjęcie wyświetla się następnie obok odbicia z informacją o powstańcu lub częściej bez takiej informacji – większość osób ze zdjęć wciąż pozostaje niezidentyfikowana. Przy pomocy ekspozycji muzeum chciałoby odnaleźć potomków sportretowanych powstańców, aby móc ich zidentyfikować. Twórcami aplikacji są Agnieszka Bursztynowska i Michał Jankowski, studenci drugiego roku informatyki w PJATK.
Instytut Morski w UM
GDYNIA Decyzją ministra nauki Instytut Morski w Gdańsku zostanie 1 października przyłączony do Uniwersytetu Morskiego w Gdyni, stając się tym samym jednostką organizacyjną uczelni. Z wnioskiem w sprawie połączenia obu instytucji wystąpił UMG, którego władze zapewniają, że „instytut zachowa samodzielność i autonomię w działaniu, a realizowane projekty będą kontynuowane”. – Pragnę zapewnić, że prowadzone do tej pory w Instytucie Morskim prace i działania w zakresie oceny środowiskowej, społecznej i ekonomicznej przedsięwzięć związanych z budownictwem morskim będą kontynuowane, a decyzje będą podejmowane sprawnie i merytorycznie. Zapewniam również, iż istotny potencjał naszego kraju w zakresie działalności badawczo-rozwojowej będzie rozwijany pod szyldem Uniwersytetu Morskiego w Gdyni – mówi prof. Janusz Zarębski, rektor UMG. Instytut Morski jest jednostką naukowo-badawczą, która od ponad 50 lat wykonuje prace naukowo-badawcze i wdrożeniowe, opracowuje studia i ekspertyzy oraz udziela konsultacji i doradztwa w zakresie m.in.: gospodarki transportowej, ekonomiki i prawa morskiego, modernizacji i eksploatacji portów, hydrotechniki morskiej, oceanografii operacyjnej, zagospodarowania regionu nadmorskiego, tworzenia baz danych i monitoringu zjawisk ciągłych oraz nowych technologii i gospodarki elektronicznej. W ostatniej ocenie jednostek naukowych otrzymał kategorię C.
Nagrody PTA
OLSZTYN Prof. Wojciech Dziembowski (na fot.) otrzymał Medal Bohdana Paczyńskiego – najważniejsze odznaczenie Polskiego Towarzystwa Astronomicznego. Laureat, twórca polskiej szkoły astrosejsmologii, jest jednym z najbardziej znanych na świecie polskich astronomów. Zajmuje się badaniami pulsacji niektórych klas gwiazd zmiennych. Opublikował ponad 250 prac, cytowanych łącznie blisko 9 tys. razy. Od 1969 roku pracuje w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika PAN w Warszawie, gdzie m.in. był dyrektorem (1987–1992). Jest także profesorem w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Nagrodę Młodych PTA za wybitny indywidualny dorobek badawczy przyznano astronomowi dr. Radosławowi Poleskiemu, absolwentowi Uniwersytetu Warszawskiego, odbywającemu właśnie staż podoktorski w Ohio State University w Columbus (USA), którego naukowe zainteresowania skupiają się wokół tematyki soczewkowania grawitacyjnego oraz gwiazd zmiennych.
Polak we władzach FVE
LUBLIN/BRATYSŁAWA Prof. Stanisław Winiarczyk z Katedry Epizootiologii i Kliniki Chorób Zakaźnych Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie został wiceprezesem Federation of Veterinarians of Europe (FVE). Europejska Federacja Lekarzy Weterynarii zrzesza stowarzyszenia weterynaryjne z 40 europejskich państw. Reprezentuje lekarzy weterynarii pracujących w edukacji, nauce, przemyśle, w administracji państwowej czy dbających o bezpieczeństwo żywności. Podczas ostatniego Zgromadzenia Ogólnego w Bratysławie wybrano władze FVE na kadencję 2019–2021. Nowym prezesem został Rens van Dobbenburg z Holandii.
Nowy szef GUM
OLSZTYN/WARSZAWA Dr hab. inż. Radosław Wiśniewski, prof. UWM, został 2 sierpnia powołany na stanowisko prezesa Głównego Urzędu Miar. Prof. Wiśniewski jest autorem i współautorem ponad 60 prac publikowanych w Polsce i za granicą, w tym kilku z listy Journal Citation Reports (Thomson Reuters). Autor kilku monografii, podręczników, ekspertyz, prac naukowo-badawczych zastosowanych w praktyce. Kierownik i wykonawca kilku grantów naukowych z wdrożeniami w biznesie. Opiekun i promotor 4 rozpraw doktorskich. Pracuje w Katedrze Gospodarki Nieruchomościami i Rozwoju Regionalnego na Wydziale Geodezji i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Pełnił funkcję dziekana tego wydziału. W latach 2017-2018 był dyrektorem Departamentu Polityki Geoinformacyjnej w Ministerstwie Cyfryzacji. W 2017 r. został członkiem Grupy Roboczej WG6 ds. Pomiarów Przestrzennych, Geodezyjnych, Geofizycznych i Zastosowań Technik Satelitarnych, działającej w strukturach Konsultacyjnego Zespołu Metrologicznego ds. Infrastruktury i Zastosowań Specjalnych przy Prezesie GUM. Prezes Głównego Urzędu Miar jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach miar i probiernictwa. Ma za zadanie zapewnienie jednolitości miar i wymaganej dokładności pomiarów wielkości, a także budowę, utrzymywanie i modernizację państwowych wzorców jednostek miar.
Nowy sternik AMU
WARSZAWA Dr hab. Karol Palka z Instytutu Matematycznego PAN został przewodniczącym Akademii Młodych Uczonych Polskiej Akademii Nauk. Pracuje w Zakładzie Algebry i Geometrii Algebraicznej Instytutu Matematycznego PAN. Przebywał na stażu na McGill University, Université du Quebec w Montréalu oraz na Concordia University w tym samym mieście. Interesuje się związkami algebry i geometrii oraz geometrycznymi ideami kwantowych teorii pola. Metody stworzone przez dr. Palkę i jego współpracowników doprowadziły do znalezienia kontrprzykładów na uogólnioną Hipotezę Jakobianową oraz do rozwiązania ważnych hipotez dotyczących geometrii płaszczyzny zespolonej (hipoteza Coolidge’a-Nagaty ~1960, hipoteza Zaidenberga 1994). Członkiem AMU jest od 2016 roku. Wiceprzewodniczącymi zostali: dr hab. Monika Kwoka (Politechnika Śląska; pełniła tę funkcję już w tej kadencji) oraz dr Jacek Kolanowski (Instytut Chemii Bioorganicznej PAN). Kadencja nowych władz rozpocznie się 24 listopada i potrwa do 14 grudnia 2021.
Współpraca: Aneta Adamska, Ewa Chojnacka, Helena Czechowska, Aleksandra Fajfer, Marek Gabzdyl, Michał Grzybowski, Anna Korzekwa-Józefowicz, Joanna Kosmalska, Lech Kryszałowicz, Dominika Wojtysiak-Łańska, Łukasz Wspaniały