Student w pracy
Dużo i chętnie pracują, większość ma za sobą staż albo praktykę, odbywaną najczęściej w branży niezwiązanej z wykształceniem, zaś ich oczekiwania finansowe nie odbiegają zbytnio od średniej krajowej – taki obraz studenckiego rynku pracy wyłania się z najnowszego raportu opublikowanego przez PRB w ramach Programu Kariera.
Badania przeprowadzono między 14 a 22 marca metodą wywiadów on-line. Analizie poddanych zostało 901 kwestionariuszy wypełnionych przez studentów w wieku 18–30 lat. Wśród ankietowanych dominowali przyszli ekonomiści i prawnicy (19%), nieco mniej było humanistów i artystów (12%) oraz żaków z kierunków przyrodniczych (11%). Zdecydowaną większość stanowili studenci stacjonarni, głównie z pierwszego roku.
Można o nich powiedzieć wszystko, ale z pewnością nie to, że są leniwi. Aż 8 na 10 ma już za sobą pierwsze doświadczenia związane z pracą, stażem albo praktyką. Niestety, najczęściej w zawodach niezwiązanych ze swoim wykształceniem (80%). Brak możliwości uzupełnienia wiedzy akademickiej o doświadczenia zawodowe ze swojej branży stanowi bolączkę dla studentów, ale skutki odczuwają też pracodawcy, którzy muszą stykać się podczas rekrutacji z osobami o dużej wiedzy teoretycznej, ale niemających pojęcia o przyszłej pracy.
Na stanowisko w branży związanej z obszarem kształcenia zdecydowanie częściej szansę mają studenci dzienni i wieczorowi, choć i tak wśród tych pierwszych prawie połowa nie pracowała dotąd w zawodzie, do którego przygotowują ich studia.
Podjęciem stażu w Polsce zainteresowanych jest 82% badanych, dla których główną motywację stanowi zdobycie zawodowych kompetencji (43%) oraz finanse (33%). Blisko co trzeci wyrażał zainteresowanie zatrudnieniem w danym miejscu po zakończeniu stażu. „To wskazówka dla firm borykających się z brakiem specjalistów. Dobrze przygotowany staż może być znakomitym źródłem pozyskiwania zmotywowanych pracowników” – czytamy w raporcie.
Co czwarty student nie myśli o szkoleniowym wyjeździe za granicę, ale aż 52% – już tak i jako argument podają chęć nauki języka obcego (37%) oraz lepszą płacę (36%). Zainteresowanie stażowaniem poza Polską tłumaczą głównie brakiem płatnych i interesujących ofert na krajowym rynku.
Pytani o najważniejsze aspekty stażu ankietowani wymieniali elastyczne godziny pracy (34%), możliwość późniejszego zatrudnienia (33%) oraz przede wszystkim poziom wynagrodzenia (35%). Co ciekawe, badania nie potwierdziły opinii wielu pracodawców o nierealnych oczekiwaniach płacowych adeptów zawodu. Studenci w większości oczekiwali zarobku do 4 tys. zł. „Biorąc pod uwagę, że studia są przepustką do prac na stanowiskach specjalistycznych, suma ta nie wydaje się wygórowana i świadczy o znajomości realiów rynku pracy” – oceniają eksperci PRB.
Wśród obecnie pracujących studentów (w tej grupie są osoby odbywające staże i praktyki oraz pracujące w normalnym trybie) mediana zarobków wynosi 2 tys. zł netto. Ponad 18% zarabia poniżej 1 tys. zł, ale z drugiej strony mniej więcej tyle samo otrzymuje ponad 4 tys. zł. Za rok ponad połowa studentów chciałaby zarabiać „na rękę” pomiędzy 3 a 4 tys. zł, a za 3 lata – powyżej 5 tys. zł.
Marian Owerko, wiceprezes Polskiej Rady Biznesu i szef Programu Kariera:
Uważam, że świadoma polityka stażowa to nie tylko obowiązek pracodawców, którzy w ten sposób wpływają na poprawę rynku zatrudnienia, ale i konieczność, jeśli myślą o pozyskaniu najlepszych pracowników. Program Kariera, w którym firmy członków Polskiej Rady Biznesu oferują płatne staże, prowadzimy od 16 lat. Skupia on w tej chwili kilka tysięcy absolwentów i absolwentek. Wielu z tych młodych ludzi tuż po stażu otrzymało ofertę pracy, a dziś pełnią zarządcze stanowiska w topowych polskich i zagranicznych firmach. To namacalny wkład przedsiębiorców w zasypywanie dziury między uniwersytecką teorią i praktyką zawodową. Oczywiście z korzyścią zarówno dla nas, jak i młodych ludzi, którzy dopiero wchodzą na rynek pracy.