Weterynaria wczoraj i dziś

Najstarsze w Europie

Rozwój szkolnictwa weterynaryjnego datuje się w Europie od XVIII wieku. Za najstarszą wyższą szkołę weterynaryjną uchodzi uczelnia w Lyonie we Francji, której korzenie sięgają 1761 roku. Już w 1765 r. powstała kolejna francuska uczelnia weterynaryjna w Alfort. Osiemnastowieczny rodowód mają też uczelnie włoskie w: Turynie, Padwie, Modenie, Mediolanie i Neapolu. W tym samym stuleciu powstały na terenie obecnych Niemiec uczelnie weterynaryjne w: Dreźnie, Hanowerze, Karlsruhe i Monachium. Siedemnastowieczny rodowód mają też uczelnie w Wiedniu (Austria), Kopenhadze (Dania), Skarze (Szwecja), Budapeszcie (Węgry), Madrycie (Hiszpania) i Londynie (Wielka Brytania).

Najstarsze w Polsce

W roku 1823 Ludwik Bojanus założył pierwszą polską szkołę weterynaryjną – Instytut Praktycznej Weterynarii przy Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. W kolejnym roku rozpoczął działalność „Instytut Rządowy Weterynaryi w Burakowie pod Warszawą” (nazwę cytuję za portalem SGGW; decyzję o utworzeniu Praktycznej Szkoły Weterynarii w Królestwie Polskim podjęto już w 1816 r.), który działał w strukturze Instytutu Agronomicznego w Marymoncie (więcej na ten temat w FA nr 4/2006, 4/2014 i 4/2016). Długą tradycję ma też ośrodek lwowski. Cesarsko-Królewska Szkoła Weterynaryjna we Lwowie powstała w 1881 roku. Kilkanaście lat później uzyskała prawa akademickie. Od 1922 r. funkcjonowała pod nazwą Akademii Medycyny Weterynaryjnej. Sukcesorką tradycji marymonckiej jest Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Do wileńskiej przyznaje się Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, który uruchomił weterynarię w 2018 r. Do tradycji lwowskiej nawiązuje Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu. Po drugiej wojnie światowej w ramach Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu został utworzony Wydział Weterynaryjny. Jego pierwszym dziekanem został prof. Zygmunt Markowski, były rektor lwowskiej Akademii Medycyny Weterynaryjnej. W roku akademickim 1945/1946 kierownikami połowy z 18 katedr na tym wydziale byli profesorowie lwowskiej uczelni.

W światowych rankingach uniwersytetów

Weterynaria pojawiła się w światowych rankingach uniwersytetów. W słynnym Rankingu Szanghajskim, w tak zwanym rankingu dziedzinowym (by subject) w zakresie weterynarii zestawiono 300 najlepszych uczelni. Na czele rankingu znalazł się Uniwersytet w Gandawie w Belgii. Kolejne miejsca w pierwszej dziesiątce zajmują: Uniwersytet Kalifornijski w Davis (USA), Uniwersytet Kopenhaski (Dania), Royal Veterianry College w Londynie (Wielka Brytania), Uniwersytet w Edynburgu (WB), Uniwersytet Medycyny Weterynaryjnej w Wiedniu (Austria), Uniwersytet Medycyny Weterynaryjnej w Hanowerze (Niemcy), Uniwersytet w Wageningen (Holandia), Autonomiczny Uniwersytet w Barcelonie (Hiszpania) i Uniwersytet w Utrechcie (Holandia). Polskie uczelnie znalazły się w drugiej i trzeciej setce zestawienia. SGGW i UP Wr są klasyfikowane w grupie 151-200, a UP Lublin, UP Poznań i UWM w grupie 201- 300. W grupie 101-150, a zatem przed polskimi uczelniami, znalazły się 3 uczelnie z dawnych „krajów demokracji ludowej”: Uniwersytet św. Stefana (Szent István University) na Węgrzech, Uniwersytet w Lublanie (Słowenia) i Uniwersytet Weterynaryjno-Farmaceutyczny w Brnie (Czechy). QS World Uniwersity Ranking w zestawieniu by subject pokazuje 50 uczelni weterynaryjnych. Nie ma wśród nich żadnej polskiej ani też żadnej z naszej części Europy. Pierwszą dziesiątkę tworzą: Uniwersytet Kalifornijski w Davis, Uniwersytet Cornella, Royal Veterinary College w Londynie, Uniwersytet w Cambridge, Uniwersytet w Utrechcie, Uniwersytet Pensylwanii w Filadelfii, Uniwersytet w Guelph (Kanada), Uniwersytet w Edynburgu, Uniwersytet w Liverpool oraz Texas Agricultural and Mechanical University (USA).

EAEVE – europejska akredytacja studiów weterynaryjnych

The European Association of Establishments for Veterinary Education – Europejskie Stowarzyszenie Instytucji Kształcenia Weterynaryjnego powstało w 1988 r. Jego misją jest ewaluacja, promocja oraz rozwój jakości i standardów instytucji medycyny weterynaryjnej i prowadzonego w nich kształcenia. Stowarzyszenie ma 95 członków (w tym 12 stowarzyszonych) z 34 krajów, w tym trzech spoza Europy (z Turcji, Izraela i Jordanii). Najwięcej instytucji prowadzących kształcenie weterynaryjne mają Turcja, Włochy (po 13) i Hiszpania (11). Członkami EAEVE są zarówno całe uczelnie, jak i poszczególne wydziały. Do EAEVE należą cztery polskie uczelnie: uniwersytety przyrodnicze w Lublinie i Wrocławiu, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie i Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Fot. Dariusz Kulesza/AMuz w Łodzi Fot. Arch. PP admin Forum Akademickie 1/2019 13 informacje i komentarze liwiają zniwelowanie strat w przesyle energii elektrycznej. Wyróżniono też dr hab. Małgorzatę Kołacz-Chmiel z Instytutu Historii UMCS za książkę Mulier honesta et laboriosa. Kobieta w rodzinie chłopskiej. Nagroda wręczana jest od 2000 roku. Laureata wyłaniają rektorzy lubelskich uczelni. Młodzi innowacyjni z AGH i PG WARSZAWA Michał Zając (na fot. po lewej), student Wydziału Wiertnictwa, Nafty i Gazu Akademii Górniczo- -Hutniczej w Krakowie wygrał czwarty konkurs „Młodzi Innowacyjni dla PGNiG”. Zaproponował wykorzystanie bardzo efektywnego i szybko działającego enzymu produkowanego przez ćmy (Galleria mellonella) do degradacji zanieczyszczeń węglowodorowych i produkcji glikolu. Jury podkreśliło potencjał ekologiczny i komercjalizacyjny projektu. Technologię tę można wykorzystać również do utylizacji opakowań foliowych. Drugie miejsce zajął Jędrzej Wrzaskowski, student Politechniki Gdańskiej, który zaprezentował możliwość otrzymywania wodoru z eteru dimetylowego DME. Autorką trzeciej nagrodzonej pracy jest Edyta Kuk, doktorantka AGH, której pomysł opiera się na zastosowaniu metod sztucznej inteligencji do zwiększenia efektywności procesów wydobywczych. Honorowy profesor – G. Kołodko BUDAPESZT Senat Uniwersytetu Korwina w Budapeszcie przyznał prof. Grzegorzowi W. Kołodko tytuł honorowego profesora za wybitne osiągnięcie naukowe. Polski ekonomista został doceniony przez węgierski uniwersytet za swoje prace naukowe z dziedziny ekonomii i polityki gospodarczej. Prof. Kołodko jest wykładowcą Akademii Leona Koźmińskiego i autorem teoretycznego nurtu ekonomii znanego jako Nowy Pragmatyzm. W latach 1994–1997 i 2002–2003 pełnił funkcję ministra finansów i wiceprezesa Rady Ministrów. G. Kołodko studiował i karierę naukową realizował w Szkole Głównej Planowania i Statystyki, potem – Szkole Głównej Handlowej. W latach 80. XX wieku był stypendystą Programu Fulbrighta. Wykładał na wielu uczelniach zagranicznych, w tym amerykańskich. Jest autorem i redaktorem 50 książek i ponad 400 artykułów. Oprócz węgierskiego tytułu prof. Kołodko ma 10 innych tytułów doktora honoris causa i profesora honorowego. Opracowali: Mariusz Karwowski, Piotr Kieraciński Współpraca: Aleksandra Bęben, Beata Czechowska-Derkacz, Marcin Czyżniewski, Aleksandra Draus, Ewa Jankiewicz, Katarzyna Kadaj-Kuca, Agata Kalafarska-Winkler, Agnieszka Książkiewicz, Anna Mrowiec, Ewa Sapeńko, Katarzyna Skałecka, Agnieszka Stępień, Ewa Walusiak-Bednarek, Marta Wereska Wykorzystano serwisy prasowe szkół wyższych, placówek badawczych i instytucji otoczenia nauki oraz serwisu PAP – Nauka w Polsce. W 1985 r. pod auspicjami Komisji Europejskiej powstał system ewaluacji kształcenia weterynaryjnego – European System od Evaluation of Veterinary Training, który dziś jest zarządzany przez EAEVE. Akredytację EAEVE, potwierdzającą spełnianie najwyższych standardów kształcenia w zakresie weterynarii, posiadają obecnie wydziały medycyny weterynaryjnej na wymienionych powyżej polskich uczelniach, które są członkami EAEVE.

(p)