Historia i statystyka

Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie jest najstarszą polską uczelnią plastyczną. Została utworzona na mocy statutu Uniwersytetu Jagiellońskiego z października 1818 roku jako instytut zwany Akademią Sztuk Pięknych w ramach Oddziału Literatury Wydziału Filozoficznego UJ. W 1833 roku Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie została odłączona od Uniwersytetu Jagiellońskiego i utraciła swój akademicki charakter. Jako Szkoła Rysunku i Malarstwa została włączona do Instytutu Technicznego, gdzie funkcjonowała przez czterdzieści lat. W 1873 roku stała się samodzielną Szkołą Sztuk Pięknych, a jej dyrektorem został Jan Matejko. To on zainicjował budowę głównego gmachu uczelni (wg projektu Macieja Moraczewskiego) przy dzisiejszym placu Jana Matejki. Kolejna ważna data w dziejach uczelni to rok 1900, gdy z inicjatywy ówczesnego dyrektora Juliana Fałata przemiano ją na Akademię Sztuk Pięknych, przywracając utracone w 1833 r. uprawnienia akademickie. W latach 1950-1956 Akademia funkcjonowała pod nazwą Akademia Sztuk Plastycznych (po przyłączeniu do niej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych). Po drugiej wojnie światowej uczelnia uzyskała też nowe budynki. W 1979 r. ASP została nazwana imieniem Jana Matejki.

Na ASP kształci się 1081 studentów, w tym 893 w trybie stacjonarnym, 92 na studiach niestacjonarnych i 92 doktorantów. W ciągu 200 lat mury uczelni opuściło ok. 11,5 tys. absolwentów.

Kadrę krakowskiej ASP tworzy 295 nauczycieli akademickich. W gronie profesorów jest 34 z tytułami naukowymi; także jeden z adiunktów posiada tytuł profesora. Ponadto 47 doktorów habilitowanych pracuje na stanowiskach profesora ASP. Wśród 104 adiunktów jest 32 doktorów habilitowanych i 71 doktorów. W gronie asystentów jest 27 doktorów i 51 magistrów. Wśród starszych wykładowców jest 1 doktor habilitowany, 7 doktorów i 14 magistrów.

Dzisiaj strukturę krakowskiej ASP tworzy 7 wydziałów: Malarstwa, Rzeźby, Grafiki, Architektury Wnętrz, Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki, Form Przemysłowych oraz Intermediów. Uzupełnia ją Międzywydziałowa Katedra Historii i Teorii Sztuki. Sześć wydziałów posiada pełne prawa akademickie, co przekłada się na 6 uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora w zakresie: sztuk pięknych (4 wydziały) i sztuk projektowych (2 wydziały) i tyleż samo praw do habilitowania. Wydział Intermediów posiada prawo do doktoryzowania w zakresie sztuk pięknych. Sześć wydziałów ASP otrzymało kat. A, a jeden – B.

Strukturę uzupełniają Muzeum ASP z niezwykle cennymi pamiątkami z dziejów uczelni, w tym związanymi z jej znakomitymi wykładowcami, wybitnymi polskimi artystami. Nie mogło zabraknąć galerii dzieł sztuki. Oprócz Galerii ASP są też Galeria Promocyjna, Galeria „Akademia w Bronowicach”, Galeria Jednej Książki oraz galerie wydziałowe.