Czas na równowagę

Sytuacja kobiet w szkolnictwie wyższym oraz ich pozycja na wyższych szczeblach uczelnianej hierarchii to wiodący temat I Regionalnego Spotkania EWORA (Europejskiego Stowarzyszenia Rektorów Kobiet), które odbyło się w ramach „Perspektywy Women in Tech Summit 2018” w Warszawie.

Przewodnicząca EWORA, była rektor Uniwersytetu Technicznego w Stambule (Turcja), prof. Gulsun Saglamer, powiedziała podczas warszawskiego spotkania, że zadaniem EWORA jest m.in. budowanie strategii umożliwiającej kobietom pełnienie kierowniczych ról na uczelniach, zwiększenie liczby kobiet reprezentujących instytucje badawcze, stworzenie europejskiej sieci kobiet – rektorek służącej transferowi wiedzy i doświadczenia wśród liderek w środowisku akademickim.

Przewodniczący European University Association (EUA) prof. Rolf Tarrach ocenił, że pozycja kobiet w środowisku akademickim jest z roku na rok coraz lepsza, ale wciąż są takie obszary, jak STEM czy przywództwo, gdzie jej poprawa następuje bardzo powoli. Jego zdaniem wysoka pozycja kobiet to wizytówka nowoczesnej uczelni. Odzwierciedla otwarte podejście i jednocześnie świadczy o jej sile.

Prof. Madina Sabyrova , prorektor ds. kształcenia z International Humanitarian Technical University w Kazachstanie powiedziała, że udział kobiet przyjętych na studia w 2016 roku w Kazachstanie wyniósł ponad 57%. Jednak ta przewaga nie dotyczyła STEM. – Na kierunkach technologicznych studiowało dwa razy więcej mężczyzn niż kobiet, w przeciwieństwie do nauk humanistycznych czy medycznych – poinformowała. – Natomiast liczba mężczyzn ogółem na stanowiskach profesorskich znacząco przewyższała liczbę kobiet. Podczas gdy 972 kobiety miały tytuł profesora, mężczyzn profesorów było aż 1892. Więcej było również mężczyzn ze stopniem doktora (2520) niż kobiet (1488). W 2016 roku jedynie ponad 12% kobiet zajmowało stanowiska kierownicze w środowisku akademickim (funkcje te pełniło aż 87% mężczyzn).

Dr Arti Agrawal z University of Technology Sydney w Australii uważa, że sytuacja dotycząca przywództwa, szczególnie w obszarze STEM, jest w Australii podobna, jak w Kazachstanie: mężczyzn ze stopniem doktora jest ponad 50%, natomiast kobiet ponad 40%. By je zmniejszyć jeszcze bardziej, powołano program Athena SWAN. Przystąpiły do niego 32 instytucje, w tym 25 uczelni. – Jego celem jest między innymi propagowanie równości, różnorodności, śledzenie ścieżek kariery z uwzględnieniem gender. Skoncentrowany jest on na transparentności i konkretnych osiągnięciach. Zakłada zaangażowanie zarówno studentów, pracowników instytucji, jak i kierownictwa – mówiła dr Agrawal.

Prof. Jadwiga Turło , prorektor ds. nauki i transferu technologii z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego zauważyła, że polskie uczelnie borykają się z podobnym problemem. – Również na uczelniach medycznych za mało jest kobiet liderek – zaznaczyła. Przedstawicielki polskich uczelni nie kryły, że ważne jest, aby młode studentki czy absolwentki uwierzyły, że droga do przywództwa nie jest równoznaczna z wyrzeczeniami w sferze prywatnej, czy z góry skazana na niepowodzenie.

Spotkanie pokazało, że wciąż jest wiele do zrobienia w zakresie poprawy sytuacji kobiet w środowisku akademickim, nie tylko w obszarze przywództwa, ale także w STEM, gdzie sytuacja jest podobna w krajach Europy, Azji i na Antypodach. Zachęta młodych dziewcząt do studiowania zwłaszcza na kierunkach IT i Tech, wspieranie ich dalszej ścieżki kariery w środowisku akademickim po ukończeniu studiów, tworzenie programów konkretnej pomocy, to metody zwiększenia ich roli w świecie nauki.