Dwie doskonałości
W październiku MNiSW rozstrzygnęło dwa konkursy związane z tzw. inicjatywami doskonałości. Jeden z nich to Regionalna Inicjatywa Doskonałości, a drugi – Strategia Doskonałości Uczelnia Badawcza. Pierwszy konkurs ma na celu finansowanie projektów z wybranych grup nauk i dyscyplin naukowych ważnych z punktu widzenia rozwoju regionów. Drugi ma pomóc przygotować programy naukowe uczelniom, które spełniają formalne warunki udziału w konkursie Inicjatywa Doskonałości Uczelnia Badawcza.
W RID kraj podzielono na 12 regionów (niektóre województwa są połączone w jednym regionie). Dla każdego z nich określono dyscypliny strategiczne, ważne z punktu widzenia rozwoju województw. W sumie finansowanie o wartości ponad 326 mln złotych przyznano 30 projektom badawczym, które będą realizowane i finansowane przez 4 lata. Zwykle są to dwa lub trzy projekty na region. Najniższą wartość – 4,6 mln zł – ma projekt Wojskowej Akademii Technicznej pt. „Opracowanie i weryfikacja eksperymentalna nowych koncepcji charakteryzacji transportu kwantowego w złożonych heterostrukturach półprzewodnikowych (grupa nauk ścisłych i inżynierskich, elektronika)”. Najwyższe finansowanie mogło wynieść 12 mln zł i takie lub zbliżone środki otrzymało 21 projektów. Badania finansowane w programie RID będą prowadzone przez badaczy z 8 uniwersytetów, 8 uczelni technicznych, 3 uniwersytetów ekonomicznych, 3 uniwersytetów medycznych, 2 uniwersytetów przyrodniczych, 2 akademii wychowania fizycznego, 2 uczelni artystycznych i 2 uczelni niepublicznych. Jeśli chodzi o grupy nauk, będzie to 11 projektów z nauk o życiu, 10 projektów z nauk humanistycznych, społecznych i sztuki oraz 9 z nauk ścisłych i inżynierskich. W regionach projekty rozkładają się różnie. Tylko jeden będzie finansowany w woj. pomorskim. Po 2 w woj. podkarpackim, małopolskim, kujawsko-pomorskim oraz wielkopolskim. Po 3 w woj. lubelskim, łódzkim i świętokrzyskim, śląskim, dolnośląskim i opolskim, mazowieckim, warmińsko-mazurskim i podlaskim oraz zachodniopomorskim i lubuskim.
Na pytanie o uczelnie, które spełniają warunki udziału w konkursie ID UB, otrzymaliśmy z MNiSW wykaz 20 szkół wyższych, w tym 8 uniwersytetów ogólnych, 6 uczelni technicznych, 4 medycznych, 1 przyrodniczej i 1 pedagogicznej. Jednak we wspomnianym konkursie SD UB udział wzięło 19 uczelni – bez Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Dostały one od 600 tys. do miliona zł (w sumie nieco ponad 16 mln zł) na stworzenie programów naukowych, co ma się stać do końca maja 2019 r.
Warto się przyjrzeć, jakie szkoły wyższe spełniły kryteria uczelni badawczej wg przepisów przejściowych. Mówią one, że co najmniej połowa ich jednostek organizacyjnych musi posiadać kat. A+ i A, podstawowe jednostki organizacyjne muszą posiadać uprawnienia do nadawania stopnia doktora habilitowanego w co najmniej 4 dziedzinach nauki lub sztuki albo też – to druga grupa uczelni – 2/3 jednostek organizacyjnych ma kat. A+ i A, a podstawowe jednostki organizacyjne posiadają uprawnienia do nadawania stopnia doktora habilitowanego w co najmniej 3 dziedzinach nauki lub sztuki. Żadna jednostka organizacyjna uczelni nie może posiadać kat. C, a żaden kierunek studiów negatywnej oceny programowej.
Uczelnie, które mogą brać udział w konkursie ID UB, to uniwersytety: Gdański (kat, 1A+, 5A, 5B); im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (3A+, 9A, 4B, w tym 1A+ z odwołania); Jagielloński w Krakowie (6 A+, 11A, w tym 3 A+ z odwołania); Łódzki (8A, 4B); Mikołaja Kopernika w Toruniu (2A+, 11A, 4B, w tym 3 A z odwołania); Warszawski (8A+, 14A, 8B, w tym 3A+ i 2A z odwołania); Wrocławski (7A, 3B, w tym 1A i 1B w odwołania) oraz Śląski w Katowicach (7A, 5B, w tym 2A z odwołania); politechniki: Warszawska (2A+, 8A, 10B), Wrocławska (1A+, 10A, 2B, w tym 1A+, 2A z odwołania), Łódzka (8A, 1B, w tym 3A z odwołania), Gdańska (2A+, 5A, 2B), Śląska (1A+, 10A, 3B, w tym 1A+ i 1A z odwołania) oraz Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie (4A+, 9A, 4B, w tym 1A+ z odwołania). Ponadto, to jednak odrębna kategoria, Gdański Uniwersytet Medyczny (1A+, 2 A, w tym 1A+ z odwołania) i uniwersytety medyczne w Poznaniu (4A), Białymstoku (3A, w tym 1A z odwołania) i Łodzi (1A+, 4A, w tym 1A z odwołania). Do tego jeszcze Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (2A+, 1A, 2 B, w tym 1A+ z odwołania). Jednostki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie uzyskały 5 kat. A i 2 B. Czyżby powodem braku uczelni w konkursie była utarta uprawnień do nadawania stopnia doktora habilitowanego w zakresie pedagogiki?