Pragnąć to zbiór szkiców z lat 2009-2016 będących próbą jak najbardziej różnorodnego opisania zjawiska szeroko pojmowanej nowoczesności, która, jak pisze autor, „uaktywniła potężne siły, całkowicie przeobraziła ludzkie pragnienia, uczucia oraz praktyki i zmieniła kształt Ziemi”. Chociaż śląskiego badacza w prezentowanych artykułach najbardziej rzecz jasna interesuje modernizm w literackim ujęciu, to nie zapomina on jednak o równie interesującym i istotnym „podglebiu”, czyli życiu społecznym i powiązanym z nim rozwoju industrialnym. Ramy chronologiczne omawianego zagadnienia to początek lat dziewięćdziesiątych XIX w. oraz wybuch tzw. Wielkiej Wojny, jak niegdyś określano I wojnę światową. Młoda Polska przyniosła ze sobą nie tylko nowe prądy literackie, lecz także pewne rozprzężenie obyczajów i liberalizm w sferze zachowań. Odwrót od mieszczańskiej moralności i rozluźnienie konserwatywnego gorsetu spowodowane były także nowym stylem życia opartym na konsumpcjonizmie, przemieszczaniu się mas ludzkich ze wsi do miast. Nowy ład miał wkrótce doprowadzić do rozpadu starych mocarstw, np. Austro-Węgier.

Na tak zarysowanym tle społeczno-politycznym Forajter umieszcza kilka istotnych elementów. W rozdziale pierwszym, Szyfry pragnienia…, pisze chociażby o „aluzjach erotycznych” w Lalce Bolesława Prusa, próbując odpowiedzieć sobie i czytelnikom na pytanie, czym jest owo użyte parokrotnie w powieści stwierdzenie „oddawał się rozpuście”. Przesłanki prowadzą nie tylko do konkluzji o erotycznym charakterze, dają socjologiczny obraz ówczesnej warszawskiej prostytucji oraz ciekawe spostrzeżenie, że w zachwycających opisach warszawskich ulic, tak chwalonych za realizm, brakuje domów publicznych. Zapewne Prus nie zdecydował się na opis lupanarów ze względu na panującą pruderię i w trosce o odbiór swego monumentalnego dzieła. Także Paryż, w którym bywał Wokulski, jest z jednej strony centrum cywilizacji, a jednocześnie miastem-molochem.

Rozdział drugi, Piekielny pociąg Władysława Stanisława Reymonta , poświęcony został szkicowi powieści Marzyciel oraz powieści Wampir . Forajter rozkłada na czynniki pierwsze Wampira i ukazuje, czym żyło społeczeństwo (a przynajmniej jego część) na przełomie wieków. Przeplatają się więc wątki masonerii, okultyzmu, spirytualizmu i satanizmu. Tytułowy pociąg jest zaś „jedną z głównych metafor dziewiętnastowiecznej nowoczesności” (przychodzi mi od razu na myśl słynny wiersz Verlaine’a Malines ).

Ostatni rozdział, Inne pragnienia , to w głównej mierze paralela pomiędzy Bramami raju Jerzego Andrzejewskiego oraz Krucjat ą dziecięc ą Marcela Schwoba. Tytuł drugiej książki nawiązuje do słynnego i po trosze tajemniczego wydarzenia z 1212 roku, gdy tysiące dzieci niemieckich i francuskich zorganizowały dwie nieudane wyprawy krzyżowe, które skończyły się śmiercią lub uwięzieniem małoletnich. Kilka stron poświęca także Forajter nigdy niepublikowanym zapiskom Andrzejewskiego, z których możemy czerpać wiedzę nie tylko o źródłach niektórych jego powieści, lecz także o skrywanej w okresie PRL-u, ale będącej tajemnicą poliszynela, orientacji seksualnej pisarza. Część drugą Innych pragnień stanowią spostrzeżenia związane z „psychologią kapitalizmu” na podstawie powieści Nafta zapomnianego pisarza Ignacego Maciejowskiego. Maciejowski opisuje wynaturzone zachowania m.in. finansistów i nowobogackich po odkryciu złóż roponośnych we wschodniej Galicji za czasów monarchii austro-węgierskiej.

Tytułowa nowoczesność to definicja niezwykle pojemna, której rozwinięcie najlepiej rozpatrywać na wielu płaszczyznach, nie tylko literatury, architektury czy malarstwa, ale w znacznej mierze również socjologii, psychologii i historii, czego przykładem jest bogactwo tematyczne omawianej książki.