Fundacja na rzecz Nauki Polskiej to pozarządowa, apolityczna instytucja typu non profit wspierająca rozwój nauki. Główną dewizą Fundacji jest „wspierać najlepszych, aby mogli stać się jeszcze lepsi”. Realizacja celów fundacji opiera się na wspieraniu wybitnych uczonych i zespołów badawczych we wszystkich dziedzinach nauki oraz wspomaganiu innowacyjnych przedsięwzięć i komercjalizacji odkryć oraz wynalazków naukowych. Fundacja działa od 1991 r., a od 1992 przyznawane są wybitnym naukowcom Nagrody Fundacji, nazywane często „polskimi Noblami”, za szczególne odkrycia i osiągnięcia naukowe, „które przesuwają granice poznania i otwierają nowe perspektywy poznawcze, wnoszą wybitny wkład w postęp cywilizacyjny i kulturowy naszego kraju oraz zapewniają Polsce znaczące miejsce w podejmowaniu najambitniejszych wyzwań współczesnego świata”. Nagrody przyznawane są uczonym pracującym w kraju lub też poza granicami Polski, jednakże wtedy muszą się oni wykazać publikacjami afiliowanymi w polskiej jednostce. Od roku 2011 nagroda przyznawana jest za osiągnięcia w czterech obszarach: nauki o życiu i o Ziemi, nauki chemiczne i o materiałach, nauki matematyczno-fizyczne i inżynierskie oraz nauki humanistyczne i społeczne. Te najpoważniejsze w Polsce wyróżnienia naukowe otrzymało również troje pracowników Politechniki Poznańskiej: w roku 2000 prof. Jan Węglarz, w roku 2005 prof. Roman Słowiński, a w roku 2011 prof. Elżbieta Frąckowiak.

Prof. dr hab. inż. Jan Węglarz

Jest absolwentem dwóch poznańskich uczelni: Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, gdzie na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii ukończył kierunek matematyka, oraz Politechniki Poznańskiej, na której studiował automatykę na Wydziale Elektrycznym. Zawodowo związany jest z utworzonym przez siebie Instytutem Informatyki Politechniki Poznańskiej, którego był przez ponad 20 lat dyrektorem. W 1976 roku utworzył Pracownię Badań Operacyjnych, przekształconą w roku 1995 w Zakład Badań Operacyjnych i Sztucznej Inteligencji. Wspólnie z kilkoma innymi wizjonerami, zwłaszcza Maciejem Stroińskim i zmarłym w 2003 r. Jackiem Rychlewskim, doprowadził do utworzenia w 1993 r. Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego (PCSS), afiliowanego przy Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN, którym od początku kieruje. PCSS zdobył wysoką, międzynarodową pozycję jako jednostka badawczo-rozwojowa w obszarze najnowszych technologii informatycznych. Przejawem tej pozycji jest udział w ponad 160 i koordynacja ponad 20 projektów. Dzięki tej aktywności IChB PAN uzyskał nagrodę „Kryształowej Brukselki” w latach 2004, 2010 i 2016, a w tym roku specjalną za 20 lat aktywności w programach badań i innowacji UE. Prof. Jan Węglarz jest członkiem rzeczywistym PAN, członkiem założycielem i członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Informatycznego. Jest redaktorem naczelnym „Computational Methods in Science and Technology” oraz członkiem komitetów redakcyjnych licznych czasopism krajowych i zagranicznych. Jako pierwszy naukowiec z krajów Europy Środkowo-Wschodniej pełnił w latach 1997-98 funkcję prezydenta EURO (Asocjacja Europejskich Towarzystw Badań Operacyjnych). Jako uznany autorytet wielokrotnie wybierano go do pełnienia ważnych funkcji w instytucjach nauki, przykładowo był przez wiele lat członkiem Centralnej Komisji ds. Tytułu i Stopni Naukowych, Komitetu Badań Naukowych (przew. Zespołu T-11), prezesem Oddziału PAN w Poznaniu i członkiem Prezydium PAN oraz przewodniczącym Komitetu Informatyki PAN. Tematyka badawcza, którą zajmuje się prof. Węglarz, dotyczy zagadnień na styku informatyki, badań operacyjnych oraz nauk decyzyjnych – są to szczególnie badania związane z szeregowaniem zadań i rozdziałem zasobów. W zakresie tej tematyki prof. Węglarz uzyskał szereg licznie cytowanych oryginalnych wyników przedstawionych w 15 monografiach oraz ponad 250 artykułach opublikowanych w czasopismach i wydawnictwach o światowym znaczeniu oraz stworzył uznaną w świecie szkołę naukową. Uczony współpracuje z szeregiem jednostek naukowych na całym świecie, jest zapraszany z referatami, które wygłasza na wielu ważnych konferencjach, głównie międzynarodowych. Otrzymał wiele prestiżowych krajowych i zagranicznych nagród naukowych, wśród których znalazły się: Nagroda Sekretarza Naukowego PAN, Wydziału IV PAN, Nagroda Naukowa miasta Poznania, wiele nagród ministerialnych, Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej oraz najbardziej prestiżowe europejskie wyróżnienia w obszarze badań operacyjnych: EURO Gold Medal i EURO Distinguished Service Medal. Jest także od początku, czyli od wyboru do pierwszego KBN w 1991 r., głęboko zaangażowany w rozwój infrastruktury informatycznej nauki w Polsce i istotnie przyczynił się do tego, że zapewnia ona w pełni partnerski udział polskiego środowiska naukowego w europejskiej i światowej przestrzeni badawczej. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim (1991), Oficerskim (1998) i Komandorskim (2004) Orderu Odrodzenia Polski. Doktor honoris causa Akademii Górniczo-Hutniczej, Politechnik: Częstochowskiej, Gdańskiej, Poznańskiej, Szczecińskiej i Śląskiej oraz Uniwersytetów Śląskiego i Zielonogórskiego.

Prof. dr hab. inż. Roman Słowiński

Absolwent Wydziału Elektrycznego Politechniki Poznańskiej z 1974 r. Tytuł naukowy profesora uzyskał w 1989 r. w dziedzinie nauk technicznych, w dyscyplinie informatyka. Jest założycielem i od 1989 r. kierownikiem Zakładu Inteligentnych Systemów Wspomagania Decyzji w Instytucie Informatyki Politechniki Poznańskiej. W 2004 r. został członkiem korespondentem, a od 2013 jest członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk oraz członkiem Europejskiej Akademii Nauk Academia Europaea . Obecnie już drugą kadencję pełni funkcję prezesa Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu. Jest także przewodniczącym Komitetu Informatyki PAN. Jego specjalność naukowa to informatyka, a w szczególności inteligentne systemy wspomagania decyzji. Jest m.in. autorem oryginalnej metodyki wspomagania decyzji opartej na autorskiej dominacyjnej teorii zbiorów przybliżonych. Metodyka ta stanowi twórczą syntezę badań operacyjnych, sztucznej inteligencji i teorii zbiorów przybliżonych. Ma duży potencjał w odkrywaniu wiedzy z danych niepełnych i niespójnych, potwierdzony wieloma zastosowaniami. Za to osiągnięcie uczony otrzymał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w 2005 r. Roman Słowiński cieszy się uznaniem w świecie naukowym jako twórca szkoły naukowej inteligentnego wspomagania decyzji. Wypromował 26 doktorów nauk technicznych, a 16 jego byłych doktorantów jest już po habilitacji lub ma tytuł profesora. Są wśród nich naukowcy o wybitnych dokonaniach w dziedzinie sztucznej inteligencji. Prof. Roman Słowiński ma niekwestionowany dorobek naukowy, o czym świadczą m.in. wskaźniki bibliometryczne: według bazy Web of Science liczba cytowań obcych jego prac wynosi 6 781, indeks Hirscha 43, a według bazy Google Scholar, 26 185 cytowań i indeks Hirscha równy 80. Ze względu na wysoki wskaźnik cytowalności swoich prac Roman Słowiński znajduje się w pierwszej setce informatyków na świecie i zajmuje najwyższą pozycję spośród informatyków pracujących w Polsce. Wielokrotnie przebywał za granicą jako profesor wizytujący w czołowych ośrodkach naukowych swojej specjalności. W szczególności spędził w sumie cztery lata we Francji, gdzie na Université Paris Dauphine otrzymał w drodze konkursu tzw. katedrę europejską. Trzy uniwersytety zagraniczne nadały mu tytuł doktora honoris causa : Faculté Polytechnique de Mons (Belgia) – 2000 r., Université Paris Dauphine (Francja) – 2001 r., Technical University of Crete w Chanii (Grecja) – 2008 r. Od roku 1999 prof. Słowiński jest redaktorem naczelnym czasopisma „European Journal of Operational Research” (Elsevier), jednego z najważniejszych światowych czasopism z zakresu badań operacyjnych. Ponadto od 2007 r. przewodniczy Europejskiej Grupie Roboczej przy EURO (Association of European Operational Research Societies) nt. Wielokryterialnego Wspomagania Decyzji. W latach 2009-2013 był członkiem panelu ekspertów European Research Council (PE6–Computer Science). Ma status Fellow International Rough Set Society i organizacji inżynierskiej IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers). Jest członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Za swoją działalność naukową otrzymał wiele nagród i wyróżnień, m.in. Złoty Medal EURO (1991), Nagrodę im. F. Edgewortha i V. Pareto (International Society on Multiple Criteria Decision Making, 1997), Subsydium Profesorskie „Mistrz” FNP (2001), Nagrodę Naukową Miasta Poznania (2003), Nagrodę FNP (2005), Nagrodę Naukową Prezesa PAN (2016), godność „Wybitnej Osobistości Pracy Organicznej” i statuetkę „Złotego Hipolita” (Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego, 2017) oraz tytuł „Zasłużony dla Miasta Poznania”(2018).

Prof. dr hab. Elżbieta Frąckowiak

Jest absolwentką Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie ukończyła kierunek chemia. W roku 1988 obroniła doktorat na Wydziale Technologii Chemicznej Politechniki Poznańskiej. Od 2004 r. jest profesorem Politechniki Poznańskiej, a od 2007 profesorem tytularnym. Jest uznanym światowym ekspertem w dziedzinie elektrochemii, zajmuje się nanomateriałami wykorzystywanymi do magazynowania i konwersji energii w superkondensatorach, ogniwach litowo-jonowych i ogniwach paliwowych. Prowadzi badania w dziedzinie elektrochemicznych źródeł energii, elektrochemii technicznej, magazynowania energii oraz konwersji energii chemicznej w elektryczną, materiałów węglowych i ich funkcjonalizacji, kompozytów, polimerów przewodzących, katalizy. W latach 1993-2001 współpracowała naukowo z badaczami CNRS w Orleanie realizując projekty dotyczące nanorurek węglowych oraz kompozytów. W 2001 roku została stypendystką DAAD na Uniwersytecie w Duisburgu. Współpracowała również z Centralnym Laboratorium Akumulatorów i Ogniw w Poznaniu. Była koordynatorem programu badawczego NATO „Nauka dla Pokoju” gdzie zajmowała się materiałami węglowymi stosowanymi do elektrochemicznego magazynowania energii (1999-2005). Jest członkiem wielu międzynarodowych organizacji i stowarzyszeń, między innymi International Advisory Board of Energy & Environmental Science. Od 2015 roku pełni funkcję edytora czasopisma Carbon (Elsevier). Od 2013 r. jest członkiem korespondentem Akademii Nauk, natomiast w kadencji 2015-18 jest Prezesem PAN. W Instytucie Chemii i Elektrochemii Technicznej, jako kierownik Zakładu Elektrochemii Stosowanej, kieruje kilkuosobowym zespołem badawczym, pozyskując środki na realizowanie wielu naukowych pomysłów poprzez granty badawcze uzyskane z polskich jak również zagranicznych instytucji (m.in. Carbon Industrie, Future Carbon, DREUX Innovation). Wielokrotna koordynatorka programu „Polonium”, wspierającego współpracę pomiędzy polskimi i francuskimi jednostkami naukowymi (projekty realizowała w jednostkach naukowych: CNRS-Orleans, CNRS-Mülhouse, University-Tours, Nantes University). Prof. Elżbieta Frąckowiak jest autorką kilkunastu patentów oraz zgłoszeń patentowych oraz ponad 150 artykułów naukowych opublikowanych w uznanych czasopismach naukowych, takich jak Journal of Solid State Electrochemistry , Carbon , Electrochimica Acta , czy Journal of Power Sources . O wysokiej cytowalności prac naukowych świadczy indeks Hirscha (H=55, Scopus). Profesor Elżbieta Frąckowiak nie tylko czynnie uczestniczyła w wielu konferencjach naukowych, ale także była ich organizatorką i inicjatorką (m.in. ISIC12, ISEECap‘11, CARBON). W drodze internetowego międzynarodowego głosowania została wybrana przewodniczącą Sekcji 3 „Electrochemical Energy Conversion and Storage” International Society of Electrochemistry (2009-14). Odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011) oraz Medalem Sapienti Sat (2012). Wyróżniona została Nagrodą Ministra Edukacji Narodowej (2001) oraz Nagrodą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2011).