15 stycznia 1948 roku Zarząd Miejski Poznania, na wniosek ówczesnej Szkoły Inżynierskiej, wyznaczył nowy obszar dla jej rozwoju. Był on znacznie większy od uprzednio proponowanych od 1945 roku i niezaaprobowanych przez szkołę. Wskazany teren nad Wartą ograniczony był ówczesnymi ulicami Kórnicką, Piotrowo i Kaliską, a od północy ul. Maltańską (obecna Berdychowo). Położony na nim był jeden z fortów twierdzy poligonalnej, jaką stał się Poznań pod zaborem pruskim, fort Raucha (nazywany też fortem św. Rocha – patrz fot. 1). Przyznany teren leżał po północnej stronie ulicy Kórnickiej, naprzeciw kościoła Św. Rocha. Przyszły rozwój bazy lokalowej politechniki był możliwy w nieodległej perspektywie, bowiem fort został częściowo zburzony w lutym 1945 r., a w 1947 rozpoczęto jego rozbiórkę, która trwała do 1953 roku. Jak doszło do tego, że praktycznie wszystkie wydziały będą miały do 2019 roku swoje budynki na prawym brzegu Warty? Ten stan rzeczy jest efektem skutecznych i nieprzypadkowych działań władz uczelni w przeszłości i obecnie. Początki były następujące. W Warszawie, 28 grudnia 1950 roku, Komisja Ocen Projektów Inwestycyjnych, obradująca w Ministerstwie Szkół Wyższych i Nauki, zatwierdziła założenia projektu budowy Szkoły Inżynierskiej w Poznaniu. Projekt przewidywał budowę gmachów wydziałów: Architektury, Inżynierii, Elektrycznego, Mechanicznego oraz związanych z nimi pracowni i warsztatów, jak również domów akademickich z budynkami gospodarczymi. Ówczesne zamierzenia zostały zrealizowane tylko w części. W latach 1953-1955 wybudowano tylko jeden budynek dla Wydziału Budownictwa (byłego Wydziału Inżynierii – fot. 2). Godne podkreślenia jest to, że ówczesne władze miasta zadecydowały o przeznaczeniu cegieł pochodzących z rozbiórki fortu na potrzeby szkoły i pomagały w staraniach o pozyskanie ministerialnych środków finansowych. Niektóre budynki bazy lokalowej kampusu pokazano na fot. 3-8 (w nawiasach podano daty oddania do użytkowania). W trakcie realizacji (2017-2019) jest wspólny budynek dwóch wydziałów: Architektury i Inżynierii Zarządzania (Fot. 8). Poza kampusem Warta znajdują się obecnie rektorat, będący najstarszym budynkiem użytkowanym od 1919 roku, oraz budynek wydziału Elektroniki i Telekomunikacji przy ul. Polanka 3 (2006 r.). Przytoczone informacje oczywiście nie są pełne, bowiem rozwijało się w tych latach na dużą skalę również zaplecze socjalno-sportowe dla studentów, tj. akademiki, stołówka, boiska, przychodnia lekarska). Charakterystyczne jednak jest to, iż od lat powojennych do dzisiaj można wskazać dwa znaczące w swej intensywności okresy rozwoju bazy lokalowej Politechniki Poznańskiej. W pierwszym okresie znaczącego rozkwitu politechnicznych inwestycji, na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, ich realizacja była możliwa tylko dzięki środkom finansowym pochodzącym z funduszy ministerialnych. To w tych latach powstały kampus nosił nazwę „Poligród”. W roku 2004, dzięki staraniom władz uczelni, pozyskano dalsze tereny na prawym brzegu Warty po uchwaleniu przez Radę Miasta miejscowego planu zagospodarowania. Formalnie powstał „Kampus Politechniki Poznańskiej w paśmie Warta”. Charakterystyczny okres drugi trwa od początku XXI wieku. W tych kilkunastu latach o możliwościach realizacji inwestycji kubaturowych – budynków, ale i o wyposażeniu, przede wszystkim bazy laboratoryjnej, zadecydowały środki finansowe pochodzące z funduszy Unii Europejskiej. Wymagało to składania odpowiednich wniosków, które na drodze rozstrzygnięć konkursowych w skali całej Polski stwarzały szanse ich pozyskania. Były to kwoty na poziomie dotychczas niespotykanym. Uczelnia jednak zawsze musiała partycypować w pokrywaniu kosztów realizowanych inwestycji tzw. udziałem własnym. Godne podkreślenia jest właśnie to, iż dzięki wielkiemu zaangażowaniu pracowników w realizację różnego rodzaju grantów, jak i projektów na rzecz podmiotów gospodarczych, uczelnia dysponowała bardzo dużymi środkami finansowymi i mogła występować o wspomniane środki europejskie. Należy jednak zauważyć, że dodatkowe finanse pochodziły również ze źródeł ministerialnych. Ten stan rzeczy pozwolił w praktyce zamienić wizję rozwoju uczelni w rzeczywistość. Prof. dr hab. inż. Karol Nadolny , Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Politechniki Poznańskiej, Instytut Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych FOT. Archiwum Działu Informacji i Promocji PP