Wydarzenia
Festiwal Szkół Teatralnych
ŁÓDŹ W 36. edycji Festiwalu Szkół Teatralnych, odbywającego się w Łodzi w dniach 14-20 maja, jury z przewodniczącym Janem Fryczem na czele przyznało Grand Prix w wysokości 15 tys. zł, ufundowaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zespołowi spektaklu Przebudzenie wiosny z PWSFTviT w Łodzi w składzie studentów IV roku: Anna Biernacik, Karolina Bruchnicka, Adrian Brząkała, Jakub Gola, Patryk Kabała, Magdalena Wieczorek, Jakub Zając. Nagroda Specjalna, w wysokości 12 tys. zł, trafiła do zespołu spektaklu Kochanie zabiłam nasze koty z AST w Krakowie w składzie: Izabela Kubrak, Weronika Łukaszewska, Natalia Hodurek, Mateusz Paluch, Daniel Antoniewicz, Bartłomiej Wiater. Pierwszą nagrodę aktorską w wysokości 5 tys. złotych przyznano Weronice Warchoł z AST w Krakowie za rolę w spektaklu Efekt . Organizatorem Festiwalu była Szkoła Filmowa w Łodzi, a współorganizatorami: Teatr Studyjny w Łodzi oraz Teatr Nowy im. K. Dejmka w Łodzi.
Lekkie i wytrzymałe
GLIWICE W Gliwicach powstało Polsko-Niemieckie Centrum Hybrydowych Konstrukcji Lekkich. Stosowne porozumienie podpisane zostało 18 maja przez Politechnikę Śląską, miasto Gliwice, Katowicką Specjalną Strefę Ekonomiczną, a także Federację Firm Lotniczych Bielsko, Instytut Lekkiej Inżynierii i Technologii Polimerowej Uniwersytetu Technicznego w Dreźnie oraz Uniwersytet Techniczny Bergakademie Freiberg. W nowo utworzonej jednostce prowadzone będą badania zarówno nad nowymi materiałami, jak i nad konstrukcjami hybrydowymi.
Zgromadzenie uniwersytetów katolickich
LUBLIN W dniach 24-26 maja na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II odbyło się Walne Zgromadzenie Federacji Europejskich Uniwersytetów Katolickich (FUCE). Wzięli w nim udział rektorzy, prorektorzy i inni przedstawiciele europejskich uniwersytetów katolickich z: Belgii, Chorwacji, Francji, Hiszpanii, Irlandii, Polski, Słowacji, Ukrainy, Węgier, Włoch oraz Gruzji i Libanu. Uczestnicy spotkania dyskutowali o znaczeniu katolickiej edukacji w naukach społecznych i humanistycznych. Podczas wideokonferencji studenci KUL i zagranicznych uczelni katolickich mówili o tym, jak dyplom katolickiej uczelni wpływa na znalezienie pracy. Wydarzenie wpisało się w obchody jubileuszu 100-lecia KUL.
Fizycy w COST
BIAŁYSTOK W Zakładzie Fizyki Magnetyków na Wydziale Fizyki Uniwersytetu w Białymstoku będzie realizowany nowy projekt Europejskiego Programu Współpracy Naukowo-Technicznej (European Cooperation in Science & Technology – COST). Liderem konsorcjum będzie Radboud University z Holandii, a kierownikiem prac realizowanych przez polskich naukowców - dr hab. Andrzej Stupakiewicz, prof. UwB. Celem projektu „Ultrafast opto-magneto-electronics for non-dissipative information technology” jest opracowanie nowej technologii opto-magnetycznego zapisu i przetwarzania informacji. Białostocki zespół będzie badał procesy dynamiki magnetyzacji w skali femtosekund oraz zimny zapis fotomagnetyczny, z wykorzystaniem ultrakrótkich impulsów światła i prądu elektrycznego. Konsorcjum składa się z 33 jednostek z 22 europejskich krajów.
Sybilla 2017
LUBLIN/WARSZAWA Projekt badawczy, którego głównym wykonawcą i opiekunem naukowym była dr hab. Katarzyna Smyk, prof. nadzw. z Instytutu Kulturoznawstwa UMCS w Lublinie, został wyróżniony w 38. ogólnopolskim konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku „Sybilla 2017”, zorganizowanym przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Projekt „Dziedzictwo kulinarne mieszkańców dawnej Puszczy Sandomierskiej”, realizowany w latach 2016–2017 w Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej przez interdyscyplinarny zespół badaczy z ośrodków naukowych i muzealnych Podkarpacia, Lubelszczyzny i Małopolski, został jednym z laureatów w kategorii „Projekty naukowo-badawcze”.
65-lecie Instytutu Geofizyki PAN
WARSZAWA 29 maja obchodzono jubileusz 65-lecia działalności Instytutu Geofizyki PAN. Podczas uroczystości po raz pierwszy wręczono Medale im. Prof. Adama Dziewońskiego, dedykowane osobom szczególnie zasłużonym dla Instytutu. Otrzymali je: prof. Roman Teisseyre (IGF PAN), prof. Aleksander Guterch (IGF PAN) oraz prof. Marek Grad (UW). Instytut Geofizyki PAN (pierwotnie pod nazwą Zakład Geofizyki) został powołany 18 grudnia 1952 roku. Bazował na trzech obserwatoriach geofizycznych: Magnetycznym Obserwatorium w Świdrze, Stacji Sejsmologicznej w Warszawie i Śląskiej Stacji Geofizycznej w Raciborzu. Instytut prowadzi podstawowe badania we wszystkich dziedzinach związanych z fizyką Ziemi – jej wnętrzem, hydrosferą i atmosferą. Otrzymał naukową kategorię A+. (O badaniach IGF PAN czytaj na str. 80)
Zaproszenie do Barcode of Life
ŁÓDŹ Prof. Michał Grabowski z Katedry Zoologii Bezkręgowców i Hydrobiologii WBiOŚ Uniwersytetu Łódzkiego został zaproszony do Barcode of Life (iBOL). To międzynarodowa sieć badawcza, która zajmuje się identyfikowaniem i szeregowaniem gatunków za pomocą kodu genetycznego, czyli sekwencji nukleotydów DNA. Metoda umożliwiająca ocenę różnorodności istot żywych została opracowana na Uniwersytecie w Guelph w Kanadzie. Do identyfikacji gatunku wykorzystuje się określony fragment sekwencji DNA, której nie da się pomylić z inną. Metoda umożliwia nie tylko identyfikację całych osobników, ale również ich fragmentów, a także śladów biologicznych pozostawionych w środowisku. Do tej pory w iBOL współpracowało 28 krajów z pięciu kontynentów. Polska jest siódmym europejskim krajem w tej organizacji.
Medale made in USA
WROCŁAW/PLEASANTON Pięć medali – jeden złoty i cztery srebrne – to dorobek Koła Naukowego KoNaR z Politechniki Wrocławskiej na olimpiadzie robotycznej RoboGames 2018, która odbyła się w Pleasanton w Kalifornii. Pierwsze miejsce i złoty medal w kategorii Best of Show otrzymał projekt robotycznej szachownicy, w której rolę przeciwnika pełnił robot społeczny EMYS, zbudowany na Politechnice Wrocławskiej, a rozwijany jako produkt komercyjny przez firmę FLASH Robotics. Trzy srebrne medale zdobyły roboty „SkyWave” i „Navy” w kategorii wyścigów Linefollower. Czwarte srebro do puli dorzucił robot „Stasio” w kategorii Nano Sumo. W największym na świecie turnieju robotycznym rywalizowało 828 robotów z ponad 20 krajów.
Orzeł dla prof. Jasińskiego
LEDNICA 30 maja prof. Tomasz Jasiński odebrał Honorową Nagrodę Lednickiego Orła Piastowskiego. Laur przyznano w uznaniu „zasług za wybitne osiągnięcia w dziedzinie badań naukowych i upowszechniania wiedzy o roli dynastii piastowskiej w historii Polski i Europy oraz ochrony piastowskiego dziedzictwa kulturowego”. Prof. Jasiński jest historykiem-mediewistą. Kieruje Biblioteką Kórnicką PAN. Jego badania koncentrują się wokół źródłoznawstwa, literaturoznawstwa, edytorstwa oraz dziejów Europy Środkowej w średniowieczu. Opublikował wraz z prof. Antonim Gąsiorowskim około 1300 średniowiecznych dokumentów dotyczących dziejów Wielkopolski w Kodeksie Dyplomatycznym Wielkopolski , najważniejszym wydawnictwie źródłowym do dziejów tego makroregionu. Zajmował się także badaniami nad początkami państwa polskiego, w tym kwestiami związanymi z chrztem księcia Mieszka, a także stosunkami polsko-niemieckimi w średniowieczu.
Wesprzyj najzdolniejszych młodych naukowców
WARSZAWA Na początku czerwca ruszyła kampania, w ramach której Fundacja na rzecz Nauki Polskiej chce zebrać pieniądze dla swoich stypendystów – laureatów programu START. Co roku młodzi polscy naukowcy dostają od FNP ponad 3 miliony złotych. Chcąc zapewnić kontynuację tego programu, Fundacja zwróciła się z prośbą o wsparcie finansowe do darczyńców indywidualnych i instytucjonalnych. Celem akcji jest promocja programu i pokazanie sukcesów stypendystów, także tych, którzy wsparcie od Fundacji otrzymali wiele lat temu. Ambasadorami kampanii zostali prof. Magdalena Król – onkolog, biolog prof. Janusz Bujnicki oraz chemik prof. Marcin Drąg. Począwszy od 1993 roku Fundacja poprzez stypendia START wsparła już ponad 2900 osób.
Polska w EuroHPC
WARSZAWA Wicepremier Jarosław Gowin podpisał 5 czerwca deklarację o przystąpieniu Polski do Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia w dziedzinie Obliczeń Wielkiej Skali (EuroHPC), którego celem jest utworzenie systemu komputerów dużej mocy obliczeniowej. Ma to umożliwić krajom Unii Europejskiej budowę superkomputerów i konkurowanie w tym obszarze ze światowymi liderami w dziedzinie, takimi jak USA, Chiny czy Japonia. Systemy HPC należą do kluczowych instrumentów rozwoju nauki i innowacji. Obliczenia wielkiej skali obejmują modelowanie i symulację, zaawansowaną analizę danych i wizualizację, które są wykorzystywane w procesach przetwarzania danych na potrzeby wielu zastosowań: naukowych, medycznych, przemysłowych i biznesowych. Stosowane są także w sektorze publicznym, w badaniach nad klimatem i katastrofami naturalnymi czy cyberbezpieczeństwie. Przystąpienie Polski do EuroHPC przysłuży się umiędzynarodowieniu polskiej nauki i podnoszeniu jakości badań. Może mieć też pozytywne skutki dla polskiej gospodarki. Program EuroHPC zacznie funkcjonować w 2019 r.
Nagroda im. ks. Idziego Radziszewskiego
LUBLIN 5 czerwca Nagrodę im. Ks. Idziego Radziszewskiego, przyznawaną przez Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II za wybitne osiągnięcia naukowe w duchu humanizmu chrześcijańskiego, otrzymał prof. Wojciech Roszkowski. - Chrześcijaństwo to nie tylko tradycja. To jest przede wszystkim fundament naszej tożsamości europejskiej i polskiej – powiedział laureat podczas uroczystości. Prof. W. Roszkowski jest ekonomistą i historykiem. Pracował w Szkole Głównej Handlowej, gdzie był prorektorem, i w Instytucie Studiów Politycznych PAN, gdzie pełnił funkcję dyrektora.
Doktorat h.c. – prof. J. Malec
KRAKÓW/CHARKÓW Prof. Jerzy Malec otrzymał doktorat honoris causa Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego im. G.S. Skovorody w Charkowie. Rada Naukowa ukraińskiego uniwersytetu przyznała rektorowi Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego najwyższą godność akademicką w uznaniu jego zaangażowanie we współpracę polsko-ukraińską przy reformie szkolnictwa wyższego w obu krajach. W laudacji prof. Ludmiła Sztefan, przypomniała zasługi prof. J. Malca w rozwijaniu badań naukowych nad historią prawa i historią administracji, czego owocem jest sto kilkadziesiąt publikacji polskich i zagranicznych, w tym kilkanaście książek. Podkreśliła też zaangażowanie prof. Malca w prace nad reformą szkolnictwa wyższego w Polsce oraz na Ukrainie. Był on pierwszym przewodniczącym Konferencji Rektorów Zawodowych Szkół Polskich, uczestniczył także w projektach związanych ze strategią rozwoju szkolnictwa wyższego. Współpracował również m.in. przy polsko-ukraińskim projekcie „Innowacyjny uniwersytet i rola liderów”, który poświęcony jest zmianom wprowadzanym w systemie wyższej oświaty na Ukrainie.
Doktorat h.c. – prof. S. Kalembasa
BYDGOSZCZ Senat Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego im. J.J. Śniadeckich nadał godność doktora honoris causa prof. inż. Stanisławowi Kalembasie, wybitnemu specjaliście z zakresu chemii rolnej i gleboznawstwa, badającemu obieg pierwiastków i substancji organicznej w środowisku rolniczym i przyrodniczym. S. Kalembasa to emerytowany profesor Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Jego badania poszerzyły wiedzę o możliwościach bezpiecznej dla środowiska glebowego utylizacji odpadów organicznych w przestrzeni rolniczej i przyrodniczej. Dorobek naukowy laureata obejmuje blisko 500 opracowań naukowych, w tym 372 oryginalnych prac twórczych i kilkanaście monografii oraz 8 patentów. Profesor jest promotorem 14 doktoratów.
Nagroda Benedykta Polaka
TUM pod ŁĘCZYCĄ Nagroda im. Benedykta Polaka, ustanowiona w 2014 roku, przyznawana jest naukowcom z Polski i z zagranicy za wybitne osiągnięcia naukowe, eksploracyjne i badawcze na ziemi, w powietrzu i kosmosie. Ma promować polskie dokonania eksploracyjne oraz przypominać, poprzez osobę patrona, historyczne znaczenie, jakie Polska odegrała w dziedzinie kontaktów międzykulturowych. 6 czerwca otrzymali ją Mitsuyoshi Numano, profesor slawistyki Uniwersytetu w Tokio, znawca i tłumacz literatury polskiej na język japoński, którego podczas uroczystości reprezentowała dr Senri Sonoyama z Zakładu Japonistyki i Sinologii Uniwersytetu Jagiellońskiego; prof. Jerzy Dzik, dyrektor Instytutu Paleobiologii Polskiej Akademii Nauk, badacz fauny z prekambru i kambru, od lat związany z Uniwersytetem Warszawskim, prowadzący wyprawy badawcze i eksploracyjne na Antarktydę, do Rosji, Chin i Kazachstanu. Wyróżnienie honorowe wręczono Sebastianowi Kawie – polskiemu pilotowi szybowcowemu, którego loty w Nepalu dookoła Annapurny zostały uznane za pionierską eksplorację przestrzeni powietrznej nad Himalajami. Patronem nagrody jest zakonnik franciszkański Benedykt Polak, który w latach 1245-1247, wraz z włoskim mnichem Giovannim da Pian del Carpine, odbył poselstwo do chana Mongołów.
Doktorat h.c.– Jens Ocksen
POZNAŃ Politechnika Poznańska nadała tytuł doktora honoris causa Jensowi Ocksenowi, wybitnemu specjaliście w dziedzinie inżynierii produkcji. Jens Ocksen od ponad trzydziestu lat związany jest z koncernem Volkswagen. W 2008 roku został powołany do grona 200 najwyższych managerów koncernu. Jest absolwentem Fachhochschule Hannover (Uniwersytet Techniczny w Hanowerze). Obszar aktywności J. Ocksena to szeroko pojęta inżynieria produkcji, a szczególnie zagadnienia organizacji i zarządzania procesami produkcyjnymi w przemyśle motoryzacyjnym. Jako pierwszy cudzoziemiec został laureatem wielkopolskiej Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za rok 2016, wyróżnienia przyznawanego za „czynienie dobra”.
B. Macukow na czele Label Committee ENAEE
WARSZAWA Prof. Bohdan Macukow z Politechniki Warszawskiej, przewodniczący Komisji Akredytacyjnej Uczelni Technicznych (KAUT), został wybrany przewodniczącym Label Committee ENAEE na okres 1 lipca 2018 – 31 grudnia 2020. Label Committee ENAEE jest organizacją, która upoważnia krajowe komisje akredytacyjne do nadawania akredytowanym przez siebie kierunkom studiów technicznych Europejskiego Certyfikatu Jakości EUR-ACE® Label. KAUT jest jedną z 15 komisji mających takie upoważnienie. W skład EUR-ACE® Label Committee (LC) wchodzą przedstawiciele wszystkich agencji akredytacyjnych autoryzowanych do nadawania EUR-ACE® Label. Przewodniczący LC jest wybierany przez członków organizacji i powoływany przez jej Radę Administracyjną.
Supertalent w medycynie
GDAŃSK Dr hab. Miłosz Jaguszewski, prof. nadzw. I Katedry i Kliniki Kardiologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, zwyciężył w konkursie „Supertalenty w Medycynie”, zorganizowanym przez „Puls Medycyny”. Jest on dwukrotnym stypendystą Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego oraz Swiss National Foundation; współzałożycielem pracowni obrazowania wewnątrznaczyniowego Berlin Invasive Research and Quantification (BIRQ) Core Laboratory. Jego zainteresowania kliniczne i naukowe to: przezskórne zabiegi wewnątrznaczyniowe z zastosowaniem nowoczesnych metod interwencyjnych, przezskórne rekanalizacje przewlekłych zamknięć naczyń wieńcowych, dowieńcowe platformy bioresorbowalne, obrazowanie wewnątrznaczyniowe (IVUS, OCT), denerwacja tętnic nerkowych i kardiomiopatia Takotsubo.
Kryształowe Brukselki
WARSZAWA 6 czerwca po raz ósmy wręczono Kryształowe Brukselki, przyznawane za sukcesy w Programach Ramowych Badań i Innowacji Unii Europejskiej przez Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE. W kategorii Nauka nagrodę otrzymał Uniwersytet Warszawski, w kategorii Nauka – instytuty badawcze uhonorowano Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP, zaś wśród instytutów naukowych PAN laur odebrał Instytut Chemii Bioorganicznej. Nagrodę indywidualną dla polskich uczonych przyznano dr. hab. Piotrowi Sankowskiemu z Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego, który w udany sposób łączy naukę z wdrożeniami w założonej i prowadzonej przez siebie spółce MIM Solutions. Jako jedyny polski naukowiec zdobył trzy grany ERC (w 2010, 2015 i 2017 roku). Nagrodą specjalną uhonorowano dr. Andrzeja Siemaszko, dyrektora Krajowego Punktu Kontaktowego w latach 1999–2014, pomysłodawcę nagrody.
Wspólny projekt lotniczy
RZESZÓW 6 czerwca na Politechnice Rzeszowskiej otwarto nowoczesne, unikalne w skali świata stanowisko do badań węglowych uszczelnień silników lotniczych w symulowanych warunkach eksploatacyjnych. Jego układy: napędowy, olejowy i powietrzny, odtwarzają wiernie warunki, w jakich pracuje uszczelnienie w trakcie lotu statku powietrznego. Dzięki automatycznemu systemowi sterowania możliwe jest zasymulowanie pełnego cyklu eksploatacyjnego uszczelnienia, począwszy od startu, poprzez wznoszenie i lot ustalony, aż do obniżania lotu i lądowania. Stanowisko zaprojektowano i wykonano w ramach projektu Politechniki Rzeszowskiej i Pratt & Whitney Rzeszów „Testowanie krytycznych elementów silnika lotniczego o podwyższonych parametrach użytkowych”.
Ekopark UG otwarty
GDAŃSK 7 czerwca otwart EkoParku Uniwersytetu Gdańskiego im. Macieja Płażyńskiego. Zlokalizowany na terenie Bałtyckiego Kampusu UG w Gdańsku Oliwie, łączy w sobie funkcje edukacyjne, naukowe i rekreacyjne. W EkoParku znajduje się unikatowa ekspozycja kolekcji roślin rzadkich i zagrożonych gatunków rodzimych z terenu woj. pomorskiego (m.in. brzęk, brzoza niska, brzoza karłowata, byliny – rosiczki, ostnice). Powstały ścieżki edukacyjne, a także małe alpinarium oraz dwa ozdobne małe zbiorniki wodne, które będą stanowiły miejsce rozrodu dla okolicznych płazów, owadów i innych organizmów bezkręgowych. Prowadzone na terenie parku badania naukowe nad gatunkami wymagającymi szczególnej troski będą dotyczyć zabezpieczenia różnorodności genetycznej np. gatunków bagiennych – krajowych gatunków rosiczek i brzozy karłowatej. Koszt realizacji projektu wyniósł prawie 3 mln zł, z czego dofinansowanie ze środków europejskich to ponad 2 mln zł.
Podniebna współpraca
DĘBLIN Rozwijaniem dotychczasowej współpracy skutkować ma podpisane 7 czerwca porozumienie między Wyższą Szkołą Oficerską Sił Powietrznych a Polską Agencją Żeglugi Powietrznej. Strony zadeklarowały, że będą przekazywać sobie zarówno wiedzę lotniczą i techniczną. Wymienią się doświadczeniem z zakresu lotnictwa wojskowego. Szkoła Orląt zobowiązała się do przeprowadzenia cyklicznych szkoleń, z których skorzystają cywilni kontrolerzy ruchu lotniczego legitymujący się uprawnieniami kontroli obszaru radarowej ACS GAT.
Ćwierćwiecze białostockiej inżynierii
BIAŁYSTOK Wydział Inżynierii Zarządzania jest jednym z dwóch największych na Politechnice Białostockiej. Studiuje na nim prawie 1900 osób. To także miejsce pracy dla 135 nauczycieli akademickich skupionych w 8 katedrach i zakładach. Działa 11 studenckich kół naukowych. Wydział powstał w 2001 roku w wyniku przekształcenia istniejącego od 1993 roku Instytutu Zarządzania i Marketingu. Posiada uprawnienia do nadawania stopnia doktora nauk ekonomicznych w dyscyplinie nauki o zarządzaniu oraz doktora nauk technicznych w dyscyplinie inżynieria produkcji. Uzyskał kat. B w ocenie jednostek naukowych. Oferta kształcenia obejmuje cztery kierunki inżynierskie: logistykę, zarządzanie i inżynierię produkcji, zarządzanie i inżynierię usług oraz inżynierię meblarstwa, a także dwa kierunki ekonomiczne: zarządzanie oraz turystykę i rekreację. Studia na Wydziale Zarządzania PB ukończyło dotychczas prawie 16 tys. absolwentów.
Akredytacja ACCA
WARSZAWA Wydział Nauk Ekonomicznych UW otrzymał akredytację ACCA dla kierunku finanse, inwestycje i rachunkowość. Dzięki temu studenci WNE UW uzyskają zwolnienie z wybranych poziomów egzaminu ACCA oraz skróci się też ich droga do uzyskania uznanego w świecie dokumentu poświadczającego kwalifikacje zawodowe. Dyplom i suplement WNE UW na kierunku FIiR pozwoli na zaliczenie wybranych modułów kwalifikacji ACCA z poziomu Fundamentals, który stanowi wprowadzenie do technik rachunkowości finansowej i zarządczej i pokrywa wszystkie kluczowe techniczne aspekty pracy, których znajomości się oczekuje od finansistów. Zwolnienie z wybranych poziomów egzaminu ACCA obowiązuje osoby, które uzyskają dyplom i suplement z kierunku FIiR w okresie 2020-2021. Akredytację ACCA posiadają w Polsce 33 kierunki studiów. Najwięcej akredytacji posiadają: Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu (5), Akademia Leona Koźmińskiego (4), Uniwersytet Gdański (4).
Doktorat h.c. – prof. S. Wiak
ŁÓDŹ/ARRAS Prof. inż. Sławomir Wiak, rektor Politechniki Łódzkiej otrzymał 8 czerwca tytuł doktora honoris causa francuskiego Uniwersytetu d’Artois w Arras. Prof. Wiak był wielokrotnie zapraszany do Arras jako Visiting Professor . Prowadził tam badania naukowe oraz wykłady dotyczące nowoczesnych technik modelowania i symulacji komputerowej stosowanych w projektowaniu urządzeń, inżynierii oprogramowania oraz komputerowo wspomaganego projektowania. Tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu d’Artois jest wyrazem uznania środowiska naukowego francuskiej uczelni dla prof. S. Wiaka za jego pracę badawczą i organizacyjną oraz rozwijanie międzynarodowej współpracy. Na Uniwersytecie d’Artois kształci się ponad 11 tys. studentów w pięciu kampusach: Arras, Béthune, Douai, Lens i Liévin, w regionie Nord-Pas-de-Calais.
Nowe władze UŁa
WARSZAWA Decyzją Senatu Uczelni Łazarskiego z 20 czerwca 2018 r. rektorem UŁa został dr hab. Maciej Rogalski, prof. nadzw. Od 2011 r. wykłada on na Wydziale Prawa i Administracji Uczelni Łazarskiego, gdzie kieruje Katedrą Prawa Administracyjnego. Nowy rektor jest prawnikiem, sędzią, specjalizującym się w prawie karnym i telekomunikacyjnym. Jest autorem blisko 200 prac z zakresu prawa karnego, procedury karnej i regulacji sektorowych. Ukończył prawo na Wydziale Prawa i Administracji UMCS w Lublinie. Był stypendystą East-Central European Scholarship Program prowadzonego przez Uniwersytet Georgetown w Washingtonie, USA. Ukończył też studia podyplomowe z zakresu Business Administration w Le Moyne College w USA. Był wiceprezesem Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji w Warszawie. Jest partnerem w kancelarii radców prawnych Dworzyński Rogalski w Warszawie.
3000 gości na KUL
LUBLIN Przez dwa dni, 8 i 9 czerwca, ok. 3 tys. absolwentów KUL z całej Polski, wielu krajów Europy, USA, Kanady i Australii uczestniczyło w Światowym Zjeździe Absolwentów. Jubileuszowy wykład, zatytułowany 100 lat Uniwersytetu katolickiego w Lublinie – zamierzenia i wyzwania , wygłosił wybitny literaturoznawca prof. Stefan Sawicki. Swoje „pozdrowienia oraz zapewnienie o duchowej więzi i bliskości z całą wspólnotą akademicką Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II” przesłali biskupi Konferencji Episkopatu Polski. Dla uczestników zjazdu zagrali znakomici artyści: skrzypaczka Natalia Walewska, która wystąpiła z Orkiestrą Kameralną AMBERTO, światowej sławy zespół KROKE oraz Anna Maria Jopek. Spotkanie i wyjątkowe urodziny uczelni świętowano także toastem i urodzinowym tortem, który miał 3 metry długości i prawie metr szerokości oraz ważył ponad 120 kg.
Doktorat h.c. – Ted Taube
KRAKÓW 12 czerwca tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego odebrał Tad Taube, jeden z najbardziej znanych filantropów zaangażowanych w rozwój kultury żydowskiej w Polsce, Izraelu i Stanach Zjednoczonych, akademickich studiów żydowskich w wielu miejscach świata, w tym na UJ, a także osoba niezwykle zasłużona dla rozwoju stosunków polsko-żydowskich i polsko-amerykańskich. Taube ukończył Uniwersytet Stanforda. Pełni funkcję prezesa Taube Philanthropies, największej amerykańsko-żydowskiej fundacji rodzinnej posiadającej biuro w Polsce, oraz prezydenta Fundacji Koret z siedzibą w San Francisco, wspierając odrodzenie kultury żydowskiej w swojej ojczyźnie.
Granty Polpharmy
WARSZAWA 14 czerwca wręczono granty i nagrody laureatom konkursów Naukowej Fundacji Polpharmy. W XVI konkursie, którego temat brzmiał Rozwój i optymalizacja procesów w biotechnologii medycznej, wyłoniono dwójkę zwycięzców. Dr n. biol. Agnieszka Graczyk-Jarzynka z Zakładu Immunologii, Wydziału Lekarskiego I Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego otrzymała grant w wysokości 555 800 zł na projekt „Opracowanie platformy chimerycznych receptorów antygenowych pod kontrolą indukowalnych systemów ekspresyjnych aktywowanych w środowisku nowotworu”. Drugi z nagrodzonych, dr hab. Aleksander Czogalla z Zakładu Cytobiochemii Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego, otrzymał 510 tys. zł na projekt pt. „Zaprojektowanie, wytworzenie oraz sprawdzenie skuteczności nowych nośników genu TP53 do zastosowania w terapiach przeciwnowotworowych”. W dotychczasowych konkursach przyznano 70 grantów o łącznej wartości ponad 20 mln zł.
Copernicus 2018
WARSZAWA Prof. n.med. Piotr Ponikowski z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu oraz prof. Stefan Anker ze szpitala klinicznego Charité – Universitätsmedizin w Berlinie zostali uhonorowani Polsko-Niemiecką Nagrodą Naukową Copernicus 2018 za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kardiologii, zwł. za wspólne badania, które przyczyniły się do lepszego zrozumienia patofizjologii niewydolności serca oraz do opracowania nowych strategii leczenia. Ich współpraca zaowocowała pierwszym w historii opisem powszechności występowania wyniszczenia organizmu u pacjentów z niewydolnością serca (kacheksja sercowa). Istotne było również odkrycie, że niedobór żelaza jest częstym czynnikiem komplikującym naturalny przebieg niewydolności serca. Nagroda Copernicus jest przyznawana przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej i Deutsche Forschungsgemeinschaft (DFG). Każdy z laureatów otrzyma po 100 tys. euro.
Doktorat h.c. – prof. Ewa Wipszycka-Bravo
BIAŁYSTOK 14 czerwca prof. Ewa Wipszycka-Bravo odebrała tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku. Przyznano go „w uznaniu Jej wkładu w rozwój nauki historycznej, a szczególnie dziejów Kościoła chrześcijańskiego w Egipcie, a także w budowę naukowego środowiska humanistycznego w Białymstoku”. Prof. Wipszycka-Bravo była związana z białostockim środowiskiem akademickim przez blisko dwie. Na Wydziale Humanistycznym ówczesnej Filii UW w Białymstoku kierownikiem Studium Zaocznego, później prodziekanem i dziekanem tej jednostki. Prof. Wipszycka-Bravo zalicza się do grona najwybitniejszych polskich historyków starożytnych, jej naukowe zainteresowania obejmują wiele działów historii antycznej, począwszy od Starożytnego Wschodu po epokę schyłku cesarstwa rzymskiego i kształtowania się Bizancjum. W 2012 roku została laureatką nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w obszarze nauk humanistycznych i społecznych za „wszechstronną rekonstrukcję funkcjonowania wspólnot klasztornych w późnoantycznym Egipcie”.
Mistrzyni Wushu
RZESZÓW Złoto i srebro XXIV Międzynarodowych Mistrzostw Polski Wushu w Warszawie zdobyła dr Dorota Ferenc-Kopeć z WSPiA Rzeszowskiej Szkoły Wyższej, specjalizująca się w prawach człowieka oraz nauce o państwie i prawie. O medale walczyło blisko 300 najlepszych zawodników z Polski, Europy i Azji. Rywalizacja oraz prezentacje umiejętności uczestników obejmowały kilka konkurencji. Dr Ferenc-Kopeć, reprezentująca Rzeszowski Klub Sportowy „Nan Bei – Tygrys”, sięgnęła po tytuł mistrzowski w Tai-Chi w formie taijiquan 32 ruchy w kategorii łączonej kobiet i mężczyzn. Po srebrny medal sięgnęła zaś w formie taijiquan 40 ruchów w kategorii kobiet i mężczyzn.
ALK jedyna w rankingu
WARSZAWA Akademia Leona Koźmińskiego, jako jedyna uczelnia z Polski i z Europy Środkowej, zajęła 17. miejsce w globalnym rankingu studiów magisterskich z finansów opublikowanym przez brytyjski dziennik „Financial Times”. Wygrały uczelnie z Francji, które zajęły całe podium: HEC Paris, ESCP Europe, Edhec Business School. W ALK finanse i rachunkowość można studiować po polsku i po angielsku. To najbardziej umiędzynarodowiony kierunek – 70% studentów stanowią cudzoziemcy, wśród których dominują Europejczycy, ale systematycznie rośnie liczba studentów z Azji. W trakcie nauki można uzyskać cenione w branży międzynarodowe certyfikaty zawodowe i dyplomy, m.in. ACCA, CIMA, CFA.
Nagroda im. T. Browicza
KRAKÓW 16 czerwca dr hab. Artur Jurczyszyn z Katedry Hematologii UJ CM otrzymał Nagrodę im. Tadeusza Browicza Polskiej Akademii Umiejętności dla młodych badaczy. Wyróżniono go za opracowanie oryginalnego indeksu prognostycznego w pierwotnej białaczce plazmatycznej. Jego bieżąca działalność kliniczna i naukowa dotyczy zagadnień związanych z leczeniem dyskrazji plazmocytowych. Opisał i opublikował największe na świecie grupy chorych z rzadką postacią skórną szpiczaka (53 osoby) oraz z zajęciem centralnego systemu nerwowego w przebiegu szpiczaka plazmocytowego (172 osoby). Jest autorem klinicznego opisu 117 chorych z pierwotną białaczką plazmocytową oraz pomysłodawcą indeksu prognostycznego w tej chorobie od 2018 roku. Jest autorem ponad 130 publikacji naukowych, redaktorem 6 monografii książkowych z zakresu klinicznej hematologii.
Order Rio Branco
LUBLIN Prof. Barbara Hlibowicka-Węglarz, kierownik Studiów Portugalistycznych UMCS, Konsul Honorowy Brazylii w Lublinie, została uhonorowana jednym z najwyższych odznaczeń państwowych Brazylii, Orderem Rio Branco, przyznanym przez Prezydenta Republiki Brazylii Michela Temera. Order Rio Branco przyznawany jest corocznie od 1963 roku, głównie dyplomatom i politykom, z okazji Dnia Dyplomacji. Jego patronem jest baron Rio Branco, dyplomata brazylijski.
Nagroda im. M. Sycha
KRAKÓW 20 czerwca dr hab. Piotr Major z II Katedry Chirurgii Ogólnej Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum otrzymał Nagrodę Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego im. prof. Marka Sycha. Wyróżniono go za pracę habilitacyjną pt. Wybrane czynniki wpływające na bezpieczeństwo operacji bariatrycznych u chorych leczonych chirurgicznie z powodu otyłości olbrzymiej . P. Major pracuje w Klinice Chirurgii Endoskopowej, Metabolicznej oraz Nowotworów Tkanek Miękkich Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie oraz w Centrum Urazowym Medycyny Ratunkowej i Katastrof Szpitala Uniwersyteckiego. Jest autorem prac naukowych z zakresu małoinwazyjnych technik chirurgicznych, bariatrii i diagnostyki endoskopowej oraz ultrasonograficznej.
Pierwsze święto UHP
CZĘSTOCHOWA 20 czerwca po raz pierwszy odbyło się Święto Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie. W trakcie nabożeństwa w Kościele Najświętszego Imienia Maryi poświęcono nowy sztandar uniwersytetu. Potem orszak akademików przemaszerował do siedziby uczelni. Po drodze władze UHP i abp ks. dr Wacław Depo złożyli kwiaty pod pomnikiem marszałka Józefa Piłsudskiego, by uczcić 100–lecie odzyskania przez Polskę Niepodległości. Podczas posiedzenia Senatu UJD nadano tytuł doktora honoris causa prof. Stanisławowi Gajdzie, filologowi z Uniwersytetu Opolskiego. Uczony specjalizuje się w językoznawstwie polskim i słowiańskim, leksykologii, socjolingwistyce, stylistyce i teorii tekstu. Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy w Częstochowie powstał 1 czerwca z przekształcenia Akademii im. Jana Długosza, ale tradycją sięga roku 1971, gdy w Częstochowie powstała Wyższa Szkoła Nauczycielska (więcej w FA 6/2018).
Dr Kołtowski w EAPCI ESC
WARSZAWA 21 czerwca w siedzibie Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego w Sophia-Antipolis we Francji przyznano nominacje nowym członkom zarządu Europejskiej Asocjacji Interwencji Sercowo-Naczyniowych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (EAPCI ESC) na kadencję 2018-2020. Jednym z nich został dr Łukasz Kołtowski z Kliniki Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Doświadczenie zdobywał m.in. w oksfordzkim John Radcliffe Hospital, Royal Surrey Hospital w Guildford czy Agencji Ochrony Zdrowia Wielkiej Brytanii. Wykształcenie medyczne rozbudował o przygotowanie biznesowe, uzyskując dyplom z zarządzania i marketingu. W EAPCI powierzono mu kierownictwo nad Komisją ds. Komunikacji i Mediów Społecznościowych.
Nagroda im. K. Kulig
KRAKÓW 25 czerwca po raz pierwszy wręczono Nagrodę im. Katarzyny Kulig, ufundowana przez rodziców przedwcześnie zmarłej uczonej. Jej laureatem został dr Vitorio Canale za rozprawę doktorską Arylsulfonamide derivatives of (aryloxy)ethyl alicyclic amines as selective and potent 5-HT7 receptor antagonists with psychotropic properties . Patronka nagrody była absolwentką Wydziału Chemii UJ, doktorem habilitowanym nauk farmaceutycznych. Poszukiwała nowych związków o aktywności biologicznej i potencjalnym zastosowaniu w schorzeniach ośrodkowego układu nerwowego i układu krążenia.
Prof. Dudzińska na czele ISIAQ
LUBLIN 26 czerwca prof. Marzenna Dudzińska została wybrana na przewodniczącą International Society of Indoor Air Quality and Climate (ISIAQ). Jest pierwszą Polką i drugą kobietą, która będzie kierować tą organizacją. ISIAQ to międzynarodowa, niezależna, multidyscyplinarna organizacja naukowa non-profit , której celem jest wspieranie działań na rzecz jakości powietrza wewnątrz pomieszczeń i obiektów. Liczy około 800 członków z ponad 50 krajów: naukowców, polityków, lekarzy, inżynierów budownictwa i klimatyzacji, architektów, prawników specjalizujących się w dziedzinie ochrony środowiska. Prof. Dudzińska jest prorektorem Politechniki Lubelskiej. Prowadzi badania na temat źródeł, przemian i przemieszczania zanieczyszczeń w środowisku człowieka.
Małopolska Science Fund
KRAKÓW Finansowe wsparcie badań naukowych i obiecujących rynkowo projektów powstających na uczelni to zadania nowego funduszu inwestycyjnego, założonego przez Małopolską Agencję Rozwoju Regionalnego SA i Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie. Małopolska Science Fund Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych, wzorowany na rozwiązaniach działających z powodzeniem w Cambridge, jest pierwszym tego typu projektem w Polsce. Jego działanie ma przyczynić się do zwiększenia innowacyjności małopolskiej gospodarki w takich dziedzinach, jak: nauki o życiu, zrównoważona energia, technologie informacyjne i komunikacyjne, chemia, elektronika i przemysł maszynowy, produkcja metali i wyrobów metalowych oraz wyrobów z mineralnych surowców niemetalicznych, przemysły kreatywne i czasu wolnego. Będzie on miał pierwszeństwo dostępu do pomysłów lub projektów powstających na AGH i będzie mógł inwestować w projekty badawczo-rozwojowe już na bardzo wczesnym etapie (Proof of Principle, Proof of Concept). Do roku 2021 założyciele funduszu będą go zasilać kwotami 5 mln złotych rocznie.
CBK w misji NASA
WARSZAWA Centrum Badań Kosmicznych PAN będzie partnerem w misji kosmicznej NASA Interstellar Mapping and Acceleration Probe (IMAP), której start przewidziany jest w 2024 roku. Polacy umieszczą na satelicie IMAP fotometr dwukanałowy GLOWS, który zostanie zbudowany wspólnie z partnerami z uniwersytetów w Bonn i Bochum. Celem misji IMAP jest lepsze poznanie heliosfery i jej oddziaływania z najbliższym otoczeniem galaktycznym Słońca oraz badanie procesów rozpędzania cząstek promieniowania kosmicznego. Misja będzie realizowana przez międzynarodowy zespół pod kierownictwem prof. Davida J. McComasa z Uniwersytetu Princeton. Zaproponowany przez CBL instrument, jeden z dziesięciu stanowiących wyposażenie IMAP, pozwoli na lepsze zrozumienie trójwymiarowej struktury wiatru słonecznego i jej zmian w cyklu aktywności słonecznej, zbadanie temperatury elektronów w wietrze słonecznym blisko Słońca, a tym samym kluczowego zagadnienia transportu energii blisko źródeł wiatru słonecznego.
Bioniczna trzustka
WARSZAWA Grupa polskich uczonych pod kierunkiem chirurga transplantologa dr. hab. med. Michała Wszoły prowadzi prace nad stworzeniem bionicznej trzustki, której wykorzystanie zastąpi kiedyś konieczność przewlekłej insulinoterapii. To unikalny na skalę światową program badawczy, a polski zespół jest w czołówce ośrodków zajmujących się tą tematyką. Bioniczna trzustka ma być drukowana na wysokospecjalistycznej drukarce 3D i będzie spersonalizowana. Taki bioniczny organ nie tylko zapobiegnie rozwojowi powikłań związanych z cukrzycą, ale przede wszystkim spowoduje, że chory nie będzie musiał czekać na narząd do przeszczepu i brać leków zabezpieczających przed odrzutem. Jeśli program się powiedzie, już za trzy lata będzie można rozpocząć badania kliniczne z udziałem chorych. Badania nad bioniczną trzustką prowadzi konsorcjum Bionic, którego liderem jest Fundacja Badań i Rozwoju Nauki, a udziałowcami: Warszawski Uniwersytet Medyczny, Politechnika Warszawska, Instytut Biologii Doświadczalnej PAN, prywatna spółka Medispace Sp. z.o.o. oraz Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus. Projekt otrzymał dofinansowanie z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Gruźlica u gada
WARSZAWA Najstarszy przypadek infekcji oddechowej, najprawdopodobniej gruźlicy, odkryli naukowcy z Instytutu Paleobiologii PAN, Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Muzeum Carnegie w Pittsburghu. Ślady tej choroby stwierdzili w częściowo zachowanym szkielecie morskiego gada sprzed 245 milionów lat. Do zbadania szkieletu uczeni wykorzystali m.in. mikrotomografię komputerową, która potwierdziła reakcję okostnej na przewlekłą infekcję. Nikt do tej pory nie zwrócił uwagi na guzkowate narośla, którymi pokryte były co najmniej cztery sąsiadujące ze sobą żebra zwierzęcia. Tymczasem podobne guzki spotyka się w przypadkach gruźlicy u ludzi. W świecie zwierząt choroba ta jest powszechna, a wśród form ziemno-wodnych najczęściej dotyczy płetwonogich, w tym fok. Płetwonogie są zaś najlepszym odpowiednikiem wymarłych prymitywnych gadów morskich, takich jak notozaury, z którymi spokrewniony był proneustikozaur.
Doktorat h.c. – prof. Ewa Kuligowska
WARSZAWA 26 czerwca prof. Ewa Kuligowska – niekwestionowany autorytet światowej radiologii, pionierka rozwoju technik ultrasonograficznych, współtwórczyni ultrasonografii zabiegowej – odebrała tytuł doktora honoris causa Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Prof. Kuligowska jest absolwentką Akademii Medycznej w Warszawie. Na Wydziale Radiologii Szkoły Medycznej Uniwersytetu Bostońskiego pełniła funkcję kierownika Sekcji Ultrasonografii oraz kierownika Sekcji Obrazowania Ludzkiego Ciała. W 1985 roku stworzyła Ośrodek Monitorowania Ciąży. Uruchomiła też ośrodek zajmujący się badaniem i leczeniem prostaty. Jest członkiem m.in. Amerykańskiego Instytutu Ultradźwięków w Medycynie, Amerykańskiego Kolegium Radiologii, Towarzystwa Rentgenologicznego Nowej Anglii. W roku 2010 zdobyła przyznawaną kobietom radiologom Nagrodę im. Marii Skłodowskiej-Curie.
Opracowali: Mariusz Karwowski, Piotr Kieraciński
Współpraca: Aneta Adamska, Ewa Barlik, Katarzyna Bojko, Franciszek Bromberek, Andrzej Charytoniuk, Ewa Chojnacka, Anna Cieślak, Iwona Czajkowska-Deneka, Beata Czechowska-Derkacz, Katarzyna Dziedzik, Wojciech Jasiecki, Lidia Jaskuła, Katarzyna Kadaj-Kuca, Jolanta Kolano, Mariusz Kopiejka, Joanna Kosmalska, Marek Makowski, Zofia Matejewska, Przemysław Pawlak, Marta Rogalska, Dorota Sawicka, Joanna Śliwińska, Paweł Śpiechowicz, Kamilla Walczak, Dominika Wojtysiak-Łańska, Aneta Zawadzka, Anna Zdunek, Anna Żmuda-Muszyńska
Wykorzystano serwisy prasowe szkół wyższych, placówek badawczych i instytucji otoczenia nauki oraz serwisu PAP – Nauka w Polsce.