II Konferencja Prodziekanów

Z inicjatywy Zakładu Sądownictwa Administracyjnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego zorganizowana została II Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Szkoleniowa Prodziekanów ds. Studenckich. Obrady koncentrowały się wokół orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawach studenckich, legislacji uczelnianej, wydawania decyzji administracyjnych, prawa autorskiego, informacji publicznej, a także projektu tzw. Ustawy 2.0 w zakresie spraw studenckich.

Studium przypadku: Jeden z prodziekanów ds. studenckich miał problem z osobą, która rekrutowała się na studia tylko dla uzyskania statusu studenta (miejsce w domu studenckim, pomoc materialna etc.). Taka sytuacja była źle odbierana przez innych studentów. Podczas specjalnego spotkania uczelniany prawnik stwierdził, że nic w tej sprawie nie można zrobić. Prodziekan przedstawił jednak własne stanowisko, przywołujące orzecznictwo sądowoadministracyjne. Samodzielnie przygotował projekt decyzji o skreśleniu, który prawnik zaakceptował. Problem udało się rozwiązać, a pomogły w tym doświadczenia ze spotkań prodziekanów.

Powyższa historia ilustruje jaka odpowiedzialność wiąże się z funkcją prodziekana ds. studenckich. Trudności nie brakuje. Po pierwsze, prawo jest czasem niejasne, a uczelniane regulaminy dotknięte są wadą nadmiernego formalizmu. Sami na siebie nakładamy dodatkowe ograniczenia, zamiast korzystać z autonomii szkolnictwa wyższego. Uczestnicy obrad interesowali się możliwością wprowadzenia w uchwale rekrutacyjnej upoważnienia do podpisywania przez przewodniczącego komisji rekrutacyjnej decyzji w przedmiocie przyjęcia na studia, bez konieczności podpisywania jej przez wszystkich członków tego organu kolegialnego.

Sprawy studenckie mają różny charakter. Tylko decyzje „sprawiedliwe” pozwalają budować przeświadczenie, że uczelnia – władza publiczna – działa sprawnie. Ma to przełożenie na rozwój społeczeństwa obywatelskiego, gdzie nikt nie myśli o „jeździe na gapę” czy o niepłaceniu podatków. Z tego powodu tak ważne jest prawidłowe wydawanie decyzji w indywidualnych sprawach studentów. Aspekt „wychowawczy” jest jednak na co dzień zupełnie pomijany. W kontekście budowania społeczeństwa obywatelskiego ważne jest odpowiednie stosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, przez niektórych uznawane za bolączkę uczelni. W praktyce pogodzenie przepisów prawa i autonomii szkolnictwa wyższego nie zawsze jest łatwe.

Złożony charakter spraw studenckich wymusza dokształcanie kadr. Chodzi tu zwłaszcza o aparat pomocniczy – pracowników dziekanatów i biur prawnych. Niezbędna jest bieżąca analiza orzecznictwa. Zakres działalności biur prawnych musi obejmować, obok przetargów czy umów, m.in. sprawy studenckie. Wsparcie powinno mieć przełożenie na pomoc w konkretnej sprawie, ale również chodzi tu o informowanie o bieżących zmianach w prawie.

Projekt Ustawy 2.0 dopuszcza zniesienie wydziałów. W przypadku zarządzania budynkami, zamówieniami publicznymi itd. może za tym iść pewne usprawnienie. Spraw studenckich nie można jednak scedować tylko na prorektora ds. studenckich. Obecna struktura ma więc swoje zalety, a stanowisko prodziekana jest zakorzenione w kulturze akademickiej. Dyskusje podczas obrad, liczne pytania oraz kuluarowe rozmowy wskazują na ogromne zaangażowanie uczestników konferencji w sprawy studenckie. Gdy dziś zastanawiamy się, jaka będzie kondycja szkolnictwa wyższego za kilkanaście lat, gdy pracujemy nad umiejscowieniem naszych uczelni na mapie przyszłości, trzeba pamiętać, że potrzebujemy liderów. Prodziekani, obok rozpatrywania trudnych spraw studenckich, prowadzą przecież zajęcia dydaktyczne i realizują badania naukowe.

Trzecia Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Szkoleniowa Prodziekanów ds. Studenckich odbędzie się w dniach 1-3 kwietnia 2019 r.