Wydarzenia
Nagroda Jakubowicza
LUBLIN Polskie Towarzystwo Komunikacji Społecznej rozstrzygnęło pierwszy konkurs o nagrodę medioznawczą Media and Democracy Karol Jakubowicz Award. Główną nagrodę otrzymał dr Jakub Nowak z Zakładu Dziennikarstwa na Wydziale Politologii UMCS. Naukowca wyróżniono za monografię pt. Polityki sieciowej popkultury . Nagrodę otrzymała również dr Maria Nowina Konopka z Uniwersytetu Jagiellońskiego za monografię Infomorfoza. Zarządzanie informacją w nowych mediach .
Patronem nagrody jest dr Karol Jakubowicz (1941-2013), medioznawca, ekspert i praktyk mediów, w latach 90. XX wieku był zaangażowany w reformowanie telewizji i radia w Polsce, pełniąc m.in. różne funkcje w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji oraz Radzie Nadzorczej Telewizji Polskiej. Przewodniczył międzyrządowej radzie programu „Informacja dla wszystkich” przy UNESCO oraz Komitetowi Zarządzającemu ds. Mediów i Nowych Usług Komunikacyjnych Rady Europy. Jego książki stanowią aktualną wykładnię roli mediów publicznych i kierunków polityki medialnej. Karol Jakubowicz był członkiem-założycielem PTKS, a od 2011 roku członkiem honorowym. Zgodnie z wolą fundatorki, Małgorzaty Semil-Jakubowicz, nagroda jest przyznawana za publikacje o tematyce określonej jako „media i demokracja” oraz ogłaszana corocznie 28 kwietnia, w rocznicę śmierci Karola Jakubowicza.
Paryskie Trofea
TORUŃ/PARYŻ Medal Ministra Spraw Wewnętrznych Francji i złoty medal „Concours Lépine 2018” otrzymał wynalazek mgr. Michała Meiny z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK i dr. Krzysztofa Rykaczewskiego z Wydziału Matematyki i Informatyki UMK pn. „Sposób ustalenia pozycji obiektu, w szczególności człowieka, i urządzenie do ustalania pozycji człowieka” podczas Targów Wynalazczości „Concours Lépine” organizowanych w Paryżu od 1901 roku. Międzynarodowa Nagroda Eiffel przyznawana przez Francuską Federację Wynalazców (medal) trafiła do zespołu naukowców z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UMK kierowanego przez dr hab. Grażynę Dąbrowską, w którego skład wchodzą: dr Justyna Boniecka, mgr Olga Narbutt z Zakładu Genetyki UMK, za „Sposób przygotowania materiału siewnego z użyciem biologicznego stymulatora”. Brązowy medal otrzymał w Paryżu „Sposób wytwarzania nanorurek węglowych” autorstwa chemików z UMK: prof. Jerzego Łukaszewicza i dr Anny Ilnickiej (kierownika i pracownika Katedry Chemii Materiałów, Adsorpcji i Katalizy UMK). Polskie wynalazki otrzymały łącznie 13 medali: 4 złote, 5 srebrnych i 4 brązowe.
Bobot ze złotym medalem
BIAŁYSTOK/PARYŻ Studencki projekt „Bobot – humanoidalny robotyczny asystent medyczny i … prawdziwy przyjaciel” został wyróżniony złotym medalem na Międzynarodowych Targach Wynalazczości „Concours Lépine” w Paryżu. Możliwości robota przedstawiali studenci Politechniki Białostockiej: inż. Marcin Żukowski, inż. Dawid Kamieński, inż. Kamil Guz, inż. Krzysztof Matus, inż. Kamil Domysławski, inż. Mateusz Apoń i inż. Piotr Burzyński oraz opiekunowie zespołu: dr inż. Mirosław Kondratiuk i dr inż. Leszek Ambroziak. Projekt „Bobot” jest realizowany przez Międzywydziałowe Koło Naukowe Grupa Technologii Mobilnych Politechniki Białostockiej. Robot przypomina wyglądem i wzrostem dziecko w wieku szkolnym. Jego przeznaczenie to szpitalne oddziały dziecięce, gdzie ma pełnić rolę elektronicznego opiekuna, wspomagać pracę pielęgniarek i lekarzy. Do tego ma być „przyjacielem” małych pacjentów, zapewniając im zabawę podczas pobytu w szpitalu. Bobot stanowi solidną, skrojoną na miarę platformę mobilną. Dysponuje rozszerzalnym systemem zasilania, wydajnymi minikomputerami oraz specjalistycznymi urządzeniami peryferyjnymi (kamery stereoskopowe, systemy diodowe, czujniki). Do tego dedykowane są aplikacje mobilne oraz specjalnie zaprojektowana obudowa.
Tlenek cynku z opon
TORUŃ Technologia odzysku cynku ze zużytych opon samochodowych została opracowana przez zespół naukowców z Wydziału Chemii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu kierowany przez prof. Jerzego P. Łukaszewicza (na fot.). Nowatorska metoda została opisana w specjalistycznym dwumiesięczniku z zakresu przemysłu opon „Asia-Tyre”. Technologia jest efektem badań prowadzonych przez pracowników Katedry Chemii Materiałów, Adsorpcji i Katalizy UMK prof. Jerzego P. Łukaszewicza (kierownika), dr Annę Ilnicką (asystentkę) oraz mgr Aleksandrę Cyganiuk z Pracowni Analiz Instrumentalnych UMK. Tematykę tę rozwija obecnie mgr Bartłomiej Wasiniak (również z Katedry Chemii Materiałów, Adsorpcji i Katalizy UMK).
Masa opon samochodowych wytwarzanych rokrocznie na świecie przekracza 20 mln ton. Opony pojazdów mechanicznych po zakończeniu użytkowania, stanowią jedno z najpoważniejszych obciążeń środowiskowych, zwłaszcza po uwzględnieniu czasu samoistnego rozkładu opony, który wynosi od 50 do 100 lat. Zużyta opona może być potraktowana jako źródło cennego surowca do dalszego przetwarzania lub jako zasobnik energii o kaloryczności wyższej niż przeciętna kaloryczność węgla kamiennego. W Polsce do 60% masy zużytych opon jest spalanych np. w cementowniach. W corocznie wytwarzanych oponach znajduje się od 200 do 400 tys. ton ZnO. Opracowana przez zespół chemików z UMK w Toruniu technologia prowadzi do odzysku cynku i jest połączona z kogeneracją ciepła lub energii elektrycznej. Została objęta zgłoszeniem patentowym w Urzędzie Patentowym RP.
SumoMasters w Ameryce i Rumunii
BIAŁYSTOK Dwa złote medale i jeden brązowy zdobyła drużyna SumoMsters z Politechniki Białostockiej na największych zawodach robotycznych Ameryki Północnej – Robogames 2018 w Pleasanton w Kalifornii. W kategorii MiniSumo najlepszy okazał się białostocki robot Hellfire2. W koronnej kategorii MegaSumo najwyższe miejsce zajął robot białostockiej drużyny SumoMasters ACE, a Masakrator – też z PB – był trzeci. Po sukcesie medalowym w Stanach Zjednoczonych drużyna SumoMasters z Wydziału Mechanicznego PB zwyciężyła 5 maja w zawodach robotycznych w Cluj Napocca w Rumunii – BattleLab Robotica 2018. Pierwszy raz w historii zawodów BattleLab Robotica zwyciężyła konstrukcja spoza Rumunii. Dzięki temu zwycięstwu drużyna z Białegostoku uzyskała pierwsze oficjalne zaproszenie na najważniejsze zawody robotyczne w Japonii. Pieniądze na budowę robotycznych konstrukcji oraz na udział w zawodach drużyna otrzymała w ramach projektu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego „Najlepsi z najlepszych! 2.0”.
Uniwersyteckie Centrum Stomatologii WUM
WARSZAWA Nowoczesne, wielospecjalistyczne, przyjazne kadrze dydaktycznej, studentom i pacjentom Uniwersyteckie Centrum Stomatologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego ze 149 fotelami dentystycznymi zacznie funkcjonować w sierpniu 2019 r. Składać się będzie z 5 kondygnacji nadziemnych oraz 2 podziemnych z częścią przeznaczoną na garaż (100 miejsc) wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą. Powierzchnia całkowita budynku wyniesie ok. 20 tys. m2, zaś użytkowa ok. 7,7 tys. m2. Oprócz siedzib katedr i zakładów naukowych będzie tam zlokalizowana aula wykładowa na 110 miejsc, część administracyjno-biurowa oraz bufet. Na parterze znajdą się: Poradnia Stomatologiczna, Zakład Stomatologii Zintegrowanej, Zakład Radiologii Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej oraz rejestracja. Koszt całej inwestycji to 81 mln zł brutto, zaś dodając do tego wartość działki, której właścicielem jest WUM, otrzymamy sumę ok. 100 mln zł. Wmurowanie aktu erekcyjnego pod nowy obiekt, zlokalizowany w kampusie przy ul. Banacha w Warszawie, miało miejsce 14 maja.
Doktorat h.c. – prof. M. Kaźmierkowski
LUBLIN Podczas uroczystego posiedzenia Senatu Politechniki Lubelskiej 15 maja nadano godność doktora honoris causa prof. Marianowi Kaźmierkowskiemu, wybitnemu specjaliście z zakresu energoelektroniki i napędu elektrycznego. – Prof. Kaźmierkowski od 40 lat współpracuje z Politechniką Lubelską. Twórczo inspiruje i wspiera pracowników oraz absolwentów Wydziału Elektrotechniki i Informatyki jako opiekun naukowy, promotor, recenzent rozpraw doktorskich i monografii pracowników – mówi prof. Henryka Stryczewska, dziekan Wydziału Elektrotechniki i Informatyki. Prof. Kaźmierkowski pracuje w Instytucie Sterowania i Elektrotechniki Przemysłowej Politechniki Warszawskiej, gdzie przez sześć kadencji pełnił funkcję dyrektora. Związany zawodowo był też z Instytutem Elektrotechniki w Warszawie-Międzylesiu oraz Polską Akademią Nauk, gdzie pełnił funkcję dziekana Wydziału Nauk Technicznych oraz członka Prezydium PAN. Jako stypendysta fundacji Alexandra von Humboldta prowadził badania naukowe w Aachen oraz w Norweskim Instytucie Technologicznym w Trondheim. Prof. Kaźmierkowski opublikował ponad 400 prac naukowych. Liczba cytowań jego prac wg Web of Science wynosi 5040, z indeksem Hirscha równym 22, wg bazy Scopus liczba cytowań wynosi 8134 i H = 32, zaś według Google Scholar odpowiednio 13 615 z indeksem Hirscha równym 42. Uczony jest twórcą lub współtwórcą 17 patentów w zakresie automatyki napędu i energoelektroniki, a także autorem 4 podręczników akademickich. Prof. Kaźmierkowski otrzymał tytuł doktora honoris causa Aalborg University w Danii, a także Institut National Polytechnique de Toulouse we Francji, Uniwersytetu Zielonogórskiego i Politechniki Białostockiej. Jest członkiem PAN, międzynarodowej Akademii Elektrotechniki w Rosji oraz honorowym członkiem Węgierskiej Akademii Nauk.
Honorowy profesor – T. Kuczyński
LUBLIN 15 maja tytuł honorowego profesora Politechniki Lubelskiej nadano prof. Tadeuszowi Kuczyńskiemu, rektorowi Uniwersytetu Zielonogórskiego. – Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Lubelskiej wraz z całą polską inżynierią środowiska zawdzięcza profesorowi Kuczyńskiemu skuteczną działalność promocyjną tej dyscypliny. Wspólnie min. z uczelniami lubelskimi uczony zainicjował powstanie sieci szkół wyższych i doprowadził do podkreślenia roli uczelni regionalnych w zrównoważonym rozwoju kraju – podkreśla prof. Lucjan Pawłowski z Wydziału Inżynierii środowiska. Prof. Kuczyński jest autorem lub współautorem 168 prac badawczych, 13 monografii oraz ponad 90 prac niepublikowanych z zakresu kształtowania mikroklimatu w budynkach, emisji zanieczyszczeń w rolnictwie i ich wpływu na środowisko, odnawialnych źródeł energii, etyki środowiska. W latach 1981-1984 był wykładowcą na Uniwersytecie w Ile-Ife w Nigerii. Od 1999 r. związany jest z Zieloną Górą, najpierw z Politechniką Zielonogórską, a potem z Uniwersytetem. Prof. Kuczyński był dziekanem Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska, prorektorem ds. nauki i współpracy z zagranicą UZ, a od 2012 r. pełni funkcję rektora tej uczelni.
Polacy w EMBO
POZNAŃ Profesorowie Janusz Bujnicki i Artur Jarmołowski zostali członkami Europejskiej Organizacji Biologii Molekularnej. Obaj związani są z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Prof. Bujnicki pracuje też w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie. Jak powiedziała obecna dyrektor EMBO Maria Leptin: – Członkowie EMBO są wybitnymi naukowcami pracującymi w różnych dziedzinach zaliczanych do nauk o życiu. Ich zadaniem jest wzmacniać społeczność naukową w Europie i poza nią poprzez swoje kontakty i współpracę międzynarodową.
Flaga RP na Rejs Niepodległości
WARSZAWA/GDYNIA Z okazji Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej 2 maja na dziedzińcu Pałacu Prezydenckiego prezydent Andrzej Duda wręczał odznaczenia państwowe oraz flagi RP za prowadzoną od lat działalność „dla bliźnich, dla rodaków”. Jedna z flag została przeznaczona dla „Daru Młodzieży”, statku szkoleniowego Akademii Morskiej w Gdyni. Na jego pokładzie popłynęła w Rejs Niepodległości (więcej na str. 17). Flagę RP z rąk prezydenta odebrał rektor Akademii Morskiej w Gdyni, prof. inż. Janusz Zarębski. Wręczając flagi prezydent Andrzej Duda powiedział: – Mam nadzieję, że te biało-czerwone flagi, które zabierzecie ze sobą i pokażecie waszym podopiecznym, podwładnym, kolegom, koleżankom, będą mobilizacją do jeszcze lepszej działalności dla Rzeczypospolitej Polskiej, dla rozsławiania Polski w kraju i poza granicami.
Dr D. Szczukocki przewodniczącym KSN NSZZ „Solidarność”
FALENTY 18 maja, podczas Walnego Zebrania Delegatów Krajowej Sekcji Nauki NSZZ „Solidarność”, wybrano nowe władze Sekcji. Przewodniczącym KSN został dr Dominik Szczukocki, przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ” Solidarność” Uniwersytetu Łódzkiego. Do Rady KSN wybrana została również prof. Joanna Wibig z UŁ. W skład Zarządu KSN weszli też: dr inż. Bogusław Dołęga (Politechnika Rzeszowska) jako wiceprzewodniczący Rady KSN, dr inż. Marek Kisilowski (Politechnika Warszawska), wiceprzewodniczący Rady KSN, Krzysztof Pszczółka (Uniwersytet Śląski), wiceprzewodniczący KSN, dr inż. Maria Sapor (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie), wiceprzewodnicząca i skarbnik Rady KSN, Marek Sawicki (Uniwersytet Jagielloński), sekretarz Rady KSN. Przewodniczącym Komisji Rewizyjnej został Józef Bancewicz (Politechnika Poznańska).
2018 Gruber Cosmology Prize
WARSZAWA 2018 Gruber Cosmology Prize w dziedzinie kosmologii przyznano zespołowi satelity Planck oraz Nazzareno Mandolesiemu i Jean-Loup Pugetowi, którzy kierowali naukowymi konsorcjami instrumentów niskich i wysokich częstotliwości tej misji. Jednym z najważniejszych członków zespołu satelity Planck jest prof. Krzysztof Górski z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego i Jet Propulsion Laboratory w Pasadenie w Kalifornii. Nagrodę Grubera przyznano w uznaniu osiągnięć w pomiarach reliktowego promieniowania tła wyemitowanego wkrótce po Wielkim Wybuchu. Satelita Planck wykonał pomiary promieniowania tła pozwalające stworzyć najdokładniejsze mapy całego nieba w zakresie od mikrofal do fal submilimetowych. Na ich podstawie naukowcy zespołu Planck skonstruowali najbardziej precyzyjne mapy kosmicznego promieniowania tła dochodzącego do nas z epoki około 380 000 lat po Wielkim Wybuchu. Na podstawie analiz tego „embrionalnego” obrazu wczesnego Wszechświata naukowcy mogą prowadzić, z bezprecedensową dokładnością, badania 13,8 mld lat historii Wszechświata po Wielkim Wybuchu.
Prof. Górski uczestniczył w badaniach kosmicznego promieniowania tła od wielu lat. W okresie 1993-1996 był członkiem zespołu satelity COBE, który po raz pierwszy zmierzył anizotropię kosmicznego promieniowania tła (nagrody Grubera i Nobla w roku 2006). Oprogramowanie stworzone przez prof. Górskiego wspomogło również redukcję i analizę danych z satelity NASA WMAP (nagroda Grubera w roku 2012). Fundacja Grubera przy Uniwersytecie Yale w USA wyróżnia swoją nagrodą osoby, „których badania inspirują i umożliwiają fundamentalne zmiany w dziedzinach wiedzy i kultury”. Nagroda wynosi 500 tys. dolarów, z których połowę otrzyma zespół satelity Planck, a pozostałą część kierownicy konsorcjów.
Nagroda historyczna „Polityki”
WARSZAWA Prof. Jerzy Kochanowski z Instytutu Historycznego UW został tegorocznym laureatem nagrody historycznej tygodnika „Polityka” w kategorii prac naukowych i popularnonaukowych za książkę Rewolucja międzypaździernikowa. Polska 1956–1957 . Prof. Kochanowski specjalizuje się w najnowszej historii Polski. Na Uniwersytecie Warszawskim pracuje od 1988 roku. Wykładał gościnnie na Uniwersytecie w Moguncji i Imre-Kertesz-Kolleg w Jenie. Jest też redaktorem naczelnym „Mówią Wieki” i członkiem redakcji „Przeglądu Historycznego”. Zasiada w Radzie Fundacji „Karta”, Radzie Programowej Domu Spotkań z Historią i Radzie Naukowej Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie. Nagrody historyczne „Polityki” przyznawane są od 1959 r.
FameLab 2018
WARSZAWA 19 maja w Centrum Nauki Kopernik odbył się finał 7. Konkursu FameLab Poland. Pierwsze miejsce zdobyła Ruth Dudek-Wicher, doktorantka z Katedry i Zakładu Mikrobiologii Farmaceutycznej i Parazytologii Wydziału Farmaceutycznego z o. Analityki Medycznej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, która w ciągu trzech minut przedstawiła problematykę oporności bakterii na antybiotyki. Jury doceniło jej umiejętność prostego i przystępnego przedstawienia wiedzy, dobór i wykorzystanie rekwizytów, swobodę wypowiedzi, taktowne poczucie humoru oraz dystans do siebie. Nagrodą za pierwsze miejsce było 25 tys. zł oraz udział w międzynarodowym finale konkursu w Cheltenham w Wielkiej Brytanii. Drugie miejsce zajął Mikołaj Fedorowicz, doktorant w Instytucie Biochemii i Biofizyki PAN. Na trzeciej pozycji znalazła się Zuzanna Łukasik, studentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Została ona także laureatką nagrody publiczności. Wyróżnienie wiceprezesa Rady Ministrów, ministra nauki i szkolnictwa wyższego Jarosława Gowina zdobyła Katarzyna Kajukało z Pracowni Ekologii i Monitoringu Mokradeł na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Uzyskała ona także wyróżnienie Stowarzyszenia Rzecznicy Nauki. Laureatką Specjalnego Wyróżnienia Fundacji Kościuszkowskiej została Paulina Jędrak (na fot.) z Uniwersytetu Gdańskiego, która wcześniej była laureatką konkursu „Skomplikowane i proste”, organizowanego przez „Forum Akademickie”.
Studencki Nobel
WARSZAWA Laureatami Studenckich Nobli 2018 zostali: w kategorii dziennikarstwo i literatura – Julia Kalęba z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie; w zakresie fizyki i astronomii – Jan Kwapisz z Uniwersytetu Warszawskiego; w obszarze nauk przyrodniczych i energetyki – Małgorzata Bolt z Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu; w zakresie nauk społeczno-ekonomicznych – Bartłomiej Składanek z Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu; w kategorii medycyny i farmacji – Agata Szymaszkiewicz z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi; w dziedzinie sztuki – Alicja Miruk-Mirska z Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach. Za najlepszego działacza studenckiego uznano Aleksandrę Kucharską z UJ. Konkurs Studencki Nobel, który ma na celu wyłonienie wyróżniających się, utalentowanych i aktywnych studentów, jest organizowany od 2009 r. przez Niezależne Zrzeszenie Studentów.
Medal im. J.P. Schaudera
TORUŃ Medalem im. Juliusza P. Schaudera za rok 2017 został uhonorowany w dniu 22 maja na Wydziale Matematyki i Informatyki UMK wybitny matematyk australijski prof. Edward Norman Dancer z Uniwersytetu w Sydney. Medal przyznano mu w uznaniu wybitnych osiągnięć w dziedzinie analizy nieliniowej, teorii równań różniczkowych i ich zastosowań. Nagrodę matematyczną w formie medalu im. J.P. Schaudera ustanowiło Centrum Badań Nieliniowych im. J.P. Schaudera przy UMK w Toruniu, na którego czele stoi prof. dr hab. Wojciech Kryszewski, kierownik Katedry Nieliniowej Analizy Matematycznej i Topologii UMK. Medal jest przyznawany co 2 lata za osiągnięcia naukowe i wkład w analizę nieliniową i jej zastosowania. Zwycięzca nagrody jest wybierany spośród kandydatów zgłaszanych przez rady jednostek matematycznych i osób indywidualnych posiadających tytuł naukowy profesora matematyki. W tym roku medal zostanie przyznany po raz trzeci. Do tej pory laureatami Medalu im. J.S. Schaudera zostali: prof. Jean Mawhin (2012 r.) oraz prof. Paul Rabinowitz (2014 r.).
Prof. M. Barczyński prezydentem ESES
KRAKÓW/AMSTERDAM Podczas odbywającego się w Amsterdamie VIII Kongresu Europejskiego Towarzystwa Chirurgów Endokrynologów (European Society of Endocrine Surgeons – ESES) wybrano prof. Marcina Barczyńskiego z CM UJ na prezydenta elekta tej organizacji. Funkcję obejmie on w 2020 r. na kolejnym kongresie ESES w Atenach, a jego dwuletnia kadencja zakończy się podczas X Kongresu stowarzyszenia w Poliklinice Uniwersyteckiej Agostino Gemelli w Rzymie. Prof. Barczyński związany jest z Kliniką Chirurgii Endokrynologicznej III Katedry Chirurgii Ogólnej UJ CM. Jest zastępcą kierownika Oddziału Klinicznego Chirurgii Ogólnej z Onkologią w Szpitalu Miejskim Specjalistycznym im. Gabriela Narutowicza w Krakowie. Pełni funkcję prezesa Polskiego Klubu Chirurgii Endokrynologicznej, jest też przewodniczącym Sekcji Chirurgii Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego. Należy do Zarządu ESES.
W czasie VIII Kongresu Europejskiego Towarzystwa Chirurgów Endokrynologów na stanowisko audytora ESES na lata 2018-2020 został wybrany dr hab. Aleksander Konturek, prof. UJ, z Kliniki Chirurgii Endokrynologicznej III Katedra Chirurgii Ogólnej Wydział Lekarski, kierownik Oddziału Klinicznego Chirurgii Ogólnej z Onkologią w Szpitalu Miejskim Specjalistycznym im. Gabriela Narutowicza w Krakowie.
Stypendium im. Leopolda Ungera
LUBLIN Po raz szósty przyznano nagrody pieniężne i staże w ramach ogólnopolskiego programu stypendialnego skierowanego do dobrze rokujących młodych dziennikarzy. W tegorocznej edycji do grona 27 laureatów Stypendium im. Leopolda Ungera dołączyli: Jakub Mejer otrzyma nagrodę pieniężną w wysokości 5 tys. złotych na realizację reportażu dotyczącego słowackich korzeni Andy’ego Warhola; Joanna Kukier wybierze się do Brukseli na dwutygodniowy staż w dzienniku „Le Soir”; Piotr Idem odbędzie jednomiesięczny staż w „Gazecie Wyborczej” w Warszawie; Małgorzata Sawa zrealizuje jednomiesięczny staż w tygodniku „Polityka” w Warszawie, a Anna Pawelczyk podejmie staż w obsłudze prasowej w trakcie Forum Ekonomicznego w Krynicy. W tym roku wśród pięciu osób nagrodzonych aż trzy reprezentują Dziennikarstwo i Komunikację Społeczną Wydziału Politologii UMCS.
Stypendium im. Leopolda Ungera powstało z inicjatywy Rodziny Patrona i zostało ustanowione przez Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie w 2013 roku. Dedykowane jest dziennikarzom do 35. roku życia, którzy wykażą w dorobku osiągnięcia m.in. w mediach studenckich, lokalnych, internetowych.
Prof. P. Rowiński w Zarządzie ALLEA
WARSZAWA Zgromadzenie Ogólne Federacji Europejskich Akademii Nauk (ALLEA) podjęło decyzję o wyborze wiceprezesa PAN, prof. Pawła Rowińskiego, na członka Zarządu Federacji w kadencji 2018-2020. Celem ALLEA jest m.in. ułatwianie wymiany informacji między akademiami europejskimi, rozwijanie badań mających na celu umacnianie roli i miejsca narodowych akademii w nauce, kształtowanie wspólnych poglądów w sprawach dotyczących rozwoju nauk ścisłych, przyrodniczych, humanistycznych i społecznych oraz pełnienie funkcji doradczych i wypracowywanie propozycji dotyczących polityki naukowej dla rządów, Unii Europejskiej, organizacji krajowych i międzynarodowych. ALLEA realizuje swoje cele w oparciu o sałe lub powoływane doraźnie grupy robocze, których opracowania są publikowane i rozsyłane do akademii członkowskich. Do organizacji należy 59 akademii nauk z ponad 40 krajów europejskich, ściśle współpracuje z EASAC, Euro-CASE, Akademią Europejską, FEAM, IAP oraz ICSU. PAN jest członkiem założycielem ALLEA.
Nowy samolot wielozadaniowy
WARSZAWA 24 maja w Instytucie Lotnictwa podpisano list intencyjny wyrażający wolę współpracy przy realizacji budowy innowacyjnego, wielozadaniowego samolotu turbośmigłowego nowej generacji ILX-34. Sygnatariuszami listu, pod honorowym patronatem Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii są: Instytut Lotnictwa, Polska Grupa Zbrojeniowa S.A. oraz Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. Celem współpracy trzech instytucji jest opracowanie wielozadaniowego samolotu turbośmigłowego nowej generacji w kategorii CS-23 o masie startowej nie większej niż 5670 kg. ILX-34 wprowadzi nową jakość w zakresie komfortu, osiągów oraz wszechstronności zastosowań. Wyposażenie awioniczne samolotu będzie umożliwiać loty niezależnie od warunków atmosferycznych w dzień i w nocy. Zwiększenie przestrzeni zarówno dla pasażerów, jak i bagażu będzie dawać większy komfort niż w innych jednostkach tej klasy. Wnętrze będzie można dowolnie konfigurować. W standardowej wersji pasażerskiej samolot pomieści 9 pasażerów oraz 2 pilotów. ILX-34 będzie mógł latać szybciej, na wyższym pułapie i dalej niż inne samoloty tej klasy. Dostosowany będzie do eksploatacji lotnisk o nawierzchni utwardzonej oraz gruntowej. W projekcie założono także mniejsze zużycie paliwa oraz niższe bezpośrednie koszty operacyjne. Zostanie to uzyskane dzięki zastosowaniu innowacyjnych rozwiązań z zakresu aerodynamiki, a także kompozytowej strukturze skrzydła i usterzeń z zastosowaniem opracowanego w Instytucie Lotnictwa zrobotyzowanego procesu wytwarzania wysokowytrzymałych konstrukcji kompozytowych, charakteryzujących się dużą powtarzalnością procesów wytwarzania. W samolocie zostanie także zastosowany nowoczesny silnik turbinowy charakteryzujący się niższym zużyciem paliwa w stosunku do istniejących silników oraz nowoczesną automatyką sterowania. Pracownicy instytutu będą odpowiedzialni za testy aerodynamiczne, opracowanie konstrukcji kompozytowej samolotu oraz implementację opracowanego w Europie, przy udziale inżynierów IL, nowoczesnego silnika turbinowego.
Prof. A. Matyja na czele NRL
KRAKÓW/WARSZAWA Podczas XIV Krajowego Zjazdu Lekarzy 25 maja prof. Andrzej Matyja z I Katedry Chirurgii Ogólnej Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum zostały wybrany na stanowisko prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej. Prof. Matyja jest związany z I Katedrą Chirurgii Ogólnej i Kliniką Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Gastroenterologicznej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Jest koordynatorem zajęć z chirurgii ogólnej w I Katedrze Chirurgii Ogólnej UJ CM, współautorem indeksu umiejętności praktycznych z chirurgii dla studentów Wydziału Lekarskiego UJ CM, a także – jako członek Krajowej Rady Egzaminów Lekarskich – zasad zdobywania kwalifikacji zawodowych oraz kształcenia ustawicznego. Od 2009 r. pełni funkcję konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie transplantologii klinicznej dla województwa podkarpackiego. Krajowy Zjazd Lekarzy to najwyższa władza samorządu lekarskiego. Pomiędzy krajowymi zjazdami władzę sprawuje Naczelna Rada Lekarska.
Nawigacja opatentowana
SZCZECIN Akademia Morska w Szczecinie uzyskała patent europejski EP2504719 pod nazwą „A method and system of navigational decision support in the process of safe vessel navigation”, przyznany przez Europejski Urząd Patentowy. Przedmiotem patentu jest sposób i układ wspomagania decyzji nawigacyjnych w procesie bezpiecznego prowadzenia obiektu pływającego, będące podstawą systemu NAVDEC. Twórcami wynalazku są pracownicy Wydziału Nawigacyjnego AM, zespół pod kierunkiem prof. Zbigniewa Pietrzykowskiego w składzie: Piotr Wołejsza, Janusz Magaj, Piotr Borkowski, Jarosław Chomski, Janusz Uriasz, Tadeusz Dziedzic, Marcin Mąka, Witold Kazimierski, Tomasz Szewczuk i Mirosław Wielgosz.
– Patent daje nam znaczącą przewagę konkurencyjną i pozwala wysuwać się na pozycję lidera w dziedzinie systemów wspomagania decyzji w nawigacji – mówi P. Wołejsza, prezes zarządu Sup4Nav.
Wyłączność na komercyjne wykorzystanie wynalazku posiada Sup4Nav sp. z o.o. Opatentowane rozwiązanie jest podstawą działania systemu NAVDEC. Wynalazek został wdrożony m.in. na promach PŻB.
Dr K. Nessler na czele VdGM
KRAKÓW Podczas odbywającego się 25 maja w Krakowie 23. Kongresu Światowej Organizacji Lekarzy Rodzinnych WONCA dr Katarzyna Nessler z CM UJ została wybrana przewodniczącą organizacji młodych lekarzy rodzinnych Vasco da Gama Movement. Dr Nessler pracuje w Zakładzie Medycyny Rodzinnej UJ CM. Jest członkiem zarządu głównego Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce, a od 2014 r. członkiem zarządu i reprezentantem Polski w zarządzie Vasco da Gama Movement. Jako nowa szefowa VdGM dr Katarzyna Nessler zapowiedziała, że priorytetami w jej działalności będą dbałość o rozwój naukowy oraz godne warunki ekonomiczne dla młodych medyków. Vasco da Gama Movement to międzynarodowa grupa skupiająca młodych i przyszłych lekarzy rodzinnych (w trakcie specjalizacji i do 5 lat po jej ukończeniu) z całej Europy, pozostająca w ścisłym związku z WONCA Europe (European Region of World Organization of Family Doctors). Powstała w roku 2004 w Amsterdamie.
Doktorat h.c. – prof. W. Banyś
DĄBROWA GÓRNICZA Prof. Wiesław Banyś otrzymał 28 maja tytuł doktora honoris causa Akademii WSB. Prof. Wojciech Nowak, rektor UJ, przypomniał w laudacji zasługi laureata w zakresie językoznawstwa, zwłaszcza francuskiego i romańskiego. Badania prof. Banysia mają także wymiar praktyczny przy konstruowaniu automatycznych systemów translatorskich. Prof. Nowak przypomniał też o zasługach laureata dla polskiego szkolnictwa wyższego oraz dla nauki i szkolnictwa wyższego w Europie.
Prof. W. Banyś jest dyrektorem Instytutu Języków Romańskich i Translatoryki Uniwersytetu Śląskiego. Był rektorem tej uczelni oraz przewodniczącym KRUP, a potem KRASP. Obecnie jest honorowym przewodniczącym KRASP. Jest też członkiem zarządu European University Association, stowarzyszenia zrzeszającego uniwersytety, krajowe konferencje rektorów oraz sieci szkół wyższych z 47 krajów. Jest też wiceprzewodniczącym Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Pełni też funkcję prezesa zarządu Stowarzyszenia Pro-Silesia Biznes-Nauka-Samorząd. Został wcześniej uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Gastronomia dualnie
WROCŁAW Dzięki grantowi Narodowego Centrum Badań i Rozwoju Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu uruchamia studia dualne na kierunku technologia i organizacja gastronomii, realizowane przez uczelnię we współpracy z przedsiębiorstwami.
– To studia inżynierskie, trwające 3,5 roku, z czego tylko 4 semestry będą realizowane w salach, laboratoriach i pracowniach na uniwersytecie, a reszta to nauka w pracy w najlepszych firmach z sektora HoReCa (hotelarstwo-gastronomia-catering) – wyjaśnia prof. Anna Czubaszek, dziekan Wydziału Biotechnologii i Nauk o Żywności na UPWr. Studenci technologii i organizacji gastronomii będą w trakcie studiów pracować (i zarabiać) w czterech różnych firmach, ponieważ każdy z tych „staży”: techniczny, technologiczny, managerski i dyplomowy, ma dać im różnorodne umiejętności praktyczne. Prace dyplomowe wyłącznie poświęcone konkretnym praktycznym zagadnieniom i problemom „z życia wziętym” będą powstawać pod opieką i specjalisty-praktyka z branży żywieniowej oraz nauczyciela akademickiego.
– Niewątpliwie atrakcyjne dla naszych studentów będą też weekendowe szkolenia zawodowe: baristerskie, barmańskie, somelierskie, które są w programie studiów obowiązkowe, podobnie jak udział w konferencjach naukowych – zauważa dr Danuta Figurska-Ciura, jedna z inicjatorek utworzenia tego kierunku, wykładowczyni technologii gastronomii i prawa żywieniowego na UPWr. Pensje studentów w trakcie staży w firmach, koszty udziału w konferencjach naukowych, specjalistyczne szkolenia certyfikacyjne, nawet ubrania robocze są finansowane z grantu NCBR.
Prof. D. Dudek prezydentem EAPCI ESC
KRAKÓW/PARYŻ Prof. Dariusz Dudek z CM UJ został wybrany prezydentem elektem Europejskiej Asocjacji Interwencji Sercowo-Naczyniowych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (EAPCI ESC). Głosowanie w tej sprawie odbyło się w Paryżu podczas dorocznych warsztatów EuroPCR. Kadencję obejmie w 2020 r. Prof. Dudek jest kierownikiem II Oddziału Klinicznego Kardiologii oraz Interwencji Sercowo-Naczyniowych Szpitala Uniwersyteckiego. Od wielu lat wdraża nowoczesne metody zabiegowego leczenia zawału serca oraz hybrydowych zabiegów na zastawkach serca, dających pacjentom szansę na innowacyjne terapie. Jest też współkoordynatorem polskiej edycji europejskiej kampanii społecznej „Valve for life – Stawka to życie. Zastawka to życie”.
Austriackie odznaczenie
KRAKÓW Prezydent Austrii Alexander Van der Bellen odznaczył prof. Marię Kłańską, wieloletnią kierowniczkę Zakładu Literatury Niemieckiej UJ, Austriackim Krzyżem Honorowym Nauki i Sztuki. Odznaczenie wręczył ambasador Republiki Austrii w Polsce dr Werner Almhofer 30 maja w Librarii Collegium Maius. Prof. Kłańska prowadzi badania nad literaturą austriacką XIX i XX w., Galicją i Bukowiną w literaturze, judaikami, recepcją antyku i Biblii w literaturze XX w. oraz literaturą norweską. Jest autorką i współredaktorką kilkunastu książek i około 150 artykułów naukowych. Była stypendystką Fundacji im. Alexandra von Humboldta oraz Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. W 2001 roku otrzymała prestiżową, niemiecko-austriacką Nagrodę im. Johanna Gottfrieda Herdera dla uczonych reprezentujących nauki humanistyczne i artystów z krajów słowiańskich oraz Grecji. Wypromowała 13 doktorów.
Nagrody towarzystwa afrykanistów
KRAKÓW Dr hab. Robert Kłosowicz, prof. UJ, z Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ otrzymał nagrodę Polskiego Towarzystwa Afrykanistycznego za najlepszą publikację o tematyce afrykanistycznej w 2017 roku w kategorii publikacja naukowa autora po uzyskaniu habilitacji za książkę Konteksty dysfunkcyjności państw Afryki Subsaharyjskiej . Monografia ukazała się nakładem Wydawnictwa UJ. Za najlepszą publikację naukową autora przed uzyskaniem stopnia doktora habilitowanego nagrodzono dr hab. Renatę Díaz-Szmidt z Instytutu Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego za książkę Gdzie jesteś, Gwineo? Próby kształtowania tożsamości narodowej w twórczości pisarzy z Gwinei Równikowej (Warszawa 2017, (Wyd. ASPRA JR FHU). Za książkę popularnonaukową PTA nagrodziło Krzysztofa Błażycę, dziennikarza „Gościa Niedzielnego”, autora książki Krew Aczoli. Dziesięć lat po zapomnianej wojnie na północy Ugandy (Wyd. Bernardinum, Pelplin 2017).
Bikont i Kopyt laureatami PNL
POZNAŃ Poznańską Nagrodę Literacką, po śmierci poznańskiego poety Stanisława Barańczaka w 2014 roku, ustanowili wspólnie Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania i prof. Bronisław Marciniak, ówczesny rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. W tym roku przyznano ją po raz czwarty. Nagroda składa się z dwóch części: Nagrody im. Adama Mickiewicza w wysokości 60 tys. zł oraz Stypendium im. Stanisława Barańczaka w wysokości 40 tys. zł. W tym roku laureatką Nagrody Mickiewicza została Anna Bikont, którą uhonorowano za książkę Sendlerowa. W ukryciu .
– Ta książka to biografia, a nie hagiografia – mówi przewodniczący kapituły, prof. Piotr Śliwiński o książce A. Bikont. – Irena Sendlerowa sportretowana została wbrew jej własnej legendzie, przeciw mitologizacji, która coraz szczelniej oddzielała tę wspaniałą postać od prawdy historycznej.
Stypendium im. Stanisława Barańczaka przyznawane jest młodym twórcom w wieku do 35 lat za znaczący, innowacyjny dorobek w dziedzinie literatury, humanistyki i popularyzacji kultury literackiej. Troje nominowanych w tym roku to: Szczepan Kopyt – jeden z najgłośniejszych i najwyżej cenionych poetów młodego pokolenia, autor kilku książek poetyckich i płyt muzycznych, Wiktor Marzec – socjolog i filozof oraz Ilona Witkowska – poetka. Laureatem został S. Kopyt, którego nagrodzono za książkę Zabic .
Opracował Piotr Kieraciński
Współpraca: Aneta Adamska, Weronika Bulicz, Joanna Cinciara, Iwona Czajkowska-Deneka, Joanna Kosmalska, Justyna Maguś, Anna Płaczek, Dorota Sawicka, Przemysław Stanula, Kamilla Walczak.
Wykorzystano serwisy prasowe szkół wyższych, placówek badawczych i instytucji otoczenia nauki.