Wśród uczelni i dyscyplin

W sierpniu zostały ogłoszone wyniki Academic Ranking of World Universities, znanego pod nazwą „rankingu szanghajskiego”. Sklasyfikowano 1300 uniwersytetów i opublikowano listę 500 najlepszych. W tym roku podano też po raz pierwszy listę uniwersytetów na miejscach od 501 do 800, czyli z przedsionka do głównego rankingu. Za kryteria służące do oceny uczelni przyjęto: liczbę pracowników, którzy otrzymali Nagrodę Nobla lub Medal Fieldsa (20%), liczbę absolwentów, którzy otrzymali te wyróżnienia (10%), liczbę publikacji w „Nature” lub „Science” (20%), liczbę publikacji indeksowanych w bazach Science Citation Index-Expanded (SCIE) i Social Science Citation Index (SSCI) (20%), liczbę wysoko cytowanych naukowców (20%). Wzięto także pod uwagę kryterium z wagą 10%, będące sumą ważoną wcześniej wymienionych kryteriów, podzieloną przez liczbę naukowców zatrudnionych w uczelni.

W pierwszej pięćsetce sklasyfikowano dwie polskie uczelnie: Uniwersytet Warszawski w przedziale 301-400 oraz Uniwersytet Jagielloński w przedziale 401-500. Polskie uczelnie kandydujące do pierwszej 500 to: w przedziale 601-700 AGH oraz w przedziale 701-800 Śląski Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza i Uniwersytet Wrocławski.

Nieco wcześniej, bo w czerwcu 2017, ogłoszono po raz pierwszy ranking szanghajski w 52 dyscyplinach naukowych – Global Ranking of Academic Subjects. W tym zestawieniu zastosowano inną metodologię oceny uczelni niż w rankingu głównym. Ze względu na dużą liczbę jednostek akademickich na świecie, zdecydowano się na wybór ponad 1400 uniwersytetów z 80 krajów. Aby jednostka mogła być klasyfikowana, musiała posiadać pewną minimalną liczbę opublikowanych prac notowanych w bazie InCites w przynajmniej jednej dyscyplinie. Liczba ta zależała od wolumenu publikacji w określonej w dyscyplinie w tej bazie. I tak, aby uczelnia mogła być sklasyfikowana w dyscyplinie Physics, minimalna liczba publikacji w InCites nie mogła być mniejsza niż 200, w Computer Science & Engineering – 150, w Earth Sciences – 100, w Veterinary Sciences – 50 i w Hospitality & Tourism Management – 25.

Uniwersytety klasyfikowano w oparciu o 5 kryteriów. PUB wskazuje liczbę publikacji typu „article” afiliowanych w jednostce i umieszczonych w bazie Web of Science, które ukazały się w latach 2011-2015. Publikacje te zostały przydzielone do poszczególnych dyscyplin. CNCI określa znormalizowany wpływ cytowań w określonej dyscyplinie mierzony jako stosunek liczby cytowań publikacji jednostki w okresie 2011-2015 do uśrednionej liczby cytowań za te lata w określonej dyscyplinie. IC to współczynnik międzynarodowej współpracy obliczany jako stosunek liczby prac danej jednostki, w której autorzy afiliowani są w przynajmniej 2 jednostkach z różnych krajów w określonej dyscyplinie. TOP to liczba prac opublikowanych w najbardziej prestiżowych czasopismach (na potrzeby rankingu 2017 zidentyfikowano 94 takie czasopisma), a AWARD – liczba pracowników zatrudniona w jednostce, którzy otrzymali wyróżnienia naukowe w określonej dyscyplinie. W zależności od specyfiki dyscypliny powyższe kryteria z różnymi wagami wpływały na ocenę końcową. Przykładowo dla Mathematics wynosiły one: PUB – 23,8%, CNCI – 23,8%, IC – 4,8%, TOP – 23,8%, AWARD – 23,8%, a dla dyscypliny Sociology: PUB – 41,7%, CNCI – 13,8%, IC – 2,8%, TOP – 41,7%, AWARD – 0%.

W sumie w poszczególnych dyscyplinach polskie uczelnie zostały odnotowane 38 razy, przy czym AGH wystąpiła w 7 dyscyplinach, Uniwersytet Jagielloński w 6, Uniwersytet Warszawski w 5 i Politechnika Warszawska w 4. Polskie uczelnie zostały sklasyfikowane tylko w 17 dyscyplinach z 52 możliwych. W obszarze nauk społecznych (14 dyscyplin) nie sklasyfikowano żadnej polskiej uczelni.

Najwyższe miejsca polskich uczelni w poszczególnych dyscyplinach

Mining & Mineral Engineering – AGH 33. miejsce na 50 sklasyfikowanych uczelni Metallurgical Engineering – AGH miejsce w przedziale 51-75 (na 200 uczelni) Instruments Science & Technology – AGH i Politechnika Warszawska miejsca w przedziale 101-150 (300)

Mathematics – Uniwersytet Warszawski miejsce w przedziale 101-150 (500)

Physics – Uniwersytet Warszawski miejsce w przedziale 151-200 (500)

Veterinary Sciences – Uniwersytet Warmijsko-Mazurski miejsce w przedziale 151- 200 (200)

Food Science and Technlogy – SGGW miejsce 151–200 (300)

Computer Science and Engineering – AGH miejsce w przedziale 201–300 (500)

Ecology – Uniwersytet Jagielloński miejsce 201–300 (300)

Materials Science & Engineering – Uniwersytet Warszawski miejsce 301–400 (500)

Chemistry – Uniwersytet Jagielloński i Uniwersytet Warszawski miejsca 301–400 (500)

Clinical Medicine – Uniwersytet Jagielloński miejsce 301–400 (500)

Agricultural Sciences – SGGW i Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu miejsca 301–400 (500)

Environmental Science & Engineering – Uniwersytet Gdański miejsce 401–500 (500)

Human Biological Sciences – Uniwersytet Jagielloński miejsce 401–500 (500) Pharmacy &Pharmaceutical Sciences – Uniwersytet Medyczny w Łodzi i Warszawski Uniwersytet Medyczny miejsca 401–500 (500)

Public Health – Warszawski Uniwersytet Medyczny miejsce 401–500 (500)