Wydarzenia

UW wrócił!

WARSZAWA/SZANGHAJ W 2017 roku Uniwersytet Warszawski wrócił do czwartej setki Rankingu Szanghajskiego, który obejmuje w głównym zestawieniu 500 uniwersytetów z całego świata. Wykresy pokazują, że skok, jaki odnotował UW, jest znaczący: wyniósł uniwersytet do górnej części grupy 301-400. UW zajmował już w rankingu pozycję zbliżoną do tegorocznej. Druga uwzględniona w tym zestawieniu polska uczelnia, Uniwersytet Jagielloński, pozostała w piątej setce na podobnej pozycji, co w ub. roku. Warto odnotować, że w tym zestawieniu znajdują się inne uniwersytety z naszej części Europy. Najwyżej notowany jest Uniwersytet Karola w Pradze – znajduje się on w trzeciej setce, ale blisko pozycji 200. W grupie 301-400 jest też Uniwersytet w Tartu (Estonia), który pojawił się w rankingu w ub. roku w piątej setce, a teraz przeskoczył do połowy czwartej. W tej samej grupie, ale ze znacznie gorszymi parametrami, znalazł się Uniwersytet w Belgradzie, który w 2012 r. pojawił się w piątej setce rankingu.

Doktorat h.c. – prof. dr. inż. G.Z. Voyiadjis

Fot. W. Jasiecki/PP

POZNAŃ Politechnika Poznańska nadała tytuł doktora honoris causa prof. dr. inż. Georgeowi Z. Voyiadjisowi z Louisiana State University, wybitnemu specjaliście w dziedzinie mechaniki ciała stałego. Głównym obszarem jego działalności naukowej jest mechanika materiałów i konstrukcji. Ponadto zajmuje się plastycznością/sprężystością i mechaniką uszkodzeń metali, kompozytów o osnowie metalowej, polimerów i ceramiki, z naciskiem na modelowanie teoretyczne, symulację numeryczną zachowania materiałów oraz weryfikację eksperymentalną. Dorobek naukowy G.Z. Voyiadjisa obejmuje ponad 300 artykułów, 7 książek autorskich, 19 rozdziałów książek i redakcję 11 pozycji. Jego prace były cytowane ponad 9 tys. razy. Prof. Voyiajdjis jest członkiem zagranicznym Polskiej Akademii Nauk.

Weterynaria w kujawsko-pomorskim?

TORUŃ Obecnie weterynarię można studiować w sześciu ośrodkach akademickich: Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, uniwersytetach przyrodniczych w Lublinie, Poznaniu i Wrocławiu, Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie oraz Uniwersytecie Rolniczym i Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie (wspólna jednostka i wspólne studia). Kilka lat temu uruchomienie studiów na tym kierunku w Krakowie było nie lada sensacją w środowisku branżowym. Tymczasem do otwarcia tego rodzaju wspólnego kształcenia przygotowują się uczelnie publiczne w woj. kujawsko-pomorskim. Senat Uniwersytetu Mikołaja Kopernika przyjął dwa dokumenty, które rozpoczęły działania formalno-organizacyjne zmierzające do uruchomienia w roku 2018 studiów weterynaryjnych. Pierwszy to uchwała na temat zawarcia pomiędzy Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetem Technologiczno-Przyrodniczym im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy oraz Uniwersytetem Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy porozumienia o współpracy w zakresie uruchomienia w województwie kujawsko-pomorskim jednostki prowadzącej badania i dydaktykę w dziedzinie weterynarii. Uczelnie wspólnie określą zasady organizacyjne jednostki, w tym zasady prowadzenia przez nią studiów, a także zasady finansowania jej utworzenia i funkcjonowania. Drugi dokument to pozytywna opinia w sprawie utworzenia na UMK z dniem 1 września 2017 roku Centrum Weterynarii. Jest to jednostka ogólnouczelniana podległa rektorowi. Rozpisano też konkursy na 17 stanowisk w Centrum Weterynarii.

Nowe władze NZS

CZĘSTOCHOWA Podczas Krajowego Zjazdu Delegatów Niezależnego Zrzeszenia Studentów, który odbył się w dniach 9-11 czerwca na Politechnice Częstochowskiej, wybrano nowe władze organizacji. Przewodniczącą NZS została Maria Cholewińska (na fot.) z AGH w Krakowie, sekretarzem generalnym – Bartłomiej Hawrylak (UW), wiceprzewodniczącą ds. projektów – Karolina Karwowska (SGH), wiceprzewodniczącą ds. promocji – Michalina Nowak (UW), wiceprzewodniczącą ds. HR – Małgorzata Popiel (Politechnika Poznańska), wiceprzewodniczącą ds. partnerów – Justyna Ziemińska (UW), wiceprzewodniczącym ds. studenckich – Cezary Hurysz (UAM), wiceprzewodniczącą ds. finansów – Kinga Kubińska (SGH). Podczas uroczystej mszy świętej w sanktuarium na Jasnej Górze, kapelan NZS, ks. prałat Józefa Maj poświęcił nowy sztandar organizacji. Stary sztandar złożony został przez organizację jako wotum w jasnogórskim klasztorze.

10 x Dioscuri

KRAKÓW 4 lipca Narodowe Centrum Nauki podpisało z Towarzystwem Maxa Plancka porozumienie o tworzeniu przy polskich jednostkach naukowych Centrów Doskonałości Naukowej Dioscuri. W imieniu NCN umowę podpisał dyrektor prof. Zbigniew Błocki, a ze strony niemieckiej prezydent Towarzystwa prof. Martin Stratmann. Dioscuri to inicjatywa Towarzystwa Maxa Plancka, mająca na celu utworzenie Centrów Doskonałości Naukowej w Europie Środkowej i Wschodniej. Przedsięwzięcie umożliwi ściągnięcie do Polski wybitnych naukowców-liderów, którzy zorganizują tutaj swoje zespoły badawcze. Będzie to zatem szansa dla wybitnych uczonych z całego świata na prowadzenie badań w najlepszych międzynarodowych zespołach. Docelowo przy istniejących w Polsce jednostkach specjalizujących się w różnych dziedzinach nauki ma powstać 10 laboratoriów badawczych. Każde nowo powołane Centrum będzie współpracować z tzw. jednostką mentorską w Niemczech, a jego finansowanie zapewni NCN dzięki środkom Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP oraz Ministerstwa Edukacji i Badań Naukowych Republiki Federalnej Niemiec. Na początek ruszy program pilotażowy, który ma doprowadzić do utworzenia pierwszych trzech Centrów Dioskuri. Już w październiku br. zostaną ogłoszone pierwsze międzynarodowe konkursy, których rozstrzygnięcia należy się spodziewać w 2018 r. Każda instytucja naukowa, która wygra konkurs Dioscuri, otrzyma równowartość 300 tys. euro rocznie do wykorzystania wyłącznie na działalność Centrum Doskonałości. Lider projektu otrzyma wynagrodzenie w wysokości 100 tys. euro rocznie. Finansowanie jest zaplanowane na okres 5 lat z możliwością jednokrotnego przedłużenia na kolejne 5 lat pod warunkiem pozytywnej oceny i dostępności środków.

Tabletki na jaskrę

LUBLIN Jeden z amerykańskich koncernów farmaceutycznych wprowadzi wkrótce na rynek doustny lek na jaskrę – tabletki z cytykoliną, powstrzymującą śmierć komórek siatkówki, które mają wspierać standardową terapię leczenia jaskry i wzmacniać jej efekty. Koncepcja leku powstała w Klinice Okulistyki Ogólnej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, którą kieruje prof. Robert Rejdak. Tam zainicjowano badania doświadczalnej kliniczne nad jego skutecznością.

W środowisku lubelskich okulistów i farmakologów od 20 lat prowadzone były badania nad neuroprotekcją, czyli dziedziną farmakologii zajmującą się bezpośrednią ochroną komórek nerwowych przed degeneracją. Podobnymi badaniami zajmowały się też inne ośrodki na świecie, jednak stosowane substancje często wywoływały skutki uboczne, które uniemożliwiały ich stosowanie. Lubelscy naukowcy, współpracujący z zespołem prof. Pawła Grieba z Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN w Warszawie, postanowili zająć się cytykoliną, którą dotychczas stosowano w zastrzykach domięśniowych lub wlewach dożylnych, w leczeniu udarów, w stanach zagrażających życiu. Nie w każdym przypadku przynosiła pacjentom korzyści. Natomiast skuteczna okazała się podana doustnie w przypadkach jaskry.

Nagroda dla spin-offu

TORUŃ Firma Nano-implant sp. z o.o. wygrała konkurs dla związanych z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika spółek typu spin-off, organizowany w ramach Forum Przedsiębiorczości Akademickiej. Nagrodę finansową przeznaczoną na wyjazd do Massachusetts Institute of Technology w USA odebrała przedstawicielka spółki dr Aleksandra Radtke (na fot.) z Wydziału Chemii UMK. Nano-implant sp. z o.o. opracowała innowacyjne powłoki na powierzchni implantów, które sprzyjają procesom łączenia się powierzchni metalowego implantu z kością oraz posiadają właściwości przeciwdrobnoustrojowe, zapobiegające powstawaniu stanów zapalnych. Proponowane nanopowłoki stosuje się na tytanowych implantach mających swoje zastosowanie w chirurgii szczękowo-twarzowej. Zostały one wytworzone z materiałów bazujących na ditlenku tytanu i wiążą się z metalem (tytan), z którego wykonuje się większość implantów. Pierwszym produktem spółki będą implanty części twarzoczaszki oraz zębów produkowane przy zastosowaniu technologii druku 3D. Nagrodę ufundowali rektor UMK i prezydent Torunia.

Historycy sztuki i konserwacja betonu

Rzeźba Eduardo Chillidy Eulogy of the Horizon.

ŁÓDŹ Projekt InnovaConcrete (Innovative Materials and Techniques for the Conservation of 20th Century Concrete-based Cultural Heritage), który otrzymał 6,8 mln euro dofinansowania ze środków programu Horyzont 2020, został przygotowany przez międzynarodowe konsorcjum składające się z reprezentantów 29 instytucji z 11 państw (m.in. University of Cadiz, Technische Universiteit Delft, National Technical University Athens, ICOMOS, DOCOMOMO). Do współpracy zaproszono także przedstawicieli Polski: Halę Stulecia we Wrocławiu oraz Uniwersytet Łódzki. Celem projektu jest określenie zasad i możliwości ochrony betonowych konstrukcji stanowiących ważną część dziedzictwa kulturowego XX wieku. Zespół naukowy tworzą specjaliści z zakresu konstrukcji, nanomateriałów, technik symulacji, konserwacji, a także nauk społecznych i humanistycznych. Zadaniem tych ostatnich (w tym z Uniwersytetu Łódzkiego) jest analiza historycznej rangi oraz wartości społecznej wyselekcjonowanych monumentów. Na wstępnych etapach badań wyróżniono kilka szczególnie istotnych grup obiektów wykonanych z betonu/żelbetu, m.in. Halę Stulecia we Wrocławiu, betonowe rzeźby Eduardo Chillidy, memoriały wojenne oraz żelbetowe konstrukcje łupinowe powstałe po II wojnie światowej w Europie Wschodniej. Dr Błażej Ciarkowski, historyk sztuki z UŁ, który jest zaangażowany w realizację projektu InnovaConcrete, od lat zajmuje się naukowo historią architektury polskiej po II wojnie światowej, ze szczególnym uwzględnieniem umiejscowienia rodzimych dokonań w międzynarodowym kontekście oraz ich relacji z polityką. Efekty prac łódzkich historyków sztuki będą stanowiły integralną część prowadzonych badań i wzbogacą je o niezwykle istotne aspekty historyczne oraz społeczne.

Statkiem do doktoratu

POZNAŃ W jaki sposób można sprawdzić, czy towary płynące z Chin do Polski zostaną dostarczone na czas? Czy statek, który je przewozi, jest bezpieczny? Jak przewidywać czas podróży i trasę takiego statku? Na pytania związane z oceną niezawodności dostaw realizowanych drogą morską i przewidywaniem punktualności statków będą starali się odpowiedzieć naukowcy z Katedry Informatyki Ekonomicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu w ramach grantu badawczego „Data Science and Azure-based analytics services for predicting risk and reliability of maritime transport”, otrzymanego w programie Microsoft Azure for Research. Naukowcy będą przetwarzali i analizowali duże zasoby danych satelitarnych i naziemnych, pozwalające śledzić w czasie rzeczywistym ruch statków na świecie. – Dane te będą wzbogacane o dodatkowe informacje o statku i jego trasie, które istotnie mogą wpływać na czas podróży i ocenę jego niezawodności – mówi mgr Milena Stróżyna z Katedry Informatyki Ekonomicznej. Badania będą realizowane w oparciu o platformę Azure firmy Microsoft i zakładają wykorzystanie usług dostępnych w chmurze Azure, a związanych z przechowywaniem i analizą Big Data, pozwalające na przeprowadzanie analiz predykcyjnych, uczenia maszynowego i modelowania statystycznego.

Projekt realizują doktorantka Milena Stróżyna, jej promotor pomocniczy dr Krzysztof Węcel oraz studenci odbywający praktyki letnie w Katedrze Informatyki Ekonomicznej. Otrzymane wyniki będą wkładem do rozprawy doktorskiej przygotowywanej przez doktorantkę.

Mistrzyni Europy z UMK

TORUŃ/COIMBRA Anna Załęczna, studentka turystyki i rekreacji na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika została akademicką mistrzynią Europy w judo w kategorii wagowej +78. Zawody, które odbyły się w portugalskiej Coimbrze w dniach 24-27 lipca, są częścią Akademickich Mistrzostw Europy (więcej o polskich sukcesach na AME w następnym numerze FA). Toruńska judoczka, zawodniczka Toruńskiego Klubu Sportowego Judo, w finale rywalizacji pokonała utytułowaną Francuzkę Morgane Duchene. To kolejny sportowy sukces A. Załęcznej, która jest aktualną mistrzynią Polski, srebrną medalistką Pucharu Europy Juniorów i Juniorek 2014 (Kowno, Litwa), wicemistrzynią Europy juniorek 2015 (Oberwart, Austria) i złotą medalistką Mistrzostw Europy w drużynie 2016 (Kazań, Rosja).

Doceniony za wkład w ekologię

KRAKÓW/KALININGRAD Piotr Janiec, absolwent Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja i członek Międzywydziałowego Koła Naukowego UR działającego przy Wydziale Rolniczo-Ekonomicznym, otrzymał wyróżnienie „Za realny wkład w rozwój ekologii w Rosji” na międzynarodowej olimpiadzie, która odbyła się na Bałtyckim Federalnym Uniwersytecie im. I. Kanta w Kaliningradzie. Rok 2017 w Federacji Rosyjskiej ogłoszony został Rokiem Ekologii i właśnie ekologia była głównym tematem finału olimpiady, do którego zakwalifikował się P. Joniec. Uczestnicy mieli okazję sprawdzić się w roli ekspertów-ekologów oraz zademonstrować wiedzę na temat rosyjskiej kultury i znajomości tego języka. W olimpiadzie wzięli udział studenci z 25 krajów Europy, Azji i Afryki. A do finałowego etapu przeszło 70 studentów z Polski, Litwy, Niemiec, Chorwacji, Słowacji, Hiszpanii, Mongolii, Sudanu, Angoli, Konga, Wietnamu, Turkmenistanu, Tadżykistanu i in. Jako członek Międzywydziałowego Koła Naukowego UR Piotr Joniec w czasie studiów uczestniczył w wyprawach naukowych nad Bajkał i do Magadanu, co zapoczątkowało jego pasję poznawania przyrody Rosji, a w szczególności Syberii. Po ukończeniu studiów inżynierskich wyjechał na kurs językowy na Północno-Wschodnim Federalnym Uniwersytecie im. M.K. Ammosowa w Jakucku, z którym już od kilku lat współpracuje Koło Naukowe UR. Zakończył roczny staż przygotowawczy i obecnie uczy się tam na studiach magisterskich na kierunku geoinformatyka, który powstał we współpracy uniwersytetu w Jakucku z Uniwersytetem Aix-Marseille we Francji, a jego absolwenci po odbyciu rocznego stażu we Francji otrzymują dyplom obu uniwersytetów.

Wojsko wraca na uczelnie

WARSZAWA Michał Dworczyk, sekretarz stanu w MON i prof. Aleksander Bobko, wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego, podpisali porozumienie w sprawie realizacji programu pilotażowego „Koncepcja edukacji wojskowej studentów w ramach Legii Akademickiej”. Udział w programie tak studentów, jak uczelni będzie dobrowolny. Wg zleconych przez MON badań blisko 45% studentek i studentów jest zainteresowana szkoleniami wojskowymi. Szkolenie będzie się dzieliło na część teoretyczną, realizowaną na uczelni w trakcie roku akademickiego, i część praktyczną, realizowaną w czasie wakacji w jednostkach, centrach i ośrodkach wojskowych. W kolejnych latach zostaną uruchomione moduły szkoleń podoficerskich i oficerskich. Każdy ochotnik po odbyciu odpowiedniego szkolenia teoretycznego i praktycznego będzie mógł zostać szeregowym, podoficerem lub oficerem rezerwy. MON zamierza wydać na szkolenia ponad 200 mln zł, co będzie obejmowało koszty m.in. ćwiczeń umundurowania, ekwipunku i szkolenia strzeleckiego. Ochotnicy mają otrzymywać 90 zł diety za dzień ćwiczenia na poligonie. MNiSW szacuje, że koszty szkolenia teoretycznego w programie pilotażowym będą wynosiły ok. 1,5 mln zł, a z czasem wzrosną w zależności od zainteresowania programem studentów i uczelni.

Gedanistyka z programem stypendialnym

GDAŃSK Na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Gdańskiego uruchomiono podyplomowe studia regionalistyczne z zakresu gedanistyki, czyli wiedzy na temat Gdańska. Od tego roku 15 studentów ma szansę otrzymać stypendia, które pomogą pokryć koszty kształcenia. Pierwszeństwo w otrzymaniu stypendium naukowego finansującego udział w studiach mają osoby zaangażowane w aktywne działania promujące Gdańsk (np. nauczyciele, przewodnicy, autorzy, blogerzy). Dodatkowym warunkiem uzyskania stypendium jest późniejsze zaangażowanie się w wirtualną encyklopedię Gdańska – Gedanopedię. Program stypendialny prowadzi Fundacja Gdańska w partnerstwie z Miastem Gdańsk, Uniwersytetem Gdańskim i Muzeum Historycznym Miasta Gdańska. Program studiów obejmuje dzieje i kulturę Gdańska od średniowiecza po dzień dzisiejszy, uwzględniając kontekst historii regionu. Zajęcia składają się z trzech bloków tematycznych: chronologicznego (dzieje Gdańska w poszczególnych epokach), problemowego (m.in. kultura i sztuka, morskie dziedzictwo Gdańska), regionalnego (dzieje Pomorza, ośrodków sąsiednich i wybranych dzielnic Gdańska). Słuchacze nauczą się także podstaw pisania testów naukowych. Partnerem studiów jest Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna Sp. z o.o.

Rusza NAWA

WARSZAWA 1 października Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej przestanie działać, a jego miejsce zajmie Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej. Jej utworzenia od dawna domagały się uczelnie. 24 lipca prezydent RP podpisał ustawę o utworzeniu agencji. Będzie ona realizować zadania związane z umiędzynarodowieniem nauki i kształcenia wyższego, w tym niektóre programy obecnie realizowane przez MNiSW i inne jednostki. Wśród zadań, które nakreślono dla NAWA, jest m.in. przyciąganie do Polski najwybitniejszych zagranicznych naukowców, w tym zwłaszcza pochodzenia polskiego, oraz promowanie polskich uczelni na arenie międzynarodowej. NAWA ma też propagować naukę języka polskiego wśród cudzoziemców. Do końca września powinna zostać powołana Rada agencji oraz jej dyrektor. Personel NAWA ma liczyć ok. 40-60 osób, a budżet zamknie się kwotą ok. 140 mln zł. Z czasem NAWA może stać się operatorem środków unijnych.

COP – Tradycja, Obronność

RZESZÓW/KIELCE/RADOM Rektorzy Politechniki Rzeszowskiej (lider), Politechniki Świętokrzyskiej oraz Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego w Radomiu podpisali umowę dotyczącą powołania konsorcjum COP – Tradycja, Obronność, które ma wspierać polski przemysł zbrojeniowy. Inicjatorzy konsorcjum są zdania, że polski przemysł stać na konstruowanie i tworzenie oryginalnej i nowoczesnej broni w kraju. Wymaga to jednak szerokiej współpracy uczelni i przedsiębiorstw z Polskiej Grupy Zbrojeniowej.

– To istotne, abyśmy nie byli uzależnieni od dostawców zewnętrznych i nie poprzestawali wyłącznie na odtwarzaniu zagranicznych technologii i produktów – mówi rektor PŚ prof. Wiesław Trąmpczyński. Dotychczas każda z uczelni miała podpisane z PGZ osobne, własne porozumienie. Zdaniem rektora Politechniki Rzeszowskiej, Tadeusza Markowskiego, jedna uczelnia nie jest w stanie realizować dużych projektów, których oczekuje przemysł zbrojeniowy.

– Jeśli połączymy nasze potencjały, to mamy wszystkie kierunki rozwoju, które interesują PGZ – podkreśla rektor Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu, prof. Zbigniew Łukasik.

Porozumienie ma też przynieść korzyści studentom, którzy będą mogli liczyć na staże i zatrudnienie w przemyśle zbrojeniowym. Konsorcjum działa na terenie dawnego Centralnego Okręgu Przemysłowego, który do dziś nasycony jest zakładami zajmującymi się produkcją dla potrzeb obronności kraju.

Kategoryzacja bez KPA

WARSZAWA W sierpniu prezydent RP podpisał ustawę o nowelizacji ustawy o finansowaniu nauki, która wprowadza zmiany w trybie przyznania kategorii naukowej oraz grantów badawczych z narodowych agencji grantowych. Przewiduje ona częściowe wyłączenie stosowania przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego z procesu przyznawania kategorii naukowej jednostkom naukowym. Podobnie w przypadku zasad przyznawania środków finansowych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Narodowe Centrum Nauki. Takich zmian od dawna domagały się środowiska naukowe, które widziały nieracjonalność sytuacji, w której można było odwołać się do sądu administracyjnego od oceny parametrycznej czy innego typu merytorycznych ocen naukowych. Ustawa przewiduje też możliwość finansowania większego zakresu działań związanych z wydawaniem czasopism i monografii naukowych, służących upowszechnianiu wyników badań i wprowadzania ich do obiegu międzynarodowego. Dzięki nowym przepisom minister nauki będzie mógł przyznać środki na nowe programy – m.in. ukierunkowane na wspieranie młodych naukowców lub osób rozpoczynających karierę naukową – również uczelniom. Będzie miał też możliwość zwiększenia dotacji na utrzymanie potencjału badawczego.

Akademia Kaliska?

KALISZ Z inicjatywy senatora RP Andrzeja Wojtyły powstał projekt przekształcenia kaliskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Akademię Kaliską. Wkrótce ma trafić do Parlamentu, a nowa uczelnia miałaby rozpocząć działalność już w lutym 2018 roku. O akademickich ambicjach kaliskiej uczelni zawodowej mówili od dawna jej przedstawiciele, m.in. poprzedni rektor, prof. Jan Chajda. Obecnie kaliska PWSZ nie spełnia wymogów, które przed uczelniami akademickimi stawia prawo – nie posiada uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora – zatem teoretycznie nie może zostać przekształcona w akademię. Jednak w ubiegłym roku powstał precedens – w miejsce PWSZ w Gorzowie Wielkopolskim, które także nie spełniało kryteriów akademickości, powołano Akademię im. Jakuba z Paradyża. Na ten precedens powołuje się senator Wojtyła, który uważa, że nowa sytuacja będzie sprzyjała rozwojowi kaliskiej uczelni, w tym umożliwi jej prowadzenie badań naukowych, na co, jako PWSZ, nie ma środków.

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Kaliszu działa od 1999 roku. Obecnie na 16 kierunkach i w 28 specjalizacjach kształci się w niej 4,4 tys. studentów. Mury uczelni opuściło już ponad 15 tys. absolwentów. W PWSZ zatrudnionych jest blisko 310 pracowników naukowo-dydaktycznych. Uczelnia dysponuje nowoczesnym kampusem akademickim.

Doktorat h.c. – prof. J. Bergier

BIAŁA PODLASKA/TARNOPOL Prof. Józef Bergier, rektor Państwowej Szkoły Wyższej im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej, otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Medycznego w Tarnopolu na Ukrainie. Polska uczelnia od lat współpracuje z uniwersytetem ukraińskim, m.in. prowadząc badania na temat stylu życia studentów i młodzieży szkolnej, skutków ukąszenia przez kleszcze oraz gruźlicy. Prof. Bergier jest specjalistą w zakresie kultury fizycznej młodzieży i trenerem klasy mistrzowskiej w piłce nożnej.

Studenci zagraniczni, w tym z Ukrainy, stanowią 15% studentów PSW. Z tego powodu uczelnia otwiera Szkołę Nauki Języka Polskiego dla obcokrajowców i rozpoczyna kształcenie w języku angielskim na kierunkach: pielęgniarstwo oraz turystyka i rekreacja. Strukturę PSW tworzą dwa wydziały: Nauk o Zdrowiu i Nauk Społecznych oraz Nauk Ekonomicznych i Technicznych. W ostatniej kategoryzacji jednostki PSW otrzymały – jako jedyne w grupie PWSZ-etów – kategorię A i B i na tej podstawie uzyskują dotację statutową, pozwalającą na rozwijanie badań naukowych.

Uniwersytet Medyczny w Tarnopolu obchodzi w tym roku 60-lecie istnienia i właśnie podczas uroczystości jubileuszowych uhonorowano polskiego uczonego. Tego samego dnia tytuł doktora honoris causa uzyskał też prof. David W. Atkinson z Uniwersytetu MacEwan w Edmonton w Kanadzie.

Polacy w CISTEM

KRAKÓW Zespół prof. Józefa Dulaka z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ będzie współrealizował projekt „Heart On Chip based on human-induced pluripotent Stem cell Technology for personalized Medicine” (CISTEM), który jest finansowany w ramach programu Horyzont 2020. Badania będą prowadzone w obrębie działania „Marie Skłodowska-Curie – International and inter-sectoral cooperation through the Research and Innovation Staff Exchanges”. W skład konsorcjum powołanego do realizacji projektu CISTEM, oprócz Zakładu Biotechnologii WBBiB UJ, wchodzą: BioSense Institute z Serbii, Institute of Engineering Research z Hiszpanii i Rutgers University z USA, a także firmy Elvesys i Cherry Biotech z Francji oraz hiszpańskie Beonchip SL. Celem projektu jest wykorzystanie ludzkich indukowanych pluripotencjalnych komórek macierzystych (iPSC) i otrzymywanych z nich kardiomiocytów do opracowania modelu „serca na czipie” jako narzędzia do badania zaburzeń funkcjonowania tego narządu oraz testowania nowych leków. Zadaniem polskich badaczy z UJ jest wdrożenie opracowanej wcześniej metody uzyskiwania iPSC oraz ich różnicowania do kardiomiocytów do badania mechanizmów kardiomiopatii w dystrofii mięśniowej Duchenne’a.

Dziedzictwo

WARSZAWA Rada NPRH rozstrzygnęła konkurs w module Dziedzictwo narodowe. W konkursie udział wzięło 249 wniosków. Resort nauki zakwalifikował do finansowania 28 z nich na łączną kwotę niemal 31 mln zł. Dziedzictwo to jeden z trzech, obok Uniwersaliów i Fundamentów, modułów NPRH. W jego ramach wspierane są projekty badawcze w priorytetowych obszarach badawczych określonych przez Radę NPRH, obejmujące projekty o charakterze dokumentacyjnym, źródłowym, edytorskim, translatorskim i słownikowym, w tym wymagające tworzenia oraz utrzymania wysoko wyspecjalizowanych i stabilnych zespołów badawczych, a także inicjatywy stanowiące podstawy dla prac badawczych w humanistyce, obejmujących badania nad dziedzictwem narodowym. Wśród laureatów jest projekt prof. Wacława Waleckiego z Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego polegający na kontynuacji prac nad drukowaną edycją Bibliografii polskiej Estreichera oraz nad rozbudową jej elektronicznej wersji. Minister nauki przyznał na jego realizację 2,18 mln zł.

Doktoraty wdrożeniowe

WARSZAWA MNiSW rozstrzygnęło konkurs na programy doktoratów wdrożeniowych. Pozytywną ocenę uzyskały programy 54 wydziałów szkół wyższych i instytutów PAN. Najwięcej z nich to jednostki naukowe uczelni technicznych: Politechniki Warszawskiej (10), Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (5) oraz Politechniki Łódzkiej i Politechniki Śląskiej (po 4). Na sfinansowanie programu doktoratów wdrożeniowych w pierwszym roku akademickim przewidziano 21 mln zł. Maksymalny poziom wydatków zapisany w projekcie ustawy oszacowano na ok. 85 mln zł rocznie. Doktoraty wdrożeniowe mają ożywić współpracę między środowiskiem naukowym a społeczno-gospodarczym, a także usprawnić transfer wiedzy z nauki do przedsiębiorstw. Będą prowadzone w systemie dualnym, który polega na tym, że jednostka naukowa wraz z przedsiębiorstwem ustalą plan badań nastawiony na rozwiązanie konkretnego problemu wskazanego przez pracodawcę. Doktorant zyskuje dwóch opiekunów: naukowego, którym jest samodzielny pracownik naukowy, oraz pomocniczego, wyznaczany przez pracodawcę. Doktoranci, oprócz wynagrodzenia wynikającego z zatrudnienia w pełnym wymiarze godzin u pracodawcy, otrzymają ministerialne stypendia w wysokości 2450 zł.

UW z Cambridge

WARSZAWA Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet w Cambridge będą rozwijać program studiów polskich działających na brytyjskiej uczelni. Porozumienie w tej sprawie podpisano 14 lipca. Centrum Studiów Polskich w Cambridge będzie finansowane ze specjalnej dotacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w wysokości 15 mln zł, która pozwoli na rozwój programu nauczania języka polskiego oraz literatury i kultury polskiej na Uniwersytecie w Cambridge, a także na zacieśnianie współpracy naukowej między obu uczelniami. W planach jest prowadzenie studiów polonoznawczych w zakresie nauk humanistycznych i społecznych, realizacja wspólnych polsko-brytyjskich projektów naukowych. Centrum będzie zajmowało się także promowaniem polskiej kultury i nauki w środowisku brytyjskim oraz lepszego zrozumienia roli Polski w historii Europy i jej obecnego znaczenia. Nowy program będzie opierał się na doświadczeniach czteroletniego programu pilotażowego studiów polskich w Cambridge kierowanego przez dr. Stanleya Billa, uruchomionego z inicjatywy Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. W 2016 roku program został uznany za najlepszy w rankingu University Subject Tables.

Współpraca: Anna Bobela, Tomasz Boruszczak, Marta Bugajska, Sylwia Jurga, Izabella Majewska, Piotr Mazur, Monika Rogo, Alicja Szulc, Ewa Walusiak-Bednarek, Anna Worosz, Łukasz Wspaniały