Zrównoważony rozwój
Profesorowie Arkadiusz Mężyk , rektor Politechniki Śląskiej i Bogusław Łazarz , prorektor ds. ogólnych PŚ o podziale dotacji podstawowej między jednostki uczelni
Podział dotacji dydaktycznej pomiędzy jednostki podstawowe uczelni powinien stymulować zrównoważony rozwój i podnoszenie jakości kształcenia. Taki jest również cel nowego algorytmu podziału środków na działalność dydaktyczną. Zastosowanie go bez zmian wewnątrz nawet dużej uczelni nie jest najlepszym rozwiązaniem, dlatego do podziału dotacji dydaktycznej w Politechnice Śląskiej wykorzystaliśmy algorytm ministerialny, wprowadzając w miejsce poszczególnych uczelni podstawowe jednostki organizacyjne PŚ. Równocześnie skorygowaliśmy składniki algorytmu. Uwzględniliśmy też rozliczenia kosztów zajęć zlecanych pomiędzy jednostkami.
W składniku studencko-doktoranckim zmieniliśmy sposób wyznaczania wskaźnika proporcjonalności „di”, tak aby przyjmował wartość 1 w przypadku liczby studentów i doktorantów przypadających na nauczyciela akademickiego prowadzącego zajęcia dydaktyczne w jednostce „m”, zawierającej się w przedziale 11-13. W przypadku liczby „m” poniżej 11 i powyżej 13, wskaźnik „di” przyjmuje wartości mniejsze od 1, jednak dynamika tych zmian jest znacznie mniejsza, niż w algorytmie ministerialnym. Taki sposób wyznaczenia wskaźnika proporcjonalności „di” zniechęca jednostki do utrzymywania wartości „m” znacznie odbiegających od optymalnych i jednocześnie pozwala na prowadzenie kierunków studiów o niskiej kosztochłonności, gdzie trudno jest, przy wysokich pensach przyjętych w uczelni, uzyskać optymalne wartości „m”.
Składnik kadrowy podstawowej jednostki organizacyjnej określamy podobnie jak we wzorze ministerialnym, z tym że sumę kalkulacyjną liczb nauczycieli akademickich korygujemy, mnożąc przez współczynnik uwzględniający stosunek pożądanej liczby nauczycieli akademickich w jednostce do liczby faktycznie zatrudnionych.
Optymalną liczbę nauczycieli akademickich w jednostce wyznaczamy, dzieląc liczbę grupogodzin, jaka powinna być realizowana ze studentami jednostki, przez średnie pensum nauczyciela akademickiego w jednostce.
W ten sposób w algorytmie liczba nauczycieli akademickich, liczba studentów i liczba godzin dydaktycznych wynikająca z kosztochłonności poszczególnych kierunków studiów zostały ze sobą powiązane. Takie powiązanie promuje kierunki studiów, które mają wysokie współczynniki kosztochłonności, zachęca jednostki do optymalizowania organizacji procesu dydaktycznego, tak aby liczba godzin dydaktycznych była adekwatna do współczynnika kosztochłonności kierunku studiów, a także wymusza dostosowanie liczebności kadry nauczycieli akademickich do realizowanych zadań.
Ponadto przyjęliśmy w Politechnice Śląskiej o połowę mniejsze zmiany wskaźnika potencjału naukowego podstawowej jednostki organizacyjnej w zależności od kategorii naukowej. Takie rozwiązanie zabezpiecza jednostki niższej kategorii przed szybką likwidacją i w połączeniu z wysoką stałą przeniesienia daje możliwość realizacji programów naprawczych.
Wartość składnika badawczego uzależniliśmy w 80% od liczby i rangi projektów, tak jak w algorytmie ministerialnym, i w 20% od wartości projektów oraz prac badawczych i usługowych w jednostce. Takie podejście jest bardziej sprawiedliwe, ponieważ pozwala uwzględnić częste w uczelni technicznej przypadki prowadzenia przez jednostkę małej liczby prac naukowo-badawczych i projektów o bardzo dużej wartości.
Składnik umiędzynarodowienia przenieśliśmy natomiast bez zmian.
Pozostawiliśmy również bez zmian wagi poszczególnych wskaźników i ograniczenie zmian do około 5%, zwiększając tylko stałą przeniesienia w pierwszym roku z 0,57 na 0,7, aby jednostki mogły bezkonfliktowo dostosować się do nowego algorytmu.
Rozliczenia kosztów zajęć pomiędzy jednostkami oparliśmy na koszcie tzw. grupogodziny, wyznaczonym poprzez podzielenie części dotacji dla jednostek podstawowych zależnej od wskaźnika studencko-doktoranckiego przez liczbę grupogodzin wykonanych przez te jednostki. Takie rozwiązanie pozwala na prowadzenie zajęć na każdym kierunku studiów przez najlepszych specjalistów z różnych jednostek oraz umożliwia równomierny rozkład obciążeń dydaktycznych nauczycieli akademickich.
Wszystkie wprowadzone w algorytmie zmiany powinny stymulować zrównoważony rozwój uczelni oraz w połączniu z pakietem innych działań prowadzić do podnoszenia jakości kształcenia i badań naukowych.