Ucieczka do przodu

Piotr Kieraciński

Dwadzieścia jeden uczelni publicznych średniej wielkości – 10 klasycznych uniwersytetów i 11 politechnik z dwunastu województw – postanowiło działać w sieci, która ma skonsolidować ich potencjał naukowy. Uczelnie chcą też wspólnie sformułować stanowisko wobec projektów założeń do nowej ustawy o szkolnictwie wyższym. Swoje opinie i propozycje będą przedstawiały podczas kolejnych konferencji programowych Narodowego Kongresu Nauki, a po ostatniej z nich zebrane uwagi przedstawią ministrowi nauki i szkolnictwa wyższego. Uczelnie zgłosiły wspólnie projekt do programu Dialog. Stało się to pretekstem do zorganizowania 19 stycznia w MNiSW spotkania przedstawicieli „usieciowionych” uczelni z władzami resortu nauki i szkolnictwa wyższego. Podczas tego spotkania tę grupę uczelni nazwano „Porozumieniem zielonogórskim”, gdyż to prof. Tadeusz Kuczyński, rektor Uniwersytetu Zielonogórskiego, był inicjatorem ich współpracy.

– Na tym spotkaniu – wyjaśnia prof. Kuczyński – rektorzy dwudziestu jeden akademickich uczelni średniej wielkości podjęli decyzję o utworzeniu sieci. Sformułowanie „uczelnie średniej wielkości” nie jest tu przypadkowe. Uważamy, że określenie naszych uczelni jako regionalne nie byłoby adekwatne, gdyż z jednej strony działają one dla regionów, ale ich potencjał naukowy pozwala na uprawianie nauki i kształcenia w znacznie szerszej skali.

Rektor Kuczyński przyznaje, że potrzeba konsolidacji zrodziła się także z obaw, że nowe rozwiązania prawne będą promowały największe ośrodki akademickie, zbudowane bezpośrednio po II wojnie światowej w dużych miastach, gdzie kształtowały się kosztem pozostałych ośrodków akademickich.

Zdaniem rektora UZ, wyrażony powyżej pogląd potwierdzają opinie prezentowane podczas dyskusji na konferencjach programowych NKN. Podczas konferencji w Katowicach w końcu stycznia prof. Kuczyński poinformował uczestników o utworzeniu sieci uczelni średniej wielkości. – Naszym zdaniem, wielkim błędem reformy byłaby rezygnacja z ogromnego potencjału naukowego, który przez wiele lat budowany był w małych i średnich uczelniach akademickich w Polsce – mówił. – Naszymi naturalnymi sojusznikami mogą stać się resortowe instytuty badawcze i instytuty PAN. Współpraca z nimi może doprowadzić do synergii potencjału naukowego, edukacyjnego i innowacyjnego w regionach – mówił rektor Kuczyński.

Wśród efektów współpracy wymieniał: konsolidację potencjału naukowo- -badawczego, prowadzącą być może do nadawania przez KEJN kategorii naukowej nie dla pojedynczych uczelni, lecz dla uczelni/instytucji, które chcą tworzyć wspólne rady naukowe; utworzenie wspólnych studiów doktoranckich; zwiększenie liczby prowadzonych wspólnie grantów, a w efekcie poprawę mobilności pracowników; ułatwienie tworzenia projektów interdyscyplinarnych, poprzez dokładne rozpoznanie zasobów, które kryją się w jednostkach współpracujących.

Prof. Kuczyński zapowiedział prezentację efektów wspólnych działań podczas następnych konferencji programowych Narodowego Kongresu Nauki.