Wydarzenia

Teofrasty 2016

WARSZAWA Magazyn „Charaktery” od 2009 r. przyznaje Teofrasty – nagrody za najlepsze książki psychologiczne. W 2016 r. za najlepszą książkę naukową uznano pracę Oblicza empatii w procesie adaptacji do rodzicielstwa dr hab. Marii Kaźmierczak, prof. UG (Wyd. Naukowe Scholar). Teofrasta 2016 za najlepszą książkę popularnonaukową otrzymali dr Paweł Fortuna (KUL) i Łukasz Bożycki (przyrodnik i fotograf), autorzy Animal Rationale. Jak zwierzęta mogą nas inspirować? Rodzina, edukacja, biznes (Wydawnictwo Naukowe PWN). Za najpopularniejszą książkę psychologiczną internauci uznali pracę dr hab. Barbary Mróz, prof. UO 20 lat później – osobowość i hierarchia wartości wybitnych aktorów polskich. Badania podłużne (Wyd. Naukowe Scholar). Specjalne wyróżnienie redaktora naczelnego „Charakterów” Bogdana Białka otrzymała książka Uprzedzenia w Polsce (raport z badań nad tą problematyką) pod redakcją Anny Stefaniak, dr hab. Michała Bilewicza, prof. UW, i dr. Mikołaja Winiewskiego (wszyscy z Centrum Badań nad Uprzedzeniami na Wydz. Psychologii UW, które jest też wydawcą publikacji dostępnej bezpłatnie w formie pdf). Po raz drugi przyznano też Nagrodę Specjalną Teofrast Superstar. Jej laureatami zostali profesorowie: Andrzej Eliasz za unikatowy wkład w rozwój psychologii w Polsce i stworzenie Uniwersytetu SWPS oraz prof. Jerzy Mellibruda (także z SWPS) za dokonanie rewolucyjnego przełomu w rozumieniu i leczeniu choroby alkoholowej w Polsce.

X Konkurs Paderewskiego

BYDGOSZCZ Hyuk Lee z Korei Południowej został laureatem I nagrody X Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Ignacego Jana Paderewskiego, który zakończył się 20 listopada 2016 r. w Bydgoszczy. Zwycięzca jest studentem Konserwatorium Moskiewskiego im. P. Czajkowskiego. II nagrodę konkursu otrzymał Jakub Kuszlik, student Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. III nagrodą uhonorowano Svetlanę Andreevą, absolwentkę Konserwatorium Moskiewskiego im. P. Czajkowskiego. Wyróżnienia przypadły w udziale dwóm pianistkom: Elżbiecie Bilickiej, studentce Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy i Dinie Ivanovej, studentce Konserwatorium Moskiewskiego im. P. Czajkowskiego. Nagrodę specjalną dla laureata X Konkursu im. Paderewskiego przyznał Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Laureat nagrody specjalnej UMK zaprezentuje w Toruniu w sezonie artystycznym 2017/2018 autorski recital.

Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. I.J. Paderewskiego odbywa się co 3 lata. Jego celem jest uczczenie pamięci Ignacego Jana Paderewskiego, wybitnego wirtuoza, kompozytora, polityka i męża stanu, a także promocja utalentowanych pianistów, propagowanie wydarzeń artystycznych w Polsce oraz promocja laureatów, jak i polskiej kultury na świecie. Wśród organizatorów konkursu jest Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. W salach uczelni odbywały się niektóre festiwalowe wydarzenia.

Krakowskie nagrody

KRAKÓW 25 listopada wręczono Nagrody Miasta Krakowa. W dziedzinie kultury i sztuki uhonorowano prof. Aleksandra B. Skotnickiego, hematologa z CM UJ, za wybitne osiągnięcia w rozwoju dialogu polsko-żydowskiego. W obszarze nauki i techniki laureatami nagrody zostali prof. Krzysztof Królas i prof. Marek Stankiewicz, fizycy z UJ, za koncepcję i realizację projektu synchrotronu Solaris oraz prof. Janusz K. Kozłowski, archeolog z UJ, badacz paleolitu i neolitu, za osiągnięcia w dziedzinie archeologii. Sześciu osobom przyznano wyróżnienia za studenckie prace dyplomowe. Laury odebrali także Grzegorz Turnau i Jerzy Illg. Nagrody Miasta Krakowa po raz pierwszy przyznane zostały w 1933 roku, ale swoją historią sięgają XVI wieku. Pierwszym znanym z nazwiska laureatem był Mikołaj Jaskier, który w 1535 r. otrzymał nagrodę za kodyfikację prawa miejskiego.

Fonoholizm

GDAŃSK Uniwersytet Gdański oraz Fundacja DBAM O MÓJ Z@SIĘG, przy wsparciu Urzędu Miasta Gdyni, przez ostatnie 2 lata realizowały cykl badań naukowych poświęconych zjawisku fonoholizmu – uzależnieniu od telefonów komórkowych. Badaniami kierował dr Maciej Dębski z Instytutu Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa UG. Raport pt. Nałogowe korzystanie z telefonów komórkowych. Szczegółowa charakterystyka zjawiska fonoholizmu w Polsce powstał na podstawie wyników ogólnopolskich badań przeprowadzonych wśród 22 086 młodych osób między 12. a 18. rokiem życia i 3471 nauczycieli, a także eksperymentu społecznego pt. Poz@ Siecią polegającym na dobrowolnym odłączeniu 100 młodych osób na 3 pełne doby od telefonu komórkowego, Internetu, tabletów/komputerów, telewizji, gier on-line i typu playstation.

W raporcie, który został upubliczniony podczas grudniowej międzynarodowej konferencji pt. Mobilność w sieci. Relacje. Bezpieczeństwo. Rozwój , współorganizowanej przez UG, czytamy m.in.: „Uczniowie uczęszczający do szkoły podstawowej przyznali, że rozpoczęli regularne korzystanie z telefonów w wieku 9 lat, gimnazjaliści – w wieku 10,5 lat, zaś wiek inicjacji u uczniów aktualnie uczących się w szkołach ponadgimnazjalnych kształtuje się na poziomie 11,5 lat. Na podstawie wyników można powiedzieć, że dzisiejsza polska młodzież jest młodzieżą pokolenia selfie. (…) co czwarty uczeń (25,1%) przynajmniej raz dziennie robi sobie selfie. (…) dziewczęta o wiele częściej robią sobie selfie (70,9%), niż chłopcy (37,7%)”.

Fundacja DBAM O MÓJ Z@SIĘG, Wydział Nauk Społecznych UG, Centrum Edukacji, Rozwoju i Szkoleń CERS oraz Fundacja ZenDriving prowadzą teraz badania wśród kierowców, dotyczące podejmowania przez nich zachowań ryzykownych związanych z używaniem telefonów komórkowych w ruchu drogowym.

M. Gajda ponownie na czele KRD

WARSZAWA Michał Gajda został ponownie wybrany przewodniczącym Krajowej Reprezentacji Doktorantów. Funkcję tę będzie pełnił po raz trzeci. Wybory odbyły się podczas XVII Krajowego Zjazdu Doktorantów i XIII Zwyczajnego Zjazdu Delegatów, który odbył się w dniach 2-4 grudnia na Politechnice Warszawskiej. Do Warszawy przyjechali obserwatorzy i delegaci z krajowych uczelni oraz jednostek PAN prowadzących studia doktoranckie. Zgodnie ze statutem Krajowej Reprezentacji Doktorantów, kandydaci startujący w wyborach na przewodniczącego kandydaturę musieli zgłosić przez Internet za pośrednictwem specjalnego formularza nie później niż 10 dni przed otwarciem Zjazdu. W wymaganym czasie wpłynęła jedna kandydatura – Michała Gajdy z Politechniki Warszawskiej.

W sylwetce kandydata, której załączenie było wymagane przy zgłoszeniu, czytamy, że celem M. Gajdy jest: „Przekuć wypracowaną pozycję, rozpoznawalność oraz wszelkie nabyte w dotychczasowej działalności umiejętności na możliwie prodoktorancką i projakościową nową ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym oraz rozwój Krajowej Reprezentacji Doktorantów”.

Oprócz przewodniczącego na 2017 rok wybrane zostały także nowe władze statutowe. W skład Zarządu KRD weszli: Beata Baran (UJ), Zuzanna Hazubska (PWr), Łukasz Hnatkowski (SGH w Warszawie), Katarzyna Kryszczuk (Instytut Chemii Fizycznej PAN), Iwona Sulowska (AWF w Krakowie) i Elżbieta Wyraz (PK). Członkami Komisji Rewizyjnej zostali: Natalia Chodkowska (UWM), Artur Kopczyński (PW), Kamil Mieszkowski (UW), Weronika Stodółka (AWF we Wrocławiu) oraz Magdalena Zorychta (PŚ).

Dr G. Stachowski nowym prezydentem IOAA

KRAKÓW Dr Grzegorz Stachowski z Katedry Astronomii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie będzie przez najbliższe 5 lat pełnił funkcję prezydenta Międzynarodowej Olimpiady z Astronomii i Astrofizyki (IOAA). W głosowaniu, jakie odbyło się w miejscowości Bubaneshwar w Indiach po zakończeniu X Międzynarodowej Olimpiady z Astronomii i Astrofizyki, Polak pokonał konkurenta stosunkiem głosów 67:11. Dr Stachowski jest członkiem Komitetu Głównego Olimpiady Astronomicznej w naszym kraju. Jest też członkiem zarządu Polskiego Towarzystwa Astronomicznego. W IOAA od 5 lat pełnił funkcję sekretarza.

Polska pięcioosobowa reprezentacja zdobyła podczas jubileuszowej olimpiady dwa medale srebrne, jeden brązowy oraz dwa wyróżnienia.

Pietyzm

ZIELONA GÓRA Sześć książek, w tym dwie monografie, dwie prace źródłowe, bibliografie druków z Halle i Sulechowa (2 tomy, w języku polskim i niemieckim) powstaną do 2019 r. w ramach projektu Halle i Sulechów jako ośrodki pietyzmu i edukacji. Przepływ myśli pedagogicznej i wydawniczej. Rodowody społeczne wychowanków i kadry pedagogicznej oraz ich kariery zawodowe , finansowanego przez Narodowy Program Rozwoju Humanistyki. Na seminarium, które odbyło się na początku grudnia na Uniwersytecie Zielonogórskim i w PWSZ w Sulechowie, podsumowano pierwsze pół roku realizacji projektu. Pierwsza z monografii ukaże się na przełomie czerwca i lipca br.; członkowie zespołu mają już za sobą kwerendy w Berlinie i Halle, odbyło się także seminarium i warsztaty studenckie. Projekt realizuje 9-osobowy zespół (wkrótce dołączy kolejne 9 osób), którym kieruje dr hab. Bogumiła Burda, prof. UZ z Instytutu Historii UZ.

Badacze zajmują się pietyzmem, który w połowie XVII wieku pojawił się w niemieckim protestantyzmie, a w następnym stuleciu wywarł duży wpływ na życie kościelne, w tym na edukację. Centrum tego ruchu znajdowało się w Halle (Brandenburgia). Rozwiązania z Halle stały się wzorem późniejszych dzieł wewnętrznej misji ewangelickiej w środkowej Europie, w tym w Brandenburgii (głównie w Sulechowie k/Zielonej Góry) i na Śląsku Cieszyńskim. Celem projektu zielonogórskich naukowców są badania nad powiązaniami między tymi ośrodkami w zakresie rozwiązań pedagogicznych i kontaktów nauczycieli, wychowanków, przepływu kadry.

Doktorat h.c. – prof. Bogusław Śliwerski

BYDGOSZCZ 5 grudnia tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego wyróżniono prof. Bogusława Śliwerskiego, pedagoga z Uniwersytetu Łódzkiego. Prof. Śliwerski jest dwunastym doktorem honoris causa bydgoskiej uczelni.

Bogusław Śliwerski jest profesorem honorowym Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie oraz Uniwersytetu Śląskiego, przewodniczącym Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, ekspertem Polskiej Komisji Akredytacyjnej, ekspertem Narodowego Centrum Nauki, przewodniczącym Sekcji I Nauk Humanistycznych i Społecznych Centralnej Komisji do spraw Stopni i Tytułów. Jest członkiem zwyczajnym Łódzkiego Towarzystwa Naukowego. Wypromował 14 doktorów nauk społecznych w dyscyplinie pedagogika. W tym roku prof. Śliwerski został laureatem Nagrody Naukowej Prezesa Rady Ministrów w dziedzinie nauk społecznych. Prof. Śliwerski prowadzi popularny blog akademicki.

Kobiety górą

GDYNIA Trwające sześć dni, od 6 do 11 grudnia , regaty Admiral’s Cup w Indiach zgromadziły 54 reprezentantów z 27 krajów, którzy żeglując na łódkach klasy olimpijskiej Laser Radial walczyli o końcowy sukces w wyjątkowo ciężkich warunkach hydrometeorologicznych. Polskie reprezentantki, Ewelina Roman i Anna Żelazna z Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni, w rozegranych łącznie 8 wyścigach zajęły drużynowo siódme miejsce. Ewelina Roman uplasowała się ponadto na drugim miejscu wśród kobiet uczestniczących w zawodach, zaś Anna Żelazna sklasyfikowana została jako czwarta zawodniczka. Organizująca zawody Indian Naval Academy zademonstrowała przy tej okazji swoją bazę naukowo-dydaktyczną oraz przedstawiła proces kształcenia studentów wojskowych.

Polska ceramika nagrodzona

FRANKFURT/WROCŁAW Tematem organizowanego co roku, przeznaczonego dla młodych twórców ceramiki dysponujących praktyczną i naukową wiedzą o procesach rzemieślniczych mogących znaleźć zastosowanie w produkcji przemysłowej konkursu „Future Lights 2016”, który jest jednym z modułów europejskiego projektu Ceramics and its Dimensions, było włączanie jakości rzemiosła artystycznego i tradycji sztuki ludowej w ceramikę wytwarzaną na skalę przemysłową. Wśród laureatów edycji 2016/2017 znalazły się dwie absolwentki wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych, Karolina Bednorz oraz Maria JJ Juchnowska. Nagrodzeni finaliści, oprócz tytułu Ambasadora Ceramiki, otrzymali możliwość skorzystania z udziału w interdyscyplinarnych warsztatach, pokazach międzynarodowych oraz w wystawie na targach Ambiente odbywających się w lutym przyszłego roku we Frankfurcie nad Menem.

Doktorat h.c. – prof. A. Zakrzewski

CZĘSTOCHOWA 9 grudnia , w dniu święta Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, tytuł doktora honoris causa tej uczelni odebrał prof. Andrzej Zakrzewski. Jest on historykiem XVI-XVIII w., a także specjalistą w zakresie teorii i historii kultury europejskiej. Prowadził badania nad literaturą dewocyjną, kaznodziejstwem i historią obyczajów. Najistotniejsza część dorobku naukowego związana jest z okresem Oświecenia, szczególnie cenne i nowatorskie stało się podjęcie problematyki idei wiecznego pokoju, najciekawszej z koncepcji wysuwanych przez króla Stanisława Leszczyńskiego. Publikował też prace z zakresu historii regionalnej, ściśle związane z ziemią częstochowską, mające też wielką wartość popularyzatorską.

Prof. Zakrzewski związany jest z AJD, gdzie pełnił funkcje prodziekana Wydziału Humanistyczno-Pedagogicznego, organizatora i zastępcy dyrektora Instytutu Filologii Polskiej, prodziekana Wydziału Humanistyczno-Pedagogicznego, organizatora i dziekana Wydziału Pedagogicznego, organizatora i dyrektora Instytutu Filozoficzno-Historycznego, prorektora ds. nauki, dziekana Wydziału Filologiczno-Historycznego. Wypromował 5 doktorów.

Nagroda im. Felczaka i Wereszyckiego

KRAKÓW Nagrodę główną w XVI konkursie o nagrodę im. W. Felczaka i H. Wereszyckiego, organizowanym przez krakowski oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego i Wydział Historyczny Uniwersytetu Jagiellońskiego, przyznano prof. Romualdowi Turkowskiemu z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego za dwa tomy dzieła Agraryści czechosłowaccy w latach 1935-1938-1989 , wydanego przez Oficynę Wydawniczą ASPRA (Warszawa 2012-2013). Część pierwsza nosi tytuł Od narodzin w czasach Cesarstwa Austrio-Węgierskiego do rozkwitu w okresie I Republiki. Agraryści czechosłowaccy w latach 1899-1935 , a tom drugi – Od schyłku działalności w I Republice do emigracyjnej egzystencji na Zachodzie . Laureatem nagrody honorowej ogłoszono prof. Piotra Wandycza, nestora polskich historyków, badacza stosunków międzynarodowych XX wieku i dziejów dyplomacji, autora kanonicznych dla historyków książek i opracowań.

W 2016 r. przypadała 100. rocznica urodzin Wacława Felczaka, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, wybitnego znawcy dziejów Europy Środkowej, w szczególności historii Węgier. Nagrody wręczono w drugim dniu zorganizowanej m.in. z okazji tego jubileuszu konferencji Europa Centralis – losy regionu na przestrzeni dziejów , której gościem i patronem honorowym był premier Węgier Viktor Orbán, były słuchacz wykładów prof. Felczaka.

Nagroda im. Wacława Felczaka i Henryka Wereszyckiego przyznawana jest corocznie, naprzemiennie polskim oraz zagranicznym autorom prac dotyczących dziejów narodów Europy Środkowo-Wschodniej w XIX i XX wieku, opublikowanych w ciągu ostatnich 3 lat. Nagrodę w wysokości 10 tys. złotych funduje Wydawnictwo Literackie.

Dla bezpieczeństwa jądrowego

ŚWIERK Narodowe Centrum Badań Jądrowych we współpracy z Nuclear Research and Consultancy Group (NRG) z Petten w Holandii rozpoczyna badania nad bezpieczeństwem współczesnych elektrowni jądrowych. Naukowcy przeanalizują m.in. wrażliwość zbiorników reaktorów jądrowych na nagłe zmiany temperatury. Prace potrwają 3 lata, w tym przez rok będą wykonywane same obliczenia numeryczne, w których wykorzystane zostanie 5 tys. rdzeni polskiego superkomputera – klastra Centrum Informatycznego Świerk (CIŚ). 12 grudnia podpisano umowę o współpracy naukowo-badawczej obu instytucji w zakresie bezpieczeństwa reaktorów jądrowych.

„Nasza współpraca to ogromne przedsięwzięcie naukowo-badawcze – podkreśla prof. Mariusz Dąbrowski, kierownik Zakładu Energetyki Jądrowej i Analiz Środowiska NCBJ. – Zajmiemy się dwoma podstawowymi problemami: wstrząsem termicznym w warunkach wysokiego ciśnienia oraz mieszaniem się chłodziwa w kasetach paliwowych”.

Ze względu na bardzo wysokie koszty i problemy logistyczne wielu testów kryzysowych (zniszczeniowych) nie można przeprowadzić w postaci realnych eksperymentów. Zastępuje się je analizami numerycznymi, w których specjalizuje się CIŚ. Wykorzystuje do tego celu m.in. oprogramowanie klasy Computational Fluid Dynamics (CFD) gwarantujące ogromną precyzję i dokładność odwzorowania sytuacji rzeczywistej.

Współpraca naukowców z NCBJ i NRG ma dotyczyć także projektowania optymalnych i bezpiecznych kaset paliwowych. W efekcie wspólnych badań ma powstać m.in. referencyjna baza wiedzy pozwalająca weryfikować modele uproszczone, które muszą być stosowane na co dzień ze względu na złożoność i czasochłonność analiz dokładnych. Niewątpliwą korzyścią z realizacji projektu będzie też wiedza, którą podzielą się ze sobą polscy i holenderscy naukowcy. Uczeni określają ten efekt mianem „science in return”. Projekt realizowany jest ze środków własnych obu Instytucji.

Nagrody Elsevier

WARSZAWA W ub. roku po raz pierwszy Elsevier przyznał ELSEVIER Research Impact Leaders Award szkołom wyższym, których publikacje miały największy wpływ na wykreowanie wizerunku polskiej nauki w świecie. Warunkiem niezbędnym do zakwalifikowania się uczelni do nagrody było posiadanie uprawnień do nadawania stopnia doktora habilitowanego w danej dziedzinie. Wręczone w trakcie konferencji Polskie uczelnie w światowej perspektywie. Rankingi a strategiczne zarządzanie szkołą wyższą wyróżnienia asygnowane w sześciu szerokich dyscyplinach otrzymali: Politechnika Śląska w kategorii Engineering and Technology za cytowalność publikacji plasującą się na poziomie najlepszych światowych uczelni, Uniwersytet Jagielloński za najwyższy poziom umiędzynarodowienia publikacji oraz cytowalność na światowym poziomie w kategorii Life Sciences and Agricultural Sciences, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie w kategorii Humanities za cytowalność publikacji na światowym poziomie, Politechnika Poznańska za badania i publikacje w zakresie inżynierii biomedycznej w kategorii Medical Sciences, Politechnika Częstochowska w kategorii Natural Sciences za bardzo wysokie cytowania publikacji w dziedzinie matematyki, oraz Politechnika Gdańska za szerokie rozpoznawalne w świecie naukowym publikacje z pogranicza nauk społecznych i technicznych w kategorii Social Sciences. Konkurs stanowi część światowej inicjatywy Elsevier, której intencją jest wspomaganie badań oraz rozwoju nauki w wielu dyscyplinach.

Wentylator jakiego świat nie widział

KIELCE Wentylatory to jedne z najczęściej stosowanych urządzeń w budownictwie i przemyśle. Ich powszechne wykorzystanie wiąże się jednak ze znacznym zużyciem energii. Nowatorski wentylator z silnikiem elektrycznym, zwłaszcza do pieca na paliwa stałe, skonstruował dr hab. inż. Zbigniew Goryca, prof. PŚk z wydziału Inżynierii Środowiska, Geomatyki i Energetyki Politechniki Świętokrzyskiej. Wentylator wyposażony jest w nowy układ napędowy, który dzięki unikalnej konstrukcji cechuje się nawet o 40% niższym zużyciem energii. Nowością w prezentowanym rozwiązaniu jest również elektroniczny układ sterowania. Umożliwia on płynną regulację prędkości obrotowej wentylatora, usprawniając proces spalania paliwa. Wynalazek Politechniki Świętokrzyskiej ma szerokie zastosowanie. Jednym z nich jest praca w ekstruderach – maszynach do produkcji butelek PET i innych opakowań kosmetycznych. Może być także wykorzystywany jako wentylator do pieców na paliwa stałe oraz w układach wentylacji i klimatyzacji, również samochodowych. Obecnie trwają prace wdrożeniowe, które prowadzi firma P.P.H.U. Lopi Andrzej Anuszkiewicz z Legionowa. Na podstawie umowy licencyjnej udzielonej firmie przez Politechnikę Świętokrzyską, powstał prototyp urządzenia i jest on testowany pod kątem przyszłych zastosowań w urządzeniach przemysłowych.

Urządzenie i jego autor zostało wyróżnione tytułem Polski Produkt Przyszłości 2016 w konkursie organizowanym przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości.

Doktorat h.c. – prof. T. Łoś-Nowak

LUIBLIN 14 grudnia emerytowana profesor Uniwersytetu Wrocławskiego Teresa Łoś-Nowak, wybitna badaczka współczesnych stosunków międzynarodowych i stosunków politycznych, otrzymała doktorat honoris causa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Początkowo uczona zajmowała się bezpieczeństwem międzynarodowym, ze szczególnym uwzględnieniem polityki zagranicznej Polski. Następnie skupiła się na badaniu teorii stosunków międzynarodowych oraz polityki zagranicznej państw. Prof. Łoś-Nowak włączyła naukę o stosunkach międzynarodowych Polski do nurtu badań foreign policy analysis. Uczona jest autorką 6 monografii i około 100 artykułów naukowych. Wypromowała 11 doktorów.

W latach 2005-2012 prof. Łoś-Nowak była prorektorem Uniwersytetu Wrocławskiego, w latach 2000-2005 przewodniczącą Komitetu Nauk Politycznych PAN, a w latach 2009-2012 ekspertem Narodowego Centrum Nauki.

Biometryczna weryfikacja

GDAŃSK System pozwalający na automatyczne identyfikowanie i uwierzytelnianie tożsamości klientów banków na podstawie weryfikacji układu naczyń krwionośnych dłoni, kształtu twarzy, głosu albo podpisu składanego specjalnym biometrycznym długopisem przygotowują naukowcy z Katedry Systemów Multimedialnych Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej. Zespołem kieruje prof. Andrzej Czyżewski.

Specjaliści z PG stworzyli już eksperymentalne stanowisko bankowe. Zanim system zostanie rozpowszechniony przejdzie szereg testów w oddziałach PKO BP, który jest konsorcjantem w projekcie. W przedsięwzięciu uczestniczy także sopocka firma Microsystem. Projekt pt. Multimodalny biometryczny system weryfikacji tożsamości (kryptonim IDENT) dofinansowało Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. W 2017 roku wyniki projektu zostaną pilotażowo wdrożone na 100 stanowiskach obsługi klienta w 60 oddziałach bankowych. Zespół katedry już planuje kolejne projekty w oparciu o zbudowaną sieć stanowisk badawczych (które pozwolą wykorzystać unikatowe rozproszone laboratorium badawcze i w dalszym ciągu rozwijać aplikacje biometryczne).

Projekt IDENT został wyróżniony w NOT-owskim konkursie Laur Innowacyjności 2016.

Projekt Kościuszko

WARSZAWA Ministerstwo Obrony Narodowej przygotowało projekt „Kościuszko”, który jest skierowany do Polaków, pracujących na zagranicznych uczelniach. Resort proponuje finansowanie projektów badawczych w jednostkach naukowych podległych MON. Projekt ten ma podobne założenia jak finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ze środków unijnych, a realizowany przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej program HOMING. Ten ostatni jednak jest skierowany do młodych naukowców, którzy nie ukończyli jeszcze 35 lat, natomiast projekt MON nie nakłada żadnych ograniczeń wiekowych.

W ramach projektu czterech polskich uczonych pracujących na co dzień w Stanach Zjednoczonych będzie realizować swoje badania w Wojskowej Akademii Technicznej, Wojskowym Instytucie Higieny i Epidemiologii oraz w Wojskowym Instytucie Medycznym. W tej właśnie placówce prof. Claudine Kieda (na fot. podczas debaty tomaszowickiej PAN), która na co dzień pracuje w Ośrodku Badań Naukowych (CNRS) w Orleanie, będzie się zajmowała badaniami dotyczącymi genetyki nowotworów. Na realizację projektu dostała z MON 1,5 mln zł. Są to pieniądze na stworzenie zespołu badawczego. Ma on być oparty przede wszystkim na naukowcach, pracujących w Wojskowym Instytucie Medycznym. Program będzie trwał 3 lata.

Grant TANITY

ZIELONA GÓRA Prof. Wojciech Błogowski z Wydziału Lekarskiego i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Zielonogórskiego po raz drugi został laureatem międzynarodowego konkursu organizowanego przez japońską fundację TANITA.

Uzyskany przez prof. Błogowskiego grant pozwoli na kontynuację i rozwinięcie jego badań nad patogenezą otyłości oraz nowotworami przewodu pokarmowego u ludzi. Uczony poszukuje czynników odpowiadających za zjawisko zwiększonego występowania nowotworów przewodu pokarmowego u osób z nadmierną masą ciała. Prof. Błogowski skupi się na ocenie roli substancji lipidowych, głównie bioaktywnych lipidów (lipoksyn oraz resolwin) w patogenezie zarówno otyłości u człowieka, jak i nowotworów trzustki, z których występowaniem otyłość jest ściśle związana i jest bardzo ważnym czynnikiem ryzyka. Badania będą realizowane na Wydziale Lekarskim i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Prof. Błogowski otrzymuje grant TANITY już po raz drugi, pierwszy został mu przyznany w 2013 r. Po raz pierwszy w historii konkursu zdarzyło się, żeby dwukrotnie grant otrzymał ten sam uczony. Jest to więc duży sukces zielonogórskiego naukowca, tym bardziej, że tym roku przyznano zaledwie 9 grantów, z czego jedynie 3 osobom spoza Japonii. Tematyka konkursu dotyczy badań nad otyłością.

Popularyzatorzy 2016

WARSZAWA 15 grudnia wręczono nagrody laureatom 12. konkursu Popularyzator Nauki 2016, organizowanego przez serwis PAN Nauka w Polsce oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Nagrodę główną, za całokształt działalności związanej z popularyzacją, przyznano prof. Bogusławowi Pawłowskiemu z Uniwersytetu Wrocławskiego. Wiedzę o ewolucji człowieka upowszechnia udzielając wywiadów i pisząc artykuły. W kategorii Naukowiec zwyciężył dr Piotr Sułkowski z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, który od 2013 r. koordynuje projekt Zapytaj fizyka . W kategorii Animator nagrodę otrzymał prof. Wojciech Dindorf, który popularyzacją nauki zajmuje się od 65 lat, prowadząc publiczne pokazy z fizyki w Polsce i za granicą. Jest też autorem serii 10 płyt pt. Doświadczenia Wojciecha Dindorfa . Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego został nagrodzony w kategorii Instytucja. Każdego roku w wydarzeniach popularyzatorskich organizowanych na tym wydziale uczestniczy około 15 tys. osób. W kategorii Zespół tytuł Popularyzatora Nauki 2016 przypadł Chemicznemu Kołu Naukowemu „Flogiston”, które działa przy Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej od 15 lat i od samego początku zajmuje się popularyzowaniem nauki, m.in. jest pomysłodawcą i organizatorem Międzynarodowego Kongresu Młodych Chemików YoungChem . W kategorii Media nagrodę otrzymał Zdzisław Cozac, autor cyklu filmów popularnonaukowych Tajemnice początków Polski . Kapituła konkursu przyznała dwa wyróżnienia. Jedno z nich trafiło do dr Magdaleny Osial za jej autorski projekt Manufaktura Naukowców, czyli Uniwersytet Każdego Wieku . Drugie wyróżnienie otrzymała red. Karolina Głowacka, która popularyzuje naukę, m.in. w Radiowej Akademii Nauk na antenie Radia TOK FM. Redakcja PAP Nauka w Polsce przyznała też pozaregulaminowe Wyróżnienie im. red. Tomasza Trzcińskiego za wzorcową politykę informacyjną. Otrzymała ją Katarzyna Nowicka, rzeczniczka prasowa Centrum Nauki Kopernik w Warszawie.

Profesorowie GUMed w Academia Europaea

GDAŃSK Prof. Krzysztof Narkiewicz, kierownik Katedry Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego oraz prof. Jacek Jassem, kierownik Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii GUMed zostali członkami Academia Europaea.

Prof. Narkiewicz był prezesem Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego, jest prezesem Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego. Jest członkiem PAN i PAU. Jego specjalizacją są choroby wewnętrzne i hipertensjologia. Zdobył liczne doświadczenia za granicą, m.in. w 1993 odbył staż naukowy w Clinica Medica I Uniwersytetu w Padwie, we Włoszech, a w latach 1996-1998 był w Fogarty National Institutes of Health, Cardiovascular Division, University of Iowa, w USA. Jest autorem 490 publikacji pełnotekstowych, w tym 192 prac publikowanych w czasopismach z Listy Filadelfijskiej oraz 82 rozdziałów książek i monografii.

Prof. Jassem jest specjalistą w dziedzinie radioterapii onkologicznej i onkologii klinicznej. Był przewodniczącym Grupy Raka Piersi, skarbnikiem i członkiem Zarządu Europejskiej Organizacji do Badań nad Rakiem (EORTC), największej organizacji badawczej w dziedzinie onkologii w Europie. Jest przewodniczącym Środkowoeuropejskiej Grupy Onkologicznej (CEEOG), członkiem Zarządu Europejskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ESMO), ekspertem Europejskiej Agencji do Badania Produktów Medycznych (EMEA), byłym prezesem Polskiego Towarzystwa Onkologicznego (PTO), członkiem Zarządu Fundacji Polskiej Ligi Walki z Rakiem. Członek-korespondent PAU oraz członek honorowy Polskiego Towarzystwa Onkologicznego i Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej. Autor ponad 500 publikacji w czasopismach naukowych w kraju i za granicą, autor i współautor kilkunastu podręczników.

Academia Europaea jest europejską organizacja pozarządową, z siedzibą w Londynie, finansowaną ze środków własnych, dotacji rządowych oraz wpłat ze strony współpracujących z nią instytucji. AE powstała w 1988 r. z inicjatywy m.in. Royal Society. Zrzesza ok. 2,5 tys. członków, w tym blisko 50 laureatów Nagrody Nobla, jest więc największym paneuropejskim towarzystwem naukowym. Koncentruje się na działalności opiniodawczej i doradczej w zakresie nauki, współpracując w tym zakresie m.in. z Komisją Europejską.

Na tropie ciemnej materii

TORUŃ Naukowcy z Instytutu Fizyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika przeprowadzili pionierski eksperyment, wykorzystując optyczny zegar atomowy do poszukiwania ciemnej materii. Wyniki badań ukazały się właśnie na łamach „Nature Astronomy”. Autorami pracy są badacze z Zakładu Fizyki Atomowej, Molekularnej i Optycznej Instytutu Fizyki UMK. Pierwszym autorem jest dr Piotr Wcisło, a współautorami: dr inż. Piotr Morzyński, dr Marcin Bober, dr Agata Cygan, dr hab. Daniel Lisak, prof. UMK, dr hab. Roman Ciuryło, prof. UMK oraz dr hab. Michał Zawada. Już sam fakt, że wszyscy autorzy artykułu opublikowanego w czasopiśmie tej rangi, związani są z jednym ośrodkiem badawczym, jest ewenementem w skali polskiej nauki. Co więcej, wszystkie zaprezentowane na łamach „Nature Astronomy” pomiary zostały wykonane w Toruniu – w Krajowym Laboratorium Fizyki Atomowej, Molekularnej i Optycznej przy użyciu Polskiego Optycznego Zegara Atomowego, zbudowanego 2 lata temu wspólnym wysiłkiem badaczy z Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Dbają o atmosferę

WARSZAWA Prowadząca od 12 lat badania dotyczące jakości powietrza w stolicy oraz oddziaływania zanieczyszczeń na środowisko i zdrowie ludności Politechnika Warszawska podpisała 21 grudnia umowę z władzami Warszawy na opracowanie i wdrożenie Warszawskiego Indeksu Powietrza, dzięki któremu osiągalne będzie zarówno bieżące śledzenie i ocena aktualnej jakości powietrza w stolicy, jak również prognozowanie pozwalające podjąć odpowiednie decyzje interwencyjne. W oparciu o uzyskiwane w czasie rzeczywistym dane możliwe stanie się rozpoznawanie krytycznego dla obszaru miasta poziomu przekroczenia stężeń toksycznych substancji. Opracowany system ma w czytelny i prosty sposób informować mieszkańców o jakości powietrza, podnosząc jednocześnie stan ich wiedzy na temat kondycji monitorowanej przez badaczy atmosfery.

Dla dobra wspólnego

WARSZAWA/TARNÓW Konrad Sikorski, student III roku specjalności administracja bezpieczeństwa wewnętrznego Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie, dzieli swój czas pomiędzy naukę i działalność w Studenckim Kole Naukowym LEX oraz w Fundacji Court Watch Polska, której jest ambasadorem. Court Watch Polska to organizacja wspierająca pozytywne zmiany w polskim wymiarze sprawiedliwości poprzez prowadzenie m.in. Obywatelskiego Monitoringu Sądów, Projektu Edukacji Prawnej „Szkolny Paragraf”, czy Projektu „Mam to w BIPie”. Główną formą działania Fundacji jest obywatelski monitoring sądów. W skrócie polega on na uczestniczeniu obywateli w rozprawach sądowych. Nie reprezentują oni żadnej ze stron, ale obserwują przebieg postępowania ze szczególnym uwzględnieniem pracy sądu (sędziów i pracowników sądu) i sposobu, w jaki realizowane są prawa przysługujące uczestnikom postępowania. Konrad Sikorski nie jest osamotniony w swoich działaniach. Na terenie tarnowskiej PWSZ działa aktywnie ok. 20 studentów, którzy prowadzą obserwacje w różnych sądach: okręgowym i rejonowym w Tarnowie, Dąbrowie Tarnowskiej czy Brzesku.

Za tę działalność Fundacja otrzymała nagrodę Prezydenta RP „Dla Dobra Wspólnego” w kategorii Dzieło, a odebrał ją w Pałacu Prezydenckim właśnie Konrad Sikorski z PWSZ w Tarnowie.

Współpraca: Aneta Adamska, Tomasz Boruszczak, Beata Czechowska-Derkacz, Kamil Dziewit, Piotr Kopa, Joanna Kosmalska, Ewa Lach, Marek Makowski, Dariusz Okoń, Ewa Sapeńko, Marek Sieczkowski, Joanna Śliwińska, Aneta Zawadzka

Grant KE dla Socjologów z UW

WARSZAWA Komisja Europejska rozstrzygnęła konkurs na projekty, które służyć mają poszerzeniu wiedzy na temat tzw. stosunków przemysłowych, czyli relacji pomiędzy pracodawcami a pracownikami (Improving expertise in the field of industrial relations). Granty przyznawała Dyrekcja Generalna KE ds. zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego. Budżet konkursu wynosił ponad 4 mln euro. O dofinansowanie mogły się starać zespoły badawcze zajmujące się stosunkami przemysłowymi w kontekście wyzwań związanych z globalizacją, zmianami demograficznymi, technologicznymi oraz klimatycznymi, a także takimi zagadnieniami, jak negocjacje i umowy zbiorowe, jakość i tworzenie miejsc pracy czy wzrost gospodarczy i konkurencyjność.

Wśród zwycięskich wniosków jest wspólny projekt Uniwersytetu Warszawskiego oraz OPZZ Future of workplace relations: opportunities and challenges for trade unions in Europe . Projekt prowadzić będą dr Piotr Ostrowski oraz mgr Justyna Zielińska z Zakładu Socjologii Pracy i Organizacji Instytutu Socjologii UW. Polscy naukowcy będą współpracować z przedstawicielami organizacji pracowniczych z Hiszpanii, Litwy, Rumunii, Serbii i Wielkiej Brytanii. Badania ruszą na początku 2017 roku i potrwają 2 lata.