AEGIS – tarcza antyterrorystyczna

Fot. P. Niklas Joanna Kosmalska Zespół dr. inż. Sławomira Ambroziaka (pierwszy z lewej).

Na Wydziale Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki PG rozpoczęto prace nad przenośnym urządzeniem do wytwarzania kurtyny elektromagnetycznej. W przyszłości urządzenie, którego zadaniem będzie ochrona przed zdalną detonacją ładunków wybuchowych, ma być wykorzystywane przez służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo państwa. Projekt realizowany jest przez ośmioosobowy zespół młodych naukowców pod kierunkiem dr. inż. Sławomira Ambroziaka, adiunkta w Katedrze Systemów i Sieci Radiokomunikacyjnych.

– Do podjęcia tej tematyki badań zainspirowały nas doświadczenia polskich żołnierzy w Iraku i w Afganistanie, kiedy to głośno było o improwizowanych ładunkach wybuchowych – IED (Improvised Explosive Device). Są to bomby detonowane drogą radiową. Terroryści, podobnie jak robią to obecnie, uruchamiali zapalnik z daleka, np. za pomocą telefonu komórkowego – mówi dr Ambroziak.

Urządzenie opracowywane na PG będzie wytwarzało kurtynę elektromagnetyczną. Oznacza to, że na określonym obszarze powstanie bariera, która uniemożliwi detonację ładunków.

– Detonacja improwizowanego ładunku wybuchowego jest inicjowana przez zintegrowany z nim odbiornik radiowy, odbierający sygnał nadawany przez terrorystów. Nasza kurtyna zagłuszy ów sygnał, co uniemożliwi detonację – tłumaczy dr Ambroziak.

– Wymiary urządzenia będą zbliżone do rozmiarów walizki. Dodatkowo będzie je można posadowić na zdalnie sterowanym wózku samojezdnym, co umożliwi sprawne przemieszczanie się w rejon zagrożenia, także po nierównym podłożu. Natomiast urządzenia wyposażone będą w układ zdalnego, przewodowego sterowania. Urządzenie zagłuszające ma stanowić wsparcie podczas prowadzenia działań operacyjnych przez służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo i porządek publiczny, tj. Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, a także Policję, Straż Graniczną i Służbę Więzienną – zaznacza kierownik projektu.

Gotowy jest już demonstrator technologiczny w formie laboratoryjnej – powstał w ramach projektu zakończonego 4 lata temu. W trakcie prac nad obecną koncepcją naukowcy wykorzystają tamte doświadczenia.

– Jesteśmy w posiadaniu patentu dotyczącego kształtowania widma sygnału radiowego, dzięki czemu nie będziemy zagłuszać całego pasma częstotliwości, a jedynie te fragmenty, które mogą być używane przez terrorystów. To ważne, choćby dlatego, by instytucje, które będą korzystały z naszej propozycji, mogły używać własnej komunikacji – tłumaczy dr Ambroziak.

Jak przekonują uczestnicy projektu, terroryści korzystają z rozwiązań dostępnych na rynku, np.: telefonów komórkowych, pilotów do szlabanów, zdalnie sterowanych zabawek etc. Można więc z dużym prawdopodobieństwem określić częstotliwości, z których korzystają terroryści.

Podobne rozwiązania już istnieją na świecie. To, które powstaje na PG, będzie się jednak wyróżniać zdalnie sterowaną platformą samojezdną oraz możliwością dynamicznego kształtowania widma sygnału zagłuszającego. Będzie także, zgodnie z ideą konkursu NCBR, oparte na polskiej myśli technicznej.

Projekt pt. „Przenośne urządzenie do wytwarzania kurtyny elektromagnetycznej (AEGIS)” otrzymał dofinansowanie w ramach pierwszego konkursu „Przyszłościowe technologie dla obronności – konkurs młodych naukowców”. Na jego realizację gdańscy badacze otrzymali 2,5 mln zł. Umowę podpisano w połowie grudnia 2016 r. Efekty prac będą widoczne za 3 lata i staną się własnością Skarbu Państwa.

?Nie jest to pierwszy projekt z dziedziny bezpieczeństwa i obronności realizowany przez Katedrę Systemów i Sieci Radiokomunikacyjnych, której kierownikiem jest prof. Ryszard Katulski. Do tej pory zakończono prace m.in. nad następującymi projektami: „System i urządzenia do zdalnego monitoringu położenia osób w środowiskach zamkniętych (SALON)” – projekt nr DOBR-BIO4/058/13045/2013, realizowany w latach 2013-2016; „Radiowy system monitorowania i akwizycji danych z urządzeń fotoradarowych” – projekt nr N R02 0034 06, realizowany w latach 2009-2012; „Demonstrator technologii zakłócania transmisji radiowych z widmem rozproszonym DS CDMA” – projekt nr O R00 0008 08, realizowany w latach 2009-2011; „Demonstrator technologiczny szerokopasmowego łącza bezprzewodowego z widmem rozproszonym dla potrzeb sieci ad-hoc” – projekt nr O R 00 0049 06, realizowany w latach 2008-2010; „Prototyp stanowiska laboratoryjnego do wykrywania sygnałów DS SS” – projekt nr O R00 0006 04, realizowany w latach 2007-2010; „Opracowanie systemu monitorowania ładunków kontenerowych w morskim porcie handlowym” – projekt nr R02 012 01, realizowany w latach 2006-2009.