Nauka, a w coraz większym stopniu również wyższa edukacja, funkcjonuje w sieci globalnych powiązań. Od lat rośnie znaczenie międzynarodowej współpracy – wymiany wiedzy, pomysłów i doświadczeń – ale również konkurencji o najbardziej utalentowanych studentów, naukowców i dydaktyków. Globalna rozpoznawalność jednostki pozwala znajdować partnerów i rekrutować najlepszych pracowników i studentów. Znaczenie tego czynnika jest oczywiste dla polskiego środowiska akademickiego, które podejmuje wysiłki na rzecz internacjonalizacji oferty i pozyskania zagranicznych studentów. Mimo to poziom umiędzynarodowienia naszych uczelni wciąż jest zbyt niski. Dlatego w odpowiedzi na zapotrzebowanie zgłaszane przez środowisko akademickie Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego zdecydowało się na powołanie Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej. W wielu krajach europejskich funkcjonują instytucje publiczne, które pełnią podobną misję – polscy naukowcy mają doświadczenie we współpracy z DAAD czy Instytutem Szwedzkim. W Polsce do tej pory nie było instytucji, która mogłaby pełnić podobną rolę, skupiając w jednym miejscu zadania związane ze wspieraniem międzynarodowej współpracy akademickiej i mobilności studentów. NAWA wypełni tę lukę i wesprze uczelnie w ich staraniach na rzecz umiędzynarodowienia.

Misją agencji, która rozpocznie działania w przyszłym roku akademickim, będzie stymulowanie rozwoju Polski w sferze nauki i szkolnictwa wyższego poprzez projakościowe wsparcie mobilności środowiska akademickiego i umiędzynarodowienia „w domu”. Celem tak rozumianego umiędzynarodowienia nie jest sam wzrost wskaźników ilościowych – większa liczba studentów czy naukowców z zagranicy – ale podniesienie poziomu polskiej nauki i jakości oferty dydaktycznej.

Działania realizowane przez NAWĘ dotyczyć będą najważniejszych wymiarów umiędzynarodowienia. Po pierwsze, rozwinięte zostaną programy kierowane do studentów z zagranicy. W większym niż do tej pory stopniu nakierowane będą na przyciąganie najlepszych kandydatów, stanowiąc zachętę do podjęcia decyzji o studiach w Polsce. Po drugie, rozwinięte zostaną programy adresowane do zatrudnionych poza krajem naukowców ze znaczącym na danym etapie kariery dorobkiem międzynarodowym, zachęcające ich do podjęcia współpracy z polskim uczelniami – od krótkich pobytów badawczych lub dydaktycznych czy udziału w szkole letniej, przez staże podoktorskie, aż po stałe zatrudnienie. Po trzecie, powstanie program wspierający pobyty badawcze polskich uczonych na wszystkich etapach kariery w najlepszych uczelniach zagranicznych. Po czwarte, same uczelnie będą mogły liczyć na wsparcie w procesie umiędzynarodowienia, m.in. poprzez szkolenia czy częściowe refinansowanie kosztów związanych z międzynarodowymi akredytacjami. Wreszcie, NAWA wspierać będzie promocję studiów prowadzonych przez polskie uczelnie. Agencja przejmie też odpowiedzialność za szereg realizowanych już działań, takich jak nauczenie i certyfikacja języka polskiego.

Szczegółowy kształt programów konsultowany będzie ze środowiskiem naukowym, na potrzeby którego mają one odpowiadać, tak żeby działania agencji ułatwiły uczelniom realizowanie ich międzynarodowych ambicji.