Fizyka i medycyna

Łukasz Łabieniec jest studentem I roku fizyki medycznej na studiach magisterskich. Przez ostatnie 2 lata pod kierunkiem prof. Krzysztofa Szymańskiego pracował przy konstruowaniu urządzenia, które pomoże lekarzom w wykrywaniu u pacjentów skłonności do kamicy nerkowej.

– To doświadczenie uzmysłowiło mi, do czego może być wykorzystywana fizyka, jak różne są jej zastosowania. Spędziłem sporo czasu na szpitalnym oddziale i na własne oczy przekonałem się, jak ogromną rolę w leczeniu odgrywa technologia. I że niemal wszystkie przyrządy wykorzystywane np. w diagnostyce można poprawić, ulepszyć, i to jest właśnie zadanie dla fizyków – mówi Łukasz Łabieniec. – Dodatkowe korzyści to zebrany materiał na publikację naukową. No i kontakty w klinice. Poznałem ludzi pełnych pasji, którzy rozumieją znaczenie fizyki w medycynie. Może kiedyś będę mógł pracować z nimi na stałe? 

Ten projekt to efekt współpracy Wydziału Fizyki z Uniwersytetem Medycznym w Białymstoku. Fizycy z UwB i nefrolodzy z Dziecięcego Szpitala Klinicznego prowadzili wspólne badania. Skonstruowane przez nich urządzenie zostanie zgłoszone do opatentowania.

– Mam nadzieję, że wynalazek przyczyni się do zapobiegania i leczenia kamicy nerkowej – mówi prof. Krzysztof Szymański z Wydziału Fizyki UwB. – Praca nad nim była wartościowa także dlatego, że mogliśmy zaangażować w nią naszych studentów, którzy zobaczyli, że wiedza zdobyta na uczelni może być wykorzystana w praktyce.

Od 7 lat przy kształceniu studentów wydział współpracuje z Białostockim Centrum Onkologii. Pracownicy Centrum prowadzą zajęcia, żacy mają tam praktyki i staże. Właśnie tak swoją współpracę z BCO rozpoczął Kamil Szczecina, absolwent fizyki medycznej.

– Do centrum przychodziłem na zajęcia specjalnościowe. Poznawaliśmy w praktyce diagnostykę obrazową, radioterapię, ochronę radiologiczną. Gdy przed rokiem Centrum szukało pracownika – złożyłem aplikację i zostałem przyjęty. Na pewno przy zatrudnieniu liczył się fakt, że personel BCO wiedział jakie mam doświadczenie – opowiada K. Szczecina.

Do tej pory studenci fizyki medycznej współpracowali z pracownikami BCO przede wszystkim przy ustalaniu dawek promieniowania nieobejmowanych standardowymi planami leczenia radioterapią. Teraz lekarze wspólnie z fizykami z UwB będą razem pracować nad stosowaniem radioterapii u pacjentów ze stymulatorami serca, niektórymi rodzajami implantów i endoprotez.

– W takich przypadkach planowanie leczenia wymaga uwzględniania dodatkowych aspektów: parametrów fizycznych materiałów, z których wykonane są implanty czy stymulatory, tego jak wpływa na nie promieniowanie. Być może uda nam się pozyskać na te badania pieniądze z NCBR. Dzięki dofinansowaniu potrzebne prace można by przyspieszyć i zintensyfikować – mówi prof. Szymański.

Dzięki współpracy z BCO absolwenci fizyki medycznej są przygotowani np. do obsługi urządzeń RTG. Po zaliczeniu przedmiotów dotyczących promieniowania i związanych z nim zagrożeń, mogą przystąpić do egzaminu na inspektora ochrony radiologicznej bez dodatkowych szkoleń.

Fizyka medyczna to jedyne na białostockich wydziałach UwB studia o profilu praktycznym, a nie ogólnoakademickim. Do tej pory ukończyło ją 25 licencjatów. Dziewięć osób uzyskało tytuł zawodowy magistra. Kolejne obrony – wkrótce.