Wydarzenia
Zbierają podpisy za jednością UMK
TORUŃ Rektor UMK prof. Andrzej Tretyn złożył podpis poparcia pod apelem Towarzystwa Miłośników Torunia o zachowanie integralności i autonomii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Towarzystwo apeluje o zachowanie jedności UMK, jednej z najlepszych polskich uczelni. Inicjatywie towarzyszy zbiórka podpisów pod apelem. Akcję zbierania podpisów wspierają także politycy i samorządowcy. Od 23 do 25 maja na Rynku Staromiejskim przy pomniku Mikołaja Kopernika, na placu Rapackiego (w okolicy Collegium Maximum) oraz przy Urzędzie Miasta u wylotu ulicy Podmurnej do składania podpisów zachęcali pracownicy biura poselskiego Iwony Michałek z klubu Prawo i Sprawiedliwość. Inicjatywę wsparł także prezydent Torunia Michał Zaleski. Zarząd Krajowy Niezależnego Zrzeszenie Studentów wydał oświadczenie w sprawie wycofania swojej wcześniejszej rekomendacji dla działań mających na celu odłączenie Collegium Medicum od UMK. W oświadczeniu z 23 maja podpisanym przez przewodniczącego NZS Michała Moskala czytamy, że wycofanie rekomendacji jest wynikiem „antagonizmów i atmosfery napięcia” wokół projektu podziału UMK. „Temperatura sporu na linii Bydgoszcz – Toruń coraz widoczniej uświadamia opinii publicznej, że problem ten negatywnie wpływa na rozwój środowiska akademickiego zarówno Bydgoszczy, jak i Torunia” – napisano w oświadczeniu.
Przypomnijmy, że wcześniej inicjatorzy utworzenia samodzielnego Uniwersytetu Medycznego w Bydgoszczy poprzez odłączenie od UMK Collegium Medicum im. L. Rydygiera zebrali w Bydgoszczy 160 tys. podpisów osób popierających ten pomysł.
Hydros
LUBLIN Na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lubelskiej pokazano energooszczędny pojazd elektryczny Hydros, zbudowany przez studentów uczelni. Koszt przejazdu tysiąca kilometrów kosztuje zaledwie złotówkę. Hydros to prototyp innowacyjnego trójkołowego pojazdu wyposażonego w napęd wodorowy. Pojazd został zaprojektowany tak, aby zminimalizować straty energii dzięki aerodynamicznemu nadwoziu, niesamowicie niskim oporom mechanicznym oraz bardzo sprawnemu układowi napędowemu. Konstrukcja pojazdu opiera się na monokoku wykonanym z nowoczesnych lekkich materiałów kompozytowych.
– Cały pojazd został zaprojektowany przy użyciu oprogramowania CAD. Każdy najmniejszy element, taki jak śrubki i przewody elektryczne, został najpierw odwzorowany w środowisku trójwymiarowym. Większość części pojazdu zaprojektowaliśmy sami w celu minimalizacji masy pojazdu. Dużo elementów wykonanych zostało z włókna węglowego, gdyż ten materiał cechuje się ogromną wytrzymałością w stosunku do masy. W maju podczas Shell Eco Marathon Challenger Event w Le Mans pojazd osiągnął 280 km/kWh – mówi Tytus Tulwin, prezes Studenckiego Koła Naukowego „Napędy Lotnicze”.
Guild of European Research-Intensive Universities
BRUKSELA 1 czerwca w Brukseli powstała nowa uniwersytecka sieć współpracy Guild of European Research-Intensive Universities. Skupia ona wiodące ośrodki uniwersyteckie. Jej działania skoncentrowane są na optymalnym wykorzystaniu potencjału członków w zakresie badań naukowych, promocji wysokich standardów dydaktycznych, kształtowania europejskiej polityki na rzecz współpracy badawczej, a także wypracowaniu innowacyjnych rozwiązań mogących sprostać trudnym wyzwaniom naukowym i społecznym. W Brukseli spotkali się przedstawiciele: Uniwersytetu Bolońskiego, Uniwersytetu w Glasgow, Uniwersytetu w Getyndze, Uniwersytetu w Groningen, Uniwersytetu w Oslo, Uniwersytetu w Tybindze, Uniwersytetu w Warwick, Uniwersytetu w Uppsali, a także Uniwersytetu Jagiellońskiego, który był reprezentowany przez prof. Stanisława Kistryna, prorektora ds. badań naukowych i funduszy strukturalnych. Pozostali członkowie Guild of European Research-Intensive Universities zostaną ogłoszeni na oficjalnym posiedzeniu inaugurującym działalność sieci, które odbędzie się 21 listopada 2016 r.
Na czele organizacji stanęli: przewodniczący prof. Ole Petter Ottersen (Uniwersytet w Oslo), wiceprzewodniczący prof. Anton Muscatelli (Uniwersytet w Glasgow), skarbnik prof. Stanisław Kistryn (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie) oraz sekretarz generalny prof. Jan Palmowski (Uniwersytet w Warwick).
Instytut Biologii UwB – 40. urodziny
BIAŁYSTOK Początki Instytutu Biologii Uniwersytetu w Białymstoku sięgają 1976 roku, kiedy to na ówczesnym Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym białostockiej filii Uniwersytetu Warszawskiego powstał Zakład Biologii kształcący 25 studentów i zatrudniający 4 nauczycieli akademickich wspartych 11 wykładowcami z innych jednostek. W 1989 r. został on przekształcony w instytut, który od roku 1997 funkcjonuje w ramach Wydziału Biologiczno-Chemicznego UwB. Obecnie instytut zatrudnia 87 osób, w tym 56 nauczycieli akademickich, z których 26 to samodzielni pracownicy naukowi. W Instytucie Biologii kształci się ponad 300 studentów na studiach pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia. W strukturze Instytutu Biologii jest 14 zakładów naukowych oraz 9 wydzielonych laboratoriów i pracowni. Instytut ma własną zwierzętarnię, a także Terenową Stację Naukowo-Dydaktyczną w Gugnach nad Biebrzą. Jednostka ma uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego w dziedzinie biologii.
Doktorat h.c. – prof. A. Mocek
LUBLIN 2 czerwca tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie otrzymał prof. Andrzej Mocek. Prof. Mocek od 2001 roku pracuje na etacie profesora zwyczajnego w Katedrze Gleboznawstwa i Ochrony Gruntów Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Jest autorytetem w zakresie badań gleboznawczo-środowiskowych nad procesami fizycznymi, fizykochemicznymi i chemicznymi zachodzącymi w ekosystemach rolniczych, przyrodniczych i antropogenicznych. Jego prace wniosły znaczący postęp do nauki o środowisku glebowym – nie tylko przyczyniły się do oceny skali degradacji chemicznej gleb w strefach wpływu zakładów przemysłowych, ale dały podstawę do opracowania innowacyjnych sposobów ich rekultywacji i zagospodarowania, m.in. z wykorzystaniem roślin energetycznych. Do unikalnych należą badania nad oceną wpływu odkrywkowego górnictwa węgla brunatnego na przekształcenia geotechniczne i hydrologiczne gleb oraz ich produktywność na obszarach rolniczych w strefie oddziaływania kopalń.
Medal św. Krzysztofa
KRAKÓW 2 czerwca Muzeum Historyczne Miasta Krakowa po raz szósty przyznało Medale św. Krzysztofa. W kategorii wsparcie merytoryczne Medal św. Krzysztofa przyznano prof. Dariuszowi Kosińskiemu z Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Badacza uhonorowano za udział w pracach Rady Programowej nowego Muzeum Teatralnego, a także za udział w sesjach i debatach naukowych organizowanych przez MHMK. D. Kosiński jest profesorem zwyczajnym w Katedrze Performatyki Wydziału Polonistyki UJ. Zajmował się historią i teorią sztuki aktorskiej XIX wieku, badaniami nad swoistością polskiej tradycji teatralnej i performatywnej. Obecnie rozwija te badania w kierunku analiz współczesnych przedstawień i dramatów społecznych. Odrębny przedmiot jego badań to twórczość i idee Jerzego Grotowskiego. W latach 2010-2013 prof. Kosiński był dyrektorem programowym Instytutu im. J. Grotowskiego we Wrocławiu. Wspólnie z Ireneuszem Guszpitem przygotował edycje pism teatralnych Juliusza Osterwy. Od ponad roku pełni funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. Jest też wiceprezesem Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych oraz przewodniczącym Komisji Artystycznej Konkursu na Wystawienie Dzieł Polskiej Literatury Dawnej „Klasyka Żywa”.
Śpiewają od czterdziestu lat!
BIAŁYSTOK Chór Akademicki Uniwersytetu w Białymstoku obchodzi czterdziestolecie istnienia. Dał ponad pół tysiąca koncertów w kraju i 20 państwach poza jego granicami. Ma w repertuarze ponad 300 utworów. Chór powstał w 1976 roku. W ciągu czterech dekad przez jego szeregi przewinęło się około tysiąca osób. Wiele z nich połączyła nie tylko pasja, pomiędzy chórzystami zawartych zostało 25 małżeństw. Od początku zespół pracuje pod kierunkiem tego samego dyrygenta i kierownika artystycznego – dr. hab. Edwarda Kulikowskiego, prof. UwB.
Nowy szef GUS
WARSZAWA/SZCZECIN Dr Dominik Rozkrut z Instytutu Ekonometrii i Statystyki Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego został powołany przez premier Beatę Szydło na stanowisko prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Dr Rozkrut jest doktorem nauk ekonomicznych, adiunktem w Katedrze Statystyki USz, a od 2007 roku kierował pracami Urzędu Statystycznego w Szczecinie. Jego zainteresowania naukowe to: ekonomia, ekonometria, analiza szeregów czasowych, rynki kapitałowe, polityka ekonomiczna oraz badania koniunktury gospodarczej.
COPERNICUS
WARSZAWA 7 czerwca wręczono Polsko-Niemiecką Nagrodę Naukową COPERNICUS, przyznaną wspólnie przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej i Deutsche Forschungsgemeinschaft. Laureatami szóstej edycji nagrody zostali: prof. Agnieszka Chacińska z Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie oraz prof. Peter Rehling z Centrum Medycznego Uniwersytetu w Getyndze. Laureaci zostali wyróżnieni za prowadzone wspólnie od 2001 r. badania, które przyczyniły się do odkrycia kluczowych mechanizmów biogenezy mitochondriów. Każdy z laureatów otrzyma po 100 tys. euro.
Polsko-Niemiecka Nagroda Naukowa COPERNICUS jest przyznawana co dwa lata od 2006 r. Jej celem jest uhonorowanie współpracujących ze sobą badaczy z Polski i z Niemiec, którzy mogą wykazać się wybitnym dorobkiem badawczym będącym rezultatem tej współpracy. Nagrodę otrzymuje para uczonych – jeden z Polski, a drugi z Niemiec – wyłonionych w drodze konkursu obejmującego wszystkie dziedziny nauki.
Sejm dla SGGW
WARSZAWA 10 czerwca Sejm RP podjął uchwałę w sprawie uczczenia 200‐lecia Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. „W 200. rocznicę zapoczątkowania kształcenia rolniczego na ziemiach polskich Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża uznanie i szacunek dla wielu pokoleń naukowców i studentów Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego” – napisali posłowie w dokumencie. W uchwale Sejm podkreślił istotną rolę, jaką odegrała społeczność akademicka uczelni w rozwoju gospodarczym i intelektualnym XIX-wiecznej Polski oraz w walce o niepodległość. „Dzisiaj Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego to uczelnia, która prowadzi badania naukowe w szeroko rozumianym zakresie nauk przyrodniczych, jak również w naukach ekonomicznych, humanistycznych i technicznych, a także kształci specjalistów w tych dziedzinach” – czytamy w uchwale. Sejm zaznaczył również, że wiele tysięcy absolwentów SGGW przyczyniało się i przyczynia do rozwoju Polski i promocji wizerunku naszego kraju w świecie. „Doceniając dotychczasowe osiągnięcia Uczelni, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej będzie wspierał Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego w dalszej realizacji jej misji służenia rozwojowi gospodarczemu i intelektualnemu polskiego społeczeństwa” – napisali posłowie.
HR Excellence in Research dla Politechniki Łódzkiej
ŁÓDŹ Politechnika Łódzka otrzymała prawo posługiwania się logiem HR Excellence in Research, nadanym przez Komisję Europejską.
– Logo HR Excellence in Research niesie ze sobą międzynarodowe korzyści – powiedział rektor PŁ prof. Stanisław Bielecki. – Jest to przede wszystkim potwierdzenie wobec naszych zewnętrznych partnerów faktu, że Politechnika Łódzka jest atrakcyjnym środowiskiem pracy dla naukowców, również z zagranicy. Uczelnia zyskuje większą rozpoznawalność w europejskim obszarze badawczym, większą atrakcyjność jako partner w międzynarodowych projektach, dzięki dodatkowym punktom uzyskiwanym przy składaniu wniosków o środki z ogólnoeuropejskiego programu Horyzont 2020.
Z perspektywy krajowych korzyści można wymienić zapowiadane przez MNiSW uwzględnianie logo przy parametryzacji jednostek naukowych, akredytacjach oraz w konkursach ogłaszanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju i Narodowe Centrum Nauki.
W tej chwili logiem HR in Exellence może posługiwać się 30 polskich instytucji naukowych i otoczenia nauki. Jest wśród nich Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, 8 szkół wyższych (w tym 4 uniwersytety, 3 politechniki i jedna uczelnia niepubliczna – Uniwersytet SWPS), 14 instytutów PAN, Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej, Wrocławskie Centrum Badań EIT+ Sp. z o.o. oraz 5 instytutów badawczych.
Lek dla pszczół
LUBLIN Naukowcy z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej opracowali lek dla pszczół. Stworzone preparaty roślinne mają zastosowanie w leczeniu nosemozy u pszczół oraz poprawy ich odporności. Charakteryzuje je skład oparty wyłącznie na naturalnych substancjach roślinnych, wysoka skuteczność leczenia zakażeń pszczół miodnych grzybami Nosema spp. oraz wzmocnienie ich odporności, wyrażone wzrostem poziomu enzymu biorącego udział w odpowiedzi immunologicznej (oksydazy fenolowej). Na tym etapie badań nie ujawniono żadnych działań niepożądanych.
Nosemoza jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób pszczół. Wywołują ją grzyby (Mikrosporydia) z rodzaju Nosema: Nosema apis i Nosema ceranae. Atakują one komórki nabłonka jelita środkowego skutkiem czego jest niedożywienie i osłabienie pszczół. Powoduje to zwiększoną podatność pszczół na działanie innych patogenów.
Aktualnie w leczeniu nosemozy u pszczół stosuje się antybiotyki na bazie fumagiliny, które wyłącznie hamują chorobę, bez niszczenia samych zarodników Nosema, co w konsekwencji prowadzi do uodpornienia się grzyba na ten antybiotyk. Dodatkowo istnieje zagrożenie przenikania samej fumagiliny lub produktów jej metabolizmu do miodu, dlatego od kilku lat w Europie obowiązuje całkowity zakaz jej stosowania. W leczeniu nosemozy stosowane są również mieszanki ziołowe, jak np. wyciąg z kory dębu, jednakże działanie takich preparatów nie jest dostatecznie skuteczne.
Opracowane przez polskich badaczy preparaty stanowią przedmiot zgłoszenia patentowego. Dalsze prace nad rozwojem wynalazku są prowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Ze strony UMCS badaniami kieruje dr Aneta Ptaszyńska z Zakładu Botaniki i Mykologii Wydziału Biologii i Biotechnologii UMCS. Naukowcy deklarują chęć wdrożenia preparatu na rynek. Aktualnie trwają poszukiwania partnera biznesowego.
Polski lek wchodzi do Europy
ŚWIERK Tektrotyd (99mTc-Tektrotyd), lek opracowany i wytwarzany w Ośrodku Radioizotopów POLATOM Narodowego Centrum Badań Jądrowych, otrzymał rejestracje umożliwiające jego stosowanie w prawie wszystkich krajach Unii Europejskiej. Tektrotyd jest oryginalnym lekiem, jednym z pierwszych zarejestrowanych na świecie, wykorzystującym analogi peptydów regulujących jako nośnik izotopów promieniotwórczych. Taki lek pozwala nie tylko określić dokładną lokalizację guza pierwotnego i jego przerzutów, ale również umożliwia lekarzom ocenę charakteru zmian i rozległość stanu chorobowego. To kluczowe informacje niezbędne do ustalenia indywidualnego trybu postępowania terapeutycznego czy oceny postępów leczenia onkologicznego.
Radiofarmaceutyk do diagnostyki onkologicznej 99mTc-Tektrotyd jest pierwszym polskim oryginalnym lekiem wykorzystującym własności peptydu rozpoznającego specyficznie receptory błonowe komórek nowotworowych, który działa w połączeniu z własnościami promieniowania gamma emitowanego przez technet-99m. Razem tworzą preparat użyteczny w wykrywaniu, ocenie stopnia zaawansowania oraz planowaniu terapii nowotworów neuroendokrynnych. Te nowotwory rozwijają się z komórek wewnątrzwydzielniczych, rozproszonych po całym organizmie. Większość z nich umiejscawia się w przewodzie pokarmowym i trzustce. Wynalazek OR Polatom NCBJ pozwala na wczesne wykrywanie zmian nowotworowych, które rozpoznawane były dotychczas w bardzo późnym stadium, kiedy towarzyszyły im już liczne przerzuty. Polski produkt może być też użyteczny w przypadku innych guzów wykazujących ekspresję receptorów somatostatynowych w różnym nasileniu, takich jak rak piersi, czerniak złośliwy, chłoniaki, rak niedrobrnokomórkowy płuc itd.
Kroki Milowe
KRAKÓW Prof. Dariusz Dudek, kierownik II Kliniki Kardiologii oraz Interwencji Sercowo-Naczyniowych Collegium Medicum UJ, został laureatem nagrody „Kroki Milowe”, nazywanej „Oscarem Kardiologii”. Wyróżniono go za wdrażanie nowych rozwiązań i rozpowszechnianie idei interwencyjnego leczenia zawału serca. Laureat jest również inicjatorem Klubów Pacjenta, cyklicznych spotkań edukacyjnych dla pacjentów organizowanych w poszczególnych ośrodkach kardiologii interwencyjnej oraz Szkół Serca, innowacyjnego modelu opieki nad pacjentem kardiologicznym w ramach prewencji wtórnej.
– Kardiologia ratuje ludzkie życie na sali zabiegowej. Dzięki szybkiemu zabiegowi chory wraca do zdrowia, ale przez pierwsze dni jest w szoku po całej sytuacji. Wtedy pacjent nie przyswaja wszystkich informacji, które przekazuje mu lekarz w trakcie wypisu. Z naszych informacji wynika, że najlepiej jest pacjentów zapraszać na rozmowę kilka dni po całym zajściu, około tygodnia po wyjściu ze szpitala. Wtedy to dokładnie opowiadamy, co stało się w trakcie tego zawału serca, jak pacjent został wyleczony, jak powinien dbać o siebie. Tak w skrócie można przedstawić zasadność tego projektu – tłumaczy prof. Dariusz Dudek.
Profesor honorowy z Chin
BIAŁYSTOK Prof. Hao Wang z Zhejiang University Ningbo Institute of Technology w Chinach otrzymał 14 czerwca tytuł profesora honorowego Politechniki Białostockiej. Prof. Hao Wang jest logistykiem, opublikował wiele prac naukowych z zakresu inżynierii logistyki, inteligentnych systemów transportowych oraz zarządzania łańcuchem dostaw. Specjalizuje się m.in. w obszarach związanych z lokalizacją obiektów logistycznych, zarządzania flotą, prognozowania popytu oraz symulacji ruchu drogowego na dużych obszarach. Jest konsultantem przedsiębiorstw w Chinach, Japonii i Singapurze. Pełni funkcję prodziekana Szkoły Zarządzania na Zhejiang University Ningbo Institute of Technology. Współpraca Politechniki Białostockiej i Zhejiang University Ningbo Institute of Technology zaowocowała utworzeniem w czerwcu 2015 roku International China and Central-Eastern Europe Institute of Logistics and Service Science. Działalność Instytutu jest bardzo ważna z punktu widzenia budowania współpracy między Europą Wschodnią i Azją, zwłaszcza uwzględniając plany utworzenia nowego Jedwabnego Szlaku.
Miasto przekazało PWSZ działkę
TARNÓW 16 czerwca prof. Jadwiga Laska, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie, odebrała z rąk zastępcy prezydenta Tarnowa Piotra Augustyńskiego akt notarialny darowizny działki zlokalizowanej na terenie uczelni, a będącej dotąd własnością samorządu. To teren położony pomiędzy dwoma obiektami PWSZ – budynkiem A (dawne koszary), a budynkiem B (biblioteki i laboratoria). Na działce o powierzchni 1882 m2 uczelnia już wiele lat temu zbudowała drogę dojazdową, ale w świetle prawa teren cały czas należał do miasta.
– To kolejny krok w „porządkowaniu” stanu prawnego terenu uczelni. Dziękuję radnym, że zdecydowali o przekazaniu nam tej działki – mówi prof. Laska.
Przekazana działka ma powierzchnię 0,1882 ha, czyli 1882 m2. Jej wartość oszacowano na 451 680 zł. Działkę przekazano na cel publiczny, to jest realizację zadań statutowych PWSZ w Tarnowie.
Więzienne absolutorium
LUBLIN Na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II zakończyła studia grupa studentów więźniów, którym dano szansę na szczególny rodzaj resocjalizacji – poprzez studia na kierunku praca socjalna o specjalności streetworking. Eksperymentalny projekt dydaktyczny dobiegł końca, natomiast trwają jeszcze badania naukowe sprawdzające skuteczność tej idei. Wyniki poznamy w ciągu kilku miesięcy. Umowę między KUL a Okręgowym Inspektoratem Służby Więziennej w Lublinie podpisano w czerwcu 2013 r. Od października 2013 r. grupa 36 więźniów rozpoczęła studia: przez pierwszy rok studiowali w areszcie, a na dwóch kolejnych latach zajęcia realizowane były w trybie grupy półotwartej na uniwersytecie. Jak podkreślała na początku projektu prof. Iwona Niewiadomska, kierownik Katedry Psychoprofilaktyki Społecznej KUL: – Te osoby mają wiedzę nieraz znacznie szerszą o problemach występujących w tych trudnych środowiskach, niż pracownik socjalny. Dzięki temu mogą wskazać na wiele spraw dotyczących metod i sposobów wykonywania takiej pracy socjalnej na ulicy, jeśli będziemy ich słuchać.
Studiujący więźniowie musieli spełniać ustawowe warunki i przejść normalną procedurę rekrutacji na studia, a dodatkowo spełniać kryteria przyjęte przez Służbę Więzienną. Studenci pochodzili z całej Polski, a na czas studiów przeniesieni zostali do jednostki w Lublinie. Zajęcia dydaktyczne przeprowadzali dla nich pracownicy KUL, częściowo w ramach wolontariatu. Dodatkowo pracownicy Katedry Psychoprofilaktyki Społecznej KUL przeprowadzili badania sprawdzające skuteczność idei ułatwienia studiowania osobom odbywającym karę pozbawienia wolności w procesie ich resocjalizacji i zwiększenia szansy na włączenie ich do życia społecznego. Badano zarówno zmiany zachodzące w samych osadzonych, jak też percepcję społeczną osadzonych jako studentów i streetworkerów, a także zmiany stereotypów społecznych na temat więźniów. Wyniki tych badań będą opracowane w ciągu kilku miesięcy. To kolejny projekt z zakresu readaptacji społecznej byłych więźniów przeprowadzony w tej katedrze. W latach 2006-2009, wspólnie z Centralnym Zarządem Służby Więziennej, sprawdzali skuteczność działań podejmowanych w 32 ośrodkach więziennej terapii uzależnień, w latach 2009-2011 sprawowali naukowy patronat nad projektem badawczo-aplikacyjnym „Więzi społeczne zamiast więzień”.
Z 36 osób rozpoczynających studia, do egzaminu licencjackiego przystąpiło, bądź w najbliższym czasie przystąpi, 18 absolwentów. Pozostali zrezygnowali w trakcie studiów, część zakończyła karę pozbawienia wolności, kilka osób wzięło urlopy dziekańskie i albo jeszcze na nich przebywa, albo kontynuuje studia na niższych latach, korzystając z indywidualnej organizacji studiów (IOS).
Profesorowie w Kolegium IPN
WARSZAWA W skład Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej weszli profesorowie: Jan Draus, Piotr Franaszek, ks. Józef Marecki, Andrzej Nowak, Wojciech Polak i Tadeusz Wolsza oraz dr hab. Sławomir Cenckiewicz. Spoza środowiska naukowego wywodzą się dwaj członkowie Kolegium IPN, działacze opozycyjni w czasach PRL: Bronisław Wildstein i Krzysztof Wyszkowski. Przewodniczącym Kolegium został prof. Jan Draus.
Dyplomy z Polski i Chin będą wzajemnie uznawalne
WARSZAWA 20 czerwca wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin oraz wiceminister edukacji Chińskiej Republiki Ludowej Hao Ping podpisali umowę o wzajemnym uznawaniu dyplomów ukończenia studiów i tytułów zawodowych w szkolnictwie wyższym.
Zgodnie z dokumentem, świadectwa i dyplomy uzyskane w Polsce lub w Chinach są uznawane w celu podjęcia lub kontynuacji kształcenia w drugim z państw. Umowa wejdzie w życie po przejściu w obu państwach procedur niezbędnych do nabycia przez umowę mocy prawnej.
Wydział Budownictwa ma 65 lat
BIAŁYSTOK Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Białostockiej ma 65 lat. Jest największą jednostką naukowo-dydaktyczną uczelni, zarówno pod względem liczby studentów, jak też liczby kierunków kształcenia i pracowników. Posiada prawa habilitowania w zakresie budownictwa i inżynierii środowiska oraz prawa doktoryzowania w dyscyplinach: budownictwo, inżynieria środowiska, ochrona i kształtowanie środowiska.
Wydział kształci na ośmiu kierunkach: budownictwie, inżynierii środowiska, ochronie środowiska, gospodarce przestrzennej, architekturze krajobrazu, biotechnologii, ekoinżynierii oraz inżynierii rolno-spożywczej i leśnej. Obecnie studiuje tam ponad 2,8 tys. osób, w tym 47% kobiet (średnia dla polskich politechnik to 37%). Do tego Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska PB jest jedynym ściśle technicznym wydziałem na polskich politechnikach, na którym władzę sprawują same panie. Do tej pory wydział ukończyło 16 679 osób.
W związku z jubileuszem Wydziału Budownictwa tytuły honorowych profesorów Politechniki Białostockiej otrzymali: prof. Józef Jasiczak z Politechniki Poznańskiej, prof. Janusz Jeżowiecki z Politechniki Wrocławskiej, prof. Ivan Zharski z Białoruskiego Państwowego Uniwersytetu Technologicznego w Mińsku oraz prof. Kazimierz Pieńkowski, rektor Politechniki Białostockiej w latach 1990-1993, długoletni pracownik WBiIŚ.
Kampus UW dla niewidomych
WARSZAWA Na Uniwersytecie Warszawskim powstała mapa głównego kampusu i części Krakowskiego Przedmieścia w skali 1:150 dla osób niewidomych. Na pomysł, aby zrobić mapę dla osób niewidomych wpadł Paweł Kmiecik, absolwent Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, razem z Michałem Żurawskim. Do jej wykonania użyli techniki fotografii przestrzennej i druku w technologii 3D. Mapa ma kształt litery T. Jej dłuższy bok ma 120 cm, krótszy 80. Jest stacjonarna nie tylko ze względu na swoje wymiary. Osoba niewidoma nie jest w stanie chodzić z jakąkolwiek mapą, korzysta z niej jedynie w trakcie nauki orientacji przestrzennej.
Na mapie kampusu UW dla osób niewidomych można wyczuć palcami nie tylko budynki, uliczki, chodniki i zielone skwery znajdujące się na terenie kampusu głównego, lecz także elementy mniejszej architektury, których zazwyczaj nie uwzględniają mapy drukowane w sposób tradycyjny. Na trójwymiarowej mapie znajdują się schody, ławki, słupki, łańcuchy, krawężniki, latarnie czy kosze na śmieci. Wszystko wykonane z trwałego plastiku, aby zminimalizować ryzyko wygięcia czy połamania drobnych elementów.
– Po dotknięciu tych obiektów zupełnie zmienia się sposób wyobrażenia drogi. Osoby niewidome zawsze chciały mieć możliwość poznania rzeczywistości, a dzięki zastosowaniu techniki fotografii przestrzennej i przeniesienia tego na trójwymiarowy druk zostały zachowane wszystkie relacje przestrzenne między obiektami na mapie, np. to, pod jakim kątem są zakręty – mówi Paweł Wdówik, kierownik Biura ds. Osób Niepełnosprawnych UW.
Z mapy korzystać będą studenci i pracownicy UW, a także turyści, podczas nauki orientacji przestrzennej. Na co dzień dostępna będzie w Biurze ds. Osób Niepełnosprawnych.
Doktorat h.c. – prof. M. Delaperrière
KATOWICE 22 czerwca tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego otrzymała prof. Maria Delaperrière. Jest wybitną badaczką nowoczesnej kultury i literatury polskiej, znakomitą komparatystką, popularyzatorką kultury i literatury polskiej w kręgach zagranicznych badaczy i wśród czytelników, zwłaszcza w obszarze recepcji francuskiej, oddana polonistyce światowej. Uczona jest absolwentką polonistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Rozpoczęte tam studia romanistyczne ukończyła na paryskiej Sorbonie. W latach 1985-2009 kierowała L’Institut National des Langues et Civilisations Orientales. Na jej dorobek naukowy składa się kilka książek (w jęz. polskim i francuskim), blisko 30 prac redakcyjnych i 150 artykułów naukowych. W 2011 r. jej książka Literatura polska w interakcjach. Szkice porównawcze z literatury i kultury została uznana za najlepszą książkę napisaną w języku polskim przez pisarza na stałe mieszkającego poza Polską i zdobyła Nagrodę im. Włady Majewskiej, przyznawaną przez Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie. Prof. Delaperrière należy m.in. do Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu, Stowarzyszenia Polonistów we Francji i Polskiej Akademii Umiejętności. Wchodzi także w skład kapituły Nagrody Poetyckiej im. Wisławy Szymborskiej.
Doktorat h.c. – prof. L. McLerran
KRAKÓW Prof. Larry McLerran otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Senat UJ uhonorował go najwyższą godnością akademicką za pionierskie badania teoretyczne i fenomenologiczne nad nowym stanem materii, tzw. plazmą kwarkowo-gluonową, który tworzy się w warunkach laboratoryjnych w wysokoenergetycznych zderzeniach ciężkich jonów i który dominował we wczesnych etapach jego ewolucji. Senat docenił także jego prace dotyczące nieliniowych równań ewolucji w teoriach kwantowych oraz nad wynikającym z tych równań zjawiskiem saturacji, które prowadzi do nowego spojrzenia na strukturę nukleonów i jąder atomowych. Niezwykle istotna w dorobku prof. Larry’ego McLerrana jest również wieloletnia współpraca z polskim środowiskiem fizyków cząstek i jego wkład w rozwój tej dziedziny w Polsce poprzez wykłady i dyskusje podczas Krakowskich Szkół Fizyki Teoretycznej, których był wielokrotnym uczestnikiem.
W laudacji kierownik Zakładu Teorii Cząstek UJ prof. Michał Praszałowicz zwrócił uwagę, że badania nad zderzeniami jąder atomowych przy wysokich energiach naprowadziły amerykańskiego naukowca na powstające w Krakowie prace prof. Andrzeja Białasa i jego współpracowników.
Prof. McLerran jest członkiem Międzynarodowego Komitetu Redakcyjnego miesięcznika „Acta Physica Polonica B”, wydawanego przez UJ i PAU.
Nagrody Siemensa 2016
WARSZAWA 27 czerwca na Politechnice Warszawskiej wręczono nagrody laureatom XXI edycji Konkursu o Nagrodę Siemensa 2016. Nagrodę promocyjną otrzymał dr inż. Krzysztof Wildner z Politechniki Warszawskiej za pracę doktorską pt. Metoda przywracania funkcji ruchowych kończyny górnej utraconych w wyniku urazów splotu ramiennego oraz prof. ndzw. dr hab. inż. Cezary Senderowski z Wojskowej Akademii Technicznej za pracę pt. Żelazowo-aluminiowe intermetaliczne systemy powłokowe uzyskiwane z naddźwiękowego strumienia metalizacyjnego . Nagroda badawcza trafiła do prof. inż. Tadeusza Chmielniaka, prof. inż. Andrzeja Rusina i prof. ndzw. dr hab. inż. Henryka Łukowicza z Politechniki Śląskiej za pracę pt. Technologie dla wysokosprawnych „zero-emisyjnych” bloków węglowych zintegrowanych z wychwytem CO2 ze spalin . Nagrodę specjalną wręczono prof. inż. Andrzejowi Ziębikowi z Politechniki Śląskiej za badania naukowe z aplikacją przemysłową w zakresie wytwarzania elektryczności, także w skojarzeniu z produkcją ciepła, a w szczególności za analizę wyboru technologii konwersji energii chemicznej paliw w elektryczność dla nowych bloków energetycznych planowanych do budowy w BOT Elektrowni Opole SA.
Wysokość nagrody badawczej – za szczególne wyniki badań naukowych znajdujących zastosowanie w praktyce – wynosi 40 tys. zł, a nagrody promocyjnej – za wybitne prace doktorskie i habilitacyjne – 30 tys. zł.
Nagrody Siemensa dla Absolwentów otrzymali: Nagroda I stopnia – inż. Daniel Wyrwał za pracę inżynierską pt. Konstrukcja i sterowanie holonomicznego robota balansującego na sferycznym kole ; Nagroda II stopnia – mgr inż. Aleksander Sawicki za pracę magisterską pt. Opracowanie układu do analizy stabilności pacjenta przy użyciu czujników inercyjnych ; Nagroda III stopnia – mgr inż. Rafał Pietrus za pracę magisterską pt. Sterowanie rozmyte typu 2 w lewitacji magnetycznej i powietrznej .
Przyznano również wyróżnienia dla jednostek, z których wywodzą się nagrodzeni absolwenci: Instytutu Technologii Mechanicznej, Wydziału Budowy Maszyn i Zarządzania Politechniki Poznańskiej; Katedry Elektrotechniki Teoretycznej i Metrologii, Wydziału Elektrycznego Politechniki Białostockiej oraz Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie.
Nagroda Siemensa jest przyznawana corocznie od 1995 roku na mocy porozumienia podpisanego z Politechniką Warszawską przez firmę Siemens. Nagroda dla Absolwenta przyznawana jest od 2011 roku absolwentom studiów z obszaru automatyki.
Medal Politechniki Warszawskiej
WARSZAWA 27 czerwca dr inż. arch. Janusz Kapusta, wybitny rysownik i malarz, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej otrzymał Medal Politechniki Warszawskiej za twórcze łączenie elementów technicznych i naukowych w dziele artystycznym. Medal odebrany przez laureata nosi numer 41 i przyznany został za „twórcze łączenie elementów technicznych i naukowych w dziele artystycznym”. Dr Kapusta od 1981 r. mieszka na stałe w Nowym Jorku. Jego szczególnym osiągnięciem było odkrycie w 1985 roku nowej figury geometrycznej – jedenastościennej bryły, nazwanej przez autora K-dron. Dwa lata później otrzymał on na nią patent amerykański, chroniony również w kilkunastu krajach świata. Z okazji 100-lecia Odnowienia Tradycji PW w 2015 r. J. Kapusta został również wpisany do Złotej Księgi Absolwentów Politechniki Warszawskiej. Wśród osób uhonorowanych Medalem Politechniki Warszawskiej z lat ubiegłych są m.in.: prof. Jan Ebert, kardynał Józef Glemp, prof. Henryk Skarżyński.
Młodzi polscy innowatorzy wg „MIT Technology Review”
WARSZAWA 28 czerwca wręczono dyplomy laureatom konkursu Innovators Under 35 Poland 2016, zorganizowanemu przez „MIT Technology Review”. Zostali wybrani spośród ponad 150 kandydatów. Wszyscy są absolwentami szkół wyższych, pracownikami naukowymi lub doktorami. Laureatami zostali: Marta Krupińska (absolwentka psychologii na UJ, firma Azimo; nie dotarła na uroczystość wręczenia dyplomów), która w Wielkiej Brytanii stworzyła platformę umożliwiającą szybkie, łatwe i bezpieczne międzynarodowe transfery pieniędzy; dr Patrycja Wizińska-Socha (absolwentka PWr i doktorat na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu, firma Nestmedic), autorka Pregnabitu – przenośnego urządzenia, pozwalającego na bezpieczne i wiarygodne monitorowanie stanu zdrowia płodu; dr Arkadiusz Stopczyński (postdoc na Technical University of Denmark i w MIT Media Lab – Human Dynamics Group; nie dotarł na uroczystość wręczenia dyplomu), autor Smartphone Brain Scanner – małego i taniego system EEG, który za pomocą sygnału telefonii komórkowej wysyła wyniki i pozwala na diagnozowanie epilepsji w trudno dostępnych miejscach; Petros Psyllos (student Politechniki Białostockiej; na fot.), autor przenośnego urządzenia, które pomaga osobom niewidomym opisując otaczający je świat za pomocą słów, muzyki i bodźców stymulujących zmysły; dr med. Łukasz Kołtowski (doktorat na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym), który stworzył osobiste, podręczne urządzenie umożliwiające zdalne monitorowanie pacjentów cierpiących na przewlekłe choroby układu oddychania np. astmę; dr inż. Grzegorz Wróblewski (Wydział Mechatroniki Politechniki Warszawskiej) oporacował technologię, która pozwala tworzyć giętkie i przezroczyste elektrody – przy niskich kosztach i na dużą skalę; dr inż. Bart Kolodziejczyk (Carnegie Mellon University), który rozwija nowatorskie technologie pomagające w produkcji elektroniki organicznej, urządzeń organicznych i przewodzących polimerów; Katarzyna Kamińska, która stworzyła, za pomocą komputerowego modelu, nowy rodzaj leków rozmiaru pojedynczych cząstek, mających na celu walkę z grypą; Krystian Piećko (doktorant PWr, członek zarządu odpowiedzialny za wizję rozwoju technologicznego w firmie PiLab), autor rozwiązania opartego na analizie i pozyskiwaniu danych, które ma za zadanie zapobiec oszustwom i praniu pieniędzy; Rafał Flis (Fundacja Social Wolves), który stworzył start-up społeczny, działający na rzecz odpowiedzialnej i kompetentnej kadry zarządzającej, prowadzący programy angażujące młodzież do projektów społecznych, promujące postawy obywatelskie.
Dr P. Wizińską-Sochę uhonorowano też tytułem Innowatora Roku 2016, a R. Flis otrzymał tytuł Społecznego Innowatora 2016.
Doktorat h.c. – prof. B. Krupa-Wojciechowka
GDAŃSK 28 czerwca tytuł doktora honoris causa Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego otrzymała prof. Barbara Krupa-Wojciechowska, była rektor tej uczelni. Uczona jest specjalistką w zakresie chorób wewnętrznych. Na swojej uczelni uważana jest za nestora i promotora nowoczesnej kardiologii, hipertensjologii, nefrologii czy diabetologii. Prof. Krupa-Wojciechowska od studiów do emerytury była związana z gdańską uczelnią medyczną. Po ukończeniu studiów w 1954 roku podjęła pracę w II Klinice Chorób Wewnętrznych (obecnie Katedra Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii). Przez trzy dekady pełniła funkcje kierownika Kliniki i Katedry, przez 11 lat dyrektora Instytutu Chorób Wewnętrznych, a w latach 1983-1990 pełniła obowiązki rektora uczelni.
Prof. Barbara Krupa-Wojciechowska jest autorem lub współautorem ponad 400 publikacji naukowych. Napisała też szereg artykułów dotyczących przemian społecznych i politycznych, w których czynnie uczestniczyła.
Druk 3D w tytanie
ŚWIERK W Narodowym Centrum Badań Jądrowych funkcjonuje już laboratorium druku 3D. W Parku Naukowo-Technologicznym w Świerku pracują jego kluczowe elementy – pracownie: drukarki umożliwiająca wydruk w 3D trójwymiarowa, przestrzenny skaner optyczny, komora klimatyczna, jak również tomograf przemysłowy. Drukarka 3D, jaką kupili naukowcy ze Świerku, pozwala na tworzenie elementów w takich materiałach, jak stale, brązy, złoto, srebro, aluminium czy stopy tytanu. Pracuje z bardzo wysoką dokładnością, która zmienia się w zależności od materiału roboczego, oscylując w okolicy 50 mikronów. Elementy o maksymalnych rozmiarach 92 x 92 x 96 mm tworzone są z materiału sypkiego w sposób efektywny i ekonomiczny z zachowaniem najostrzejszych wymagań środowiskowych. To dzięki tej maszynie na podstawie dokumentacji projektowej można wydrukować dowolną liczbę jednakowych elementów, jak również wiele różniących się między sobą pojedynczych sztuk, bez straty czasu związanego z koniecznością przestrojenia maszyn. Straty materiału, jakim cechuje się każdy proces produkcyjny, sięgają zaledwie 2%.
Druk trójwymiarowy znajduje więc zastosowanie w wielu dziedzinach: od urządzeń prototypowych (co ma istotne znaczenie np. w tworzeniu unikatowej infrastruktury badawczej), poprzez różne gałęzie gospodarki, np. w branżach maszynowej, lotniczej i motoryzacji (druk części zamiennych w warsztatach), aż po medycynę i ochronę zdrowia (druk personalizowanych implantów kości,). Jest to najszybsze i zwykle najtańsze rozwiązanie dla produkcji niskoseryjnych – nie zachodzi potrzeba uruchamiania specjalistycznej linii produkcyjnej. Od zlecenia do gotowego wyrobu potrzeba nie więcej niż 24 godziny. Urządzenie NCBJ dostępne jest dla małych i średnich przedsiębiorstw na zasadach pomocy programu DeMinimis.
Opracował Piotr Kieraciński
Współpraca: Białystok – Katarzyna Dziedzik, Dorota Sawicka, Gdańsk – Natalia Wosiek, Katowice – Jacek Szymik-Kozaczko, Lublin – Aneta Adamska, Katarzyna Bojko, Iwona Czajkowska-Deneka, Agnieszka Wasilak, Łódź – Ewa Chojnacka, Poznań – Jerzy Lorych, Rzeszów – Magdalena Kamler, Szczecin – Julia Poświatowska, Świerk – Marek Sieczkowski, Tarnów – Piotr Kopa, Warszawa – Olga Basik, Aneta Pyrzanowska, Krzysztof Szwejk, Dominika Wojtysiak-Łańska
Wykorzystano serwisy prasowe szkół wyższych, placówek badawczych i instytucji otoczenia nauki oraz serwis PAP „Nauka w Polsce”.