W latach 2008-2009 kuratoria i ministerstwo oświaty alarmowały, że w najbliższym czasie należy się spodziewać spadku liczby abiturientów szkół ponadgimnazjalnych. W związku z tym w roku 2010, w trosce o to, aby Politechnika Łódzka była atrakcyjna dla tychże abiturientów, Centrum Nauczania Matematyki i Fizyki PŁ wystąpiło z projektem patronatu nad kilkoma liceami ogólnokształcącymi województwa łódzkiego. Szkoły te podpisały z uczelnią umowy o współpracy w zakresie poszerzania wiedzy i kompetencji uczniów w dziedzinie matematyki i fizyki. W roku 2010 współpraca została podjęta z II LO w Zduńskiej Woli im. Jana Pawła II oraz z LO im. Marii Konopnickiej w Poddębicach. W kolejnych latach dołączyły: I LO im. Jarosława Dąbrowskiego w Tomaszowie Mazowieckim oraz I LO im. Kazimierza Jagiellończyka w Sieradzu.

Populacja studentów nie maleje

Uczniowie szkół objętych patronatem przyjeżdżają na organizowane specjalnie dla nich przez Politechnikę Łódzką wykłady, ćwiczenia, laboratoria i warsztaty z matematyki i fizyki. Zajęcia te prowadzą nieodpłatnie wykładowcy Centrum Nauczania Matematyki i Fizyki (CMF). W trakcie „Tygodnia z matematyką i fizyką”, który w roku 2015 zorganizowany był już po raz szósty, uczniowie zakwaterowani byli w akademikach i uczęszczając na zajęcia, mogli poczuć się jak studenci. Wydziały PŁ nieodpłatnie udostępniają sale na ten cel. Biblioteka PŁ również co roku otwiera swoje podwoje przed uczniami, którzy z zainteresowaniem ją zwiedzają i słuchają prezentacji, zapoznając się m.in. z metodami wypożyczania książek i zasadami korzystania z czytelni. Mowa o uczniach z klas maturalnych, których chcemy umiejętnie zachęcić do studiowania na naszej uczelni. Dużą rolę odgrywa tu Dział Promocji PŁ – co roku pomaga nam w powitaniu uczniów goszczących na politechnice. Mają oni możliwość obejrzenia prezentacji dotyczącej naszej uczelni oraz uzyskania odpowiedzi na zadawane pytania. Dbamy również o to, aby uczniowie nie nudzili się po zajęciach. W trakcie trwania „Tygodnia z matematyką i fizyką” Centrum Sportu Politechniki Łódzkiej udostępnia zewnętrzne obiekty sportowe. Ponadto wskazujemy w Łodzi miejsca, które warto zwiedzić.

W trakcie semestru letniego wykładowcy CMF prowadzą zajęcia na terenie szkół objętych patronatem. Do każdej szkoły przyjeżdżają od dwóch do trzech razy w ciągu roku akademickiego. Tematy realizowane na zajęciach z matematyki i fizyki wykraczają poza materiał szkoły średniej i mają za cel przybliżenie sposobu przekazywania wiedzy na uczelni, poszerzenie wiedzy uczniów z tych dziedzin nauki oraz zachętę do studiowania na politechnice.

Na podstawie danych uzyskanych z Działu Rekrutacji Politechniki Łódzkiej oraz z Centralnej Komisji Egzaminacyjnej można dokonać porównania i stwierdzić, czy mimo niżu demograficznego populacja studentów Politechniki Łódzkiej nie maleje w stosunku do liczby absolwentów sprzed 2010 r. Widać to po obliczeniu stosunku liczby osób przyjętych na studia na PŁ do ogólnej liczby absolwentów (tzw. wskaźnik struktury).

Można śmiało stwierdzić, że zajęcia przygotowane w ramach projektu szkół patronackich, w szczególności „Tygodnia z matematyką i fizyką”, przyczyniły się do tego, że względna liczebność osób przyjętych na PŁ się nie zmienia.

Warto dodać, że Politechnika Łódzka jest czwartą uczelnią techniczną w Polsce – na podstawie rankingu szkół wyższych, przeprowadzanego od wielu lat dla magazynu edukacyjnego „Perspektywy”. Jest także laureatem konkursu na „najbardziej innowacyjną i kreatywną uczelnię w Polsce w tworzeniu perspektyw zawodowych 2014”.

W latach od 2010 do 2015 spadła liczba absolwentów z terenu województwa łódzkiego z 351.825 do 275.568. Dodajmy, że w tych latach egzamin maturalny z matematyki w województwie łódzkim zdawało od 23.432 do 17.496 uczniów (dane z Centralnej Komisji Egzaminacyjnej).

Na podstawie badań losów absolwentów, przeprowadzonych w szkołach objętych patronatem CMF, widać, że mimo takiego spadku liczby absolwentów zainteresowanie Politechniką Łódzką nie spada, a nawet w niektórych latach wzrasta. Dodajmy, że badania dotyczą tylko klas z rozszerzonym programem matematyki i fizyki.

Kolejne badania przeprowadzono w roku akademickim 2015/2016 wśród 100 studentów Wydziału Mechanicznego Politechniki Łódzkiej. Celem badań było sprawdzenie, czy wśród tych studentów są absolwenci szkół patronackich i czy wpływ na wybór PŁ miały różnego rodzaju przedsięwzięcia organizowane przez Politechnikę. Ankieta zawierała następujące pytania:

1. Do jakiej szkoły uczęszczałeś?

2. Czy na wybór uczelni miała wpływ współpraca PŁ z twoją szkołą?

Z odpowiedzi na pytanie pierwsze wynika, że aż 80% spośród ankietowanych studentów pochodzi z terenu województwa łódzkiego. Z odpowiedzi uzyskanych na drugie pytanie, że 36% ankietowanych studentów z województwa łódzkiego brało udział w różnych projektach organizowanych przez Politechnikę Łódzką.

Atrakcyjność i prestiż

Dodatkowo przeprowadzono badania skierowane do uczniów szkół objętych patronatem Centrum Nauczania Matematyki i Fizyki PŁ, z klas biorących udział w „Tygodniu z matematyką i fizyką” we wrześniu 2015 r. Obszar badań zawarto w następujących pytaniach:

1. Czy udział w zajęciach na Politechnice Łódzkiej pomoże ci w wyborze tej uczelni w przyszłości?

2. Które zajęcia najbardziej cię zaciekawiły?

3. Które zajęcia z matematyki najbardziej ci się podobały (ćwiczenia, wykłady, laboratoria komputerowe)?

4. Które zajęcia z fizyki najbardziej ci się podobały (ćwiczenia, wykłady, laboratoria)?

5. Czy podobało ci się życie w akademiku?

6. Czy poleciłbyś „Tydzień z matematyką i fizyką” kolejnym rocznikom?

Na pierwsze pytanie odpowiedzi TAK udzieliło 57% uczniów, odpowiedzi NIE – 12%. Odpowiadających NIE WIEM było 31%. Okazuje się, że uczniów bardziej ciekawiły zajęcia z matematyki niż fizyki. Na pytanie drugie 75% ankietowanych odpowiedziało, że zajęcia z matematyki były bardziej interesujące niż zajęcia z fizyki. Gdy chodzi o matematykę, z największym zainteresowaniem spotkało się laboratorium komputerowe: 39%, potem ćwiczenia z matematyki: 37%,; wykłady: 24%. Odpowiedź na pytanie czwarte dała następujące rezultaty: ćwiczenia z fizyki: 20%, wykłady: 10%, laboratorium z fizyki: 70%. Życie w akademiku podobało się 66% uczniów. 100% spośród ankietowanych poleciło „Tydzień z matematyką i fizyką” kolejnym rocznikom.

Badania miały na celu sprawdzenie, w jakim stopniu uczelnia cieszy się zainteresowaniem uczniów szkół z terenu województwa łódzkiego, a w szczególności szkół objętych patronatem CMF. Z analizy badań wynika, że duży odsetek respondentów jest w chwili obecnej studentami Politechniki Łódzkiej.

Wyniki badań cieszą i jednocześnie pokazują sens takich przedsięwzięć, jakimi są zajęcia dla uczniów szkół średnich organizowane przez Centrum Nauczania Matematyki i Fizyki PŁ. Młodzież korzysta z innowacyjnych narzędzi, podnoszących atrakcyjność form nauczania, np. w laboratoriach matematycznych poznaje Geogebrę, Maximę czy program Matlab, uczy się wykonywać doświadczenia z fizyki w nowoczesnych laboratoriach fizycznych. Uczniowie biorą także udział w wykładach prowadzonych przez nauczycieli akademickich zarówno na politechnice, jak i w szkole.

Zajęcia z naukowcami są przez uczniów traktowane jako forma wyróżnienia, uczniowie mobilizują się do udziału w nich, szczególnie gdy część wykładów prowadzona jest w języku angielskim. Większa liczba absolwentów rozpoczyna studia na różnych kierunkach Politechniki Łódzkiej, co pokazują w szczególności wyniki ankiet.

Dzięki współpracy z Politechniką Łódzką wzrasta też prestiż szkół objętych patronatem. Przewiduje się, że udział w projekcie „Tydzień z matematyką i fizyką” będzie mieć pozytywne przełożenie na wyniki matur poprzez wsparcie edukacyjne w ramach prowadzonych zajęć. Projekt ten rozwija się dzięki zaangażowaniu wykładowców Centrum Nauczania Matematyki i Fizyki oraz nauczycieli szkół objętych patronatem. Dla nich wszystkich wspólnym celem jest dobro przyszłego studenta Politechniki Łódzkiej.