Reforma czy rewolucja?

Jednolity System Antyplagiatowy ma działać od roku akademickiego 2018/2019. W tym samym roku ma także zacząć obowiązywać nowa ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym. Te zapowiedzi przedstawicieli Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego padły podczas konferencji „Reforma czy rewolucja – przyszłość szkolnictwa wyższego w Polsce”, którą organizowała Fundacja im. Augustina-Jeana Fresnela wraz z firmą Plagiat.pl.

Wydarzenie, w którym uczestniczyło ponad 100 osób, podzielone było na dwa panele eksperckie, galę wręczenia certyfikatów Uberrima Fide (czytaj obok) i dwa krótkie wystąpienia. Pierwszy panel dyskusyjny poświęcony był planowanym przez MNiSW zmianom w przepisach antyplagiatowych, czyli wprowadzeniu jednolitego systemu, współpracującego z ogólnopolskim repozytorium pisemnych prac dyplomowych, który ma, wg założeń ministerstwa, powstać do początku roku akademickiego 2018/2019. Udział w panelu wzięli: dr Andrzej Kurkiewicz – zastępca dyrektora Departamentu Innowacji i Rozwoju MNiSW, dr Olaf Gajl – dyrektor Ośrodka Przetwarzania Informacji, dr Alicja Adamczak – prezes Urzędu Patentowego RP, dr Sebastian Kawczyński – dyrektor Fundacji im. Fresnela oraz Andrzej Sobecki – pełnomocnik rektora Politechniki Gdańskiej. Zdaniem przedstawicieli MNiSW i OPI wprowadzenie jednego systemu antyplagiatowego dla wszystkich uczelni poprawi jakość kształcenia i przyniesie uczelniom oszczędności. Z tymi tezami zupełnie nie zgodzili się dr Sebastian Kawczyński i Andrzej Sobecki. Jak tłumaczyli, scentralizowanie kontroli antyplagiatowej doprowadzi do tego, że na tworzącym się dopiero rynku programów antyplagiatowych zabraknie konkurencji. Doprowadzi to do tego, że centralny system nie będzie udoskonalany i usprawniany. Także jego koszty, planowane na 14 mln zł, znacznie przewyższają ofertę innych dostawców oprogramowania. Jak podkreślał dr Kawczyński, proponowane rozwiązanie to kopia rozwiązania słowackiego. Jednak Słowacja to jedyne państwo w UE, które postawiło na jeden antyplagiatowy system państwowy, przy czym słowacki system szkolnictwa wyższego w ostatnich latach nie należy z pewnością do europejskich wzorców – podsumował dr Kawczyński. Z kolei dr Alicja Adamczak podkreślała, że najważniejsza jest świadomość i kultura własności intelektualnej. Dlatego należy we wszystkich szkołach wyższych wprowadzić zajęcia z zakresu ochrony własności intelektualnej.

W drugim panelu, poświęconym planowanym zmianom ustawowym w Prawie o szkolnictwie wyższym, udział wzięli: Marcin Czaja – dyrektor Departamentu Szkolnictwa Wyższego MNiSW, prof. Jerzy Woźnicki – prezes Fundacji Rektorów Polskich i przewodniczący Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego, prof. Stanisław Bielecki – rektor Politechniki Łódzkiej i wiceprzewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, dr hab. Maciej Duszczyk, reprezentujący Komitet Polityki Naukowej i Uniwersytet Warszawski, dr hab. Aneta Pieniądz z ruchu Obywatele Nauki i UW oraz Piotr Gutowski z Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej. Dyr. Marcin Czaja zapowiedział, że w ciągu najbliższych dni zostaną ogłoszone wyniki konkursu na założenia ustawy 2.0. Trzy zespoły, które otrzymają grant, będą dalej pracować nad projektem ustawy (więcej czyt. na str…). Z kolei prof. Jerzy Woźnicki podkreślał wyraźnie, że ustawa, która ma obowiązywać od roku akademickiego 2018/2019, ma być ustawą deregulacyjną. Tzw. mała nowelizacja, która ma wejść w życie w październiku 2016 i która przede wszystkim dokonuje zmian w Krajowych Ramach Kwalifikacji oraz zmniejsza uprawnienia Polskiej Komisji Akredytacyjnej, a także nadaje im charakter bardziej mentorski, a nie kontrolny, to ustawa, która ma odbiurokratyzować polski system szkolnictwa wyższego.

Konferencja Fundacji im. Jeana-Augustina Fresnela odbyła się już po raz dziewiąty. Partnerami wydarzenia byli Obywatele Nauki i Fundacja Legalna Kultura. Patronat nad wydarzeniem objęły: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Fundacja Rektorów Polskich, Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, Urząd Patentowy RP, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji. Patronat medialny nad konferencją objęły: „Rzeczpospolita”, Polska Agencja Prasowa, „Forum Akademickie”, „Perspektywy” oraz „Przegląd”.

Uberrima Fide

Konferencji towarzyszyła uroczystość wręczenia 11 uczelniom certyfikatów Uberrima Fide. Otrzymały je te szkoły wyższe, które zapewniają najwyższe standardy w dziedzinie ochrony oryginalności prac dyplomowych:

1. Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

2. Akademia Pomorska w Słupsku

3. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Staszica w Pile

4. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim

5. Wydział Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej

6. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

7. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego

8. Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

9. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

10. Warszawski Uniwersytet Medyczny

11. Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie