Wydarzenia
Złoto z Archimedesa
MOSKWA Od 29 marca do 1 kwietnia odbywał się XIX Moskiewski Międzynarodowy Salon Wynalazków i Innowacyjnych Technologii Archimedes 2016. Agencja Promocyjna INVENTOR zaprezentowała na polskim stoisku cztery innowacyjne rozwiązania. Wszystkie zdobyły złote medale. Wśród nagrodzonych rozwiązań znalazły się: monolityczny katalizator do nisko– i średniotemperaturowego rozkładu podtlenku azotu redukujący do 90% emisji podtlenku azotu, opracowany przez zespół z Instytutu Nowych Syntez Chemicznych i Uniwersytetu Jagiellońskiego; zestaw speed leo do szybkiego, efektywnego sprzątania w kuchni, opracowany i produkowany przez firmę Leoovac z Tomaszowa Mazowieckiego; elektroniczny system wsparcia terapii behawioralnej dzieci z autyzmem, opracowany przez laureatkę konkursu Innowacja jest Kobietą – dr inż. Małgorzatę Jedrzejewską-Szczerską z Politechniki Gdańskiej; innowacyjny ekran dotykowy zmieniający każdą płaszczyznę w interaktywną ścianę, prezentowany przez firmę Monster & Devices Home Sp. z o.o. z Zielonej Góry. Wystawa Archimedes w Moskwie jest jedną z największych i najbardziej znanych światowych imprez tego typu. W tym roku zgromadziła ponad 800 wynalazków z 20 krajów świata.
Medi@stery
GDAŃSK 30 marca wręczono nagrody w drugim Ogólnopolskim Konkursie na Najlepszą Pracę Magisterską z Wiedzy o Mediach Medi@stery. Tegoroczne zwyciężczynie to Olivia Kłusek z Uniwersytetu Jagiellońskiego (Latte-feminizm, pop-feminizm i girl power. Trywializacja pojęcia feminizmu w kobiecej prasie ilustrowanej segmentu luksusowego ), Paulina Wiernicka z Uniwersytetu łódzkiego (Muzyka w słuchowiskach i słuchowiska o muzyce. Analiza gatunku w oparciu o wybrane słuchowiska ) oraz Magdalena Litman z UJ (Wirusy umysłu. Koncepcja piątej władzy, przegląd i analiza nowych zjawisk komunikacyjnych w Internecie ). Nagrodą jest publikacja pracy laureatki pierwszego miejsca drukiem. Prof. Iwona Hofman z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, prezes Polskiego Towarzystwa Komunikacji Społecznej, wręczyła laureatkom tegorocznych Medi@sterów legitymacje członkowskie Polskiego Towarzystwa Komunikacji Społecznej wraz z opłaconymi składkami.
Rozstrzygnięcie Medi@sterów towarzyszyło w tym roku jubileuszowi 10-lecia kierunku dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Uniwersytecie Gdańskim. Został on powołany w 2006 roku dzięki staraniom twórcy i wieloletniego dyrektora dziennikarstwa na UG – prof. Wiktora Peplińskiego. Powstał na podstawie doświadczeń prowadzonego od 1995 roku Podyplomowego Studium Dziennikarstwa. Na pierwszy rok kierunku dziennikarstwo i komunikacja społeczna o jedno miejsce starało się wówczas 20 kandydatów. Obecnie kształci się tam 283 studentów. Swoje pasje realizują w studenckim radiu MORS, internetowym portalu CDN i studenckich kołach naukowych CDN oraz Inspiar.
Stypendia im. K. Kalinowskiego
WARSZAWA 30 marca minęło dziesięć lat od utworzenia Programu Stypendialnego Rządu RP im. Konstantego Kalinowskiego. Umożliwia on ukończenie studiów młodym Białorusinom, którzy nie mogli kontynuować nauki w kraju. W ciągu 10 lat skorzystało z niego 935 osób, które podjęły studia w ponad 70 uczelniach w całej Polsce. Wśród stypendystów Programu Kalinowskiego jest: 143 absolwentów studiów licencjackich, 12 absolwentów studiów inżynierskich, 161 absolwentów studiów magisterskich, 4 absolwentów studiów doktoranckich i 7 absolwentów staży naukowych.
– Program ten służy społeczeństwom obu krajów – powiedział podczas jubileuszu wicepremier Jarosław Gowin. – Absolwenci dobrych polskich studiów są działaczami społecznymi, dziennikarzami, nauczycielami czy wreszcie uczonymi – mówił.
Podczas uroczystości Jarosław Gowin zwrócił również uwagę na rolę, jaką ogrywają stypendyści w rozwoju polskiego szkolnictwa wyższego. – Dajecie nam dodatkowy impuls, wiedzę o swoim kraju i – co ma naprawdę duże znaczenie – stawiacie przed nami nowe wymagania. Ten program rozwija nie tylko was, ale także nasze wyższe uczelnie, ich pracowników i studentów.
Koordynatorem programu jest Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego.
Akademia Sztuki Wojennej
WARSZAWA W parlamencie procedowany jest projekt ustawy, zgodnie z którą 1 października 2016 r. zostanie utworzona Akademia Sztuki Wojennej. Uczelnia powstanie na bazie Akademii Obrony Narodowej w Rembertowie, która zakończy działalność 30 września. Nowa uczelnia wojskowa ma zapewnić polskiej armii nowoczesne studia strategiczne. Oferta dydaktyczna i naukowo-badawcza związana będzie z bezpieczeństwem i obronnością państwa. Nowa uczelnia ma być ośrodkiem eksperckim prowadzącym m.in. badania, analizy i kwerendy na temat sytuacji geopolitycznej oraz militarnej w wybranych częściach świata. Akademia będzie przede wszystkim kształcić i szkolić żołnierzy. Będzie też mogła kształcić osoby cywilne w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego i obronności państwa, w szczególności na potrzeby administracji centralnej i samorządu terytorialnego. Akademia ma doskonalić kwalifikacje kadry oficerskiej wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych RP na studiach podyplomowych, kursach kwalifikacyjnych i doskonalących. Ma spełniać też istotną rolę w systemie przygotowania oraz doskonalenia zawodowego kadr dowódczych, sztabowych i logistycznych Sił Zbrojnych RP na wszystkich poziomach dowodzenia: taktycznego, operacyjnego i strategicznego. Zgodnie z projektem ustawy, minister obrony narodowej może polecić akademii utworzenie i prowadzenie studiów podyplomowych odpowiadających potrzebom Sił Zbrojnych RP, a także kursów dokształcających i szkoleń. Wprowadzono także obowiązek uzgadniania z ministrem obrony narodowej tworzenia i prowadzenia kierunków studiów. Umożliwi to opracowywanie programu studiów zapewniających absolwentom kwalifikacje i kompetencje zawodowe odpowiadające potrzebom rynku pracy w obszarze obronności państwa. W projekcie ustawy uregulowano także kwestie związane z zachowaniem ciągłości pracy dydaktycznej i badawczej oraz działalności organizacyjnej, po rozwiązaniu Akademii Obrony Narodowej.
Prof. Maciej Chorowski dyrektorem NCBR
WARSZAWA Nowym dyrektorem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju został prof. inż. Maciej Chorowski z Politechniki Wrocławskiej.
– To, nad czym NCBR musi obecnie pracować da się sprowadzić do jednego słowa: komercjalizacja. Z sukcesem będziemy mieli do czynienia nie wtedy, gdy dokładnie rozliczymy projekt, ale gdy uda się skutecznie go skapitalizować – powiedział 8 kwietnia , podczas konferencji prasowej w MNiSW, prof. Chorowski.
– NCBR będzie odgrywał kluczową rolę w planie rozwoju Polski. Musimy zbudować pomost między polską gospodarką a polską nauką. Rolą prof. Macieja Chorowskiego będzie skierowanie w tę stronę odpowiedniego strumienia środków finansowych – mówił wicepremier Jarosław Gowin.
Prof. Chorowski zajmuje się chłodnictwem. Kierował ponad 20 projektami badawczymi. Jest autorem lub współautorem 171 publikacji, 5 patentów oraz 55 prac niepublikowanych. Pełnił na Politechnice Wrocławskiej funkcje prodziekana Wydziału Mechaniczno-Energetycznego ds. nauki i współpracy międzynarodowej, dziekana Wydziału Mechaniczno-Energetycznego, dyrektora Instytutu Inżynierii Lotniczej, Procesowej i Maszyn Energetycznych, a od 2014 r. kieruje Katedrą Inżynierii Kriogenicznej, Lotniczej i Procesowej. Od 1998 r. współpracował z CERN, m.in. jako członek kadry (Member of Personnel), w latach 1996-1997 na stanowisku Scientific Associate. W 2007 r. był pełnomocnikiem MNiSW ds. infrastruktury badawczej w CERN. Był członkiem Komitetu Sterującego NCBR, Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP, Komitetu Wykonawczego Fusion for Energy (F4E) i Komitetu Finansowego CERN oraz zespołów doradczych w MNiSW (ds. Mapy Drogowej i ds. Strategicznych Programów Badań Naukowych i Prac Rozwojowych).
Od początku zaangażowany w prace związane z tworzeniem Wrocławskiego Parku Technologicznego. W latach 2002-2011 był Prezesem WPT S.A.
Polonicum 2016
WARSZAWA Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców „Polonicum” Uniwersytetu Warszawskiego ma 60 lat. Powstało w 1956 r. jako Biuro Międzynarodowych Kursów Wakacyjnych. Centrum honoruje popularyzatorów języka polskiego i kultury polskiej, którzy na co dzień pracują za granicą, Nagrodą Polonicum. Laureaci otrzymują statuetkę wykonaną z brązu oraz pamiątkowy dyplom. Kapituła przyznaje jedną nagrodę Polonicum przeznaczoną dla profesorów językoznawców oraz dwa wyróżnienia dla pasjonatów popularyzujących język polski i kulturę polską za granicą. W tym roku 8 kwietnia nagrodą główną Polonicum 2016 uhonorowano prof. Janusza Bańczerowskiego, slawistę i polonistę, autora wielu publikacji z zakresu językoznawstwa i współautora m.in. Karpackiego Atlasu Dialektologicznego . Prof. Bańczerowski pracuje na Uniwersytecie im. Eotvosa Loranda w Budapeszcie, gdzie był dyrektorem Instytutu Filologii Słowiańskiej i Bałtyckiej. Wyróżnienia przyznano prof. Marcie Pancikovej, słowackiej slawistce i polonistce, aktualnie związanej z Uniwersytetem w Ostrawie, oraz dr Małgorzacie Majewskiej-Meyers z Uniwersytetu w Poczdamie, popularyzatorce kultury polskiej i języka polskiego na obszarze niemieckojęzycznym.
Rakieta z AGH
KRAKÓW/DRAWSKO POMORSKIE W dniach 9-10 kwietnia na poligonie w Drawsku Pomorskim studenci z zespołu AGH Space Systems pomyślnie przetestowali pierwszą rakietę eksperymentalną stworzoną w całości na Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie. Start odbył się podczas ogólnopolskiego wydarzenia „Loty Rakiet Eksperymentalnych”, organizowanego przez Polskie Towarzystwo Rakietowe.
Start zespołu AGH Space Systems na największym poligonie w Polsce zakończył się dotarciem do założonego pułapu tysiąca metrów, po osiągnieciu którego rakieta bezpiecznie opadła na spadochronie. Lot był w pełni zautomatyzowany i przez cały czas udało się utrzymać komunikację ze zdalną stacją naziemną.
Rakieta zbudowana przez studentów AGH ma na celu umożliwienie przeprowadzania różnorodnych eksperymentów w przestrzeni kosmicznej. 20 osobom z AGH udało się stworzyć kompletny system, zintegrowany ze stacją naziemną. Testowa rakieta BETA wyposażona jest w specjalny moduł, którzy może zostać dostosowany do różnej wielkości ładunków. Istotnym elementem konstrukcji jest również uniwersalny system mocowania umożliwiający umieszczenie skomplikowanych urządzeń do przeprowadzania badań i eksperymentów naukowych. Dwumetrowa rakieta w kolejnych startach może wznieść się na wysokość kilkudziesięciu kilometrów.
W ubiegłym roku studenci AGH odnieśli historyczny sukces w największych międzynarodowych zawodach skupiających akademickie technologie satelitarne. W rozgrywanym w Teksasie konkursie CanSat Competition zespół AGH Space Systems pokonał 59 zespołów z całego świata i zajął pierwsze miejsce. W wyniesieniu sondy pomagała wówczas konstrukcja autorstwa Polskiego Towarzystwa Rakietowego.
Instytut prof. Ireny Bajerowej
KATOWICE 14 kwietnia nadano Instytutowi Języka Polskiego Uniwersytetu Śląskiego imię Profesor Ireny Bajerowej. Prof. Bajerowa (1921–2010) była wybitną badaczką dziejów języka polskiego, współorganizatorką katowickiej polonistyki, wychowawczynią pokoleń polonistów, krzewicielką idei miłości do języka i ziemi ojczystej jako wartości podstawowych. Studia polonistyczne rozpoczęła w Krakowie przed wybuchem II wojny światowej. W czasie wojny pracowała w Polskim Czerwonym Krzyżu, była związana z ruchem konspiracyjnym i Związkiem Walki Zbrojnej. Po wojnie skończyła studia i obroniła pracę doktorską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od 1955 roku pracowała w Wyższej Szkole Pedagogicznej (która później przekształciła się w Uniwersytet Śląski) w Katowicach. Współtworzyła śląską polonistykę, w dużym stopniu ukształtowała środowisko katowickich językoznawców. W 1981 objęła funkcję prorektora Uniwersytetu Śląskiego ds. dydaktycznych. Podczas stanu wojennego była internowana. Na wykłady prowadzone na śląskiej polonistyce, aż do przejścia na emeryturę w 1991 roku, dojeżdżała z Krakowa. W 2008 roku Uniwersytet Śląski nadał jej godność doktora honoris causa.
Wydarzenie stanowiło część Kongresu Historyków Języka. Zgromadził on środowisko historyków języka w celu przedyskutowanie najważniejszych problemów lingwistyki historycznej.
HR Excellence dla UG, IP PAN i ICZMP
WARSZAWA/GDAŃSK/ŁÓDŹ Uniwersytet Gdański, Instytut Psychologii PAN z Warszawy oraz Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi to kolejne polskie instytucje naukowe, które otrzymały logo HR Excellence in Research. Znak nadawany jest przez Komisję Europejską instytucjom, które wdrażają zasady „Europejskiej Karty Naukowca” i „Kodeksu postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych”. Ma on potwierdzać stosowanie najwyższych standardów w badaniach naukowych i zatrudnianiu kadry naukowej. EKN opisuje prawa i obowiązki naukowców i instytucji badawczych oraz organizacji finansujących badania naukowe. Dotyczą one warunków pracy, rozwoju kariery naukowej, mobilności, opieki naukowej nad młodymi badaczami. „Kodeks postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych” opisuje zasady rekrutacji naukowców, których instytucje-pracodawcy powinny przestrzegać, zapewniając równe traktowanie wszystkich naukowców w Europie. To zasada przejrzystego informowania o procedurach konkursowych, zapewnienie możliwości rozwoju zawodowego na wszystkich etapach kariery, zasada niedyskryminacji m.in. ze względu na płeć, wiek, pochodzenie, język.
Oprócz UG, IP PAN i ICZMP znakiem HR Excellence in Research może posługiwać się 13 innych polskich instytucji: Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – PIB, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Instytut Technologii Elektronowej z Warszawy, Wrocławskie Centrum Badań EIT+, Instytut Agrofizyki PAN, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Instytut Fizyki PAN, Instytut Chemii Fizycznej PAN, Instytut Genetyki Roślin PAN, Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej, Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN oraz Fundacja na rzecz Nauki Polskiej.
Nowa biotechnologia UG i GUM
GDAŃSK 14 kwietnia oficjalnie otwarto (studenci rozpoczęli w nim zajęcia od zimowego semestru roku akademickiego 2015/16) nowy budynek Instytutu Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego. Budynek powstał na potrzeby Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Wydział powstał w czerwcu 1993 roku i był pierwszą w Polsce tego rodzaju międzyuczelnianą placówką, dając dowód, że można taką powołać bez specjalnych zmian w prawie. Obecnie na wydziale studiuje 340 studentów. Jest tam 17 zespołów badawczych, a badacze realizują 60 projektów naukowych. Początkowo siedzibą wydziału był zabytkowy budynek Victoria Schule przy ul. Kładki 23, a od 1998 roku w dobudowanym budynku przy ul. Kładki 24.
Oddany właśnie do użytku obiekt ma powierzchnię 7868,18 m². Ma 4 kondygnacje naziemne i 1 podziemną. Mieszczą się w nim nowoczesne, wyposażone w wysokiej jakości urządzenia badawcze, laboratoria specjalistyczne, w tym m.in. unikatowe w Polsce laboratorium BSL 3 do pracy z wysokozakaźnymi patogenami (to laboratorium o podwyższonych wymaganiach czystości i szczelności), a także laboratoria naukowe, naukowo-dydaktyczne, audytorium na 200 osób, sale seminaryjne, sale komputerowe, czytelnia i Sala Rady Wydziału.
Projekt budowy Instytutu Biotechnologii UG został zrealizowany w ramach PO Infrastruktura i Środowisko. Wartość inwestycji wynosi ponad 60,5 mln zł.
Program „Kościuszko” MON
WARSZAWA Ministerstwo Obrony Narodowej ogłosiło program „Kościuszko. Wsparcie powrotu do kraju polskich naukowców, badaczy w obszarze obronności”. Umożliwienie powrotu z emigracji polskiej kadry naukowej ma podnieść prestiż wojskowych uczelni i instytutów badawczych oraz szpitali klinicznych, co z kolei ma w przyszłości przełożyć się na rozwój technologiczny polskich Sił Zbrojnych. Naukowcy, którzy pozytywnie przejdą procedurę konkursową, podejmą zatrudnienie w wojskowych uczelniach, instytutach badawczych bądź wojskowych szpitalach klinicznych, gdzie będą prowadzili prace mające na celu tworzenie technologii i rozwiązań podwójnego zastosowania o najwyższym światowym poziomie. W ramach programu będą finansowane projekty badawcze, których finalne efekty wpisują się w „Priorytetowe kierunki badań naukowych w resorcie obrony narodowej w latach 2013–2022”. Planowany budżet programu „Kościuszko” wynosi 10 mln zł, a czas jego trwania – 36 miesięcy.
Medal Kopernika dla POLGRAW-u
WARSZAWA Członkowie polskiego zespołu POLGRAW odebrali 19 kwietnia Medal im. Mikołaja Kopernika, przyznany przez Prezydium Polskiej Akademii Nauk za udział w odkryciu pierwszego źródła fal grawitacyjnych. Fale grawitacyjne, wytworzone w procesie zlewania się dwóch czarnych dziur i narodzin nowej masywnej czarnej dziury, zostały wykryte 14 września 2015 r. przez dwa amerykańskie detektory LIGO. Odkrycie oficjalnie potwierdzone zostało 11 lutego 2016 r. Badania prowadzone były w ogromnym międzynarodowym zespole LIGO Scientific Collaboration. Udział w odkryciu mieli także naukowcy z 9 polskich ośrodków naukowych: Instytutu Matematycznego PAN, Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN, Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego, Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytety Jagiellońskiego, Narodowego Centrum Badań Jądrowych, Centrum Astronomicznego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydziału Fizyki Uniwersytetu w Białymstoku oraz Instytutu Astronomii Uniwersytetu Zielonogórskiego. Po otrzymaniu medalu prof. A. Królak mówił: „Odkrycie zbiegło się z setną rocznicą ogłoszenia teorii względności Einsteina. Polscy naukowcy brali istotny udział w rozwijaniu tej teorii przez wiele dziesięcioleci, a wreszcie uczestniczyli w rejestracji i analizie źródła fal grawitacyjnych, będących jej potwierdzeniem. Otworzyło to nową dziedzinę nauki – astronomię fal grawitacyjnych”. Zdaniem prof. Królaka, dalsze prace mogą doprowadzić do przełomu porównywalnego z odkryciem Mikołaja Kopernika.
Nagroda Prezesa NBP
WARSZAWA/POZNAŃ Zwycięzcą II Konkursu o Nagrodę Prezesa NBP za wybitne publikacje książkowe z dziedziny bankowości i finansów został dr hab. Paweł Marszałek z Katedry Pieniądza i Bankowości Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu za pracę pt. Systemy pieniężne wolnej bankowości. Koncepcje, cechy, zastosowanie (Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2014). Konkurs, którego celem jest podnoszenie jakości publikacji ekonomicznych i promocja najwybitniejszych prac polskich ekonomistów, odbywa się co 3 lata. Kapitułę drugiego konkursu tworzyli profesorowie: Andrzej Wojtyna – przewodniczący, Adam Glapiński, Michał Jurek, Ryszard Kokoszczyński i Jan Szambelańczyk. Dr hab. Paweł Marszałek zajmuje się bankowością komercyjną i centralną, systemami finansowymi, teorią pieniądza oraz historią myśli ekonomicznej. Jest członkiem zespołu badawczego FESSUD, który prowadzi badania finansowane w ramach 7. Programu Ramowego UE Changing the role of the financial system to better serve economic, social and environmental objectives. P. Marszałek jest głównym redaktorem wydawnictw Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Badacze z UW w Palmyrze
WARSZAWA/PALMYRA Badacze z misji Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego jako pierwsi zagraniczni eksperci uzyskali dostęp do ruin Palmyry kilka dni po odbiciu miasta z rąk tzw. Państwa Islamskiego. Mówili o tym 20 kwietnia na spotkaniu prasowym na UW. W czasie wojny domowej w Syrii bojownicy tzw. Państwa Islamskiego zniszczyli zabytki z Muzeum w Palmyrze. Budynek muzeum został zdewastowany i poważnie uszkodzony w wyniku działań wojennych. – Przedstawiciele Syryjskiej Generalnej Dyrekcji Starożytności Muzeów zgłosili się do nas z propozycją, żebyśmy się zastanowili nad możliwością wysłania archeologów i konserwatorów do Palmyry. Chodziło o szybkie sprawdzenie stanu zabytków, wstępną ocenę szkód i pomoc archeologom syryjskim w opanowaniu tej trudnej sytuacji – relacjonował dr hab. Tomasz Waliszewski, dyrektor CAŚ.
Bartosz Markowski i Robert Żukowski, związani z CAŚ, między 8 a 14 kwietnia przebywali w Palmyrze. – Państwo Islamskie na szczęście zniszczyło tylko ikony, np. lwa, który na wystawie na UW prezentowany jest w całości. Bartosz Markowski stawiał w Palmyrze zrekonstruowanego lwa, który miał przetrwać stulecia. Przetrwał dziesięć lat – mówił Robert Żukowski z Polskiej Akademii Nauk i CAŚ. – Kiedy zobaczyliśmy zniszczoną świątynię Bela, świątynię Balszamina, łuk tryumfalny, wydawało nam się, że to jest koniec. Po kilku dniach pracy, po zebraniu ponad dwustu obiektów, jesteśmy pełni optymizmu.
Z ponad dwustu portretów tylko cztery nie zostały zniszczone. Rzeźby zostały rozbite młotami. Z powodów ideologicznych zostały pozbawione głów i rąk. Kiedy badacze CAŚ przyjechali na miejsce, zobaczyli kawałki rzeźb leżące pośród gruzów. – W czasie naszego tygodniowego pobytu udało nam się wyodrębnić około stu trzydziestu obiektów, które w tej chwili są przygotowane do dalszych prac konserwatorskich – mówił Bartosz Markowski, konserwator dzieł sztuki związany z CAŚ. – Lew z Allat został przewrócony na plecy przez bojowników z tzw. Państwa Islamskiego przy użyciu buldożera. Rzeźba jest zniszczona, ale może być odtworzona w stosunkowo krótkim czasie.
– Palmyra nie będzie już taka jak wcześniej, jaką pamiętamy. Ale pamiętamy ją nie taką, jaka była w starożytności. Dotychczas odkopano nie więcej niż dwadzieścia procent starożytnego miasta, a reszta leży jeszcze bezpiecznie pod ziemią. Nasi następcy zapewne w przyszłości wzbogacą zbiory muzeum w Palmyrze i pokażą nam nowe zabytki tej starożytnej cywilizacji – mówił prof. Michał Gawlikowski z CAŚ, długoletni kierownik misji archeologicznej w Palmyrze.
Archeolodzy uniwersyteckiego centrum pracują w Palmyrze od 1959. Dokonali wielu ważnych odkryć, odsłaniając posągi, płaskorzeźby, świątynię i cztery kościoły.
Laboratorium Maxa Plancka na UJ
KRAKÓW 20 kwietnia otwarto Laboratorium Maxa Planka w Małopolskim Centrum Biotechnologii, jednostce badawczej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Laboratorium utworzono w ramach współpracy pomiędzy UJ a Towarzystwem Maxa Planka. TMP to jedna z najbardziej prestiżowych organizacji badawczych na świecie. 18 naukowców prowadzących badania w instytutach tej organizacji otrzymało nagrody Nobla. Co roku naukowcy z placówek Towarzystwa Maxa Planka publikuje ponad 15 tys. prac.
W krakowskim Laboratorium Maxa Planka działa międzynarodowy zespół badawczy pod kierunkiem dr. Sebastiana Glatta. Naukowcy prowadzą badania z zakresu biologii strukturalnej i molekularnej, biochemii białek, biofizyki czy biologii komórki, które mają na celu zrozumienie specyficznych mechanizmów syntezy białek.
Doktorat h.c. – prof. Jan Strelau
WARSZAWA Prof. Jan Strelau, jeden z najczęściej cytowanych polskich psychologów, twórca regulacyjnej teorii temperamentu, wybitny przedstawiciel psychologii różnic indywidualnych, został 21 kwietnia uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu SWPS. Prof. Strelau wypromował 30 doktorów, spośród których 10 osób uzyskało tytuł doktora habilitowanego, a 8 tytuł profesorski. Po przejściu na emeryturę na Uniwersytecie Warszawskim rozpoczął pracę w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej, gdzie pełnił funkcje dziekana Wydziału Psychologii, prorektora ds. nauki, a aktualnie jest przewodniczącym Rady Powierniczej. Za swoją działalność prof. Strelau był wielokrotnie nagradzany. Otrzymał m.in. wyróżnienie specjalne Teofrast Superstar za całokształt pracy badawczej (2015), nagrodę The European Association of Personality Psychology (2012), nagrodę Prezesa Rady Ministrów za całokształt działalności naukowej (2009), nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej – Polskiego Nobla (2000), nagrodę Fundacji Humboldta (1990) i Towarzystwa Maxa Plancka (1992) za wybitne osiągnięcia w zakresie badań nad osobowością oraz nagrodę New Europe Prize 1997 za osiągnięcia w zakresie kształcenia akademickiego i badań naukowych, ufundowaną przez sześć instytutów badań zaawansowanych: Standford, Princeton, Chapel Hill, Berlin, Uppsala i Wassenaar.
PACTT
KRAKÓW W dniach 20-22 kwietnia odbyła się I Ogólnopolska Konferencja Porozumienia Akademickich Centrów Transferu Technologii (PACTT), poświęcona wymianie doświadczeń i wiedzy na temat procesów komercjalizacji wyników badań w polskich uczelniach.
Wspólna inicjatywa 30 polskich centrów transferu technologii zaowocowała: wytyczeniem misji PACTT i określeniem najważniejszych zadań na najbliższe 2 lata oraz powołaniem Rady Koordynacyjnej PACTT. Idea powołania PACTT została zainicjowana już w 2015 roku przez sześć uczelni: Uniwersytet Jagielloński, Akademię Górniczo-Hutniczą, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny oraz politechniki: Gdańską, Śląską i Wrocławską. PACTT zakłada utworzenie sieci współpracy między jednostkami akademickimi zajmującymi się transferem wiedzy i technologii w warunkach akademickich, wymianę wiedzy, doświadczeń, standardów i dobrych praktyk, współpracę w ramach komercjalizacji wyników badań oraz wspólną reprezentację członków porozumienia przed instytucjami działających na rzecz innowacji i współpracy nauki z biznesem. (BP UJ)
Trzy główne nagrody
WARSZAWA/KRAKÓW/VAN NUYS Doskonałym wynikiem zakończyły się dla Polaków zawody SAE Aero Design WEST 2016 w Van Nuys w Kalifornii. Studenci z Koła Naukowego SAE Aerodesign z Politechniki Warszawskiej zwyciężyli we wszystkich trzech klasach samolotów – advanced, regular i micro – zdobywając 9 z 13 nagród. Na trzecim stopniu podium w klasie advanced stanęła inna polska drużyna – Aero Team ILK AGH z Krakowa. Zespół z AGH zdobył też srebrne medale za raport techniczny i za najlepiej punktowany lot. W zawodach uczestniczyły też zespoły z Politechniki Poznańskiej i Politechniki Rzeszowskiej.
Studenci z PW zaprezentowali samoloty: Skylark (micro), Dragonfly (regular) i Baccarat (advanced). W konkursie oceniany jest proces projektowania, prezentacja techniczna oraz zdolności lotne wszystkich konstrukcji. Regulamin klasy Regular ogranicza geometrię i rodzaj używanych materiałów, zakazuje się stosowania kompozytów włóknistych oraz ogranicza drogę startu i lądowania samolotu, a także moc silnika. Jest to najstarsza i najbardziej wymagająca pod względem projektu aerodynamicznego klasa. Dragonfly przy prawie trzymetrowej rozpiętości skrzydeł waży niecałe 3 kilogramy i uniósł prawie 16 kilogramów ładunku. To ponad 2.5 kg więcej niż drugi w tej klasie samolot studentów z University of Akron.
Celem klasy Micro jest zbudowanie kompaktowego i łatwego w obsłudze samolotu mieszczącego się w jak najkrótszej tubie o zadanej średnicy. Skylark uniósł dziewięciokrotność masy własnej.
Klasa Advanced jest najbardziej zaawansowanym projektem. Samolot oprócz podniesienia ciężaru, ma za zadanie zrzucić serię ładunków humanitarnych do celu. Samolot Baccarat przy rozpiętości skrzydeł 4,2 m waży niecałe 4 kg i uniósł 12 kg ładunku, a zrzucił jednocześnie 6 kilogramowych paczek.
Studenci z Warszawy powtórzyli swój sukces z 2013 roku, kiedy również zdobyli trzy pierwsze miejsca. Pozostają jedynym zespołem w historii zawodów, który tego dokonał. Start w zawodach jest wspierany przez program MNiSW Najlepsi z Najlepszych.
Opracował Piotr Kieraciński
Współpraca: Białystok – Katarzyna Dziedzik, Gdańsk – Beata Czechowska-Derkacz, Katowice – Jacek Szymik-Kozaczko, Kraków – Bartosz Dembiński, Adrian Ochalik, Poznań – Sylwia Jurga, Warszawa – Marta Komor, Bartłomiej Misiewicz, Aneta Pyrzanowska, Piotr Żołądkowski
Wykorzystano serwisy prasowe szkół wyższych, placówek badawczych i instytucji otoczenia nauki oraz serwis PAP „Nauka w Polsce”.