Wydarzenia

Starting Grant ERC dla dr. P. Nowaka

WARSZAWA Dr Piotr Nowak z Uniwersytetu Warszawskiego i Instytutu Matematycznego PAN jest kolejnym Polakiem, który otrzymał grant ERC. Przez 5 lat będzie szukał przykładów przeczących znanym hipotezom w teorii indeksu. To osiemnasty grant Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych dla naukowców z polskich instytucji, dziesiąty dla pracownika UW. Dr Nowak pracuje na wspólnym stanowisku badawczym w Instytucie Matematyki PAN i na Wydziale Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW. ERC przyznała mu Starting Grant o wartości 880 tys. euro na badanie Rigidity of groups and higher index theory . – Projekt ma na celu znalezienie przykładów przeczących znanym hipotezom w teorii indeksu. Teoria ta stanowi pewnego rodzaju pomost pomiędzy dwiema dziedzinami matematyki: analizą i topologią – opisuje dr Piotr Nowak. – Znalezienie tego typu kontrprzykładów pozwoli na głębsze zrozumienie struktur pewnych obiektów geometrycznych i algebraicznych. Prace będą prowadzone w Instytucie Matematyki PAN. – W tego typu badaniach nie potrzeba sprzętu, potrzeba ludzi, papieru, ołówka i biblioteki. Cały budżet to budowa grupy badawczej złożonej z czterech postdoków i dwóch doktorantów oraz finansowanie działalności w postaci podróży, służących współpracy z ekspertami za granicą, organizacja konferencji i serii mniejszych warsztatów – wylicza zdobywca grantu.

Dr Piotr Nowak jest wychowankiem Uniwersytetu Warszawskiego. Skończył tu matematykę. Stopień doktora uzyskał w 2008 roku na Vanderbilt University w Nashville Stanach Zjednoczonych. Potem przez 4 lata pracował na Uniwersytecie Texas A&M w College Station oraz w instytucie badawczym MSRI w Berkeley w Kalifornii. Od 2012 r. pracuje w Polsce. W USA kierował dwoma grantami National Science Foundation. W 2011 r. dostał stypendium Homing Plus Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (skierowane do naukowców z zagranicy) na przedsięwzięcie prowadzone na Uniwersytecie Warszawskim Rigidity for actions on Banach spaces and applications na temat przestrzeni Banacha występujących w funkcjach. Jest laureatem stypendium ministra nauki i szkolnictwa wyższego dla wybitnych młodych naukowców. Ostatnio zajmuje się badaniami, na które Narodowe Centrum Nauki przyznało mu stypendium. W tym roku o Starting Grant starało się 2920 osób. Trzysta z nich otrzymało finansowanie dla swoich prac, w tym dwóch Polaków – dr Marek Cygan z WMIM UW oraz dr Piotr Nowak.

Laboratorium Grafenowe

WARSZAWA 24 września na Wydziale inżynierii Chemicznej i Procesowej Politechniki Warszawskiej uruchomiono Laboratorium Grafenowe. Prowadzone będą w nim prace nad produkcją i zastosowaniem grafenu płytkowego. Wyposażenie laboratorium daje możliwość laboratoryjnego wytwarzania i modyfikacji grafenu płatkowego w sposób standaryzowany i powtarzalny. Możliwa jest też dokładna analiza fizykochemiczna różnych form grafenu, m.in. zawartości zanieczyszczeń, stopnia funkcjonalizacji materiałów grafenowych oraz badanie przemian fazowych i właściwości cieplnych. Obszary działalności Laboratorium Grafenowego PW to: wytwarzanie standaryzowanego grafenu płatkowego (tlenek i zredukowany tlenek grafenu) o powtarzalnych, ściśle zdefiniowanych właściwościach na potrzeby badań aplikacji grafenowych; opracowanie metod modyfikacji i funkcjonalizacji grafenu płatkowego pod kątem jego aplikacji, np. do wytwarzania materiałów kompozytowych, w przemyśle chemicznym, czy też w biomedycynie. Inwestycja została sfinansowana dzięki dofinansowaniu z RPO Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013. Wartość projektu wynosi 4,5 mln zł, z czego blisko 630 tys. zł to wkład własny uczelni.

Doktorat h.c. – prof. J. Smorawiński

WROCŁAW 25 września prof. dr hab. Jerzy Smorawiński otrzymał godność doktora honoris causa Akademii Wychowana Fizycznego we Wrocławiu. Senat wrocławskiej AWF nadał mu ten tytuł, „kierując się ogromnymi osiągnięciami i zasługami dla nauk o kulturze fizycznej, walką o czystość i uczciwość w sporcie oraz całokształtem osiągnięć naukowych, dydaktycznych i organizacyjnych”. Prof. Smorawiński jest rektorem Akademii Wychowania Fizycznego im. E. Piaseckiego w Poznaniu. Zajmuje się medycyną sportową, szczególnie interesuje go problematyka dopingu w sporcie. Był lekarzem reprezentacji olimpijskiej i narodowej hokeja na trawie, prezesem Polskiego Związku Hokeja na Trawie, prezesem Polskiego Towarzystwa Medycyny Sportowej, senatorem RP, obserwatorem wyborów parlamentarnych z ramienia Rady Europy w Kosowie, Armenii i Azerbejdżanie.

Uskrzydlona politechnika

KIELCE Kapituła najstarszej nagrody gospodarczej woj. świętokrzyskiego Skrzydła 2015 po raz kolejny wyróżniła Politechnikę Świętokrzyską. Uczelnia otrzymała nagrodę za działalność w zakresie ochrony własności intelektualnej. Władze Politechniki Świętokrzyskiej przywiązują dużą wagę do spraw własności intelektualnej. Główne kierunki działania uczelni w tym zakresie to pobudzanie twórczości innowacyjnej jej pracowników, ochrona wyników tej twórczości, ich upowszechnianie oraz pogłębianie wiedzy pracowników, studentów i doktorantów w zakresie tej problematyki. Od wielu lat w PŚ działa Ośrodek Ochrony Własności Intelektualnej, włączony obecnie do utworzonego 1 stycznia 2014 r. Centrum Ochrony Własności Intelektualnej, w skład którego wchodzi ponadto Zakład Prawa Własności Intelektualnej. Podstawową działalnością Ośrodka jest ochrona dóbr intelektualnych powstałych w Politechnice. W 2014 r. do Urzędu Patentowego RP zgłoszono 27 wynalazków i 4 wzory użytkowe. W tym samym roku uczelnia uzyskała 10 patentów oraz 2 prawa ochronne na wzór użytkowy. Do zadań Ośrodka należy również transfer nowych technologii do gospodarki, w tym ich komercjalizacja. Od 2010 r. pracownicy Ośrodka są ponadto zaangażowani w organizację Ogólnopolskiego Konkursu „Student-Wynalazca”. Konkurs zachęca studentów polskich uczelni do aktywnego udziału w pracach badawczych, a także do poszukiwania innowacji, które mogliby wykorzystać we własnej działalności gospodarczej. Nagrodą główną jest udział laureatów w Międzynarodowej Wystawie Wynalazków w Genewie. Ośrodek, jako członek europejskiej sieci PATLIB, pełni też funkcję regionalnego ośrodka informacji patentowej dla przedsiębiorców z województwa świętokrzyskiego.

Dr Zubrzycka z nagrodą

BRUKSELA/LUBLIN Podczas 38. Europejskiej Konferencji Mukowiscydozy (38th European Cystic Fibrosis Conference) dr Renata Zubrzycka z Zakładu Socjopedagogiki Specjalnej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie zaprezentowała referat Coping with stress of mothers of children and adolescents with Cystic Fibrosis (Radzenie sobie ze stresem matek dzieci i młodzieży z mukowiscydozą) w sesji doniesień ustnych Through the cycle of life . Został on przedstawiony także w wersji elektronicznego posteru. Za tę prezentację dr Zubrzycka otrzymała nagrodę za najlepszy poster w sekcji: Pielęgniarstwo / Zagadnienia psychospołeczne / Podnoszenie jakości (Best Poster Award Nursing / Psychosocial Issues / Quality Improvemenet), którą odebrała z rąk Prezydent European Cystic Fibrosis Society – prof. dr Kris De Boeck. Dr Zubrzycka została też zaproszona do członkostwa w Psychosocial Interest Group ECFS. 38th European Cystic Fibrosis Conference została zorganizowana przez European Cystic Fibrosis Society (ECFS), grupujące międzynarodowych ekspertów we wszystkich dziedzinach badań nad mukowiscydozą – wielonarządową i nieuleczalną rzadką chorobą genetyczną. Doroczna konferencja ECFS gromadzi specjalistów z ponad 60 krajów, którzy przedstawiają wyniki badań naukowych oraz rozwiązań organizacyjnych i technicznych, służących poprawie jakości życia osób z mukowisycdozą.

Doktorat h.c. – prof. T. Słomka

IWANO-FRANKIWSK/KRAKÓW Prof. inż. Tadeusz Słomka, rektor Akademii Górniczo-Hutniczej, otrzymał tytuł doktora honoris causa Przykarpackiego Uniwersytetu Narodowego im. Wasyla Stefanyka w Iwano-Frankiwsku (Stanisławowie). Uhonorowano go za wybitne osiągnięcia naukowe i dydaktyczne, za rozwój i wsparcie współpracy z Przykarpackim Narodowym Uniwersytetem, w tym programu wspólnego nauczania (podwójnego dyplomowania) studentów z Ukrainy. Prof. Słomka jest geologiem. Zajmuje się sedymentologią formacji osadowych Karpat fliszowych, mechanizmami sedymentacji, formami nagromadzenia osadów, paleogeografią basenów i lądów. Kierował ponad 20 grantami i pracami zleconymi z przemysłu. Jest autorem i współautorem ponad 230 publikacji naukowych poświęconych problematyce geologii złożowej, modelowaniu matematycznemu złóż kopalin użytecznych (Cu, pierwiastków promieniotwórczych, Zn i Pb, węgla kamiennego i brunatnego, diatomitów, iłów kaolinowych i surowców skalnych), sedymentologii głębokomorskich osadów klastycznych oraz metodologii dokumentowania i waloryzacji obiektów geoturystycznych. Ponadto jest współautorem 4 skryptów i książek oraz redaktorem 7 książek. Prof. Słomka jest twórcą i prezydentem International Association for Geoturism, członkiem International Association for Sedimentologists i International Association for Mathematical Geology. W roku 2015 otrzymał tytuł doktora honoris causa jednej z najlepszych uczelni technicznych w Japonii – Shibaura Institute of Technology.

Podczas tej samej uroczystości doktorat honoris causa otrzymała również prof. Aleksandra Hnatiuk – ukrainistka, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego, profesor nadzw. w Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.

Centrum Medycyny Nieinwazyjnej

GDAŃSK 25 września wmurowano kamień węgielny pod budowę Centrum Medycyny Nieinwazyjnej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, drugiego po Centrum Medycyny Inwazyjnej, najnowocześniejszego szpitala na Pomorzu. Pierwszy etap inwestycji ma być gotowy do końca 2018 r. Już wtedy będzie można przeprowadzić do nowego szpitala część klinik. W pierwszej kolejności do CMN trafią trzy jednostki, które funkcjonują w budynkach, które trzeba będzie zburzyć, by rozpocząć drugi etap inwestycji, tj. klinikę dermatologii, hematologii i centralne laboratorium. Przeprowadzka ma potrwać dwa tygodnie. Cały szpital ma być gotowy na koniec 2020 r. Mają tu działać nie tylko kliniki niezabiegowe. Obok interny, psychiatrii, neurologii, onkologii z radioterapią, diagnostyki nuklearnej, neonatologii i dermatologii, neonatologii, hematologii wraz z transplantologią znajdzie się tu miejsce także dla kardiochirurgii, chirurgii naczyniowej oraz ginekologii i położnictwa. Wartość inwestycji wynosi 594 mln zł.

Technologie na sprzedaż

LUBLIN Dziesięć prac gotowych do wdrożenia zaprezentowano przedsiębiorcom i inwestorom na specjalnym spotkaniu zorganizowanym na Politechnice Lubelskiej. To prototypy urządzeń i instalacji opracowanych w ostatnim roku przez naukowców z uczelni. Wszystkie zaprezentowane rozwiązania są gotowe do komercjalizacji i wdrożenia w przemyśle. Jednym z nich jest wymiennik ciepła spaliny-powietrze (na fot.), który będzie wdrażany w firmie Verano. Dzięki niemu skuteczność całkowita układu wzrośnie z ok. 26% do ok. 85%. Jego zaletami są także niższe koszty wytworzenia w porównaniu z klasycznym wymiennikiem oraz możliwość łatwego czyszczenia powierzchni roboczej w systemie on-line. Inna technologia, która będzie zaprezentowana na spotkaniu, stanowi ofertę dla kuźni i firm lotniczych. Potencjalnemu kontrahentowi zostanie przedstawiony gotowy wyrób z pełnymi badaniami jakościowymi. To technologia, która może zwiększyć bezpieczeństwo konstrukcji samolotu poprzez możliwość zastosowania do jego budowy części kutych. Obecnie wyroby z żebrami produkowane są głównie z odlewów, które charakteryzują się niższymi własnościami mechanicznymi i użytkowymi niż elementy uzyskane metodami obróbki plastycznej.

KEZO

JABŁONNA Na terenach Polskiej Akademii Nauk w Jabłonnie powstało Centrum Badawcze „Konwersja Energii i Źródła Odnawialne”. To zakład zamiejscowy Instytutu Maszyn Przepływowych PAN im. R. Szewalskiego w Gdańsku. Będą tam prowadzone prace nad technologiami na rzecz energetyki odnawialnej – nie tylko nad pozyskiwaniem energii ze źródeł odnawialnych, technologiami magazynowania tej energii i sposobami jej przesyłania, ale i nad informatycznymi technikami zarządzania energią. Wizytówką centrum mają być tzw. technologie plus energetyczne, czyli takie rozwiązania dla domów, osiedli, szpitali czy szkół, które pozwalają produkować więcej energii, niż dane obiekty są w stanie zużyć. W KEZO znajduje się m.in. jeden z trzech w Europie wysokiej klasy symulator AAA, który umożliwi prowadzenie badań poświęconych eksploatacji paneli fotowoltaicznych na farmach słonecznych. Jest tam również tunel aerodynamiczny – dwie niezależne komory przystosowane do pomiaru turbin wiatrowych. Na wyposażeniu centrum jest symulator słoneczny, drukarka 3D, która może drukować nawet elementy z tytanu, dron czy nowoczesne kamery termowizyjne. Budowa i wyposażenie KEZO kosztowało ok. 90 mln zł.

Uniwersytety katolickie w Roku Jana Pawła II

LIBLIN W dniach 25-27 września na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II odbyło się doroczne spotkanie przedstawicieli uniwersytetów katolickich zrzeszonych w Catholic Universities Partnership. Spotkaniu towarzyszyła konferencja A Free Search for the Whole Truth about Nature, Man and God (ECE 4): St John Paul II and the Catholic University , której organizatorami są KUL oraz University of Notre Dame (USA). W roku 2015, który został w Polsce ogłoszony przez Sejm RP rokiem Jana Pawła II, uczestnicy konferencji rozmawiali o tym, jak św. Jan Paweł II rozumiał uniwersytet katolicki, jego rolę i misję w Kościele i świecie.

Na spotkanie do Lublina przyjechali przedstawiciele katolickich uniwersytetów z USA, Francji, Ukrainy, Niemiec, Węgier, Chorwacji, Słowacji oraz abp Cyril Vasil SJ, sekretarz watykańskiej Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich. Gościem konferencji była prof. Hanna Suchocka, była ambasador Polski przy Stolicy Apostolskiej. Projekt Catholic Universities Partnership powstał w 2003 r. na amerykańskim uniwersytecie Notre Dame, by wspomóc odbudowę i rozwój wyższego szkolnictwa katolickiego w krajach dawnego bloku wschodniego. Obecnie skupia dziewięć uniwersytetów: University of Notre Dame (USA), Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, The Catholic University of Ružomberok (Słowacja), Pázmány Péter Catholic University (Węgry), The Ukrainian Catholic University (Lwów, Ukraina), Università Cattolica del Sacro Cuore (Mediolan, Włochy), Institut Catholique de Paris (Francja), Catholic University of Croatia (Chorwacja) i Pontifical University of St. Thomas (Rzym, Włochy). Ważną formą współpracy są stypendia organizowane przez Nanovic Institute for European Studies uniwersytetu Notre Dame, o które mogą się ubiegać wykładowcy ze stowarzyszonych uniwersytetów.

UwB w sieci bałtyckiej

BIAŁYSTOK Uniwersytet w Białymstoku został przyjęty do międzynarodowej sieci uczelni rejonu Morza Bałtyckiego. Będzie jej aktywnym członkiem od stycznia 2016 r. Baltic Sea Region University Network (BSRUN) została utworzona w 2000 r. Zrzesza 32 instytucje z Estonii, Finlandii, Litwy, Łotwy, Białorusi, Polski i Rosji. Spośród polskich uczelni oprócz UwB należą do niej Uniwersytet Warszawski, Gdański Uniwersytet Medyczny, Politechnika Gdańska, Uniwersytet Łódzki oraz Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Główny cel BSRUN to umożliwienie zrzeszonym uczelniom współpracy, wymiany doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie zarządzania szkołami wyższymi, pozyskiwania grantów naukowych i wymiany kadry oraz studentów. Władze białostockiej uczelni liczą, że członkostwo w Baltic Sea Region University Network umożliwi współpracę tej organizacji z działającą od 2 lat, z inicjatywy UwB, Siecią Uniwersytetów Pogranicza (SUP). Współpraca mogłaby dotyczyć w szczególności wspólnej organizacji szkół letnich, międzynarodowych studiów doktoranckich czy wspólnych starań o środki na badania.

Doktorat h.c. – prof. Janusz Kowal

GLIWICE 30 września prof. Janusz Kowal z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie został 49. doktorem honoris causa Politechniki Śląskiej. Uhonorowano go „za wybitny wkład w rozwój nauki i gospodarki, w szczególności dynamiki maszyn, mechatroniki, sterowania i wibroakustyki oraz w uznaniu znaczącego wkładu w rozwój kadry i nowych obszarów badawczych na Politechnice Śląskiej”. Nowy doktor honoris causa wygłosił wykład Regeneracyjne układy redukcji drgań . Działalność naukowa prof. Kowala koncentruje się wokół problemów dynamiki układów mechanicznych, wibroakustyki, automatyki oraz sterowania układów i struktur mechanicznych. Do jego najważniejszych osiągnięć naukowych należą pionierskie prace z zakresu metod aktywnych redukcji drgań, zakłócających prawidłowe funkcjonowanie urządzeń przekazywanych do otaczającego środowiska. Niektóre oryginalne rozwiązania konstrukcyjne profesora zostały opatentowane i znalazły zastosowanie praktyczne. Prof. Kowal uzyskał wcześniej godność doktora honoris causa Politechniki Lubelskiej.

PillBox

GDAŃSK Elektroniczne pudełko na leki opracował zespół młodych ludzi, w skład którego wchodzą m.in. studenci, doktoranci i absolwenci Politechniki Gdańskiej. PillBox adresowany jest do osób starszych oraz codziennie przyjmujących leki. Pudełko zadba, by pacjent przyjął lek o wyznaczonej porze. PillBox współpracuje z wcześniej przygotowanym inteligentnym asystentem przyjmowania leków pod nazwą dr Poket (aplikacja na urządzenia mobilne sprawdzająca m.in., czy dany lek wchodzi w interakcję z alkoholem albo, czy jest bezpieczny dla kobiet ciężarnych, etc.). – Nasz produkt kierujemy do osób regularnie przyjmujących leki oraz ich opiekunów. System dba o to, aby chory przyjął właściwy lek w stosownym czasie, informując go o tym za pośrednictwem telefonu – mówi współtwórca PillBox, Sebastian Mul, student Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki PG. PillBox został dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych: posiada duży wyświetlacz, nadaje sygnały świetlne oraz dźwiękowe, wskazujące na odpowiedni pojemnik z lekiem. Twórcy PillBox oraz systemu dr Poket działają w sześcioosobowym zespole, w skład którego wchodzą: Marcin Michalak, Mateusz Zauliczny, Sebastian Mul, Zuzanna Struczewska, Maciej Zasada oraz Maciej Jurewicz. Fundusze na wdrożenie swoich wynalazków zbierają na portalu crowfundingowym.

Palmae Universitatis Studiorum Posnaniensis

POZNAŃ 1 października wyróżnienie Palmae Universitatis Studiorum Posnaniensis otrzymał prof. Sylwester Dworacki, emerytowany pracownik Instytutu Filologii Klasycznej UAM. Laureat to znamienity filolog klasyczny, zasłużony badacz klasycznej prozy i dramatu greckiego, autor licznych ważnych prac naukowych, ciągle niestrudzony orędownik filologii klasycznej, światły wychowawca kilku pokoleń swoich następców, szanowany i kochany nauczyciel akademicki, ceniony w kraju i za granicą organizator nauki. Prof. Dworacki był w swoim czasie kolejno: wicedyrektorem Instytutu Filologii Klasycznej, dziekanem Wydziału Filologicznego, prorektorem Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Jako opiekun chóru uniwersyteckiego do dzisiaj służy radą i pomocą w doborze tekstów łacińskich stosownych do uroczystości akademickich. Prof. Dworacki jest lub był członkiem wielu ważnych gremiów naukowych i organizacji, m.in. Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej, Polskiego Towarzystwa Filologicznego, Polskiej Komisji Akredytacyjnej, Komisji Stypendialnej Fundacji Lanckorońskich.

Zbadają paliwa i oleje

SZCZECIN Pierwsze w Polsce Centrum Badania Paliw, Cieczy Roboczych i Ochrony Środowiska otwarto 1 października na Akademii Morskiej w Szczecinie. W nowym obiekcie prowadzone będą badania m.in. dla podmiotów eksploatujących maszyny z branży morskiej i lądowej oraz firm i instytucji działających w zakresie ochrony środowiska, pozwalające na poszerzenie wiedzy na temat paliw, olejów i innych cieczy eksploatacyjnych maszyn. Powstanie centrum to odpowiedź na niewystarczającą efektywność działania i dużą awaryjność układów hydraulicznych oraz silników w maszynach i środkach transportu, wysokie koszty eksploatacyjne związane z częstą wymianą olejów, niedobór innowacyjnych rozwiązań dotyczących diagnozy stanu technicznego urządzeń, duże zagrożenie dla środowiska naturalnego związane z niewłaściwym postępowaniem z odpadami i emisją spalin. Laboratorium umożliwia prowadzenie innowacyjnych badań nad: emisją spalin po spalaniu paliw pochodzenia roślinnego, biopaliw, LNG; jakością rozpylenia paliw i odpadów ropopochodnych; skutecznością oczyszczenia wód zaolejonych. Projekt realizowany był w ramach RPO (1.2.2 Infrastruktura B+R), a jego budżet to prawie 4 mln zł.

Docendo Discimus

WROCŁAW Podczas inauguracji nowego roku akademickiego na Politechnice Wrocławskiej nadano status profesora honorowego PWr dwóm naukowcom: prof. Nikołajowi Rogalewowi, rektorowi Moskiewskiego Instytutu Energetycznego i gen. dyw. prof. Zygmuntowi Mierczykowi, rektorowi-komendantowi Wojskowej Akademii Technicznej. Specjalne Nagrody Rektora „Docendo Discimus” za szczególne osiągnięcia w nauczaniu odebrali: dr hab. arch. Wojciech Brzezowski, prof. PWr – Wydział Architektury, prof. Jolanta Grzechowiak-Milewska – Wydział Chemiczny, prof. Jan Iżykowski – Wydział Elektryczny, dr hab. Katarzyna Piekarska, prof. PWr – Wydział Inżynierii Środowiska, prof. Jerzy Świątek – Wydział Informatyki i Zarządzania, prof. Zbigniew Mirski – Wydział Mechaniczny, prof. Ryszard Gonczarek – Wydział Podstawowych Problemów Techniki, dr Waldemar Oleszkiewicz – Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki, Bogusław Minikowski – Studium Wychowania Fizycznego i Sportu.

Centrum sportowe

ŁÓDŹ W dniu inauguracji nowego roku akademickiego na Politechnice Łódzkiej wmurowano kamień węgielny pod budowę Łódzkiego Akademickiego Centrum Sportowo-Dydaktycznego. Na powierzchni ok. 1,7 ha do 2016 r. powstaną obiekty sportowe, które mają służyć nie tylko studentom politechniki, ale całej społeczności akademickiej miasta i jego mieszkańcom. Obiekt będzie podzielony na części mokrą i suchą. W pierwszej znajdzie się m.in. kryty basen o wymiarach olimpijskich z dziesięcioma torami o głębokości 2,5 m i widownią dla 1,2 tys. kibiców. Będzie z nim sąsiadował mniejszy, 30-metrowy basen o głębokości 5,8 m z wielopoziomową, 10-metrową wieżą do skoków. Kompleks uzupełni basen treningowo-rehabilitacyjny. W części suchej kompleksu stanie m.in. nowoczesna, 17-metrowa ścianka wspinaczkowa. Będzie tam także wielofunkcyjna hala do gier zespołowych, a w niej siłownie oraz sale do aerobiku, sportów walki, tenisa stołowego i squasha. Na trybunach hali będzie 581 miejsc stałych i 530 mobilnych. Znajdą się tam również sale konferencyjne oraz centrum multimedialne i studio nagrań, które ma umożliwić prowadzenie profesjonalnych relacji z zawodów sportowych z możliwością przekazu w jakości HD do nadawców telewizyjnych i internetowych. Obiekt będzie w pełni przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Koszt inwestycji to 123 mln zł, na które złożyły się: Ministerstwo Sportu i Turystyki, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, miasto Łódź, samorząd woj. łódzkiego oraz PŁ.

Karate mistrz

BIELSKO-BIAŁA/SZCZECIN Piotr Szumiło, pracownik Studium Wychowanie Fizycznego i Sportu Uniwersytetu Szczecińskiego, zdobył złoty medal w prestiżowej konkurencji kumite drużynowe seniorów podczas Mistrzostw Świata w Karate Shotokan, które odbywały się w dniach 3-4 października w Bielsku-Białej. Jest to pierwszy, historyczny złoty medal dla Polski zdobyty podczas Mistrzostw Świata w tej dyscyplinie. W skład siedmioosobowej drużyny, oprócz Piotra Szumiło, weszli również zawodnicy z jego klubu sportowego Bodaikan Szczecin: Szymon Grzywacz i Maciej Boguszewski oraz: Michał Bąbos, Kamil Warda, Patryk Urban i Szymon Ołowski. By dojść do zwycięstwa i wygrać Mistrzostwa Świata, drużyna rozegrała 4 walki z Czechami, Włochami, Hiszpanami oraz walkę finałową z Anglikami, decydującą o zwycięstwie drużyny, którą wygrał Piotr Szumiło. Do sukcesu drużynę przygotowywali trenerzy kadry: Marek Ołowski, Maciej Gawłowski, Patryk Wendt, Marek Chwiralski oraz klubowy trener zawodnika US – Piotr Juszczak.

Centrum Badań Biomedycznych

WARSZAWA W Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego otwarto Centrum Badań Biomedycznych. Na uruchomienie centrum przy Wydziale Medycyny Weterynaryjnej uczelnia otrzymała dofinansowanie w wysokości 30 mln zł, w ramach RPO WM 2007-2013. W nowoczesnych laboratoriach prowadzone będą innowacyjne badania z pogranicza weterynarii i medycyny. Laboratorium Diagnostyki Obrazowej z pracownią tomografii i rezonansu magnetycznego oraz salą demonstracyjną diagnostyki obrazowej umożliwi wykorzystanie technik in vivo, pozwalających na obrazowanie zachodzących zjawisk w organizmie. Laboratorium Biologii Molekularnej, Hodowli Komórek i Tkanek to uzupełnienie posiadanej aparatury o technikę mikroskopii cytogentycznej, która stwarza możliwość rozszerzenia badań na poziomie chromosomowym. Analizy metodami hybrydyzacji in situ pozwalają na stwierdzenie zmian na poziomie cytogenetycznym, mogących leżeć u podłoża niepowodzeń w zapłodnieniu i utrzymaniu ciąży. Laboratorium Biotechnologii zostało wyposażone w aparaturę do prowadzenia badań z zastosowaniem najnowszych, a zarazem najbardziej zaawansowanych technik biotechnologii gamet i zarodków. Laboratorium Nanotechnologii i Nanoinżynierii jest przeznaczone do wszechstronnego badania nanomateriałów najnowszych generacji w zetknięciu z żywymi organizmami, podczas unikalnych badań modelowych na liniach komórkowych, szczepach mikroorganizmów oraz zwierzętach laboratoryjnych. Pracownia Elektromiografii powstała m.in. dla badań biomedycznych o charakterze wdrożeniowym, gdzie modele zwierzęce są niezbędne także dla zrozumienia mechanizmów działania nowych leków i biologicznie aktywnych składników, np. suplementów diety i dodatków do pasz dla zwierząt.

Medal IAQMS

ŁÓDŹ Dr hab. Katarzyna Pernal, profesor nadzwyczajny w Instytucie Fizyki Politechniki Łódzkiej, uhonorowana została Medalem International Academy of Quantum Molecular Science (IAQMS) za wybitny wkład do rozwoju metod chemii kwantowej i fizyki molekularnej. Medal IAQMS przyznawany jest corocznie od 1967 r. jednej osobie na świecie i stanowi najbardziej prestiżowe wyróżnienie w dziedzinie chemii kwantowej i teoretycznej. Akademia, mająca swoją siedzibę na południu Francji w Menton, założona została w 1967 przez wybitne postacie nauk kwantowych: laureatów nagrody Nobla: Louisa de Broglie’a (nagroda Nobla z fizyki w 1929 r.), Johna Pople’a (nagroda Nobla z chemii w 1998 r.) oraz Per-Olova Löwdina, Roberta Parra i Bernarda Pullmana. Grupuje największe autorytety światowe specjalizujące się w chemii teoretycznej i fizyce molekularnej. Wśród jej obecnych i nieżyjących już członków jest m.in. 12 laureatów Nagrody Nobla. Jedną z form działalności Akademii jest organizowanie co 3 lata międzynarodowego kongresu International Congress of Quantum Chemistry. Tegoroczny odbył się w Pekinie, kolejny będzie w Menton w 2018 r., wówczas Katarzyna Pernal odbierze medal i wygłosi wykład plenarny.

Zabytek do dydaktyki

LUBLIN Ponad 100-letni most żelbetowy, który stanął na terenach zielonych Politechniki Lubelskiej, został wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków jako zabytek techniki. Za pozytywną oceną zabytkowej wartości mostu przemawiała jego autentyczność i dobry stan materiału oraz struktury. Most, będący dziełem inżynierskim, posiada wartość jako dokument historii budowy mostów na terenie Lubelszczyzny. Z uwagi na znaczenie jako materialnego świadectwa sztuki inżynierskiej początków ubiegłego wieku, most powinien podlegać ochronie i opiece – podkreśla w swojej decyzji dr inż. arch. Halina Landecka, Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków. Most ten jest jednym z najstarszych udokumentowanych obiektów żelbetowych na Lubelszczyźnie – mówi mgr inż. Krzysztof Śledziewski z Katedry Dróg i Mostów PL. Został odnaleziony w październiku 2014 r. na terenie rozbudowywanej drogi krajowej nr 17 w okolicy miejscowości Łabunie-Reforma i zakwalifikowany do rozbiórki. Odkryciem zainteresowali się naukowcy z Katedry Dróg i Mostów Wydziału Budownictwa i Architektury Politechniki Lubelskiej, dokonując pomiarów inwentaryzacyjnych i wstępnych badań. Uznali oni most za obiekt o wartości historycznej i naukowej. W kwietniu 2015 r., dzięki pomocy Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad O. Lublin, a także członków Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji RP O. Lublin, most został przewieziony w dwóch częściach na teren uczelni. Obiekt traktowany jest jako pomoc dydaktyczna na zajęciach w zakresie mechaniki konstrukcji i kształtowania architektoniczno-przestrzennego.

Zapobiegną blackoutowi

ŚWIERK Dr inż. Karol Wawrzyniak z Narodowego Centrum Badań Jądrowych uzyskał grant finansowany ze środków Funduszu Badań Naukowych AXA. Badania będą dotyczyły oceny ryzyka niestabilnych stanów systemu elektroenergetycznego oraz zapobiegania rozprzestrzeniania się zaburzeń prowadzących do blackoutu. Pomysł na takie badania powstał w kierowanym przez dr. inż. Wawrzyniaka Zespole Systemów Złożonych – jednej z grup badawczych utworzonych w NCNJ w ramach realizowanego od 2009 r. projektu Centrum Informatyczne Świerk. Pozyskanie środków z Funduszu Badań Naukowych AXA to nie pierwszy duży sukces Zespołu Systemów Złożonych – od kwietnia br. naukowcy ze Świerku są jedną z dwóch grup eksperckich wspierających Europejską Siecią Operatorów Elektroenergetycznych Systemów Przesyłowych (ang. European Network of Transmission System Operators for Electricity – ENTSO-E) w zakresie projektowania i oceny możliwych wariantów przyszłych konfiguracji strefowych europejskiego rynku energii. Ze środków AXA co roku finansowane jest 30 grantów dla najlepszych naukowców zajmujących się tematami ryzyka w różnych dziedzinach i obszarach. Do chwili obecnej Fundusz przeznaczył na tego typu badania około 131 mln EUR, wspierając niemal 450 projektów realizowanych w 32 krajach.

Doktorat h.c. – dr hab. inż. Herbert Wirth

WROCŁAW 6 października dr hab. inż. Herbert Wirth, prezes zarządu KGHM Polska Miedź SA, otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Laureat jest absolwentem Wydziału Geologiczno-Poszukiwawczego Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, doktorat obronił w macierzystej uczelni, stopień naukowy doktora habilitowanego w dziedzinie nauk technicznych otrzymał na Politechnice Wrocławskiej. Osiągnięcia zawodowe Herberta Wirtha doceniła Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, nadając w czerwcu 2013 r. swojemu absolwentowi tytuł doktora honoris causa. Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu nadał Wirthowi najwyższą godność akademicką za dorobek naukowy z zakresu geologii, górnictwa, ochrony i inżynierii środowiska, ekonomii, zarządzania przedsiębiorstwami oraz w uznaniu wkładu w rozwój pierwszego polskiego holdingu o znaczeniu globalnym i wkładu w rozwój współpracy praktyki ze środowiskiem akademickim.

Laury Jagiellońskie

Fot. A. Wojnar

KRAKÓW Podczas inauguracji roku akademickiego na Uniwersytecie Jagiellońskim wręczono Laury Jagiellońskie, nagrody rektora UJ, przyznawane za wybitne osiągnięcia naukowe dokonane w ciągu 5 lat kalendarzowych poprzedzających rok jej przyznania. W tym roku nagrodzone zostały reprezentująca nauki ścisłe i przyrodnicze prof. Barbara Bilińska z Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi oraz reprezentująca nauki medyczne prof. Anetta Undas z Wydziału Lekarskiego. Trzecim uhonorowanym był reprezentujący nauki humanistyczne, społeczne i prawne prof. Ryszard Nycz z Wydziału Polonistyki, który w trakcie uroczystości wygłosił wykład inauguracyjny Innowacyjność w naukach humanistycznych . W inauguracji roku akademickiego na UJ uczestniczył dr Andrzej Duda, prezydent RP.

Honorowy profesor ZUT – Edmund Kaca

SZCZECIN Podczas inauguracji roku akademickiego na Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym nadano prof. inż. Edmundowi Kacy tytuł profesora honorowego ZUT. Prof. Kaca jest specjalistą w zakresie melioracji i gospodarki wodnej. Opublikował samodzielnie lub we współautorstwie ponad 180 prac, z czego ok. 120 to prace o charakterze naukowym. Był promotorem 3 prac doktorskich. Był pomysłodawcą i aktywnym uczestnikiem utworzenia Fundacji Rozwoju Obszarów Wiejskich, a następnie Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Rozwoju Regionalnego w Falentach, której był rektorem. Obecnie jest rektorem Prywatnej Wyższej Szkoły Ochrony Środowiska w Radomiu. Prof. Kaca jest także dyrektorem Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego w Falentach – jednostki utworzonej w 2010 r. w wyniku konsolidacji Instytutu Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie oraz Instytutu Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach.

Plus ratio quam vis

KRAKÓW 7 października na dziedzińcu Collegium Maius UJ otwarto wystawę Artyści krakowscy Uniwersytetowi Jagiellońskiemu. Grafiki podarowane w latach 2013–2015 . Podczas wernisażu medal „Plus ratio quam vis” otrzymał prof. Adam Wsiołkowski z Akademii Sztuk Pięknych. To on był pomysłodawcą i organizatorem idei pozyskania dla Muzeum UJ kolekcji przeszło 120 grafik autorstwa najwybitniejszych artystów związanych z krakowską Akademią Sztuk Pięknych. Dzięki tej inicjatywie i nadzwyczajnemu odzewowi twórców muzeum wzbogaciło się o bogatą kolekcję grafiki współczesnej, która jeszcze do niedawna była skromnie reprezentowana w uniwersyteckich zbiorach. Obecnie zbiory grafiki w muzeum należą do najlepszych w Krakowie. Prof. Wsiołkowski jest malarzem i grafikiem. Był rektorem krakowskiej ASP. Uczestniczył w kilkuset wystawach w kraju i za granicą, miał ponad 60 wystaw indywidualnych. Jego prace znajdują się w prestiżowych kolekcjach w Polsce i za granicą.

Współpraca: Białystok – Katarzyna Dziedzik, Dorota Sawicka, Gdańsk – Ewa Lach, Natalia Wosiek, Gliwice – Paweł Doś, Kielce – Kamil Dziewit, Kraków – Bartosz Dembiński, Anna Żmuda, Lublin – Katarzyna Bojko, Iwona Czajkowska-Deneka, Magdalena Kozak-Siemińska, Łódź – Ewa Chojnacka, Szczecin – Bogna Bartkiewicz, Stanisław Heropolitański, Julia Poświatowska, Świerk – Robert Papliński, Marek Sieczkowski, Warszawa – Aneta Pyrzanowska, Krzysztof Szwejk, Wrocław – Andrzej Charytoniuk, Bogumił Dudczenko, Lidia Majdecka, Lucyna Wasylina .

Wykorzystano serwisy prasowe szkół wyższych, placówek badawczych i instytucji otoczenia nauki oraz serwis PAP „Nauka w Polsce” .