Powrót do 30%
W przyjętym przez Radę Ministrów projekcie budżetu państwa na 2016 r. po raz pierwszy od powstania Narodowego Centrum Nauki zaplanowano znaczący wzrost środków rozdzielanych przez tę instytucję. Całkowity budżet NCN wzrośnie o 110 mln zł i wyniesie 1 025 mln zł. Całość dodatkowej kwoty zostanie przeznaczona na dotację celową, czyli bezpośrednie finansowanie polskich naukowców. W 2016 r. zaplanowano na to 981 mln zł. Koszty funkcjonowania NCN, czyli tzw. dotacja podmiotowa, właściwie nie ulegną zmianie.
Trzeba zaznaczyć, że od powstania NCN w 2011 r. dotacja celowa zmieniała się w znacznie mniejszym stopniu niż obecnie. Od 2012 r. do 2015 r. wzrosła z 808 mln zł do 871 mln zł. W połączeniu ze stale wzrastającym zainteresowaniem konkursami NCN w środowisku naukowym, spowodowało to wyraźne zmniejszenie współczynnika sukcesu z ok. 25% początkowo do zaledwie 16% w 2014 r. Obecny wzrost finansowania pozwoli na zwiększenie tego wskaźnika do ponad 20%, a także na powrót do dawnego poziomu 30% w finansowaniu kosztów pośrednich (ostatnio obniżonego do 20%).
Na pewno priorytetem budżetowym w najbliższej przyszłości będzie dla NCN zwiększenie dotacji podmiotowej oraz uzyskanie zgody na zatrudnienie dodatkowych pracowników. Wymagają tego zarówno stale rosnąca liczba zadań związanych z obsługą wniosków, finansowanych projektów oraz rozliczaniem tych już zakończonych, jak i strategiczne kierunki działań NCN, m.in. rozwijanie współpracy międzynarodowej. Bardzo nam zależy przede wszystkim na rozszerzeniu już trwającej współpracy bilateralnej z niemiecką Deutsche Forschungsgemeinschaft, DFG (konkurs BEETHOVEN), a także na nawiązaniu nowej z takimi krajami, jak USA, Francja czy Izrael – mamy wiele sygnałów o zainteresowaniu agencji finansujących badania podstawowe z tych krajów podjęciem wspólnych przedsięwzięć z NCN. Te inicjatywy, tak moim zdaniem istotne dla rozwoju polskiej nauki, są w tej chwili zablokowane ograniczonymi możliwościami organizacyjnymi biura NCN.