Idea utworzenia w Białymstoku Filii warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej zrodziła się w środowisku muzycznym Białegostoku w latach 70., w okresie powstawania nowych obiektów Zespołu Placówek Kształcenia Artystycznego. Pierwszy dyrektor ZPKA, Tadeusz Bakun, myśląc o rozwijaniu kadry pedagogicznej szkół muzycznych I i II stopnia w całym regionie północno-wschodnim, dążył do powołania uczelni kształcącej w pełni wykwalifikowanych nauczycieli muzyki. Dążeniom tym sprzyjał ówczesny rektor PWSM w Warszawie, prof. Tadeusz Wroński. Nowa uczelnia muzyczna nawiązywać miała do tradycji przedwojennego Konserwatorium Wileńskiego, które działało pod opieką Konserwatorium Warszawskiego, będąc niejako jego filią.

Dzięki staraniom białostockiego środowiska muzycznego i życzliwemu stosunkowi ówczesnych władz PWSM im. F. Chopina w Warszawie, minister kultury i sztuki zarządzeniem z dnia 25 września 1974 r. stworzył w Białymstoku Filię Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie, w skład której weszła Sekcja Pedagogiki Instrumentalnej Wydziału Instrumentalnego PWSM w Warszawie, prowadząca dzienne studia magisterskie.

Dziś białostocka uczelnia muzyczna ma za sobą 40 pełnych lat działalności. Zmieniała swoją nazwę z Filii PWSM w Białymstoku, na późniejszy Wydział Pedagogiki Muzycznej w Białymstoku. W drugiej połowie lat 80. uczelnia wróciła do nazwy Filii macierzystej warszawskiej uczelni. W roku 2007 przekształcona została w Wydział Instrumentalno-Pedagogiczny AMFC, by rok później ostatecznie stać się VII Wydziałem Instrumentalno-Pedagogicznym warszawskiego Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina.

Obecnie Wydział Instrumentalno-Pedagogiczny w Białymstoku – jako jedna z nielicznych wyższych uczelni o profilu artystycznym makroregionu północno-wschodniej Polski – stanowi ośrodek wielu ważnych inicjatyw o charakterze edukacyjnym, kulturalnym i społecznym. Na Wydziale kształci się w chwili obecnej około 200 studentów różnych specjalności. Rosnąca ranga uczelni widoczna jest na wielu poziomach. Od czerwca 2015 roku Wydział posiada uprawnienia do nadawania stopnia doktora w dyscyplinie artystycznej Instrumentalistyka . Dzięki staraniu Rektora UMSC prof. zw. dra hab. Ryszarda Zimaka, rozrasta się również przestrzeń służąca dydaktyce. Z początkiem obecnego roku akademickiego został oddany do użytku nowy budynek, dzięki któremu znacząco poprawi się dostęp studentów do nowoczesnych mediów i bogatego zaplecza instrumentalnego. Całość powstała dzięki środkom finansowym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z budżetu państwa.

Działalność pedagogiczna

Najważniejszym obszarem funkcjonowania Wydziału Instrumentalno-Pedagogicznego w Białymstoku jest działalność pedagogiczna, która zapewnia wysoką jakość kształcenia na trzech kierunkach: Instrumentalistyka , Edukacja muzyczna w zakresie sztuki muzycznej i Wokalistyka . Uczelnia kształci zarówno profesjonalną kadrę pedagogiczną dla potrzeb szkolnictwa artystycznego, jak również artystów instrumentalistów – członków koncertujących zespołów artystycznych miasta Białegostoku, regionu i innych ważnych ośrodków muzycznych Polski i Europy. Absolwenci Wydziału Instrumentalno-Pedagogicznego w Białymstoku tworzą trzon najważniejszych instytucji Białegostoku i całego regionu. Znacząca część absolwentów zasila zespoły Opery i Filharmonii Podlaskiej, kadrę pedagogiczną Zespołu Szkół Muzycznych w Białymstoku i wielu innych ważnych dla rozwoju artystycznego regionu instytucji kulturalnych. Absolwenci białostockiego Wydziału mają ugruntowaną pozycję i należą do grona bardzo dobrze wykształconych muzyków. Są znani i cenieni nie tylko w najlepszych orkiestrach i zespołach kameralnych Polski, ale i Europy. Niejednokrotnie podejmują samodzielną karierę solistyczną. Absolwenci zarówno tej, jak i innych uczelni decydują się na dalszą naukę w Białymstoku, rozwijając swoje talenty i umiejętności na prowadzonych przez Wydział stażach artystycznych.

Poza dydaktyką Wydział oferuje propozycje edukacyjne skierowane do profesjonalnych muzyków – pedagogów, czego wyrazem są regularnie organizowane od wielu lat seminaria specjalistyczne i warsztaty artystyczne, prowadzone przez wybitnych artystów z kraju i zagranicy. W murach uczelni działają liczne zakłady i koła naukowe. Ta pozadydaktyczna działalność opiera się na eksplorowaniu różnych obszarów naukowych i artystycznych, znajdujących się w kręgu zainteresowań zarówno pedagogów, jak i studentów. W każdym roku akademickim odbywają się spotkania dyskusyjne, koncerty kameralne, seminaria i sympozja poświęcone różnym zagadnieniom muzycznym. Organizowane są projekcje filmowe, prowadzona jest analiza dzieł muzycznych, połączona z muzyką na żywo. Pojawiają się inicjatywy naukowe i artystyczne, cenne z punktu widzenia rozwoju szeroko pojętej nauki i sztuki.

Aktywność artystyczna

Interesująco wygląda również działalność artystyczna Wydziału. Biuro Koncertowe jest organizatorem wielu wydarzeń, wpisujących się na stałe w kalendarz kulturalny miasta. Organizowane są cykle cotygodniowych koncertów otwartych dla publiczności – „Wtorki w Akademii ” z udziałem wykładowców Wydziału oraz wybitnych artystów krajowych i zagranicznych. Studenci regularnie występują w cyklu środowym, a także w koncertach orkiestr akademickich w programach symfonicznych oraz oratoryjno-kantatowych.

Na Wydziale działa Studencka Orkiestra Symfoniczna i orkiestra kameralna Sinfonia Academica . Regularnie koncertują liczne zespoły kameralne, chóry i zespół muzyki dawnej Diletto . Lżejszej muzie służy uczelniany Big Band , który w swym repertuarze ma wiele standardów o charakterze rozrywkowym. Na białostockich scenach filharmonicznych i teatralnych wystawiane są przedstawienia operowe i koncerty symfoniczne. Wiele miejsca w propozycjach koncertowych Wydziału zajmuje kameralistyka oraz występy znakomitych solistów z kraju i zza granicy. Na kierunku wokalistyka z Uczelnią współpracują jako pedagodzy cenieni artyści, m.in. śpiewacy: Olga Pasiecznik, Adam Zdunikowski czy Aleksander Teliga.

Chór kierunku Edukacja artystyczna w zakresie sztuki muzycznej ma rozległy repertuar i bierze czynny udział w życiu artystycznym uczelni. W repertuarze zespołu znajdują się utwory kompozytorów polskich i obcych wszystkich epok oraz utwory oratoryjno-kantatowe. Trwałym śladem działalności chóru jest płyta CD Zaśpiewaj Jezuskowi (zarejestrowana w 2007 r.), która zawiera kolędy na chór, solistów i orkiestrę symfoniczną.

Uczelnia bierze udział w wielu przedsięwzięciach artystycznych i naukowych, sprzyjających integracji środowiska akademickiego Białegostoku. Od lat, oferując jego słuchaczom regularne koncerty i wykłady, współpracuje z Uniwersytetem Trzeciego Wieku, współuczestniczy w akcjach charytatywnych organizowanych przez stowarzyszenie Caritas Polska , bierze też udział w licznych imprezach kulturalno-naukowych o charakterze interdyscyplinarnym, takich jak np.: Podlaski Festiwal Nauki i Sztuki, Moniuszkowski Festiwal Podlasia, Dni Tichnerowskie. Wydział stara się, poprzez różne formy działalności, wpisać w edukacyjne potrzeby miasta i regionu. W ścisłej współpracy z władzami miejskimi organizowane są od ponad 10 lat seminaria i warsztaty dla nauczycieli wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej, znane pod nazwą „Wychowanie przez sztukę ”.

Współpraca uczelni

Wydział współpracuje ze środowiskiem lokalnym, regionalnym i międzynarodowym na wielu płaszczyznach, nawiązuje kontakty z krajowymi i zagranicznymi instytucjami naukowymi i artystycznymi. W ramach działalności naukowej organizowane są liczne seminaria, konferencje, kursy mistrzowskie i prowadzona jest naukowa i artystyczna wymiana doświadczeń. Do ważnych inicjatyw należy, organizowany w murach uczelni, znany w świecie, Międzynarodowy Konkurs Duetów Fortepianowych w Białymstoku. Jego pierwsza edycja miała miejsce w roku 1999 a inicjatorem i dyrektorem artystycznym tego prestiżowego projektu kulturalnego, cieszącego się wysokim uznaniem w międzynarodowym środowisku muzycznym, jest prof. Barbara Halska z Katedry Kameralistyki Fortepianowej Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina.

Na przestrzeni 40-lecia działalności Wydziału Instrumentalno-Pedagogicznego w Białymstoku nastąpił istotny wzrost poziomu i rangi inicjatyw artystycznych związanych z działalnością uczelni. Specjalizacja pedagogiczna Wydziału, przy zachowaniu wysokiego poziomu nauczania instrumentalnego, daje szerokie możliwości swoim absolwentom. Wydział Instrumentalno-Pedagogiczny w Białymstoku UMFC stara się realizować własny profil naukowy i artystyczny, komplementarny wobec oferty edukacyjnej innych polskich uczelni artystycznych. Dzięki temu białostocka uczelnia może być w niedalekiej przyszłości wzorcowym miejscem stałych spotkań i współpracy edukacyjno-kulturalnej Europy zachodniej, północnej, środkowej i wschodniej. Ma szanse i realne perspektywy, by stać się ważnym miejscem merytorycznych dyskusji, wymiany artystycznych doświadczeń i pracy twórczej, służącej nie tylko celom artystycznym, ale także współczesnej pedagogice.