Nagrody premiera za rok 2014

Latem premier Ewa Kopacz zatwierdziła listę osób nagrodzonych za działalność naukowo-techniczną, artystyczną oraz prace doktorskie i habilitacyjne za rok 2014. W sumie nagrodzono 41 indywidualnych badaczy i 3 zespoły naukowe. Nagrody premiera za działalność naukową, naukowo-techniczną i artystyczną zostały ustanowione z inicjatywy Polskiej Akademii Nauk w 1994 r. 20-osobowym zespołem ds. nagród w kadencji 2013-15 kieruje prof. Piotr Węgleński z UW.

Za osiągnięcia naukowe lub artystyczne, w tym za wybitny dorobek na obu polach, premier postanowiła nagrodzić profesorów Piotra Bizonia, Włodzimierza Borodzieja, Grzegorza Chałasińskiego, Marka Samocia, Jerzego Stuhra i Anettę Undas. Nagrody wynoszą po 125 tys. zł.

Prof. P. Bizoń, fizyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego, specjalista w dziedzinie klasycznej i ogólnej teorii względności i nieliniowej teorii pola, został uhonorowany za prace, w których podał argumenty przemawiające za niestabilnością czasoprzestrzeni zbliżających się na dużych odległościach do czasoprzestrzeni Anti-de Sittera (AdS).

Prof. W. Borodziej, historyk z Uniwersytetu Warszawskiego, jest wybitnym znawcą dziejów politycznych XX wieku.

Prof. G. Chałasiński, chemik kwantowy z Uniwersytetu Warszawskiego, jest współtwórcą szkoły teorii oddziaływań międzymolekularnych.

Prof. M. Samoć z Politechniki Wrocławskiej jest wybitnym specjalistą w dziedzinie badań optycznych. Jego osiągnięcia dotyczą m.in. efektów zachodzących przy oddziaływaniu światła laserowego z materią: nieliniowej absorpcji i nieliniowej refrakcji w molekułach o nanocząstkach zawierających atomy i klasery metali.

Prof. J. Stuhr jest wybitnym aktorem teatralnym i filmowym, reżyserem i wykładowcą Akademii Teatralnej w Krakowie.

Prof. A. Undas kieruje Zakładem Kardiochirurgii, Anestezjologii i Kardiologii Doświadczalnej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pokazała nieznane dotychczas czynniki modyfikujące gęstość włókien fibryny i jej podatność na lizę.

Pierwszą nagrodę premiera za osiągnięcia naukowo-techniczne (125 tys. zł) otrzymał zespół pod kierunkiem prof. Andrzeja Czerwińskiego z Uniwersytetu Warszawskiego. Tworzą go: dr Zbigniew Rogulski, dr Jan Kotowski, dr Szymon Obrębowski mgr Jakub Lach, mgr Kamil Wróbel i mgr Justyna Wróbel. Zespół skonstruował kwasowy akumulator węglowo-ołowiowy (Carbon Lead Acid Battery – CLAB), który jest nowatorską modyfikacją klasycznego akumulatora, ale zamiast kratek ze stopu ołowiu, spełniających funkcję nośnika masy czynnej i kolektora prądu, wykorzystano przewodzący lekki porowaty materiał węglowy – usieciowiony węgiel szklisty (RVC).

Drugą nagrodę (100 tys. zł) otrzymali prof. Eugeniusz Rusiński i dr inż. Marcin Kowalczyk z Politechniki Wrocławskiej, konstruktorzy sprzęgła przeciążeniowego, które stanowi część mechatronicznego systemu bezpieczeństwa napędu głównego koparki wielonaczyniowej. Korzyści z nowego rozwiązania w koparkach stosowanych w kopalniach Turów i Bełchatów szacowane są na kilka milionów złotych.

Trzecią nagrodę (75 tys. zł) dostał zespół dr. Pawła Tabakowa z Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu za przeprowadzenie operacji dordzeniowej transplantacji autologicznych komórek gleju węchowego, która doprowadziła do funkcjonalnej regeneracji rdzenia kręgowego u pacjenta z jego całkowitym urazowym uszkodzeniem. W skład zespołu, który przeprowadził zabieg, wchodzą: prof. Włodzimierz Jarmundowicz, dr hab. Bogdan Czapiega, dr Wojciech Fortuna i dr Ryszard Międzybrodzki.

Premier nagrodziła też dziesięcioro autorów prac habilitacyjnych (po 50 tys. zł): Marcina Kolasę (SGH), Marcina Nyka (PWr), Monikę Oliwę-Ciesielską (UAM), Dorotę Piekarczyk (UMCS), Monikę Rekowską (UW, Piotra Sułkowskiego (UW), Tomasza Ślęzaka (AGH), Rafała Tomeckiego (UW), Kamila Zaradkiewicza (UW) i Edytę Zierkiewicz (UWr).

Nagrody za prace doktorskie (po 25 tys. zł) otrzymało 25 osób: Andrzej Głuszyński (UWr), Magdalena Herdegan (UJ), Tomasz Jakubczyk (UW), Jacek Jedrysiak (UW), Katarzyna Jodko-Piórecka (UW), Monika Kałużna (IO w Skierniewicach), Magdalena Karamucka (UAM), Honorata Kazimierczak (IMiIM PAN), Adam Kirpsza (UJ), Patrycja Kleczkowska (IMDiK PAN), Agata Komendant-Brodowska (UW), Małgorzata Kostrzyńska (UŁ), Damian Kubik (UJ), Małgorzata Kurkowiak (IGCz PAN), Mira Marcinów (UJ), Dawid Nidzworski (MWB UG i GUM), Elwira Smakowska (UWr), Olaf Stefańczyk (UJ), Marek Szafrański (PG), Natalia Szwab (AMuz w Krakowie), Justyna Tabaszewska (UJ), Piotr Trąpczyński (UE w Poznaniu), Mariusz Uchnowski (PWr), Agnieszka Węgrzyn (UM we Wrocławiu) i Błażej Wróbel (UWr).