Czy prawo pomaga uczelniom?

Tuż przed wakacjami odbyła się XVI Szkoła Zarządzania Strategicznego w szkolnictwie wyższym Fundacji Rektorów Polskich – tym razem dla kanclerzy i kwestorów oraz dyrektorów finansowych szkół wyższych – zorganizowana przy wsparciu Instytutu Społeczeństwa Wiedzy. Projekt zrealizowano w ramach partnerstwa strategicznego KRASP-FRP, zgodnie z założeniami Programu Stałych Przedsięwzięć w systemie doskonalenia kadr kierowniczych szkół wyższych .

Obrady zorganizowano w moduły o tematyce: Finansowanie, polityka płacowa, zamówienia publiczne: reguły systemowe – stan aktualny i perspektywy zmian; Problemy zarządzania uczelnią w świetle uwarunkowań regulacyjnych; Szkolnictwo wyższe z perspektywy programów rozwojowych do 2020 r. Wśród wykładowców znaleźli się m.in.: prof. M. Ratajczak, sekretarz stanu w MNiSW, R. Jędrzejewski dyrektor departamentu prawnego Urzędu Zamówień Publicznych, a także prof. M. Szczerek, członek Prezydium RGNiSW, prof. J. Igras, członek i przewodniczący Komisji ds. Nauki RGNiSW, A. Wiśniewski naczelnik wydziału finansowo-prawnego departamentu szkolnictwa artystycznego i edukacji kulturalnej MKiDN, A. Kalinowska, dyrektor działu zarządzania zasobami ludzkimi PWr oraz profesorowie J. Górniak (UJ), K. Leja (PG) i J. Wilkin (UW).

Największe zainteresowanie uczestników wzbudziły omówienia zmian w ustawie Prawo zamówień publicznych, a w tym m.in. nowych dyrektyw unijnych z 2014 r. Dotyczą one obligatoryjnej elektronizacji zamówień publicznych, zmniejszenia obowiązków formalnych przy ubieganiu się o zamówienia publiczne, szerszego uwzględnienia w zamówieniach kwestii społecznych, środowiskowych, innowacyjności, MŚP.

W ramach sesji równoległych, organizowanych osobno dla kanclerzy i kwestorów, sformułowano wnioski, które zostały przekazane Ministerstwu Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich.

W wyniku dyskusji kwestorzy sugerowali m.in. zmiany w obowiązujących aktach prawnych, w tym dotyczących Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, umożliwienie kierowania środków z Funduszu Pomocy Materialnej także na wyposażenie i modernizację akademików i stołówek studenckich oraz umożliwienie finansowania części wynagrodzeń pracowników naukowo-dydaktycznych z dotacji na działalność statutową.

W merytorycznym podsumowaniu XVI Szkoły FRP kanclerze napisali, że z ich punktu widzenia „kluczowymi zagadnieniami dla sprawnego organizacyjnego funkcjonowania uczelni jest zarządzanie zasobami ludzkimi, majątkiem i finansami”. Kluczowymi narzędziami zaś „prawo, informatyzacja i monitorowanie jakości pracy ludzkiej i jej efektów”.

W dokumencie podsumowującym obrady czytamy też: „Na przeszkodzie sprawnego i efektywnego kierowania pracą administracji podlegającej kanclerzom stoją przede wszystkim ograniczenia wynikające z faktu funkcjonowania uczelni jako instytucji finansów publicznych, czyli w otoczeniu prawnym właściwym dla np. samorządu lokalnego. Odmienność mechanizmów funkcjonowania samorządu i szkoły wyższej, a także odmienność realizowanych przez nie misji i osiąganych celów jest oczywista”.
Zdaniem kanclerzy, „usunięcie przeszkód stojących na drodze właściwego rozwoju uczelni poprzez racjonalne i oszczędne gospodarowanie stojącymi do ich dyspozycji zasobami i środkami będzie znacznie utrudnione, póki twórcza i innowacyjna działalność uczelni będzie ograniczona szeregiem ustaw”. Przykłady negatywnych skutków regulacji prawnych odnotowano wcześniej w dyskusjach prowadzonych podczas szkoleń.