Harmonijne połączenie
4 czerwca prof. Jerzy Woźnicki spotkał się z Lilią Hrynevych, przewodniczącą Komitetu Parlamentu Ukrainy ds. Edukacji i Nauki. Przewodniczący RGNiSW wręczył jej raport z realizacji projektu polsko-ukraińskiego oraz „Program rozwoju szkolnictwa wyższego do 2020 r.”. W czasie spotkania przedyskutowano możliwości ustanowienia reguł wymiany informacji pomiędzy obu krajami na temat zmian legislacyjnych w szkolnictwie wyższym i w nauce.
W Kijowie delegacja RGNiSW, której przewodniczył prof. Woźnicki, oraz delegacja KRASP pod przewodnictwem prof. Wiesława Banysia, rektora Uniwersytetu Śląskiego i przewodniczącego KRASP, uczestniczyła w seminarium na temat polsko-ukraińskiego projektu badawczego, zrealizowanego przez Fundację Rektorów Polskich „Analiza współpracy uczelni polskich i ukraińskich na tle porównania systemów szkolnictwa wyższego. Wnioski i rekomendacje”. Eksperci ukraińscy i polscy porównali systemy szkolnictwa wyższego Polski i Ukrainy. Przeprowadzili studia przypadku par współpracujących ze sobą uczelni z obu krajów. Zaprezentowano też informacje dotyczące wymiany studentów w ramach programu „Study in Poland”, realizowanego wspólnie przez KRASP i Fundację Edukacyjną Perspektywy, a także doświadczenia związane ze współpracą Politechniki Warszawskiej i Politechniki Kijowskiej w ramach tzw. Metropolitalnej Unii Uczelni Technicznych.
Rezultatem projektu jest raport w językach polskim i ukraińskim, udostępniony ministerstwom obu krajów, KRASP i Związkowi Rektorów Uczelni Ukrainy, a także rektorom zainteresowanych uczelni oraz ekspertom. Wyniki projektu przedstawili: prof. J. Woźnicki, dr Magdalena Dybaś, dr Iryna Degtyarova oraz prof. Taras Finikov.
W programie seminarium znalazł się także panel dyskusyjny „Uniwersytety dla zrównoważonego rozwoju: ekonomika, polityka, nauka i kultura”, w którym uczestniczyli rektorzy uczelni ukraińskich (z Kijowa, Lwowa, Tarnopola i in.), a także przedstawiciele Narodowej Akademii Nauk Pedagogicznych. Prezydent Narodowej Akademii Nauk Ukrainy Wasyl Kremeń podkreślił absolutnie wyjątkową pozycję Polski jako partnera Ukrainy w obszarze szkolnictwa wyższego i nauki. W posiedzeniu wziął udział ambasador Polski na Ukrainie, Henryk Litwin, uważany przez środowisko akademickie za najaktywniejszego przedstawiciela dyplomatycznego w Kijowie. Wysoko ocenił on rekomendacje, które przedstawiono podczas obrad.
Centralnym punktem programu wizyty w Dniepropietrowsku była sesja „Perspektywy rozwoju współpracy instytucji szkolnictwa wyższego Polski i Ukrainy”. Przewodniczący Rady Rektorów w Obwodzie Dniepropietrowskim, rektor Narodowej Akademii Metalurgicznej, prof. Oleksandr Welyczko powiedział, że udana współpraca wymaga harmonijnego połączenia zasobów, w tym środków finansowych, i pragnienia podejmowania wspólnych przedsięwzięć. Jest istotne, żeby takie działania odbywały się w ramach bezpośrednich relacji na poziomach student-student, profesor-profesor, uczelnia-uczelnia.
Prof. Banyś zreferował działania KRASP oraz EUA na rzecz rozwoju europejskiej przestrzeni badawczej i europejskiej przestrzeni szkolnictwa wyższego. Dla ukraińskich rektorów doświadczenia KRASP są ważne ze względu na potrzebę rozwoju autonomii uczelni, procesów konsolidacyjnych oraz wzrostu znaczenia udziału środowiska akademickiego Ukrainy we wspieraniu polityki państwa w szkolnictwie wyższym i nauce.
Raport i wyniki projektu polsko-ukraińskiego zostały zaprezentowane w Dniepropietrowsku przez koordynatorkę projektu ze strony ukraińskiej, Irynę Degtyarową. Uczestnicy spotkań uznali, że rekomendacje ekspertów – wykonawców projektu polsko-ukraińskiego – pomogą intensyfikować współpracę akademicką między obu krajami i skuteczniej wspierać ich środowiska naukowe.
Wnioski dotyczyły perspektywy krajowej (na poziomie państwo-państwo), systemowej (Konferencja Rektorów a Związek Rektorów), instytucyjnej (uczelnia-uczelnia) i lokalnej (region-region). Obejmują one m.in. następujące propozycje i zalecenia.
Rekomendacje do współpracy polsko-ukraińskiej w obszarze szkolnictwa wyższego
Na poziomie krajowym
1) Wspólne podejmowanie aktywnych działań na rzecz wprowadzenia w życie rekomendacji Projektu Polsko-Ukraińskiego na poziomie polityki państwa oraz na poziomie akademickim (środowiskowym i uniwersyteckim).
2) Doprowadzenie do opracowania i podpisania międzypaństwowej umowy o współpracy w szkolnictwie wyższym i nauce pomiędzy rządami Polski i Ukrainy, w której bardziej szczegółowo zostaną opisane strategiczne cele i działania na rzecz polsko-ukraińskiej współpracy akademickiej (głównie w badaniach naukowych). Powinna ona zawierać plan strategiczny działań do 2020 r., z uwzględnieniem tzw. paktu polsko-ukraińskiego dla Horyzontu 2020.
3) Opracowanie i wdrożenie pilotażowych inicjatyw na rzecz wprowadzenia potrójnych dyplomów (polsko-ukraińsko-niemieckich, polsko-ukraińsko-francuskich). Pilotaż może być realizowany poprzez dodanie trzeciego kraju (uniwersytetu) do istniejącej pary; zacząć można od partnerstwa z uczelniami niemieckimi, z którymi 19 grudnia 2014 r. odbyło się trójstronne spotkanie w Warszawie.
4) Opracowanie i utworzenie wspólnych ram kwalifikacji w ramach Europejskich Ram Kwalifikacji oraz systemu transgranicznej akredytacji pomiędzy Polską a Ukrainą (wspólne wymagania i kryteria akredytacyjne, wspólne rygory jakości kształcenia, a może nawet wspólna polsko-ukraińska komisja akredytacyjna ze wspólnym zespołem ekspertów). To ułatwiłoby prowadzenie kształcenia np. w ramach programów podwójnych dyplomów (inicjatywy transgraniczne).
5) Utworzenie grupy roboczej działającej w celu instytucjonalizacji polsko-ukraińskiej współpracy akademickiej (przy wsparciu ministerstw spraw zagranicznych obu krajów oraz ambasad Ukrainy w Polsce i Polski w Ukrainie).
6) Powołanie wspólnej polsko-ukraińskiej rady konsultacyjnej działającej w sprawach zmian systemowych i legislacyjnych w celu wymiany informacji na temat polityki obu państw dotyczącej szkolnictwa wyższego i nauki, w tym debaty na temat aktualizacji aktów prawnych. Jej członkami mogliby być parlamentarzyści obu krajów, członkowie odpowiednich komitetów lub komisji parlamentów Ukrainy i Polski oraz eksperci ministerialni i środowiskowi.
7) Podejmowanie działań na rzecz liberalizacji polityki wizowej wobec studentów, doktorantów i nauczycieli akademickich (stosowanie ułatwień dotyczących wymaganych dokumentów i procedury aplikacji wizowej oraz inne działania).
8) Wprowadzenie rozwiązań wspierających utworzenie i działanie polsko-ukraińskich konsorcjów naukowych z udziałem młodych naukowców (tak aby takie zespoły badawcze miały więcej autonomii i elastyczności w zakresie rygorów pracy na swoich uczelniach).
Na poziomie uczelni akademickich oraz konferencji rektorów
9) Stworzenie konsorcjum akademickiego uczelni z Polski i Ukrainy w celu prowadzenia studiów stopni I-III oraz realizacji badań interdyscyplinarnych w dziedzinach nauk społecznych i humanistycznych, z ośrodkiem koordynującym działającym w KNU.
10) Stworzenie Polsko-Ukraińskiej Szkoły Doktorantów w celu podniesienia jakości kształcenia młodej kadry naukowej.
11) Objęcie rektorów uczelni ukraińskich działalnością szkoleniowo-dyskusyjną Fundacji Rektorów Polskich w zakresie zarządzania strategicznego w szkolnictwie wyższym, prowadzoną w ramach cyklicznie organizowanych Szkół Zarządzania dla Rektorów, w celu wspierania władz uczelnianych na Ukrainie i promowania europejskiej kultury akademickiej oraz rozwoju kultury przywództwa (należy wprowadzić nową tradycję wspólnych Polsko-Ukraińskich Szkół Rektorów FRP).
12) Wspieranie tworzenia ukraińsko-polskich konsorcjów i grup badawczych w celu wspólnego aplikowania do Programu Horyzont 2020 i otwarcie dostępu, zwłaszcza dla młodych badaczy, do nowej polskiej infrastruktury naukowej uczelni i instytutów badawczych (stypendia dla postdoków).
13) Rozwój transgranicznej sieci uniwersytetów (uczelni, które są lokalizowane po obu stronach granicy).
Na poziomie lokalnym
14) Opracowanie standardów trójstronnego strategicznego partnerstwa regionalnego jako przedsięwzięcia pilotażowego; podpisanie umowy o współpracy pomiędzy Województwem Śląskim a Obwodem Dniepropietrowskim, miastami Katowice i Dniepropietrowsk oraz uniwersytetami lokalnymi (umowa pomiędzy Uniwersytetami Śląskim i DNU została podpisana w czasie wizyty), w celu wspierania innowacji przemysłowych i badawczych w obu krajach i regionach.
Komentarze
Tylko artykuły z ostatnich 12 miesięcy mogą być komentowane.