Nowa era kształcenia

Aleksandra Fabiszak, Emilia Lewicka-Kalka, Piotr Gorzelańczyk

Państwowe wyższe szkoły zawodowe kształcą na potrzeby regionalnych rynków pracy. Prowadzone przez nie studia skupiają się przede wszystkim na kształceniu praktycznym. PWSZ im. Stanisława Staszica w Pile poszła o krok dalej – odpowiadając na najbardziej aktualne oczekiwania rynku pracy, skorzystała z możliwości stworzonej przez nowelizację Prawa o szkolnictwie wyższym . Mowa o studiach dualnych, wprowadzających nowy wymiar kształcenia praktycznego, który od lat z sukcesem realizują uczelnie zagraniczne.

Studia dualne to innowacyjny projekt edukacyjny, zakładający równoczesne zdobywanie wiedzy akademickiej i doświadczenia praktycznego. Ich przewagą nad tradycyjnym modelem studiów jest to, że w chwili podjęcia student, kierowany do konkretnej firmy, traktowany jak pracownik, zyskuje takie same prawa i obowiązki. Odbywa także więcej godzin praktyk niż studenci standardowego trybu, realizuje specjalistyczne projekty branżowe, otrzymuje stypendium fundowane przez pracodawcę,
a po zakończeniu studiów także certyfikat potwierdzający zdobytą wiedzę i umiejętności w konkretnej firmie. Studia te doskonale przygotowują wysoko wykwalifikowanych specjalistów, kształconych w rzeczywistym środowisku konkretnej firmy.

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Staszica w Pile jest jedną z nielicznych w kraju prowadzących ten typ studiów na tak szeroką skalę. Studenci mają tu możliwość uzyskania doświadczenia zawodowego w jednej z dziewięciu firm, których obszary działalności wykraczają poza rynki krajowe.

– Studia dualne, prowadzone we współpracy z biznesem, to wymóg czasów. Innowacyjne podejście do studiowania pozwala nam doskonale odpowiedzieć na potrzeby zmieniającego się rynku pracy. Bardzo cieszy nas otwartość biznesu na realizację tego projektu – podkreśla rektor uczelni, dr hab. Donat Mierzejewski, prof. PWSZ.

Studia wychodzące poza schematy

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Staszica w Pile wprowadziła model nowego podejścia do studiowania w Instytucie Politechnicznym, kształcącym inżynierów na czterech kierunkach: budownictwie, elektrotechnice, mechanice i budowie maszyn oraz transporcie. W ramach kształcenia dualnego studenci mają niepowtarzalną możliwość m.in. uzupełnienia wiedzy teoretycznej, zdobywanej na wykładach, wiedzą praktyczną – typowo specjalistyczną; rozwijania umiejętności cenionych przez pracodawców oraz uzyskania doświadczenia zawodowego jeszcze w trakcie trwania studiów, co w dzisiejszych czasach jest niezwykle istotne w planowaniu i rozwoju kariery zawodowej. Wart podkreślenia jest również fakt, iż dysponując potrzebnymi na kierunkach inżynierskich specjalistycznymi laboratoriami, uczelnia nie ma możliwości wyposażenia ich w najnowsze, na bieżąco modyfikowane technologie. Dzięki praktykom w renomowanych przedsiębiorstwach studenci poznają najnowsze rozwiązania technologiczne i zyskują nowe kompetencje. Poza tym firmy partnerskie PWSZ w Pile prowadzą skomplikowany proces rekrutacji nowych pracowników, a studenci, którzy już odbyli praktykę, będąc wdrożonymi w działania firmy, mają ułatwione zadanie i większe szanse na podpisanie umowy o pracę po ukończeniu studiów.

Partnerstwo ze światowymi markami

Prowadzenie studiów dualnych z odpowiednim partnerem biznesowym jest gwarantem sukcesu. Sukces ten jest obopólny, ponieważ pracodawcy również dostrzegają korzyści z prowadzenia tej formy studiów – dla nich to przede wszystkim staranne przygotowanie przyszłych kadr i wyłonienie najbardziej utalentowanych kandydatów, przy jednoczesnym skróceniu okresu wdrożenia pracownika na dane stanowisko pracy.

W lutym 2014 roku uczelnia współpracowała z jednym pracodawcą, a kształcenie w tej formie rozpoczynało czworo studentów. W chwili obecnej PWSZ w Pile realizuje ten innowacyjny projekt we współpracy z dziewięcioma renomowanymi firmami, a z oferty korzysta 35 studentów.

Jako pierwsza umowę o studiach dualnych podpisała z uczelnią firma Quad Graphics Europe – międzynarodowy potentat poligraficzny, który zatrudnia w Pile 60 informatyków. Tomasz Kędziora, wiceprezes Zarządu, twierdzi, że Quad Graphics jest firmą komercyjną, „dlatego też dla nas istotny jest fakt, że możemy zyskać potencjalnych pracowników, którzy szkoleni są już w trakcie studiów. W przyszłości być może będziemy kierowali studentów także do naszej placówki w USA – tak jak naszych pracowników”. W podpisaniu umowy udział wzięli także amerykańscy przedstawiciele firmy, którzy – pytani o korzyści dla studentów – odpowiedzieli: „Przede wszystkim specjalistyczna praktyka; będziemy wdrażać studentów do pracy w przygotowaniu oprogramowania, przy budowie sieci firmowych, przy serwerach. Studenci PWSZ będą angażowani również w rozwiązywanie problemów inżynierskich”.

Kolejnym partnerem został Philips Lighting Poland – międzynarodowy koncern przemysłowy, który od wielu lat współpracuje z PWSZ w Pile. Prezes zarządu tej firmy, Marek Huzarewicz, podkreślając znaczenie kooperacji nauki i biznesu, twierdzi, że jest przekonany o korzyściach dla studentów; Philips słynie z tego, że te praktyki są merytoryczne i polegają na pracy przy konkretnych projektach. – Niewykluczone, że uczestnikom tego programu, po zakończeniu studiów dualnych, zaproponujemy pracę w naszej firmie. Jan Malczewski, personnel manager, uważa natomiast, że: – Korzyści płynących ze współpracy jest wiele. Główną z nich jest stworzenie młodemu pokoleniu możliwości wykorzystania w praktyce zdobytej na uczelni wiedzy. Dzięki obecności studentów w naszej firmie, poszerzamy również nasze kompetencje. Studenci wnoszą świeże spojrzenie na tematy, którymi się zajmujemy i wielokrotnie zaskoczyli nas pozytywnie swoimi spostrzeżeniami i przygotowaniem teoretycznym, które wynieśli z uczelni.

W niedługim czasie rektor uczelni sygnował kolejne umowy, m.in. z firmą SAPA Aluminium – międzynarodowym koncernem przemysłowym, produkującym wysoko wyspecjalizowane komponenty aluminiowe, obecnie wiodącym producentem profili aluminiowych w Europie z szerokim spektrum działania w obszarach transportu, budownictwa, inżynierii elektronicznej i mechanicznej; z Dendro Poland – międzynarodową, dynamicznie rozwijającą się firmą, zajmującą się produkcją materaców piankowych, m.in. dla sieci sklepów IKEA; Zakładami Rolniczo-Przemysłowymi „Farmutil HS”; SeaKing Poland – firmą zajmującą się projektowaniem oraz produkcją mebli kuchennych i armatury do statków pasażerskich; Pil-Building – liderem w branży budowlanej północnej Wielkopolski; firmą M&M Mikołajczyk – wykonującą m.in. budynki biurowe dla przedsiębiorstwa w kraju i za granicą. Ostatnią umowę podpisano w kwietniu br. z Plastmetem – firmą produkującą wysokiej klasy meble ze stali nierdzewnej i stali zwykłej, malowanej proszkowo.

Od rekrutacji do specjalistycznej praktyki

Jak wygląda cały ten proces w praktyce? Przez pierwszy rok wszyscy studenci uczęszczają na zajęcia, tak jak w tradycyjnym trybie studiowania. Jednak już podczas drugiego semestru zaczynają się kontaktować z zakładami pracy, z którymi uczelnia podpisała umowy z zakresu kształcenia dualnego. Wynikiem spotkań, rozmów, a w niektórych przypadkach procesu rekrutacji, jest podjęcie szkolenia zawodowego, które staje się początkiem studiowania w trybie dualnym. Studia dualne mogą się rozpocząć od drugiego roku. Student cztery dni uczęszcza na zajęcia w uczelni, a przez jeden dzień odbywa szkolenie zawodowe w przedsiębiorstwie. Na trzecim i czwartym roku studenci odbywają dwa dni szkolenia zawodowego w wybranym przedsiębiorstwie. Korzystając z wiedzy, jaką zdobyli podczas praktyk i szkoleń, mogą również tworzyć prace dyplomowe oraz projekty dotyczące specjalistycznej problematyki danej firmy.

Studia dualne mają znaczną przewagę strony praktycznej nad studiami prowadzonymi wyłącznie w formie tradycyjnej. Dają one szereg korzyści studentom kierunków inżynierskich, którzy realizują praktyki oraz szkolenia zawodowe, a po zakończeniu procesu kształcenia dodatkowo uzyskają certyfikat potwierdzający zdobytą wiedzę. Co nie mniej ważne – zyskują także finansowo, ponieważ firmy partnerskie uczelni fundują uczestnikom tej formy studiów wysokie, comiesięczne stypendia.

Dualnie oczami studenta

Tomasz Czernik, student kierunku elektrotechnika:

– Odbywam studia dualne w firmie Philips Lighting Electronics w Pile (firmie zajmującej się głównie produkcją oświetlenia LED), w sekcji testowania produktu na stanowisku, które przy normalnej umowie nazywałoby się assistant testing engineer. Moim zadaniem jest budowanie urządzeń testujących według podanej specyfikacji, weryfikacja poprawności ich złożenia, wykonywanie wzorników kalibrujących urządzenia testujące, asysta przy wdrażaniu nowego produktu, asysta przy usuwaniu problemów technologicznych, tworzenie dokumentacji, ogólne wsparcie inżynierów w zależności od aktualnych zadań oraz budowa uniwersalnego odbiornika diodowego o nastawialnym napięciu w ramach pracy inżynierskiej.

Rozmowa kwalifikacyjna odbyła się na terenie PWSZ w Pile. W trakcie spotkania uczestniczyłem w rozmowach z dwiema komisjami, które weryfikowały znajomość zagadnień związanych z poszczególnymi działami, m.in. znajomość podstaw elektroniki (teoretyczną i praktyczną wiedzę), znajomość sterowników PLC oraz poziom znajomości języka angielskiego. Nie zabrakło również pytań natury ogólnej, pozwalających określić cechy charakteru i predyspozycje zawodowe. Czas takich rozmów to 20-30 minut. Podczas pracy w firmie Philips poznałem strukturę zarządzania firmą i sposób organizacji pracy. Znajomość podstaw, jakie zapewniają studia w PWSZ w Pile, ułatwia pracę, jednak zadania realizowane w ramach pracy są zupełnie innego kalibru i wychodzą poza schemat akademickiej analizy problemu. Niewątpliwie w ramach pracy nauczyłem się samodzielnego rozwiązywania problemów elektrycznych i konstrukcyjno‑mechanicznych. Warte zauważenia jest to, że praca podczas studiów ukazuje, które aspekty nauki są istotne z punktu widzenia praktyki oraz pozwala zapoznać się z profesjonalnymi programami używanymi w przemyśle (w moim przypadku to np. Eplan i LabView). Najciekawszą technologią wdrażaną w czasie moich praktyk jest NFC – przesyłanie informacji bezprzewodowo za pomocą pola elektromagnetycznego podczas komunikacji pasywnej.

Philips Lighting Poland oferuje ciekawe perspektywy zawodowe, pozwala na znalezienie swojego miejsca w firmie, oferuje szkolenia w placówkach na całym świecie. W przyszłości chciałbym mieć więcej pracy związanej z elektroniką cyfrową i projektowaniem, zatem zagadnienia mechaniczne i praktyczne stanowią idealne preludium.

* * *

Studia dualne to doskonała propozycja dla osób świadomych możliwości, jakie oferuje współpraca środowiska nauki z biznesem. Kształcenie na zasadach zdobywania teorii popartej praktyką jest modelowym rozwiązaniem wyzwań stawianych zarówno przez europejski rynek edukacji akademickiej, jak i rynek pracy XXI wieku. Dlatego też Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Staszica w Pile, jako największa uczelnia publiczna północnej Wielkopolski, zamierza rozwijać tę część oferty dydaktycznej, która daje absolwentom znaczną przewagę przy wejściu na drogę kariery zawodowej.

Studia realizowane wspólnie z otoczeniem społeczno-gospodarczym dają nieocenioną wręcz możliwość kształtowania kompetencji twardych i miękkich (społecznych) studentów. Część procesu kształcenia student odbywa w rzeczywistych warunkach funkcjonowania zakładu pracy. Musi tam się znaleźć, umiejętnie wykorzystując już nabyte kompetencje i kształtując nowe. Nieoceniona jest jego obecność w środowisku pracowniczym, jako przyszły inżynier i zarządzający elementem procesu produkcji ma nieocenioną możliwość kształtowania kompetencji społecznych w relacjach międzyludzkich.

Państwowe wyższe szkoły zawodowe, realizując swoją misję systemową, powinny coraz bardziej angażować się w prowadzenie takiej formy studiów. Bo to właśnie one są powołane do takiej współpracy w środowisku subregionalnym, wspólnie z małymi i średnimi przedsiębiorstwami. To jest zadanie dla PWSZ na najbliższą przyszłość.

Mgr Aleksandra Fabiszak, mgr Emilia Lewicka-Kalka, dr Piotr Gorzelańczyk pracują w PWSZ
w Pile.