Design Thinking Week to inicjatywa Stowarzyszenia Top 500 Innovators organizowana przez praktyków i entuzjastów metodyki Design Thinking, rozwijanej na Uniwersytecie Stanforda oraz w takich firmach jak IDEO z Kalifornii. W ramach pierwszego w Polsce Festiwalu Design Thinking Week (DTW 2014) w jedenastu miastach zorganizowano 25 warsztatów, 5 spotkań, 2 konferencje i 2 wystawy prototypów, w których wzięło udział 1000 osób. Dlaczego ta, nieznana dotychczas na szerszą skalę, metodyka cieszy się tak dużym zainteresowaniem?

O Design Thinking słów kilka

Design Thinking (DT) jest metodyką definiowania problemów i rozwiązywania ich w sposób ukierunkowany na użytkownika, interdyscyplinarny i kreatywny. Myślenie projektowe (tłum. z ang.) rozpoczynamy od wstępnego rozpoznania otoczenia problemu oraz ustalenia ze zleceniodawcą, jaki jest pożądany efekt naszej pracy. Następnie skupiamy się na użytkowniku projektowanego rozwiązania, aby zrozumieć go jak najlepiej i z jego perspektywy zdefiniować zadany problem. Wykorzystując techniki kreatywnego myślenia, maksymalizujemy liczbę wygenerowanych pomysłów, aby zwiększyć prawdopodobieństwo wypracowania rozwiązania nowatorskiego, jak najlepiej dostosowanego do potrzeb odbiorcy, a przy tym umożliwiającego osiągnięcie celów zleceniodawcy. Na bazie wybranych pomysłów opracowujemy kilka propozycji rozwiązań, które prototypujemy i testujemy: najpierw wewnątrz zespołu projektowego, a potem z użytkownikami. Takie podejście systematyzuje proces tworzenia usług i produktów, przy czym, jeśli zaistnieje potrzeba, na każdym etapie jesteśmy otwarci na uznanie swojej niewiedzy i powrót do wcześniejszych prac w celu weryfikacji ich wyników.

Design Thinking służy rozwiązywaniu problemów skomplikowanych, mających wielu interesariuszy, dlatego sprawdza się jako platforma godzenia potrzeb i oczekiwań różnych grup w projektach społecznych. DT wprowadza do edukacji myślenie problemowe, interdyscyplinarność, realne wyzwania, zetknięcie się z rynkiem (tj. odbiorcą i zleceniodawcą) – praktykę, która kształtuje w młodych ludziach osobowość typu „T” (Rys. 1), cenną z punktu widzenia pracodawcy. Wykorzystanie DT w projektowaniu usług i produktów pozwala przedsiębiorcom na wykreowanie przewagi konkurencyjnej dzięki zaskakująco dobremu dopasowaniu do potrzeb użytkowników oraz innowacyjności, wynikającej z wykorzystania narzędzi i metod pracy stosowanych w branżach kreatywnych i z pracy w interdyscyplinarnych zespołach projektowych (np. ABC Zdrowie i in.).

DT jako platforma edukacji

Wykorzystanie opisywanej metodyki w edukacji w naturalny sposób łączy akademicki punkt widzenia z rzeczywistością biznesową. Projektowanie rozwiązań, nowych produktów i usług przez interdyscyplinarne zespoły studenckie pod kierunkiem metodycznych i merytorycznych ekspertów jest praktykowane przez kilka zaangażowanych w Design Thinking Week ośrodków akademickich w Polsce. Przykładowo, w ramach inicjatywy DT na Politechnice Gdańskiej (DT@PG) zrealizowano trzy trzymiesięczne projekty nowych usług:

– na rzecz osób niepełnosprawnych w zakresie ich większej aktywizacji zawodowej – dla Fundacji Grupy ERGO Hestia na rzecz integracji zawodowej osób niepełnosprawnych Integralia;

– na rzecz społeczności lokalnej zamieszkałej w wybranej części miasta – dla Forum Rozwoju Aglomeracji Gdańska;

– na rzecz środowiska akademickiego w celu poprawy komunikacji pomiędzy studentami a wykładowcami – dla Wydziału Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej.

Tematy projektów to rzeczywiste wyzwania zlecone przez biznesowych i instytucjonalnych partnerów przedsięwzięcia. Studenci wcielający się w rolę projektantów mieli za zadanie nie tylko poznać i zrozumieć potrzeby odbiorców projektowanych przez siebie usług, lecz także uwzględnić oczekiwania i ograniczenia partnera, który zlecił rozwiązanie wybranego przez siebie problemu. Projekty prowadzone były przez metodyków praktykujących Design Thinking na Politechnice Gdańskiej i w firmie Logisfera Nova oraz przez ekspertów merytorycznych pochodzących ze środowiska akademickiego. Wzięło w nich udział łącznie 50 studentów i absolwentów trójmiejskich uczelni, w tym odbiorcy pragnący współtworzyć projektowaną dla nich usługę. Wyniki projektów spotkały się z aprobatą zleceniodawców i stały się początkiem kolejnych większych projektów wdrożeniowych, których pierwsze efekty już możemy zaobserwować. Odbiorcy projektowanych usług poczuli się wysłuchani i ważni, a dzięki temu bardziej otwarci na zmiany i szczerze zainteresowani działaniami partnerów. Uczestnicy DT@PG dostrzegli celowość i użyteczność wielu godzin poświęconych projektowaniu dla i z użytkownikiem. Pojawiły się pierwsze przykłady wykorzystania metodyki w autorskich projektach studenckich, z których jeden został nagrodzony w ogólnopolskim konkursie BIHAPI.

Inicjatywa DT@PG, której patronował rektor Politechniki Gdańskiej, okazała się interesującym laboratorium edukacji – interdyscyplinarnej, ukierunkowanej na praktykę i myślenie problemowe, która zainspirowała i zmotywowała młodych ludzi do wytężonej pracy dla osiągnięcia wspólnego, użytecznego celu.

Dlaczego warto?

Doświadczenie pracy zgodnie z metodyką to z jednej strony: kolorowe, samoprzylepne karteczki i materiały do prototypowania, dobry nastrój panujący w zespole i inspiracja bezpośrednim kontaktem z użytkownikiem, z drugiej zaś: trud mozolnej, szczegółowej analizy problemów, smak wielu małych porażek i impasu. Ciężka praca, którą wykonujemy, mierząc się z tymi wyzwaniami, wzmacnia motywację i sprawia, że każdy mały sukces uskrzydla i buduje wiarę w siebie. DT wymaga czasu, cierpliwości i pełnego zaangażowania, ale przynosi wyniki interesujące i satysfakcjonujące dla użytkowników oraz dla inwestorów. Korzyści, jakie Design Thinking Week 2014 przyniósł organizatorom i partnerom wciąż są dokumentowane, warto jednak wymienić część z nich.

Użyteczne rozwiązania. W wybranych miastach uczestnicy warsztatów przeanalizowali problemy zadane przez lokalnych partnerów DTW 2014 oraz zaproponowali i skonsultowali z odbiorcami propozycje ich rozwiązań.

Współpraca nauki z biznesem. Wśród 77 partnerów DTW 2014, były jednostki B+R, firmy i instytucje publiczne, które po zakończeniu festiwalu podjęły współpracę przy realizacji kolejnych projektów i przedsięwzięć na styku nauki i biznesu.

Dostęp do światowej klasy ekspertów. Gościem specjalnym DTW 2014 była Katy Kavanaugh z Catapult Production, prof. Mark Schar oraz dr Jeremiy Sabol z Uniwersytetu Stanforda uświetnili festiwal, prowadząc dla uczestników webinarium; zaś w Konferencji Zamykającej w Gdańsku wziął udział prof. Piotr Moncarz, ekspert innowacyjności i komercjalizacji wyników badań naukowych z Doliny Krzemowej.

Analiza i promocja dobrych praktyk. W trakcie konferencji zorganizowanych w ramach DTW 2014 zaprezentowano przykłady wykorzystania metodyki w projektowaniu produktów oraz usług w biznesie i sektorze publicznym.

Popularyzacja metodyki. Projektowania zgodnie z metodyką Design Thinking doświadczyło łącznie 1000 osób w 11 miastach w Polsce.

Design Thinking Week w 2015

Organizując Design Thinking Week 2014, Stowarzyszenie Top 500 Innovators odniosło pierwszy sukces w popularyzacji metodyki. Teraz chcemy pokazać, że DT to metodyka rozwiązywania problemów, planowania i inspirowania zmiany, której sami chcemy doświadczyć. Jest to skuteczna metodyka projektowania, która może pomóc zaspokoić potrzeby i rozwiązać część problemów dzisiejszego społeczeństwa. Dlatego w ramach Design Thinking Week 2015 organizatorzy realizować będą niewielkie projekty, mające na celu redefinicję i rozwiązanie aktualnych problemów społeczności lokalnych. Problemy te zostaną zdefiniowane przez partnerów festiwalu, do których trafią wypracowane w ten sposób rozwiązania. Stowarzyszenie Top 500 Innovators zamierza w tym celu współpracować z lokalnymi partnerami, którzy: zaproponują zespołom realne problemy do rozwiązania poparte niezbędnymi danymi dotyczącymi rynku, zaangażują się w testowanie i ocenę wyników pracy zespołów DTW 2015, zadeklarują gotowość do wdrożenia wyników w przypadku wysokiej oceny ich potencjału.

Naszymi partnerami w 2014 roku byli: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ambasada Stanów Zjednoczonych w Warszawie, Stanford Center for Professional Development, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, KIC InnoEnergy, designthinking.pl i mamstartup.pl.

Zapraszamy do dyskusji i do współpracy przy tegorocznej i kolejnych edycjach Design Thinking Week!